Erciyes University - Info Package

Dersin Adı	Dersin Seviyesi	Dersin Kodu	Dersin Tipi	Dersin Dönemi	Yerel Kredi	AKTS Kredisi	Ders Bilgileri
NEKROPSİ VE ADLİ TIP	Birinci Düzey	5.1.08	Zorunlu	9	2.00	2.00	Yazdır

Dersin Tanımı

Ön Koşul Dersleri	Yanlızca veteriner fakültesi öğrencileri derse kabul edilecektir.
Eğitimin Dili	TÜRKÇE
Koordinatör	PROF. DR. LATİFE ÇAKIR BAYRAM
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı	Prof. Dr. Ayhan ATASEVER, Prof. Dr. Latife ÇAKIR BAYRAM
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı	Araş.Gör. Görkem EKEBAŞ
Dersin Veriliş Şekli	Yüz yüze
Dersin Amacı	Bu dersin amacı, nekropsi tekniklerinin öğretilmesidir.
Dersin Tanımı	Bu derste nekropsi tekniklerinin öğretilmesidir.

Dersin İçeriği

1	* Öğrencilere bu dersle ilgili olarak anlatılacak konular ile doğrudan ilgili ödevlendirme yapılacak ve bu ödevlendirme seminer şeklinde hazırlanacak ve sunumların yapılması değerlendirilerek yılsonu başarılarına not olarak eklenecektir. **Ders dönemi sonunda dersin öğrenciye kazandıracağı; hastalıkların organlardaki lezyonsal görüntülerini patogenez bilgisiyle birleştirebilmek, hastalıklara doğru tanı koyma, hastalığın gidişatını belirlemek veya hastanın tedavisine yol göstermek ve tedavinin etkinliğini belirlemek amacıyla nekropsi dahil doku üzerinde farklı inceleme yöntemleri veya yardımcı boya yöntemlerini kullanabilmektir. GENEL BİLGİLER (Tarihçe, Postmortal inceleme, Nekropsinin amacı, Nekropsinin yapılmasında genel kurallar; Nekropsi zamanı, Nekropsi yerinin saptanması, Kadavranın imhası, Nekropsi de alınması gereken önlemler, Nekropside kullanılan araç ve gereçler, Ötanasi)
2	GENEL BİLGİLER (Ölüm ve Ölüm belgeleri; Ölüm soğukluğu, Ölüm sertliği, Postmortal Kan pıhtılaşması, Postmortal Hipostatik konjesyon, İmbibisyon, Ölüm solukluğu, Postmortal Renk değişiklikleri, Otoliz,)
3	GENEL BİLGİLER (Kokuşma, Kokuşma belirtileri; Postmortal gaz oluşumu, Kokuşma kokusu, Kanın bozulması, Pseudomelanose, Gastro-intestinal kanalda timpani, Ruptur, Prolapsus ve yer değişiklikleri, Kadavrada sinek larvalarının bulunması)
4	GENEL BİLGİLER (Bazı organlarda karşılaşılan postmortal bulgular; Gastrointestinal kanalda, Karaciğerde, Böbreklerde, Kalpte, Akciğerde, Deride postmortal dekompozisyon)
5	NEKROPSİ YÖNTEMLERİ, GENEL YÖNTEMLER (Dış bakı, İç bakı, Nekropsi pozisyonu, Derinin yüzülmesi ve Ekstremitelerin ayrılması, Vücut boşluklarının açılması)
6	NEKROPSİ YÖNTEMLERİ, GENEL YÖNTEMLER (Pelvis boşluğunun açılması, Boyun organlarının çıkarılması, Başın ayrılması, Boşluklarının açılması, Beyin ve diğer organların çıkarılması)
7	NEKROPSİ YÖNTEMLERİ, GENEL YÖNTEMLER (Vertebral kanalın açılması ve Medulla spinalis’in çıkarılması, Kas, Eklem, Kemik, Kemik iliği ve diğer organ ve dokuların incelenmesi)
8	KÖPEK VE KEDİLERDE NEKROPSİ TEKNİKLERİ VE UYGULAMALARI (Nekropsi pozisyonu, Derinin yüzülmesi ve Ekstremitelerin ayrılması, Vücut boşluklarının açılması, Karın boşluğu organlarının çıkarılması; (Barsak, Mide, Dalak, Karaciğer, Böbrek), Pelvis boşluğu organlarının çıkarılması, Göğüs boşluğu organlarının çıkarılması, Baş, Boyun ve diğer organların çıkarılması)
9	RUMİNANTLARDA NEKROPSİ TEKNİKLERİ VE UYGULAMALARI (Nekropsi pozisyonu, Derinin yüzülmesi ve Ekstremitelerin ayrılması, Vücut boşluklarının açılması, Karın boşluğu organlarının çıkarılması; (Barsak, Mide, Dalak, Karaciğer, Böbrek), Pelvis boşluğu organlarının çıkarılması, Göğüs boşluğu organlarının çıkarılması, Baş, Boyun ve diğer organların çıkarılması)
10	TEK TIRNAKLILARDA NEKROPSİ TEKNİKLERİ VE UYGULAMALARI (Nekropsi pozisyonu, Derinin yüzülmesi ve Ekstremitelerin ayrılması, Vücut boşluklarının açılması, Karın boşluğu organlarının çıkarılması; (Barsak, Mide, Dalak, Karaciğer, Böbrek), Pelvis boşluğu organlarının çıkarılması, Göğüs boşluğu organlarının çıkarılması, Baş, Boyun ve diğer organların çıkarılması)
11	DOMUZ VE KANATLILARDA NEKROPSİ TEKNİKLERİ VE UYGULAMALARI (Nekropsi pozisyonu, Derinin yüzülmesi ve Ekstremitelerin ayrılması, Vücut boşluklarının açılması, Karın boşluğu organlarının çıkarılması; (Barsak, Mide, Dalak, Karaciğer, Böbrek), Pelvis boşluğu organlarının çıkarılması, Göğüs boşluğu organlarının çıkarılması, Baş, Boyun ve diğer organların çıkarılması)
12	LABORATUVAR HAYVANLARINDA NEKROPSİ TEKNİKLERİ VE UYGULAMALARI (Nekropsi pozisyonu, Derinin yüzülmesi ve Ekstremitelerin ayrılması, Vücut boşluklarının açılması, Karın boşluğu organlarının çıkarılması; (Barsak, Mide, Dalak, Karaciğer, Böbrek), Pelvis boşluğu organlarının çıkarılması, Göğüs boşluğu organlarının çıkarılması, Baş, Boyun ve diğer organların çıkarılması)
13	GENEL TANI YÖNTEMLERİ VE UYGULAMALARI (Gözlem, Tanım, Tanımlamada belirtilen kriterler; Konum=pozisyon, Şekil=form, Büyüklük=boyut, Hacim, Renk; Renk değişikliklerinin tanıda değerlendirilmesi, Kıvam; kıvam değişikliklerinin makroskobik tanıdaki değeri, Koku; nekropsi de tespit edilecek kokular ile tanıya gidilmesi, Yüzey, Kesit yüzü, Lümenli veya tubuler yapıdaki organların tanımlanması, İçerik miktarı ve özellikleri, Vücut boşluklarında toplanan sıvılara ilgili bazı tanısal örnekler)
14	GENEL TANI YÖNTEMLERİ VE UYGULAMALARI (Köpek- kedi, Büyük ve küçük ruminant, Tek tırnaklı, Domuz, Kanatlı ve Laboratuvar hayvanlarında Patolojik, Anatomik ve Etiyolojik tanı teknikleri-uygulamaları ve Rapor yazılması)
15	GENEL TANI YÖNTEMLERİ VE UYGULAMALARI (Patolojik-anatomik diagnoz, Genel diagnoz, Organ diagnozu, Toplam veya gruplandırılarak yapılan diagnoz, Diferensiyel diagnoz)
16	TEŞHİŞ AMAÇLI ÖRNEK GÖNDERİLMESİ • Laboratuvara marazi madde gönderilmesi • Teşhiste dikkat edilecek noktalar (doğru materyal, doğru enfeksiyon döneminde örnekleme, doğru transport, doğru laboratuvar metodu) • Analize göre mataryel gönderme (Bakteriyolojik, Serolojik, Histopatolojik, Toksikolojik, Virolojik, Parazitolojik, Mikolojik muayeneler için ve Kimyasal analizler için) • Canlı hayvandan örnek alma (kan, dışkı, deri, genital bölge örnekleri ve semen, göz (konjunktiva), nazal akıntı (tükürük, gözyaşı), süt, idrar, apse, abort (atık), anaerobik kültür örnekleri) • Hastalık materyalini olumsuz yönde etkileyen faktörler (marazi madde alınmasıyla ilgili eksiklikler, marazi madde gönderilmesiyle ilgili olabilecek eksiklikler, protokol düzenlenmesiyle ilgili olabilecek eksiklikler) • Fikzasyon (tespit), Fikzatif maddelerin proteinlere etkisi, Tespit kuralları, Tespit solüsyonları (Glutaraldehit solüsyonu, Osmik asit solüsyonu, Alkol, Aseton, Buin solüsyonu, Zenker solüsyonu, Müller solüsyonu), Fikzasyonu etkileyen faktörler • Biyopsi (Kemik iliği, Karaciğer, Lenf yumrusu, Böbrek, Kas, Deri biyopsisi alma teknikleri, Deri kazıntısı ve Kıl, Kan ve Biyokimyasal örnek alma teknikleri ) • Vücut sıvılarının postmortal değerlendirilmesi • Gaita örneklerinin değerlendirilmesi • Abortuslar ve Fötüs, Plasentanın incelenmesi • Hastalıklara göre materyal gönderme; Bakteriyel hastalıklar; Botriyomikozis, Brusellozis, Basiller ikterohemoglobinüri, Bradzot, Botulismus, Buzaği septisemisi, Enterotoksemi, Enfeksiyöz nekrotik hepatit, Gazlı gangren, Leptospirozis, Listeriyozis, Nekrobasillozis, Paratüberkülozis, Pastörellozis, Psöydotüberkülozis, Ruam,Salmonellozis, Tetanoz, Tüberkülozis, Yanıkara, Şarbon Viral hastalıklar; Akabane virüs enfeksiyonu, Üçgün hastalığı, Coryza gangrenosa bovum, Ektima,IBR, Koyun-keçi çiçeği, Koyun-keçi vebası, Köpek gençlik hastalığı, Kuduz, Sığır Enzootik löykozisi, Mavidil, BVD-MD, Parainfluenza-3 enfeksiyonu, Rift vadisi humması, Scrapie, Sığır vebası, Şap hastalığı Paraziter hastalıklar; Paraziter hastalıklarda laboratuvara numune gönderme şekli, Dicrocoeliasis, Fascioliasis, Taeniasis, Ruminant Mide-Bağırsak Kıl kurtları, Akciğer Kıl kurtları, Tektırnaklılar Mide-Bağırsak Kıl kurtları, Ascariasis, Theileriosis, Babesiosis, Anaplasmosis, Giardiosis Yetersizlik Hastalıkları; Hipokalsemi, Hipomagnezemi, Enzootik ataksi, Beyaz kas hastalığı, Gebelik toksemisi, Ketozis, Toksikasyonlar, Kimyasal madde artıkları ve kapları • Teshis için laboratuara gönderilecek muayene materyallerinin seçiminde dikkat edilmesi gereken hususlar • Marazi madde gönderme protokolü ve Laboratuvara numune gönderme
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları

1	Öğrencinin uzmanlığını tamamladığında herhangi bir hayvan türünde nekropsi yapıp doku ve organlardaki makroskobik bulguları değerlendirme
2	Köpek Ve Kedilerde Nekropsi Teknikleri Ve Uygulamaları hakkında bilgi sahibi olunur.
3	Ruminantlarda Nekropsi Teknikleri Ve Uygulamaları hakkında bilgi sahibi olunur.
4	Tek Tırnaklılarda Nekropsi Teknikleri Ve Uygulamaları hakkında bilgi sahibi olunur.
5	Domuz Ve Kanatlılarda Nekropsi Teknikleri Ve Uygulamaları hakkında bilgi sahibi olunur.
6	Laboratuvar Hayvanlarında Nekropsi Teknikleri Ve Uygulamaları hakkında bilgi sahibi olunur.
7	Genel Tanı Yöntemleri Ve Uygulamaları hakkında bilgi sahibi olunur.
8	Teşhiş Amaçlı Örnek Gönderilmesi, Laboratuvara Marazi Madde Gönderilmesi, Teşhiste Dikkat Edilecek Noktalar, Analize Göre Mataryel Gönderme, Canlı Hayvandan Örnek Alma, Hastalık Materyalini Olumsuz Yönde Etkileyen Faktörler hakkında bilgi sahibi olunur.
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi

1	Mesleki, hayvan refahı, müşteri, halk sağlığı, toplum ve çevre ile ilgili hususlar da dâhil olmak üzere veteriner hekimlerin içinde çalışması gereken etik ve yasal çerçeveyi anladığını gösterecek şekilde hareket etmek.
2	Bilimsel araştırma yöntemlerini, temel ve uygulamalı araştırmaların bilime katkısını ve 3R ilkesinin (Replacement, Reduction, Refinement) uygulanmasını anlamak.
3	Veteriner hekimliği uygulamaları ile ilgili organizasyon, yönetim ve mevzuat hakkında temel bilgi sahibi olduğunu göstermek.
4	Veteriner hekimin faaliyet gösterdiği ekonomik ve duygusal bağlamı anlamak.
5	Veteriner hekimin çalıştığı yerde kendisinin, hastaların, müşterilerin, meslektaşlarının ve çevrenin sağlık ve biyogüvenliğini korumak, izlemek ve geliştirilmesine katkıda bulunmak
6	Kalite güvence ilkeleri hakkında bilgi sahibi olduğunu göstermek; mesleki uygulamalarında risk yönetimi ilkelerini uygulamak.
7	İlgili kitleye uygun bir dil kullanarak, gizlilik ve mahremiyete tam saygı göstererek müşteriler, halk, profesyonel meslektaşlar ve sorumlu makamlarla etkili bir şekilde iletişim kurabilmek.
8	İletişim, liderlik, yönetim, ekip çalışması, karşılıklı saygı ve diğer sosyal beceriler dahil olmak üzere kişiler arası etkili etkileşim ilkelerini uygulamak.
9	Doğru klinik ve müşteri kayıtlarını, gerektiğinde vaka raporlarını ilgilileri için tatmin edici bir biçimde hazırlamak.
10	Hizmetlerin sunumunda multidisipliner bir ekibin üyesi olarak etkin bir şekilde çalışmak ve tüm ekip üyelerinin katkısını kabul etmek.
11	Literatürü ve sunumları eleştirel bir gözle inceleyebilmek ve değerlendirebilmek.
12	Veteriner iyi klinik uygulamaları ile araştırma temelli ve kanıta dayalı veteriner hekimliği sağlamak için “Tek Sağlık” ilkelerini anlamak ve uygulamak.
13	Kanıtları eleştirel ve akılcı bir şekilde analiz etme, yetersiz olunan konularla başa çıkma, beklenmedik durumlarla başa çıkma, bilgi ve becerileri çeşitli senaryolara ve bağlamlara uyarlama becerisini göstermek.
14	Hayvanların, insanların ve çevrenin sağlık, güvenlik ve refahının yanı sıra Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini teşvik etmek amacıyla veteriner hekimliği mesleğinin ve Tek Sağlık kavramının ilerlemesine katkıda bulunmak.
15	Kişisel ve mesleki sınırlarını tanımak ve gerektiğinde profesyonel tavsiye, yardım ve destek alacağını bilme becerisini göstermek.
16	Yaşam boyu öğrenmeye ve mesleki gelişime bağlılık göstermek. Bu, mesleki deneyimin kaydedilmesini, paylaşılmasını, performans ve yetkinliği geliştirmek için önlemler alınmasını içerir.
17	Mesleki performansı iyileştirmek için düzenli olarak öz denetim ve akran grubu incelemesi gibi süreçlere katılmak.
18	Hayvan ya da hayvan gruplarında bulunan hayvanların geçmişi ile ilgili ilgili doğru elde edebilmek.
19	Hasta hayvanları güvenli bir şekilde ve hayvana saygı göstererek tutmak ve zapt etmek, bu tekniklerin uygulanması için yardımcı personellere talimat vermek.
20	Eksiksiz bir klinik muayene gerçekleştirmek ve klinik karar verme becerisini göstermek.
21	Uygun tedavi planları geliştirmek, mevcut kaynaklar ile uygun halk sağlığı ve çevresel hususları göz önünde bulundurarak bakımları altındaki hayvanın yararına olacak şekilde tedavi uygulamak.
22	Acil bir durumda müdahale etmek ve yaygın hayvan türlerinde ilk yardım uygulamak. Durumsal aciliyete öncelik vermek ve kaynakları buna göre tahsis etmek.
23	Bir hayvanın ya da hayvan grubunun fiziksel, refah ve beslenme durumunu değerlendirmek ve müşteriye hayvancılık, besleme, üreme, üretim, refah, bireysel sağlık, sürü sağlığı ve halk sağlığı ilkeleri hakkında tavsiyelerde bulunmak.
24	Örnekleri toplamak, muhafaza etmek ve nakletmek, uygun teşhis testlerini seçmek, test sonuçlarını yorumlamak ve sınırlamalarını anlamak.
25	Meslektaşlarla açık bir şekilde iletişim kurmak, sevk ve teşhis hizmetlerinde iş birliği yapmak.
26	Temel tanı ekipmanlarını kullanmak, hastalara iyi sağlık ve güvenlik uygulamaları kapsamında ve de mevcut yönetmeliklere uygun şekilde etkili bir muayene gerçekleştirmek.
27	Dijital araçların ve yapay zekânın veteriner hekimliğe katkısını bilmek ve kullanmak.
28	İhbarı mecburi, rapor edilebilir ve zoonotik hastalıkların yanı sıra hayvanlara yönelik kötü muamele durumlarla ilgili belirtileri tanımak ve ilgili makamlara bildirmek de dahil olmak üzere uygun önlemleri almak.
29	Hayvan bakımı ve refahı, hayvan hareketleri, bildirilmesi zorunlu ve rapor edilebilir hastalıklar, antimikrobiyallerin bilinçli kullanımı da dahil olmak üzere ilaçların kullanımı ile ilgili bilgi ve mevzuata ilişkin uygun kaynaklara erişmek.
30	İlaçları mevzuata ve en son kılavuzlara uygun olarak doğru ve sorumlu bir şekilde reçete etmek ve dağıtmak.
31	Şüpheli advers ilaç reaksiyonlarını uygun kanallar aracılığıyla ilgili resmi kurumlara bildirmek.
32	Biyogüvenlik için protokoller hazırlamak, çalıştığı yerin biyogüvenliğini değerlendirmek ve protokolleri doğru şekilde uygulamak.
33	Aseptik prosedürleri uygun şekilde gerçekleştirmek
34	Sedasyon, genel ve bölgesel anesteziyi güvenli bir şekilde uygulamak; kimyasal hareketsizleştirme yöntemlerini uygulamak.
35	Ağrıyı önlemek, değerlendirmek ve yönetmek.
36	Ötenazinin ne zaman uygun olduğunu bilmek, bunu hayvana ve sahiplerine saygı göstererek, uygun bir yöntem kullanarak, orada bulunanların güvenliğini de göz önünde bulundurarak gerçekleştirmek; karkasın etik ve yasal olarak imha edilmesi konusunda tavsiyelerde bulunmak.
37	Örnek alma, sevk etme ve raporlama dahil olmak üzere tüm yaygın hayvan türlerinde nekropsi yapmak.
38	Refah unsurlarına dikkat etmek, sistematik kaba post-mortem muayene ve gözlemleri kaydetmek, dokuları örnekleme, saklama ve taşıma dahil olmak üzere gıda üreten hayvanların anti-mortem muayenesini yapmak.
39	İlgili gıda teknolojisi de dahil olmak üzere, hayvansal kaynaklı ürünlerin kalite ve güvenliğini etkileyen koşulları doğru bir şekilde belirlemek için gıda ve yem denetimi yapmak.
40	İnsan sağlığının korunması, muhafazası ve iyileştirilmesine katkıda bulunma kapsamında hayvanlar, hayvansal ürünler ve yan ürünlerle doğrudan ya da dolaylı ilgisi olan koşulları belirleyerek halk sağlığını korumak.
41	Kabul edilmiş hayvan sağlığı, hayvan refahı, halk sağlığı ve çevre sağlığı standartları doğrultusunda, hastalığa ve türe uygun önleyici ve eradikasyon programları hakkında tavsiyelerde bulunmak ve bunları uygulamak.
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü

	Sayısı	Süresi (saat)	Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim	16	3	48
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)	2	1	2
Ödevler	0	0	0
Sunum / Seminer hazırlama	0	0	0
Kısa sınavlar	0	0	0
Ara sınavlara hazırlık	5	2	10
Ara sınavlar	1	2	2
Proje (Yarıyıl ödevi)	0	0	0
Laboratuvar	0	0	0
Arazi çalışması	0	0	0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık	5	2	10
Yarıyıl sonu sınavı	1	2	2
Araştırma	0	0	0
Toplam iş yükü			74
AKTS			3.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler

Yarıyıl içi değerlendirme	Sayısı	Katkı Yüzdesi
Ara sınav	1	40
Kısa sınav	0	0
Ödev	0	0
Yarıyıl içi toplam		40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı		40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı		60
Genel toplam		100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri

Ders kitabı	Berkin Ş., Alçığır G. 1999. Nekropsi Yöntem. Medisan Yayın Evi, ANKARA
Yardımcı Kaynaklar	Dersle ilgili ek ders notları sağlanacaktır.

Ders İle İlgili Dosyalar

DBP Hakkında

Ders Hakkında

Bölüm Hakkında