Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
EDEBİYAT TEORİSİ VE ELEŞTİRİSİ Birinci Düzey RDE 323 Seçmeli 5 4.00 4.00 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri Yok
Eğitimin Dili Rusça
Koordinatör ÖĞRETİM GÖREVLİSİ YANA PARKHETA
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı ÖĞR. GÖR. DR. YANA PARKHETA
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı yok
Dersin Veriliş Şekli Yüz yüze
Dersin Amacı 1. Edebiyat teorisinin temel kavramları, kategorileri ve terimlerine ilişkin genel bir anlayış kazandırmak. 2. Felsefi ve estetik düşünce bağlamında edebiyat kuramlarının tarihsel gelişimini tanıtmak. 3. Terim ve kavramları doğru bir şekilde kullanma becerisi kazandırmak. 4. Farklı edebiyat kuramları ve ekollerinin yöntemlerine uygun olarak edebî eserleri çözümleme yeteneğini geliştirmek.
Dersin Tanımı Edebiyat Teorisi ve Eleştirisi dersi, Rus ve Türk edebiyat tarihinde edebi eserleri ve edebiyat eleştirisini etkilemiş olayları incelemeyi hedefler. Söz konusu kuramlar seçilmiş metinler üzerinden örneklerle analiz edilirken, kronolojik bir sıralam izlenecek ve dönemler edebi akımların ortaya çıkışlarına göre periyotlara ayrılacaktır.

Dersin İçeriği
1 Edebiyat teorisi bir bilim olarak. Edebiyat teorisi ile edebiyat eleştirisi arasındaki ilişki. Edebî eserin biçimi ve içeriği
2 Edebiyat biliminin gelişme aşamaları. Mimesis. Aristoteles’in “Poetika” eseri.
3 Edebiyat ve iletişim. Edebiyat – söz sanatı olarak. Sanatın işlevleri.
4 19. yüzyıl Avrupa edebiyatbilimindeki başlıca bilimsel yönelimler. Kavramlar: “Bilimsel okul”, “bilimsel yönelim”, “yöntem”. • Biyografik yöntem (Sainte-Beuve), • Kültür-tarihsel yöntem (Hippolyte Taine), • Karşılaştırmalı yöntem (Theodor Benfey), • Etnopsikolojik yöntem (Émile Hennequin), • Psikolinguistik okul (A. Potebnya, “Düşünce ve Dil”, 1862).
5 20. yüzyıl edebiyatbilimindeki temel yöntemler: Marksizm, biçimcilik (V. Shklovsky, Y. Tynyanov), yapısalcılık (C. Lévi-Strauss’un çalışmaları), psikanaliz (Z. Freud, C. G. Jung), yapısalcılık ve postyapısalcılık.
6 Uygulamalı ders: A. S. Puşkin’in şiirinde biyografizm. A. Fet’in şiirinde otobiyografizm. Kavramlar: “biyografizm”, “otobiyografizm”.
7 Psiko-otobiyografizm. L. Vygotsky, Z. Freud, A. Adler ve C. G. Jung’un öğretileri. Uygulamalı ders: A. Çehov’un “6 No’lu Koğuş” adlı hikâyesi.
8 Psikopoetika ve edebiyatbiliminde psikopoetik yöntem.
9 Edebî metnin temeli olarak kurmaca (yapma).
10 Sanatsal zaman ve mekân. Kronotop.
11 Çatışma ve karakter.
12 Anlatıcı türleri: hikâye eden kişi ve öyküleyici.
13 Edebi sanatlar (troplar). Tropların türleri. Metafor ve metonimi. İroni. Perifraz. Abartı (hiperbol).
14 Sembol ve türleri. İmgeden sembole geçiş. Oksimoron.
15 Kompozisyon. Olay örgüsü ve hikâye yapısı (sujet ve fabula). Sanatsal ayrıntı. Final sınavı
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 Öğrenciler başlangıçtan günümüze Rus edebiyat tarihi kılavuzluğunda, edebiyat bilimi kavramları ile tanışırlar.
2 Edebiyat Teorisi ve Eleştirisi dersi, Rus ve Türk edebiyat tarihinde edebi eserleri ve edebiyat eleştirisini etkilemiş olayları incelemeyi hedefl
3 Söz konusu kuramlar seçilmiş metinler üzerinden örneklerle analiz edilirken, kronolojik bir sıralama izlenecek ve dönemler edebi akımların ortaya çıkışlarına göre periyotlara ayrılacaktır.
4 .
5 .
6 .
7
8
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1 Rus dili, edebiyatı, tarihi ve kültürü alanlarında kuramsal ve uygulamalı bilgiye sahiptir; bu bilgiyi akademik ve mesleki süreçlerde etkili biçimde kullanır.
2 Rus dili ve edebiyatıyla ilgili yazılı ve sözlü sunumları akademik düzeyde hazırlar ve sunar; düşüncelerini farklı ortamlarda açık ve etkili biçimde ifade eder.
3 Edebi türleri, dönemleri ve temsilcilerini tarihsel ve kültürel bağlamlarıyla birlikte analiz eder; eleştirel bir perspektifle değerlendirir.
4 Rusça-Türkçe ve Türkçe-Rusça metinleri, dilin yapısal ve anlamsal özelliklerini dikkate alarak çevirir; çeviri sürecinde kuramsal bilgi ve etik ilkeleri uygular.
5 Disiplinlerarası yaklaşımları kullanarak edebiyat ve kültür metinlerini çağdaş kuramlar çerçevesinde yorumlar ve analiz eder.
6 Bağımsız araştırma yapar, edebi ve dilsel meseleleri çözümleyici bir yaklaşımla ele alır; akademik yazım ve yayın ilkelerine uygun ürünler üretir.
7 Kültürlerarası farklılıklara duyarlı bir yaklaşım geliştirir; Rus ve Türk kültürlerini karşılaştırmalı olarak değerlendirir.
8 Güncel bilgi teknolojileri ve dijital kaynakları kullanarak veri toplar, analiz eder ve bu verileri eğitim-öğretim ve mesleki ortamlarda paylaşır.
9 Rus dili ve edebiyatı bilgisini kamu ve özel sektördeki mesleki uygulamalara aktarır; çeşitli alanlarda istihdam edilebilirlik becerisi geliştirir.
10 Kültürel ve sanatsal etkinliklerin planlanması ve uygulanmasında aktif rol alır; topluma katkı sağlayan sosyal projeler geliştirir.
11 Bireysel ve ekip çalışmasına yatkındır; akademik ve mesleki ortamlarda iş birliği içinde çalışır.
12 Evrensel etik değerleri benimser; dil, ırk, cinsiyet, inanç ve sosyal statü farkı gözetmeksizin saygılı, duyarlı ve kapsayıcı bir tutum sergiler.
13
14 .
15 .
16 .
17 .
18 .
19 .
20 .
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 13 2 26
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 2 4 8
Ödevler 2 4 8
Sunum / Seminer hazırlama 1 4 4
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 4 4 16
Ara sınavlar 1 1 1
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 4 4 16
Yarıyıl sonu sınavı 1 1 1
Araştırma 0 0 0
Toplam iş yükü     80
AKTS     3.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 40
Kısa sınav 0 0
Ödev 0 0
Yarıyıl içi toplam   40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı ERKMAN-AKERSON. Fatma. Edebiyat ve Kuramlar, İthaki Yayınları, İstanbul, 2010.
Yardımcı Kaynaklar

Ders İle İlgili Dosyalar