Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
MÜZİK TARİHİNDE ORTAÇAĞ İSLAM DÜNYASI Üçüncü Düzey MÜZ619 1 7.50 7.50 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri Yok
Eğitimin Dili Türkçe
Koordinatör
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı
Dersin Veriliş Şekli YÜZYÜZE
Dersin Amacı Bu ders öğrencilerin; Ortaçağ İslam dünyasının kültürel unsurlarını ve bunların müzikal yansımaları kavramasını ve bu dönemin temel kültürel yaklaşımlarının bugüne etkisini tartışabilecek ve yorumlayabilecek bir altyapıya sahip olmasını hedeflemektedir.
Dersin Tanımı Bu ders, İslam uygarlığının ortaya koyduğu müzik kültürünün kendisinden önceki uygarlıklarla ilişkisi, Ortaçağ İslam döneminde kullanılan ezgisel ve ritmik yapılar, çalgılar, üretilen müzikal formlar ve müziğin felsefi-dini etkisi gibi konuları kapsamaktadır.

Dersin İçeriği
1 İslam’ın Doğuşu ve Genel Olarak Dönemin Müzik Kültürü
2 İslam Tasavvufu ve Müzik
3 Sema Kavramına Giriş
4 Sema Kuramları
5 Sema ve Semah kavramları arasındaki temel ilişkiler
6 Ortaçağ İslam Dönemi kaynakları açısından müzik felsefesi: El Kındi
7 Ortaçağ İslam Dönemi kaynakları açısından müzik felsefesi: İhvan-ı Safa
8 Ortaçağ İslam Dünyasında Müzik ve Müzik Kuramını Hazırlayan Ortam
9 Ortaçağ İslam Dünyası Müzik Kuramları ve Eserleri
10 El KIndi, Farabi, İbn-i Sina
11 Ortaçağ İslam Döneminde çalgılar ve kuram ile ilişkileri
12 Ortaçağ İslam Dönemi kuramcıları açısından dönem müziğinin ezgisel özelliklerinin tartışılması
13 Dönemin önemli kuramcı ve icracılarına genel bir bakış: Yunus El-Katib, Ziryab, İshak El-Mevsili, El-Harezmi, Zalzal, İbn-el Müneccim, El-Isfahani
14 Safiyüddin Urmevi’nin çalışmaları ve kendinden önceki kuramcıların eserleri ile ilişkisi
15
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 Bu dersin sonunda öğrenci Ortaçağ İslam dünyasındaki müzik kültürünün temel özelliklerine vakıf olup, bu kültürün kendinden önceki ve sonraki müzikal birikimlerle ilişkisini kurgulayıp, analiz edip, yorumlayabilir.
2
3
4
5
6
7
8
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1 Yüksek Lisans düzeyindeki bilgi ve becerilerini, aynı veya farklı bir alanda uzmanlık düzeyinde geliştirir, derinleştirir ve analiz edip, yorumlar.
2 Kendi alanında kullanılan modern araç ve gereçleri kullanmada ve geliştirmede uzmanlaşır.
3 Alanında edindiği bilgileri diğer disiplin alanlarından gelen bilgilerle sentezleyerek yorumlar ve yeni fikirler yaratır.
4 Alanında sahip olduğu üst düzey bilgi ve tecrübeyi, içinde bulunduğu koşullara uyarlayarak farklı araştırma yöntemlerini kullanır ve ortaya çıkan problemlere karşı bilimsel yaklaşımlar ve stratejiler geliştirir.
5 Yaratıcı ve eleştirel düşünme, sorun çözme ve karar verme gibi üst düzey zihinsel süreçleri kullanarak alanı ile ilgili yeni düşünce ve yöntemler geliştirir.
6 En az bir yabancı dili kullanarak alanıyla ilgili yabancı kaynaklara ulaşır, bilgilerini günceller ve meslektaşlarıyla dünya çapında sözlü, yazılı ve görsel iletişim kurar ve tartışır.
7 Alanı ile ilgili en az bir bilimsel makaleyi uluslar arası hakemli dergilerde yayınlayarak alanındaki bilginin sınırlarını genişletir
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 14 3 42
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 0 0 0
Ödevler 3 30 90
Sunum / Seminer hazırlama 0 0 0
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 0 0 0
Ara sınavlar 0 0 0
Proje (Yarıyıl ödevi) 1 50 50
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavı 1 2 2
Araştırma 0 0 0
Toplam iş yükü     184
AKTS     7.50

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 40
Kısa sınav 0 0
Ödev 0 0
Yarıyıl içi toplam   40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı • İslam Medeniyetinde Musikis, Fazlı Arslan, Beyan Yayınları, İstanbul, 2015. • Mevlevîlik ve Mûsiki (Er-Risâletü’t-Tenzîhiyye Fî Şe’ni’l-Mevleviyye), Bayram Akdoğan, İstanbul: Rağbet Yayınları, 2009a. • Mevlevîliğin Din Anlayışında Mûsikî (Huccetü’s-Semâ’), Bayram Akdoğan, Ankara: Bilge Ajans ve Matbaası, 2009b. • Safiyyüddîn-i Urmevî ve Şerefiye Risâlesi, Fazlı Arslan, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları, 2007. • Maragalı Abdülkadir, Murat Bardakçı, İstanbul: Pan Yayıncılık, 1986. • The Treatise of Ahmedogli Şükrullah and Theory of Oriental Music in the XVth Century, Murat Bardakçı, US: The Department of Near Eastern Languages and Civilizations, Harvard University, 2008. • Ali Ufkî-Hâzâ Mecmuâ-i Sâz ü Söz (Çeviriyazım-İnceleme), M. Hakan Cevher, İzmir: 2003. • Kitâb-ı Edvâr: İnceleme-Günümüz Türkçesi-Çeviriyazım-Esas Metin, M.Hakan Cevher, İzmir: 2004a. • Rûh-perver: İnceleme-Günümüz Türkçesi-Çeviriyazım-Esas Metin, M. Hakan Cevher, İzmir: 2004b. • İhvân-ı Safâ’da Müzik Düşüncesi, Yalçın Çetinkaya, İstanbul: İnsan Yayınları, 2001. • A history of Arabian music to the XIIIth Century, Henry George Farmer, UK: Luzac Oriental, 1994. • Music of the Ottoman Court: Makam, composition and the early Ottoman instrumental repertoire (Intercultural music studies), Walter Feldman, WWB, 1996. • Kevseri Mecmuası-XVIII. Yüzyıl Musiki Yazmalarından Kevseri Mecmuası Üzerine Bir inceleme, Eugenia Popescu Judetz, Çev. Bülent Ak¬soy, İstanbul: Pan Yayıncılık, 1998a. • Türk Musiki Kültürünün Anlamları, Eugenia Popescu Judetz Çev. Bülent Aksoy, İstanbul: Pan Yayıncılık, 1998b. • Prens Dimitrie Cantemir, Türk Musıkisi Bestekarı ve Nazariyatçısı, Eugenia Popescu Judetz, Çev. Selçuk Alimdar, İstanbul: Pan Yayın¬cılık, 2000. • Tanburi Küçük Artin-A Musical Treatise of the 18th Century, Eugenia Popescu Judetz, İstanbul: Pan Yayıncılık, 2002. • A Summary Catalogue of Turkish Makams, Eugenia Popescu Judetz, İstanbul: Pan Yayıncılık, 2010. • Three Comperative Essays on Turkish Music, Eugenia Popescu Judetz, İstanbul: Pan Yayıncılık, İstanbul, 2010. • Türk Mûsikîsinin Nazariye ve Esasları, M.Ekrem Karadeniz, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 1983. • Muallim İsmail Hakkı Bey ve Musiki Tekâmül Dersleri, Nermin Kaygusuz, İstanbul: İTÜ Vakfı Yayınları, 2006. • Rehber-i Musiki -Tanburi Cemil Bey, A. Şevki Öztekin, Ankara: Akay Ofset, 1998. • Kiltzanidis’in Kitabı, Militiadis Pappas, İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 1997. • Müziğimize Dair, Erol Sayan, Ankara: ODTÜ Yayıncılık ve İletişim, 2003. • “Techniques of Scholarship in Medieval Arabic Musical Treatises”, Music Theory and Its Sources: Antiquity and the Middle Ages, Ammon Shiloah, Andre Barbera (yay.haz.), Notre Dame Indiana: University of Notre Dame Press, 1990. • The Dimension of Music in İslamic and Jewish Culture, Ammon Shiloah, UK: Variorum, 1993. • Music in the World of İslâm: A Socio-Cultural Study, Ammon Shiloah, Detroit: Wayne State University Press, 1995. • Makam, Türk Sanat Musikisinde Makam Uygulaması, Karl L. Signell, Çev. İlhami Gökçen, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2006. • Türk Mûsikîsinin Mes’eleleri, Yalçın Tura, İstanbul: Pan Yayıncılık, 1988. • Kantemiroğlu, Kitabu ‘İlmi’l-Musiki ‘ala vechi’l-Hurufat – Mûsikîyi Harflerle Tespit ve İcra İlminin Kitabı (Tıpkıbasım-Çeviriyazı-Çeviri-Notlar), Yalçın Tura, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2001. • Nâsır Abdülbâkî Dede “Tedkîk ü Tahkîk” İnceleme ve Gerçeği Araştırma, Yalçın Tura, İstanbul: Pan Yayıncılık, 2006. • Mehmed Hafid Efendi ve Musiki, Recep Uslu, İstanbul: Pan Yayıncılık, 2001. • Fatih Sultan Mehmed Döneminde Musiki ve Şems-i Rûmî’nin Mecmû-i Güfte’si, Recep Uslu, İstanbul: Fetih Cemiyeti Ya¬yınları, 2007. • Selçuklu Topraklarında Müzik, Recep Uslu, Konya: T.C.Konya Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, 2011. • The Modal System of Arab and Persian Music A.D. 1250-1300, Owen Wright, Oxford: Oxford University Press, 1978. • Demetrius Cantemir: The Collection of Notations. Volume 1: Text, Owen Wright, Londra: School of Oriental and African Studi¬es. (SOAS musicology series, v. 1), 1992 • Bedr-i Dilşad’ın Murad-Namesi, Adem Ceyhan, İstanbul: MEB Yayınları, 1997.
Yardımcı Kaynaklar

Ders İle İlgili Dosyalar