Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
EDEBİYAT BİLGİ VE TEORİLERİ Birinci Düzey TDE419 Seçmeli 7 6.00 6.00 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri yok
Eğitimin Dili Türkçe
Koordinatör
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı Dr. Öğretim Üyesi Hilal Akça
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı yok
Dersin Veriliş Şekli Teorik
Dersin Amacı Sanat ve bilim dalı olarak edebiyat nazariyeleri hakkında farkındalık oluşturma.
Dersin Tanımı Edebiyat sanatına dâir bir bilim dalının doğuşu süreci ile bu sürece hem Doğu hem de Batı''da esas teşkil eden sanatkârlar, düşünürler ve bilim adamlarının konuyla ilgili eserlerinden hareketle edebiyat sanatı üzerine nazariyeler, edebiyatın (ve bu çerçevede edebiyat tarihinin) bilimleşmesi yolunda ortaya konan usûller bu ders dâiresinde ele alınmaktadır.

Dersin İçeriği
1 Edebiyat sanatı nedir?
2 Edebiyat bilim midir?
3 Edebiyatın İşlevi I (Genel)
4 Edebiyatın İşlevi II (Sanatkar, Okuyucu, Toplum, İnsanlık)
5 Edebiyatın İşlevi III (Millet-Kültür Bağlamında Edebiyat)
6 Edebiyat Biliminin Alt Dalları
7 Ara-Sınav
8 Edebiyat ve Sosyoloji
9 Abdürrahim Karakoç''un Şiirlerini Sosyolojik Açıdan İnceleme
10 Nazım Hikmet''in "Memleketimden İnsan Manzaraları"
11 Edebiyat ve Psikoloji
12 Kompleksler (Medeia, Elektra, Persaphone, Oidipus, İkaros"
13 Arketipsel Eleştiri Kuramı
14 Sabahattin Ali "İçimizdeki Şeytan"
15 Final
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 Öğrenci edebiyat bilgi ve teorileri hakkında bilgi edinir.
2 Öğrenci edebiyat sanatı ve edebiyat bilimi arasındaki farkı kavrar.
3 Edebiyatın İşlevini Kavrar.
4 Edebiyat ve Toplum İlişkisi kurar.
5 Edebiyat ve Sosyoloji ilişkisi kurar.
6 Metinleri sosyolojik açıdan inceler.
7 Edebiyat ve Psikoloji ilişkisi kurar.
8 Kompleks ve kuramları kavrar.
9 Metin üzerinden psikolojik incelemeler yapar.
10 .

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1 Türk Dili ve Edebiyatı alanında, edindiği bilgi ve becerileri kullanır. Sosyal bilimlerin diğer alanlarında yürütülen çalışmalarda ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
2 Türk Dili ve Edebiyatı sahasına giren eserleri okuma, anlama, inceleme ve yorumlama konusunda kuram ve yöntemleri öğrenir ve bunları eserler üzerinde eleştirel bir bakış açısıyla uygular. Kişisel ve kurumsal gelişimini tamamlayarak planlar.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında kazandığı bilgi, beceri ve yetkinliklerle yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir.
4 Türk Dili ve Edebiyatı alanında, bilgi ve internet teknolojilerini kullanarak nicel ve nitel verilerle bilgileri düzenler, iletir, saklar; kişi ve kurumlarla paylaşır.
5 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek, meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisi edinir. Bu yabancı dil bilgisiyle kendi alanındaki bilgileri takip eder ve kullanır.
6 Beşeri bilimler alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır ve bu etkinliklerin düzenlenmesinde etkin rol alır.
7 Beşeri bilimler alanı ile ilgili bilgilerin uygulanması sürecinde etik ve ahlaki değerleri gözeterek kalite yönetim süreçlerine uygun davranır.
8 Beşeri bilimler alanında sosyal, kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar.
9 Türkçeyi doğru, güzel ve etkin kullanmayı öğrenerek iletişim kurma becerisini geliştirir. Anlama, yorumlama ve çözümleme yetkinliğine sahip olarak bu alandaki bilgisini araştırma ve geliştirme yönünde kullanır.
10 Türk dilinin tarihi lehçelerinin yazıldığı alfabeleri öğrenir. Bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çevriyazıya ve Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak metinler üzerinde kültürel, dini, dilbilimsel incelemeler ve değerlendirmeler yapar.
11 Türk dilinin çağdaş lehçelerinin yazıldığı alfabeleri öğrenir. Bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çevriyazıya ve Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak üzerinde dilbilimi ve dilbilgisi incelemeleri yapar.
12 Yeni Türk Edebiyatı alanının tarihi dönemlerine ve edebiyat tarihçiliğine uygun olarak, bilimsel bir şekilde incelemeler ve değerlendirmeler yapar. Dönemlerin tarihini, evrelerini, gelişimini, özelliklerini öğrenerek dönemlere hâkim olan başlıca akım, ekol, edebî çevre, yazar ve şairleri manzum ve mensur eserleriyle açıklar.
13 Eski Türk Edebiyatı tarihini araştırır ve öğrenir. Eski Türk edebiyatı manzum ve mensur metinlerini Osmanlı Türkçesi alfabesiyle okur ve günümüz harflerine aktarır. Bu metinler üzerinde nesre çeviri, şerh, yorum, tahlil ve inceleme çalışmaları yapar ve gerekli yöntemleri öğrenir. Eski Türk edebiyatında kullanılan nazım şekillerini kavrar ve aruz bilgisi edinir.
14 Türk halk edebiyatının ortaya çıkışını sağlayan sözlü, yazılı ve elektronik kültür ortamlarını kavrar; sözlü kültürün temel niteliklerini öğrenerek halk edebiyatı metinleri üzerinde inceleme ve değerlendirme yapar. Bu metinlerin hangi temel esaslar üzerine inşa edildiğini kavrayarak anonim, âşık ve tekke edebiyatı çevresinde şekillenen halk edebiyatının tarihi ve sosyo-kültürel gelişimine vakıf olur.
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 12 2 24
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 12 3 36
Ödevler 0 2 0
Sunum / Seminer hazırlama 0 0 0
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 0 0 0
Ara sınavlar 1 2 2
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavı 1 2 2
Araştırma 0 0 0
Toplam iş yükü     64
AKTS     3.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 40
Kısa sınav 0 0
Ödev 0 0
Yarıyıl içi toplam   40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı Ray Livingston, Geleneksel Edebiyat Teorisi, İnsan Yayınları 1998., İsmail Çetişli, Edebiyat Sanatı ve Bilimi, Akça Yayınları, 2008.
Yardımcı Kaynaklar Sadık Kemal Tural, Edebiyat Bilimine Katkılar I, Akçağ Yay. 2015, Rene Wellek, Austın Warren, Edebiyat Teorisi, Dergah Yayınları, 2019.

Ders İle İlgili Dosyalar