Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
MATURİDİYYE KELAMI Üçüncü Düzey TİB 611 Seçmeli 1 7.00 7.00 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri Yok
Eğitimin Dili Türkçe
Koordinatör
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı YRD.DOÇ. DR. HARUN IŞIK
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı Yok
Dersin Veriliş Şekli Sözlü Anlatım, Soru-Cevap, Slayt Gösterimi, Tartışma
Dersin Amacı İslam düşüncesinde ortaya çıkan farklı din anlayışları içerisnde Maturidi’nin görüşlerinin değerini ortaya koymak, Maturidiliğin bir ekol olarak teşekkülüni tespit etmek
Dersin Tanımı Maturidi’nin fikirlerini, Maturidiliğin arka palanını, itikadi ve siyasi görüşlerini Maturidiliğin Türkler arasındaki yayılışını bilir.

Dersin İçeriği
1 Maturidi’nin hayatı ve ilmi şahsiyeti
2 Maturidi’nin yaşadığı döneme Mezhepler Tarihi açısından bir bakış
3 Maturidi’nin Eserleri: Kitabu’t-Tevhîd ve Te’vilât
4 Maturidi ve Bilgi Kuramı
5 Maturidi’nin te’vil anlayışı
6 Maturidi’de din-şeriat, din-siyaset ayrımı
7 Maturidi’de iman-amel ayrımı
8 Maturidiliğin tarihi arka planı: Hanefilik
9 Horasan ve Maveraünnehir’de Hanefiliğin yayılışı
10 Maturidiliğin yayılışı ve Türkler
11 Semerkant Ekolü
12 İyaziyye Ekolü
13 İlk Maturidi kaynaklar
14 İlk Maturidi kaynaklara göre Maturidi
15
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 Maturidi’nin hayatı hakkında bilgi sahibi olur
2 Maturidi’nin ilmi şahsiyetini tanır.
3 Maturidi’nin temel görüşlerini bilir.
4 Semerkant Ekolü özelinde Maturidiliğin teşekkülünü bilir
5 İlk Maturidi kaynakları bilir.
6 Maturidiliğin Türkler arasındaki yayılışını bilir.
7
8
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1 Kuranın manasını kavrar,yorumu hakkında söz sahibi olur.
2 Kuran ilimleri ve tefsir metinleri hakkında vukufiyetli bilgi sahibi olur, bu metinler hakkında yorum ve değerlendirme yapabilme becerisi kazanır.
3 Geniş ve derin bir Kuran kültürüne sahip olur, uluslararası düzeyde bilimsel toplantılara katılır, alanı ile ilgili tezler ileri sürüp savunabilir.
4 Hadislerin İslam’daki yerini bilir, Sünnetin Kur’ân-ı Kerim ışığında anlaşılacağını, lafız ve maksat arasındaki ilişkiyi kavrar, gaybî olanla olmayanları birbirinden ayırt eder, çelişki görülen hadisleri uzlaştırır.
5 İsnadın ortaya çıkışını, yerleşmesini, ravilerde aranan özellikleri ve ravilerin nasıl tenkid edildiğini bilir. Hadisin farklı rivayetlerini toplayıp sened ağını ortaya çıkararak onu değerlendirme yeteneğini kazanır.
6 Hadis değerlendirmelerinde bütünlüğün sağlanması gerektiğini bilir, sened ve metin tenkidinde bütünlüğü sağlama prensiplerini bilir, Hadisi anlama ve anlatmada bütünlüğün nasıl sağlanacağını bilir ve Hadisleri bütünlük esaslarına göre değerlendirebilme yeteneğini kazanır.
7 Klasik hadis ve tarih kaynaklarını, zihniyet yapılarını objekitif bir bakış açısıyla değerlendirir
8 XIX. ve XX. yüzyıllarda İslâm âlemindeki ihya hareketlerini doğuran nedenleri ve günümüz İslâm dünyasındaki ana dini akımları tanır.
9 İlk Dönemde ortaya çıkan Haricilik, şia, Mutezile, Mürcie gibi mezhepleri tanır.
10 Teolojik tartışmaların metodolojik ve tarihsel yönlerini kavrar ve değerlendirir.
11 İslam düşüncesinin güncel problemlerini tespit ve değerlendirme kabiliyetini kazanır.
12 Çağdaş teolojik problemlere çözüm önerebilme becerisini kazanır.
13 Dinî konularda alanında uzman akademisyenlerle çeşitli sempozyum, konferans, açık oturum ve panellerde bilgi paylaşımı kabiliyet ve becerisini geliştirme yeteneğine sahip olur.
14 Çağdaş değer ve ilkeler bazında, kazanılan bilimsel değer ve persfektif çerçevesinde insanlığa faydalı olma ilkesine bağlı kalınarak düzgün, tutarlı ve iyi bir vatandaş olma düşüncesini yaşatmaya çalışmak.
15 Din alanının kapsamı temel alınarak bilgilendirilme ihtiyacının gerekli ve lüzumlu olduğu kişi ve tüzel kişilerin ihtiyacı olan yazılı, sözlü ve görsel alanda sunum tecrübelerinin kazandırılması.
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 14 3 42
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 14 3 42
Ödevler 14 2 28
Sunum / Seminer hazırlama 1 10 10
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 0 0 0
Ara sınavlar 1 10 10
Proje (Yarıyıl ödevi) 1 4 4
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 1 10 10
Yarıyıl sonu sınavı 1 2 2
Araştırma 0 0 0
Toplam iş yükü     148
AKTS     6.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 70
Kısa sınav 0 0
Ödev 1 30
Yarıyıl içi toplam   100
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı Maturidi, Ebu Mansur, Kitabu't-Tevhid, tahkik: Fethullah Huleyf, el-Mektebetu'l-İslamiyye, İstanbul 1979; Nesefi, Ebu'l-Muin, Tabsıratu'l-Edille fi Usuli'd-Din: Tenkitli Neşir I-II, haz. Hüseyin Atay, Şaban Ali Düzgün, DİB Yay., 2003. Bahru'l-Kelam, Daru'l-Ferfur, Dimeşk 2006; Nesefi, Necmuddin Ömer, İslam İnancının Temelleri: Akaid, tahkik: M. Seyit Ahsen, Otağ Yayınevi, İstanbul 1974; Sabuni, Nureddin, Maturidiyye Akaidi, çev: Bekir Topaloğlu, DİB Yay., Ankara t.y.; İbn Hümam, Kemaleddin, el-Müsayere fi İlmi'l-Kelam ve'l-Akaidi't-Tevhidiyyeti'l-Münciyye fi'l-Ahire, tahkik ve şerh: Muhammed Muhyiddin Abdülhamid, Dar Byblion, Paris 2005; Kutlu, Sönmez, İmam Maturidi ve Maturidilik: Tarihi Arka Plan, hayatı, eserleri, fikirleri ve Maturidilik Mezhebi: Seçki, Kitabiyat, Ankara 2003;
Yardımcı Kaynaklar Maturidi, Ebu Mansur, Kitabu't-Tevhid Tercümesi, çev: Bekir Topaloğlu, İSAM Yay., Ankara 2002.

Ders İle İlgili Dosyalar