Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
İSLAM'DA MİSTİK DÜŞÜNCE YAKLAŞIMLARI Birinci Düzey DKA326 Seçmeli 6 2.00 2.00 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri
Eğitimin Dili Türkçe
Koordinatör
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı DOÇ. DR. OSMAN NURİ KÜÇÜK DOÇ. DR. MUHAMMET MUSTAFA ÇAKMAKLIOĞLU
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı
Dersin Veriliş Şekli Dersin sunumu ve soru-cevap.
Dersin Amacı Tasavvufun temel kavramları ve tarihi gelişimi hakkında bilgilere ulaşmak. Tasavvufun İslâmî ilimler ve diğer mistik gelenekler arasındaki yerini belirlemek. İslam’ın rûhânî ve bâtınî boyutunu ortaya koymak. İnsanın ruhî yapısının derinliğine dikkat çekmek. Genel olarak Tasavvuf Tarihi ve felsefesi hakkında bilgi vermek. Başlıca büyük tarikatları tanıtmak.
Dersin Tanımı Tasavvufun tanımı, amacı, kökeni ve tarihi gelişimi. Tasavvufun temel kaynakları. Tasavvufun İslam’la olan ilişkisi ve genel karakteristiği. İslam’ın rûhânî, derûnî boyutu. İslam’ın, sufilerce ortaya konan derûnî yaşam tarzının karakteristik özellikleri ve yöntemleri. Tarikatların ortaya çıkışı ve geniş İslam dünyasının farklı bölgelerine yayılan ana tarikatlar. Tasavvuf Felsefesi ve tasavvufun İslam düşüncesindeki yeri.

Dersin İçeriği
1 Tasavvufa kısa bir giriş. Tasavvuf ile diğer mistik gelenekler arasındaki ilişki. Tasavvuf ve İslam.
2 Tasavvufun doğuşu. İlk zahidler.
3 İlk sufiler ve tasavvufi öğretileri: Fudayl b. Iyaz, Rabiatü’l-Adeviyye, Maruf Kerhi, Zünnun Mısri, Haris Muhasıbi.
4 Siblî, Bayezid Bistami, Cüneyd Bağdadi, Hallacı Mansur.
5 Gelişme dönemi sufileri ve klasik tasavvuf kaynakları. Ebu Nasr Serraç, Ebu Bekir Muhammed Kelâbâzi, Ebu Talip El-Mekki.
6 Ali b. Osman Hucviri, Abdulkerim Kuşeyri, Gazali.
7 Tarikatların oluşumu ve belli bazı tarikatlar. Kadıriyye, Yeseviyye, Rifaiyye, Sühreverdiyye, Şazıliyye, Kübreviyye.
8 Mevlana ve Mevlevilik
9 Nakşbendiyye
10 Halvetiyye
11 Bayramiyye
12 Tasavvuf Felsefesi: İbnü’l- Arabi ve Marifet teorisi
13 Tasavvufta İnsan ve insan-ı kâmil.
14 Tasavvufta varlık nazariyesi: Vahdet-i Vücud ve Vahdet-i Şuhud.
15
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 Öğrenciler, genel olarak tasavvuf tarihi, tasavvufun temel kavramları ve başlıca tarikatlar hakkında bilgilere sahip olur
2 Tasavvuf tarihinin ana kaynaklarını bilir ve tasavvuf tarihinin bazı Arapça kaynaklarını okur.
3 Öğrenciler İslâm rûhânî hayatına dair bir bilinç elde eder ve İslam’ın rûhânî boyutunu analiz etme imkânına kavuşur
4 Diğer taraftan öğrenciler insan, dış dünya ve dini bütüncül bir perspektiften yorumlama imkânı elde eder.
5 Tarihsel süreçte İslam Medeniyetinin oluşumunda irfan geleneğinin önemini kavrama
6 İnsanın kainattaki konumunu irfani bir bakış açısıyla görebilme ufkuna sahip olup modern isnanın insanı algılayış biçimi ile tasavvufun insanı algılayış biçimini karşılaştırma becerisi elde eder
7
8
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitimine ilişkin kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur.
2 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi alanında bilimsel araştırma yapabilir.
3 Bu alanın öğretimine yönelik strateji, yöntem ve tekniklerini etkili biçimde kullanır.
4 Öğretim süreci içinde ve dışında etkili iletişim becerilerine sahip olur.
5 Din ve değerlerle ilgili temel kavramları tanır.
6 Kuran ve Hz. Muhammed in söz ve öğretileri ile ilgili temel bilgilere sahip olur.
7 Dinler ve dini akımlar hakkında bilgi sahibi olur.
8 Günümüz inanç problemleri ve güncel dini konular hakkında bilgi sahibi olur.
9 Eğitim ve öğretim vereceği yaş grubuna ait gelişimsel ve ruhsal bilgi donanımına sahip olur.
10 Öğrencilerin öğretim sürecindeki gelişimlerini izlemeye yönelik ölçme ve değerlendirme uygulamaları yapabilir.
11 Bilgi ve iletişim teknolojilerini teknik ve pedagojik olarak kullanabilme becerisine sahip olur.
12 Türk eğitim tarihi ve sisteminin yapısı, tarihsel gelişimi hakkında yeterli bilgiye sahip olur.
13 Türk islam sanatları, edebiyatı ve musikisi hakkında bilgi ve beceri sahibi olur.
14 Topluma hizmet bilinci ile görev misyonunu yerine getirme becerisine sahip olur.
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 14 28 392
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 0 0 0
Ödevler 0 0 0
Sunum / Seminer hazırlama 0 0 0
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 0 0 0
Ara sınavlar 1 1 1
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavı 1 2 2
Araştırma 0 0 0
Toplam iş yükü     395
AKTS     16.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 40
Kısa sınav 0 0
Ödev 0 0
Yarıyıl içi toplam   40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı Tasavvuf el Kitabı, Editör: Kadir Özköse, Grafiker Yayınları. H. Kamil Yılmaz, Ana Hatlarıyla Tasavvuf ve Tarikatlar, İstanbul 1997 Mahmut Erol Kılıç, İbn Arabi Düşüncesine Giriş, İstanbul 2009
Yardımcı Kaynaklar Selçuk Eraydın, Tasavvuf ve Tarikatlar, (MUİFV. Yay), İstanbul 1990; William Chittick, Tasavvuf, Kısa Bir Giriş, çev: Turan Koç, (İz Yay.9, İstanbul 2003. Annemarie Schimmel, İslam’ın Mistik Boyutları, çev: Ergun Kocabıyık, (Kabalcı Yay.), İstanbul 1999 Mustafa Kara, Din Hayat Sanat Açısından Tekkeler ve Zâviyeler, (Dergah Yay), İstanbul 1990. Mustafa Kara, Tasavvuf ve Tarikatlar Tarihi, (Dergah Yay.) İstanbul 1998; Mustafa Çakmaklıoğlu, İbn Arabi’de Marifetin İfadesi, (İnsan Yay), İstanbul 2007. William C. Chittick, Varolmanın Boyutları, çev. Turan Koç, (İnsan Yay.) İstanbul 1997; William C. Chittick, Hayal Alemleri, çev. Turan Koç, (İnsan Yay.) İstanbul 1999; Mustafa Aşkar, Tasavvuf Tarihi Literatürü, Ankara 2000; Ethem Cebecioğlu, Tasavvuf Terimleri ve Deyimleri Sözlüğü, Ankara 1997; Cengiz Gündoğdu, Hacı Bektaş-ı Veli, (Aktif Yay), Ankara 2007, Necdet Tosun, Bahâeddin Nakşbend, (İnsan Yay), İstanbul 2002; Mevlana, Mesnevi, çev. Şefik Can (Ötüken Yay), İstanbul 2003, Feridüddin Attar, Mantıku’t-Tayr, (Kırkanbar Yay), İstanbul 2004.

Ders İle İlgili Dosyalar