Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
KLASİK ARAP ŞİİRİ Üçüncü Düzey TİB 627 Seçmeli 1 7.00 7.00 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri Öğrenci Temel İslam Bilimleri Anabilim Dalı''''nda Yüksek Lisans derecesine sahip olmalıdır.
Eğitimin Dili Arapça-Türkçe
Koordinatör PROF. DR. ABDULKADİR BAYAM
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı DOÇ. DR. METİN PARILDI
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı Arş. Gör. Süheyla Hale Bayırbaş
Dersin Veriliş Şekli Yüz yüze
Dersin Amacı Klasik Arap şiiri hakkında bilgi sahibi olmak, nazım birimleri ve biçimleri hakkında bilgi sahibi olmak.
Dersin Tanımı Arap şiirinin başlangıcı kabul edilen Cahiliye döneminden Abbasiler döneminin sonuna kadar devam eden süreçte Arap şiiri hakkında bilgi vermeyi, şiirin şekil, konu ve üslubunda meydana gelen değişiklikleri ele alan bir derstir.

Dersin İçeriği
1 Şiirin tanımı, diğer edebi türlerden farkı, lafız, mana, vezin özellikleri.
2 Arap şiirinin doğuşu, ilk şiir örnekleri
3 Cahiliyye dönemi Arap şiiri; Muallakat şiirleri; Şiirin genel özellikleri.
4 İmru'u'l-Kays, Lebid b. Rebi'a, Züheyr b. Ebi Sülma ve Tarafe'nin şiirlerinden örnekler; Temel şiir konuları: Gazel/nesib, fahr, medh, hiciv, mersiye
5 Aruz vezni, aruz bahirleri, veznin şiir açısından önemi, aruzla ilgili kavramlar ve bir şiirin vezninin bulunması..
6 Muhadram şairler ve şiirlerinden örnekler. Hassan b. Sabit, Hansa, Ka'b b. Züheyr ve şiirleri
7 İslam'ın şiire yaklaşımı. İslamla birlikte şiirlerin sözcük yapısı ve konularında ortaya çıkan değişiklikler.
8 Müslüman şairler ve şiirlerinden örnekler.
9 Emeviler dönemi şiirinin genel özellikleri. Siyasi şiir (nekaiz) ortaya çıkışı. Yeni şiir konuları. Gazel ve platonik aşk şiirleri.
10 Cerir, el-Ferazdak, el-Ahtal ve er-Râî gibi şairlerin şiirlerinden örnekler.
11 Abbasiler dönemi (H. 151-628) Arap şiirinin özellikleri. Neo klasik şiir, eski ve yeni şiir akımları arasındaki sürtüşmeler.
12 I. Abbasi asrında şiir II. Abbasi asrında şiir Ebu Nuvas, Ebu Temmam ve Buhturi'den örnek şiir tahlilleri
13 III. Abbasi asrında şiir; Arap şiirinin altın dönemi Mütenebbi ve Ebu'l-Ala el-Mearri'den şiir örnekleri
14 IV. Abbasi asrında şiir. Şairlerden seçme şiirler ve tahlilleri
15
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 Bu dersi alan öğrenci toplumsal yaşam ile edebiyat arasındaki bağıntıyı, Arap toplumu işe şiir arasındaki ilişkinin ne denli kuvvetli olduğunu kavrar.
2 İlk ortaya çıkışından Abbasiler döneminin sonuna kadar Arap şiirinin geçirdiği değişimleri, yaşanan dönemlere göre şiirin özelliklerini kavrar.
3 Şiir konuları hakkında bilgi sahibi olur; okuduğu bir şiirin konusunu tespit edebilir.
4 Arap Aruz vezni hakkında bilgi sahibi olur; okuduğu bir şiirin veznini ve bahrini bulabilir.
5 Arap Edebiyatının geçirdiği dönemlere göre kaside, gazel, mersiye, platonik şiir gibi yeni edebi türler hakkında bilgi sahibi olur.
6 Klasik Arap şiirinin Tefsir, Hadis, Kelam ve Fıkıh gibi İslami ilimler açısından taşıdığı önemi kavrar.
7
8
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1 Kuranın manasını kavrar,yorumu hakkında söz sahibi olur.
2 Kuran ilimleri ve tefsir metinleri hakkında vukufiyetli bilgi sahibi olur, bu metinler hakkında yorum ve değerlendirme yapabilme becerisi kazanır.
3 Geniş ve derin bir Kuran kültürüne sahip olur, uluslararası düzeyde bilimsel toplantılara katılır, alanı ile ilgili tezler ileri sürüp savunabilir.
4 Hadislerin İslam’daki yerini bilir, Sünnetin Kur’ân-ı Kerim ışığında anlaşılacağını, lafız ve maksat arasındaki ilişkiyi kavrar, gaybî olanla olmayanları birbirinden ayırt eder, çelişki görülen hadisleri uzlaştırır.
5 İsnadın ortaya çıkışını, yerleşmesini, ravilerde aranan özellikleri ve ravilerin nasıl tenkid edildiğini bilir. Hadisin farklı rivayetlerini toplayıp sened ağını ortaya çıkararak onu değerlendirme yeteneğini kazanır.
6 Hadis değerlendirmelerinde bütünlüğün sağlanması gerektiğini bilir, sened ve metin tenkidinde bütünlüğü sağlama prensiplerini bilir, Hadisi anlama ve anlatmada bütünlüğün nasıl sağlanacağını bilir ve Hadisleri bütünlük esaslarına göre değerlendirebilme yeteneğini kazanır.
7 Klasik hadis ve tarih kaynaklarını, zihniyet yapılarını objekitif bir bakış açısıyla değerlendirir
8 XIX. ve XX. yüzyıllarda İslâm âlemindeki ihya hareketlerini doğuran nedenleri ve günümüz İslâm dünyasındaki ana dini akımları tanır.
9 İlk Dönemde ortaya çıkan Haricilik, şia, Mutezile, Mürcie gibi mezhepleri tanır.
10 Teolojik tartışmaların metodolojik ve tarihsel yönlerini kavrar ve değerlendirir.
11 İslam düşüncesinin güncel problemlerini tespit ve değerlendirme kabiliyetini kazanır.
12 Çağdaş teolojik problemlere çözüm önerebilme becerisini kazanır.
13 Dinî konularda alanında uzman akademisyenlerle çeşitli sempozyum, konferans, açık oturum ve panellerde bilgi paylaşımı kabiliyet ve becerisini geliştirme yeteneğine sahip olur.
14 Çağdaş değer ve ilkeler bazında, kazanılan bilimsel değer ve persfektif çerçevesinde insanlığa faydalı olma ilkesine bağlı kalınarak düzgün, tutarlı ve iyi bir vatandaş olma düşüncesini yaşatmaya çalışmak.
15 Din alanının kapsamı temel alınarak bilgilendirilme ihtiyacının gerekli ve lüzumlu olduğu kişi ve tüzel kişilerin ihtiyacı olan yazılı, sözlü ve görsel alanda sunum tecrübelerinin kazandırılması.
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 14 3 42
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 14 4 56
Ödevler 6 3 18
Sunum / Seminer hazırlama 6 3 18
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 1 6 6
Ara sınavlar 1 3 3
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 1 6 6
Yarıyıl sonu sınavı 1 3 3
Araştırma 0 0 0
Toplam iş yükü     152
AKTS     6.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 40
Kısa sınav 0 0
Ödev 0 0
Yarıyıl içi toplam   40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı 1. Nihad M. Çetin, Eski Arap Şiiri, İst. Ün. Edebiyat Fak. Yay. 1974. 2. Selected poems from Mufaddaliyyat, Esmaiyyat, Cemhera 3. Arap Edebiyatı Tarihi, Ahmet Suphi Furat, Ömer Ferruh, Ahmet Hasan Zeyyat, Mustafa Sadık er-Rafii
Yardımcı Kaynaklar Sofas of the leading poets of Arabic Literature and it's annotates according to the periods; for examples İmru'u'l-Kays, Züheyr, A'şa, Lebid, Tarafe, Haris b. Hillize, Ebu Temmam, Ebu Nuvas, Buhturi, Mütenebbi, Ebu Amr b. el-Ala, İbnu'r-Rumi...

Ders İle İlgili Dosyalar