Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
DİLBİLİMSEL TEFSİR Üçüncü Düzey TEF 604 Seçmeli 2 7.00 7.00 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri Tefsir alanında yüksek lisans diplomasına sahip olmak ve ya tez konusu tefsirle ilgili olmak kaydıyla Temel İslam Bilimleri''nde yüksek lisans yapmış olmak
Eğitimin Dili Türkçe
Koordinatör
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı PROF. DR. Mustafa KARAGÖZ
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı Araş. Gör. Zeynep AKPINAR
Dersin Veriliş Şekli Yüz yüze
Dersin Amacı 1. Dilbilimsel Tefsir Ekolünün ortaya çıkışı, gelişimi ve önemli dilbilimsel tefsirler hakkında bilgi sahibi olmak. 2. Dilbilim-Tefsir ilişkisi hakkında bilgi sahibi olmak. 3. Kur’an ayetlerine dilbilimsel yöntemle yaklaşan tefsirleri inceleyip Tefsir usulü açısından değerlendirmek. 4. Klasik Sözlükleri tanımak ve sözlükler ile dilbilimsel tefsir ilişkisi hakkında bilgi sahibi olmak.
Dersin Tanımı Kur’an ayetlerine dilbilimsel yöntemle yaklaşan tefsirleri ve “Dilbilimsel Tefsir” ekolünü inceler.

Dersin İçeriği
1 Dersle İlgili Genel Bilgi ve Tanıtım
2 Tefsirde Ekolleşme
3 Dilbilimsel Tefsir: Kavramsal ve Tarihsel Çerçeve
4 Bir Yaklasım Tarzı veya Ekol Olarak Dilbilimsel Tefsir
5 Dilbilimsel Tefsirin Ortaya Çıkmasına Yol Açan Etkenler
6 Dilbilimsel Tefsirin Doğuşu ve Gelişimi (Tedvin Öncesi Dönem Dilbilimsel Tefsir Faaliyetleri)
7 Tedvin Dönemi Dilbilimsel Tefsir Faaliyetlerine Genel Bir Bakış
8 Garîbü’l-Kur’an Literatürü
9 Meâni’l-Kur’an Literatürü
10 Vücûh-Nezâir Literatürü
11 Dilbilimsel Tefsir-Anlama Yöntemi İlişkisi
12 Dilbilimin Alt Dalları Bağlamında Dilbilimsel Tefsirin Kur’an’ı Anlamaya Katkısı (Sarf, İştikak İlmi ve Nahiv)
13 Dilbilimin Alt Dalları Bağlamında Dilbilimsel Tefsirin Kur’an’ı Anlamaya Katkısı (Anlambilim: Eşanlamlılık ve Çokanlamlılık)
14 Dilbilimin Alt Dalları Bağlamında Dilbilimsel Tefsirin Kur’an’ı Anlamaya Katkısı (Anlambilim: Anlam Değişmesi)
15 Arapça Sözlüklerin Ortaya Çıkışı ve Sözlük Yazımının Gelişimi
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 Dilbilim, filoloji, fıkhullüga ve ilmüllüga kavramları hakkında bilgi sahibi olur.
2 İslam dünyasında ve Batıdaki dilbilim çalışmaları hakkında bilgi sahibi olur.
3 Dilbilimin alt dallarını ve bunların İslam kültüründe neye tekabül ettiği hakkında bilgi sahibi olur.
4 Dilbilimsel tefsiri ortaya çıkartan etkenler hakkında bilgi sahibi olur.
5 Tedvin öncesi dönem dilbilimsel tefsir faaliyetler hakkında bilgi sahibi olur.
6 Tedvin döneminde ortaya çıkan dilbilimsel tefsir hakkında bilgi sahibi olur ve bu eserlerden yararlanma becerisi kazanır.
7 Dilbilimsel tefsir ile anlama yöntemi ilişkisi hakkında bilgi sahibi olur.
8 Dilbilimsel tefsirin Kur’an’ı anlamaya katkılarını dilbilimin alt dalları bağlamında fark eder.
9 Ayetleri dilbilimsel açıdan yorumlarken Kur’an bütünlüğü içerisindeki anlamların dikkate alınmasının önemini kavrar.
10 Kur’an ayetlerine dilbilimsel yöntemle yaklaşan tefsirleri diğer ekollerde yazılan tefsirlerle karşılaştırır ve bunun Kur’an yorumuna katkılarını öğrenir.

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 15 3 45
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 15 2 30
Ödevler 2 25 50
Sunum / Seminer hazırlama 0 0 0
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 0 0 0
Ara sınavlar 1 1 1
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavı 1 2 2
Araştırma 2 25 50
Toplam iş yükü     178
AKTS     7.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 40
Kısa sınav 0 0
Ödev 0 0
Yarıyıl içi toplam   40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   0
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   60

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı 1. Mustafa Karagöz, Dilbilimsel Tefsir ve Kur’an’ı Anlamaya Katkısı, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2015. 2. Mustafa Karagöz, “Dil Merkezli Tefsir”, Tefsire Akdemik Yaklaşımlar, Otto Yayınları, Ankara 2015, I, 323-356. 3. Örnek Dilbilimsel Tefsir Metinleri.
Yardımcı Kaynaklar 1. Kur''an''ın Filolojik Yorumu Tarihsel Gelişim ve Sorunlar 2. Mustafa Karagöz, Sözlükbilim ve Tefsir, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2019.

Ders İle İlgili Dosyalar