Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
MİMARİ TASARIM III Birinci Düzey MİM311 Zorunlu 3 10.00 10.00 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri MİM 211
Eğitimin Dili Türkçe
Koordinatör PROF. DR. FİLİZ SÖNMEZ
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı Doç.Dr. Filiz Sönmez, Dr. Ögr.Üyesi Sema Serim, Dr. Öğr. Üyesi Duygu Turgut, Dr. Öğr. Üyesi Sevim Seyhan Ayten, Araş. Gör. Dr.Halide İrem Erkan Kaya, Öğr.Gör. İbrahim Kasap
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı Araş. Gör.Bedizhan Başkan
Dersin Veriliş Şekli Teorik+Uygulama
Dersin Amacı Karmaşık çevre problemlerinin kavranması, çözümlenmesi, senteze ulaştırılması ve değerlendirilmesinde öğrencinin yeterliliğinin sınanması. Ayrıca yapılı bir çevrede “konut” projesi alıştırmasıyla sorgulanarak öğrencinin mimari algısının ve tasarlama yetisinin zenginleştirilmesi. Mimari tasarımın sorunsallaştırılarak kavramsal ve soyut düşünme becerilerinin geliştirilmesi. Mekansal içeriğin, kullanım değeri ile buluşturulması. Küçük-orta ölçekli barınma ve/veya konaklama temelli bir kullanıma ilişkin senaryo ve programın oluşturulması. Doğal ve/veya yapılı çevre verilerinin –topoğrafik değişkenlik, eğimli arazi, sıkışık kentsel doku, infill (dolgu yapılanma), yerel bağlam- tasarım fikri için zemin oluşturması ve araçsallaştırılması. İfade araç ve yöntemlerinin, konvansiyonel ve dijital araçların ilişkisinin kurulmasını da içerecek şekilde geliştirilmesi.
Dersin Tanımı Kayseri Aydınlık Evler Mahallesi’nin Mekansal Dönüşümü: Kentsel Boşluklarda Konut Proje Deneyimleri Aydınlık Evler Mahallesi günümüzde kentsel dönüşümün eşiğinde durmaktadır ve burada yapılacak her tasarım kararı yalnızca konut üretimini değil, aynı zamanda kentin bütünsel kimliğini de etkileyecektir. Bu nedenle geliştirilecek projelerde sürdürülebilirlik, esneklik ve ortak yaşam alanlarının öncelikli tasarım ölçütleri olması büyük önem taşır. Mahalle, bu özellikleriyle öğrenciler için hem konut üzerinden kenti okuma hem de konut biçimlerini yeniden düşünme fırsatı sunan bir nitelik taşımaktadır. Aydınlık Evler Mahallesi, geleneksel konut dokusunun sağladığı mahalle ölçeğini büyük ölçüde yitirmektedir. Konutun biçimlenişi yalnızca bireysel yaşamın sınırlarını değil, aynı zamanda mahalle ölçeğini tanımlayan mekânsal örgüyü de belirler. Konut dokusunun sürekliliği, sokakla kurduğu ilişki üzerinden mahalle ölçeğini kurarken; bu ölçek de daha geniş ölçekte kentin mekânsal ve sosyal yapısına yön verir. Ancak günümüzde tipolojik çeşitliliğin giderek azalması ve konut tipolojilerinin tekdüzeleşmesi, mahalle ölçeğinin çözülmesine ve kamusal yaşamın yok olmasına yol açmaktadır. Kentsel dönüşümün hızlandırdığı bu süreç, konut ile mahalle arasındaki karşılıklı besleyici ilişkinin kopmasına neden olurken, kentin kamusal sürekliliğini de tehdit etmektedir. Bugün mahalle sokakları, yapı adalarının giderek büyümesi ve konut bloklarının birbirinden kopuk biçimde konumlanması nedeniyle, kamusal yaşamın desteklediği geçirgen ve akışkan bir zemin olmaktan uzaklaşmaktadır. Geleneksel sokak dokusunun sağladığı karşılaşma, aidiyet ve ölçek deneyimi, yeni planlama anlayışıyla birlikte giderek silikleşmektedir. Bu durum, kentsel mekânda hiyerarşi, yönlenme ve mekânsal sürekliliğin bozulmasına yol açmaktadır. Tasarım çalışmasının bu bağlamda hedefi, kaybolan mahalle ölçeğini yeniden tartışmaya açmak, sokak dokusunu günümüzün barınma ihtiyaçlarıyla ilişkilendirecek biçimde yeniden kurgulamaktır. Öğrencilerden, yalnızca konut tipolojilerini değil, aynı zamanda bu tipolojilerin sokakla kuracağı ilişkileri, yarı kamusal ve ortak mekânlarla bütünleşme biçimlerini de sorgulamaları beklenmektedir. Böylece mahalle, sadece yapıların toplamı değil; mekânsal süreklilik, sosyal karşılaşma ve kent kurucu bir organizma olarak yeniden düşünülmelidir. SÜRDÜRÜLEBİLİR YAŞAM PRATİKLERİ VE KENTTEN KAÇIŞ SENARYOLARI Doğa ile Çatışma ve/veya Uyum Arasında Barınma Arayışları Konu, günümüz kentleşme dinamikleri, çevresel krizler ve toplumsal dönüşümler bağlamında konut ve barınma kavramını yeniden sorgulamayı hedeflemektedir. Kent merkezlerinden uzak, eğimli topoğrafyalar ve doğal peyzajlarla çevrili alanlar, sadece fiziksel barınma alanları olarak değil, aynı zamanda sosyal, kültürel ve ekolojik ilişkilerin yeniden kurulduğu mekânlar olarak ele alınmaktadır. Bu bağlamda tasarım, bireysel ve topluluk ölçeğinde barınma ihtiyaçlarını karşılamanın ötesinde, doğa ile çatışma, doğaya rağmen direnme veya doğa ile uyum kurma gibi farklı yaşam senaryolarını araştırmaya imkân tanır. Öğrenciler, topoğrafya, doğal ve yapılı çevre verilerini çözümleyerek, farklı kullanıcı tipolojilerine (tekil, çift, aile) yanıt veren, esnek ve çeşitlenebilir konut modelleri geliştireceklerdir. Bu stüdyo, aynı zamanda sürdürülebilirlik, ekolojik farkındalık ve bağlama duyarlılık gibi güncel mimarlık kavramlarını tasarım pratiği ile bütünleştirmeyi amaçlamaktadır. Öğrencilerden, alanın doğal ve yapılı çevre koşullarını analiz ederek, mekânsal ilişkileri ve sosyal etkileşimleri tasarımın bir parçası hâline getirmeleri, barınma birimlerini yalnızca bireysel konut olarak değil, topluluk ve peyzajla ilişkili bir yaşam çevresi olarak kurgulamaları beklenmektedir. Bu süreç, hem kavramsal düşünceyi hem de mekânsal çözüm üretme becerisini geliştirecek, güncel yaşam ve çevre sorunlarına duyarlı bir tasarım yaklaşımı kazandıracaktır.

Dersin İçeriği
1 Tanışma, beklentiler dersin içeriğinin ve yürütülme biçiminin tanıtımı ve tasarım alanının gezilmesi
2 Örnek projelerin sunumu/tartışılması ve tasarım alanına ilişkin çalışmalar ve sunumlar, poster sunumları
3 Örnek projelerin sunumu/tartışılması ve tasarım alanına ilişkin çalışmalar ve sunumlar, poster sunumları
4 Örnek projelerin sunumu/tartışılması ve tasarım çalışması ve ilk öneriler konunun (konut) çözümlenmesi
5 Örnek projelerin sunumu/tartışılması ve tasarım çalışması ve ilk öneriler konunun (konut) çözümlenmesi
6 I. JÜRİ
7 Örnek projelerin sunumu/tartışılması ve tasarım çalışması
8 Örnek projelerin sunumu/tartışılması ve tasarım çalışması
9 ESKİZ SINAVI
10 Tasarım çalışması
11 Tasarım çalışması
12 Tasarım çalışması
13 II. JÜRİ
14 Tasarım çalışması
15 Tasarım çalışması
16 Tasarım çalışması
17 .
18 .
19 .
20 .

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 Bütünlüklü bir tasarım düşüncesi kurmak
2 Tasarım düşüncesi bağlamında mekanların kullanım değerlerini açığa çıkarmak
3 Barınma ve/veya konaklama içerikli bir kullanımı projelendirmek
4 Çevre verilerini çözümlemek ve tasarım için gerekçe olarak değerlendirmek
5 Çok yönlü ifade becerilerini geliştirmek.
6 Yapısal ilişkiler kurgulayabilme yetisi kazanır.
7 .
8 .
9 .
10 .

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1 Temel Tasarım ve Biçimsel Kompozisyon
2 Tasarım Düşüncesi Becerisi
3 Kuramsal Bilgi Becerisi
4 Görsel İletişim ve Grafik Anlatım
5 Eleştirel Düşünme
6 Araştırma ve Yorumlama Becerileri
7 Kültürel Çeşitlilik ve Küresel Örnekler
8 Geniş Kapsamlı Tasarım
9 İletişim ve Disiplinlerarası Çalışma
10 Toplum ve Çevre Sorumluluğu
11 Yasal Sorumluluklar ve Mesleki Etik
12 Taşıyıcı Sistemler
13 Yapı Malzemeleri ve Uygulamaları
14 Proje ve Yapım Yönetimi
15 Çevre Kontrolü ve Servis Sistemleri
16 Sürdürülebilir Tasarım
17 Tarihi Çevre Koruma Bilinci
18 Tarihi Yapı ve Çevre Belgeleme
19 Mimari Çeşitlilik ve Yerel Mimarlıklar
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 14 8 112
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 14 4 56
Ödevler 4 2 8
Sunum / Seminer hazırlama 4 1 4
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 1 4 4
Ara sınavlar 1 8 8
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 1 24 24
Yarıyıl sonu sınavı 1 20 20
Araştırma 4 4 16
Toplam iş yükü     252
AKTS     10.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 3 100
Kısa sınav 0 0
Ödev 0 0
Yarıyıl içi toplam   100
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı F• Aravena, A., & Iacobelli, A. (2016). Elemental: Incremental housing and participatory design manual. Hatje Cantz. • Aureli, P. V., & Tattara, M. (2015). Casabella 842: Social housing today. Milan: Electa. • Ball, M. (1986). The sociology of housing. London: Routledge. • Bauman, Z. (1999). Sosyolojik düşünmek (A. Yılmaz, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. • Cohen, J.-L. (2012). The future of architecture since 1889: A worldwide history. London: Phaidon. • Corbusier, L. (1993). Mimarlık öğrencileriyle söyleşi (S. Rifat, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. • Curtis, W. J. R. (1996). Modern architecture since 1900. London: Phaidon. • Dodd, N. (2019). Housing for a changing society. Lund Humphries. • ECDM Architects. (2016). Dense + green: Innovative building types for sustainable urban living. Birkhäuser. • Ficsher, G. (2015). Mimarlık ve dil. İstanbul: Daimon Yayınları. • Forrest, R., & Hirayama, Y. (2009). Housing and social transition in Japan. London: Routledge. • Forty, A. (2000). Words and buildings: A vocabulary of modern architecture. London: Thames & Hudson. • Habraken, N. J. (1961/2000). Supports: An alternative to mass housing. London: Architectural Press. • Habraken, N. J. (2000). The structure of the ordinary: Form and control in the built environment. London: Routledge. • Harvey, D. (2016). Kent deneyimi (E. Soğancılar, Çev.). İstanbul: Sel Yayıncılık. • Hegger, M., & Fuchs, M. (2016). Energy manual: Sustainable architecture. Birkhäuser. • Jencks, C. (1977). The language of post-modern architecture. London: Academy Editions. • Kaçel, E. (1999). Bir anatomi dersi: Ev (ideal ev aranıyor). Cogito, 18. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. • Kahn, L. I. (2014). Öğrencilerle söyleşiler. İstanbul: YEM Yayınları. • Karatani, K. (2006). Metafor olarak mimari (B. Yıldırım, Çev.). İstanbul: Metis Yayıncılık. • King, A. D. (2004). Spaces of global cultures: Architecture, urbanism, identity. London: Routledge. • Kolektif. (2017). Adolf Loos’un Tristian Tzara evi (S. Garzanlı, Çev.). İstanbul: Sub Yayınları. • Lang, R., Carriou, C., & Czischke, D. (Eds.). (2018). Collaborative housing: Research and practice perspectives. Routledge. • Lange, C., & Oswalt, P. (2017). Housing for degrowth: Principles, models, challenges and opportunities. Routledge. • Loos, A. (2017). Mimarlık üzerine. İstanbul: Janus Yayıncılık. • Lynch, K. (2010). Kent imgesi (İ. Başaran, Çev.). İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları. • Miles, M., & Song, Y. (2013). Housing and urbanization: A socio-spatial perspective. London: Routledge. • Özkan, S., & Akcan, E. (2018). Open architecture: Migration, citizenship, and the urban renewal of Berlin-Kreuzberg by IBA-1984/87. Birkhäuser. • Pfeiffer, B. (Ed.). (2020). Living in the city: Urban housing design. Taschen. • Rowe, P. G. (1993). Modernity and housing. Cambridge, MA: MIT Press. • Schneider, T., & Till, J. (2007). Flexible housing. Oxford: Architectural Press. • Smithson, A., & Smithson, P. (1967). Urban structuring: Studies of Alison & Peter Smithson. London: Studio Vista. • Soygeniş, S. (2006). Mimarlık düşünmek düşlemek. İstanbul: Yapı Endüstri Merkezi Yayınları. • Tafuri, M. (1976). Architecture and utopia: Design and capitalist development. Cambridge, MA: MIT Press. • Talamona, M. (2004). Malaparte evi (A. Tümertekin, Çev.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. • Tanyeli, U., & Hasol, D. (2019). Cumhuriyetin konutları. Yapı Kredi Yayınları. • Till, J. (2009). Architecture depends. Cambridge, MA: MIT Press. • Vale, L. J. (1992). Architecture, power, and national identity. New Haven: Yale University Press. • Verheij, J., & van Gameren, D. (2017). Atlas of informal settlement: Understanding self-organized urban design. nai010 Publishers. • Vidler, A. (2000). Warped space: Art, architecture, and anxiety in modern culture. Cambridge, MA: MIT Press. • Viganò, P. (2023). The horizontal metropolis: A radical project. Zurich: Park Books. • Wright, G. (1985). Building the dream: A social history of housing in America. Cambridge, MA: MIT Press. • Zeiger, M. (2021). Architecture of collective living: Housing and transformation. Thames & Hudson.
Yardımcı Kaynaklar Jean Baudrillard, Jean Nouvel, 2011, Tekil Nesneler, YEM Yayınları, İstanbul. Andrew Ballntyne, Mimarlar İçin Deleuze ve Guattari, 2010. Yem Yayınları, İstanbul. (5. Bölüm Kent ve Çevre, s. 83-103) John Berger, 2011, Görme Biçimleri, Metis Yayınları, İstanbul. John Berger, Fotokopiler, 2016, Metis Yayınları, İstanbul. Philippe Boudon, 2015, Mimari Mekan Üzerine, Janus, istanbul Otto Von Busch, Tasarlanacak Ne Kaldı?, 2015, Puna Yayın, İstanbul . Italo Calvino, 2004, Paris’te Münzevi, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul. Italo Calvino, 1994, Amerika Dersleri, Can Yayınları, İstanbul. Italo Calvino, 1990, Görünmez Kentler, Remzi Kitapevi, İstanbul. Gilles Deleuz, Francis Bacon, Duyumsamanın Mantığı, 2014, Norgunk Yayıncılık, İstanbul. (VIII. Bölüm Kuvvetleri Resmetmek ve XI. Bölüm Resmetmenin Öncesinde Resim) Mehmet Ergüven, 1998, Görmece, Metis, İstanbul. Mehmet Ergüven, 2002, Kurgu ve Gerçek, Gendaş Kültür, İstanbul. Saint Exupery,1995, Küçük Prens, Oda Yayınları, İstanbul. Henri Focillion, 2015, Biçimlerin Yaşamı, Janus Yayıncılık, İstanbul. Aldous Huxley, 1995, Algı Kapıları, İmge Kitrapevi, İstanbul. Kari Jormakka, 2012, Adım Adım Tasarım Yöntemleri, YEM Yayınları, İstanbul. Rem Koolhaas, Öğrencilerle Söyleşiler, 2014, YKY, İstanbul. Rem Koolhaas, Bruce Mau, 1995, S,M,L,XL, 010 Publishes, Rotterdam. Aykut Köksal, 1994, Zorunlu Çoğulluk, ATT Yayınları, İstanbul. Gordon Matta-Clark, 2012, Lemis Yayın, İstanbul. (Eşinin yazdığı giriş metni s. I-XIII) Maurice Merleau-Ponty, 2005, Algılanan Dünya, Metis, İstanbul. Juhani Pallasmaa, 2011,Tenin Gözleri, YEM Yayınları, İstanbul. Georg Perec, 2017, Mekan Feşmekan, Everest Yayınları, İstanbul. (s.184-248) C. de Portzamparc, P. Sollers, 2010, Görmek ve Yazmak, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul. Alvaro Siza, 2011, Apaçıklığı İmgelemek, Janus, İstanbul. (Kentlerin Melezliği Arasında Dolaşmak s. 81-126, Özünde s.127-138) Bülent Tanju, 2003, Mimarlıkta Sıfır Noktasını Aramak, Akın Nalça Kitapları, İstanbul. T. Thiis-Evensen, 1989, Archetypes in Architecture, Oxford University Press, NY. Ertuğ Uçar, 2017, Woolf’un İzinde, Can, İstanbul. Ertuğ Uçar, 2014, Ormanda Kaybolmak, Alef Yayınevi, İstanbul. O. M. Ungers, 2013, Kent Metaforları, Lemis Yayın, İstanbul.

Ders İle İlgili Dosyalar