Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
OSMANLI KÜLTÜR VE MEDENİYETİ TARİHİ Birinci Düzey İTS803 Seçmeli 7 5.00 5.00 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri
Eğitimin Dili Türkçe
Koordinatör
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı YRD.DOÇ. DR. FUNDA DEMİRTAŞ
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı
Dersin Veriliş Şekli Anlatım, Seminer
Dersin Amacı Osmanlı kültür ve medeniyetini öğrenciye bir bütün olarak tanıtma ve değerlendirme imkanı sağlamaktır.
Dersin Tanımı Osmanlı siyasi tarihinin gölgesinde kalan kültür ve medeniyet tarihinin bilimsel veriler çerçevesinde ele alınması.

Dersin İçeriği
1 Osmanlı’da Din; Osmanlı ve İslam
2 Müslüman Halklar, Dini Eğilimler ve Mezhepler; Gayri Müslim Halklar, Hıristiyanlık ve Yahudilik; Dinî Zümreler
3 Osmanlı Sufiliği: Tarihi Altyapısı, İlk Sufi Çevreler ve Gelişimi
4 Osmanlıda İlk Dinî ve Sosyal Hareketler: Şeyh Bedreddin olayı; Hurufiler; Rafizilik ve Alevilik; Mehdici Hareketler; Ateist Eğ. Hareketler
5 Ulema Çevrelerinde İsevi Eğilimler; Ulema Çevrelerinde Ateizm; Dini Tasfiyecilik Hareketleri
6 Osmanlı da Düşünce Hayatı, Altyapısı; Osmanlı Siyasi Düşüncesi
7 Osmanlı Siyasi Düşünürleri (Âli Örneği;
8 Osmanlı Siyasi Düşüncesinin Temel Konuları ve Problemleri, Lütfi Paşa; Hilafet
9 Osmanlı Felsefi Düşüncesi
10 Osmanlı Dini Düşüncesi
11 Askeri Mutlakiyetçilik ve Kapıkulları
12 Osmanlı Tasavvufi Düşüncesi
13 Osmanlıda Batılılaşma Dönemi Fikir Hayatı; Batı Fikir Akımları Karşısında Osmanlı Aydınları
14 XX. Yüzyılda Fikir Akımları
15
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 Osmanlı tarihinin ana kaynaklarını tanır.
2 Osmanlı Devleti'nin din ve İslam anlayışını öğrenir.
3 Osmanlı coğrafyası bağlamında dinî ve sosyal hareketleri değerlendirir.
4 Osmanlı düşünce hayatı hakkında bilgi sahibi olur.
5 Osmanlı düşünce hayatı içinde felsefî, siyasî, dinî ve tasavvufî düşüncenin yerini ve önemini kavrar.
6 Batılılaşma dönemi düşünce hayatı ve fikir akımları hakkında analiz yapabilir.
7
8
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1 Kur’an ve Sünnet çerçevesinde bütüncül ve sistematik bir dini düşünce ve kavrayışa sahiptir. (Yetkinlik)
2 İlahiyat alanında temel kavramları ve kavramlar arası ilişkileri açıklar. (Bilgi)
3 İlahiyat ile ilgili ileri düzeyde kuramsal ve uygulamalı bilgilere (Tarihi ve güncel, araç ve gereçlere ilişkin, saha çalışmalarında uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerine ilişkin, ilahiyatla ilgili diğer kaynaklarda desteklenen) sahiptir. (Bilgi)
4 İlahiyat alanında değişmez olan ve değişebilen bilgileri ayırt eder. (Beceri)
5 Klasik ve güncel dini meseleleri tespit etme, tanımlama, yorumlama, tahlil etme, terkip etme ve çözme becerisine sahiptir. (Beceri)
6 Farklı düşünce ve yorumlar karşısında evrensel ilke ve değerleri üstün tutan bir anlayışa sahiptir. (Yetkinlik)
7 Akıl, bilgi, istişare, emanete riayet, ehliyet ve adalet gibi temel değerler/ilkeler ışığında çalışma ve sorumluluk üstlenebilme yetkinliğine sahiptir. (Yetkinlik)
8 İlahiyat alanına ilişkin temel kaynakları asli dilinden (Arapça) okuyup anlayabilir. (Yetkinlik)
9 İtikat, ibadet, ahlak ve muamelata dair usul ve esasları kavrar ve dayandığı temelleri açıklar. (Bilgi)
10 Zaman ve mekâna göre ortaya çıkan farklı dini yaklaşımları doğru anlama ve tutarlı değerlendirme yetkinliğine sahiptir. (Yetkinlik)
11 Din istismarı, şiddet, İslam karşıtlığı gibi dine ve topluma zararlı eğilimlere karşı söylem ve tutum geliştirir. (Yetkinlik)
12 İslam kültür, sanat ve medeniyeti hakkında temel ve bütüncül bilgilere sahiptir. (Bilgi)
13 Kuran-ı Kerim okuma, anlama ve öğretme konusunda teorik ve pratik yeterlilik kazanır. (Beceri)
14 İslam’ın temel kaynakları ışığında din eğitimi ve din hizmetleri verme yetkinliğine sahiptir. (Beceri)
15 İlahiyat alt dallarının birbiri ile ve diğer bilim alanları ile ilişki kurarak, disiplinler arası araştırma-inceleme, yorum, analiz ve değerlendirme yapar. (Beceri)
16 Dini/Manevi danışmanlık ve rehberlik bilgi ve becerisine sahiptir. (Beceri)
17 Dünya dinlerinin temel inanç esasları ve uygulamalarını tanır. (Bilgi)
18 İlahiyatla ilişkili başlıca ekoller, kuramlar ve meseleler hakkında yeterli düzeyde bir kavrayışa sahip olur. (Bilgi)
19 İlahiyat alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri; eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanır. (Yetkinlik)
20 İlahiyat alanının gerektirdiği bilişim ve bilgi teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. (Yetkinlik)
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 14 2 28
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 14 1 14
Ödevler 1 10 10
Sunum / Seminer hazırlama 0 0 0
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 1 10 10
Ara sınavlar 1 1 1
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 1 10 10
Yarıyıl sonu sınavı 1 2 2
Araştırma 1 5 5
Toplam iş yükü     80
AKTS     3.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 70
Kısa sınav 0 0
Ödev 1 30
Yarıyıl içi toplam   100
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı 1-Ocak, Ahmet Yaşar- Okay, Orhan, “Osmanlı’da Din ve Düşünce”, Osmanlı Devleti ve Medeniyeti Tarihi, 2-Hodgson, M.G.S., İslam’ın Serüveni Bir Dünya Medeniyetinde Bilinç ve Tarih,
Yardımcı Kaynaklar 1-Ortaylı, İlber, “Osmanlı Devletinde Lâiklik Hareketleri Üzerine”, Türk Siyasal Hayatının Gelişimi,

Ders İle İlgili Dosyalar