Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
MASAL İNCELEME YÖNTEMLERİ İkinci Düzey TDE 638 2 7.00 7.00 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri
Eğitimin Dili Türkçe
Koordinatör
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı PROF. DR. İSMAİL GÖRKEM
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı yoktur
Dersin Veriliş Şekli sözlü anlatım
Dersin Amacı Masal türü, karakteristik özellikleri, masal-edebiyat ilişkisi; kaynakların değerlendirilmesi, seçilmiş masal metinlerinin tahlili.
Dersin Tanımı Masal türü, karakteristik özellikleri, masal-edebiyat ilişkisi; kaynakların değerlendirilmesi, seçilmiş masal metinlerinin tahlili.

Dersin İçeriği
1 Sözel edebiyat ürünlerinin genel özellikleri ve masal türü
2 Masal türünün özellikleri ve çeşitleri; diğer türlerle ilişkisi
3 Masalların kaynakları ve masal sınıflandırma çalışmaları
4 Masalların tip, motif ve formel yapıları
5 Dünyadaki masal çalışmaları
6 Türklerin derlemelerle başlayan bilimsel anlamdaki masal çalışmaları
7 Masalların Tarihi-Coğrafi Fin Ekolüne göre incelenmesi
8 Ara sınav
9 Masalların psikanalitik halk bilimi kuramlarına göre incelenmesi
10 Masalların yapısal halk bilimi kuramlarına göre incelenmesi
11
12 Masalların performans teoriye göre incelenmesi
13 Metin incelemesi ve tahlil (Türk dünyası masal metinleriyle karşılaştırmalı)-1
14 Metin incelemesi ve tahlil (Türk dünyası masal metinleriyle karşılaştırmalı)-2
15 yıl sonu sınavı
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 Masal türü, karakteristik özellikleri, masal-edebiyat ilişkisinin öğrenilerek; kaynakların değerlendirilmesi, seçilmiş masal metinlerinin tahlilinin yapılması.
2
3
4
5
6
7
8
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1 Avrasya coğrafyasını ve bu coğrafyada yaşayan toplumları tanır.
2 Türk Dünyasının tarihini bilir, Türk Dünyasında meydana gelen gelişmeleri takip eder ve varsa sorunlara çözüm üretir.
3 Avrasya bölgesi toplumlarının iktisat, uluslararası ilişkiler, dil, edebiyat, tarih, sanat tarihi, sosyoloji, coğrafya vb. alanlarda ortaya çıkan teorik ve pratik yenilikleri takip edebilmek, bu alanlarda yorum, analiz ve değerlendirme yapar.
4 Türk Dünyasının etkileşimde bulunduğu kültürler üzerine araştırmalar yapar ve bu hususta bilgi ve donanıma sahip olur.
5 Avrasya coğrafyasındaki dil, edebiyat, tarih, sanat, sanat tarihi, sosyoloji, iktisat, işletme, uluslararası ilişkiler, antropoloji vd. alanlarda gelişmiş bir duyarlılık ve birikime sahip olur.
6 Avrasya coğrafyasındaki siyasi, ekonomik ve sosyokültürel sorunlara dair temel bilgilere sahip olur ve bunlara çözüm önerileri sunabilme becerisi kazanır.
7 Avrasya coğrafyasındaki devletlerin birbirleri ile olan çok yönlü ve çok boyutlu ilişkilerini analiz eder.
8 Çağdaş Türk lehçe ve şivelerinden en az birini ileri düzeyde bilir. Rus, Çin, Fars ve Arap dillerinden birini de orta seviyede bilir.
9 Türk dünyasının siyasi ve ekonomik anlamda etkileşimde bulunduğu devletleri tanır ve onlar hakkında yeterli bilgi ve beceriye sahip olur.
10 Türk dünyası başta olmak üzere öteki komşu halkların dil, din, kültür, çevre, etnik ve sosyal sorunlarını tespit ve analiz edecek, çözümler sunacak seviyede bilgi ve becerisine sahip olur.
11 Alanla ilgili bilimsel araştırma projeleri yapabilecek bilgi ve donanıma sahip olmak, problem ve sorunlara çözüm üretecek şekilde model kurma ve hipotez geliştirebilme becerisi kazanır.
12 Bilimsel etik hususunda sorumluluk bilinci kazanır.
13 Avrasya coğrafyasında meydana gelen siyasi ve sosyal olaylara farklı perspektiflerden bakabilme becerisi geliştirir.
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 14 3 42
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 14 4 56
Ödevler 14 3 42
Sunum / Seminer hazırlama 0 0 0
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 0 0 0
Ara sınavlar 1 2 2
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavı 1 2 2
Araştırma 0 0 0
Toplam iş yükü     144
AKTS     6.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 40
Kısa sınav 0 0
Ödev 0 0
Yarıyıl içi toplam   40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı ALANGU, Tahir (1983) Türkiye Folkloru Elkitabı, İstanbul: Adam Yayıncılık.BAŞGÖZ, İlhan (1992). Sibirya’dan Bir Masal Anası, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.GÜNAY, Umay (1975) Elazığ Masalları: İnceleme, Erzurum: Atatürk Üniversitesi Yay.SAKAOĞLU, Saim (2002) “Masallar”, Türk Dünyası Ortak Edebiyatı: Türk Edebiyatı Tarihi, c. 2, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay., s. 131- 312.SEYİDOĞLU, Bilge (1975) Erzurum Halk Masalları Üzerinde Araştırmalar, Ankara: Atatürk Üniv. Yay.
Yardımcı Kaynaklar ALBAYRAK, Nurettin (2004) Ansiklopedik Halk Edebiyatı Terimleri Sözlüğü, İstanbul: L&M Yay. BORATAV, Pertev Naili (2009) Zaman Zaman İçinde Ankara: İmge Kitabevi Yay. BORATAV, Pertev Naili (2010) Az Gittik Uz Gittik, Ankara: İmge Kitabevi Yay. BOUTENEFF, Patricia Fann (2009) “Zulüm ve İhanet: Pontus Rum Masallarında Kadın ve Erkeklerin Dünya Görüşleri”, Osmanlı Döneminde Balkan Kadınları: Toplumsal Cinsiyet, Kültür, Tarih, (Derleyenler: Amila Buturovic- Irvin Cemil Schick), (çev.: Güliz Erginsoy), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları, s. 47-78. ÇIBLAK, Nilgün (2005). “V. Propp’un Masal Çözümleme Metodu”, Türk Dili , S. 638, s. 127- 140. DOĞANÇ, H. Ayhan (1985) “Tarih-Coğrafya/Fin Yöntemiyle ‘Üç Prenses’ Masalının Kökenine Doğru Bir Yaklaşım”, Folklor ve Etnografya Araştırmaları-1985, İstanbul: Anadolu Sanat Yayınları, s. 113-128. GEZGİN, İsmail (2007) Kırmızı Başlıklı Kız’dan İlk Günah’a...: Masalların Şifresi, İstanbul: Sel Yayıncılık. GLAZER, Mark (1979). “Türk Halk Masallarında Toplumsal Davranışlar Açısından Zorunluluk ve Gereklilik”, (Çev.: Turhan Baraz), Eskişehir Televizyon İle Öğretim ve Eğitim Fakültesi Dergisi (Kurgu), S. 2, s. 367-377. GÖKERİ, İpek A. (1977). “Bir Türk Masalının Arketipsel Eleştirisi”, Türkiye’de Toplumsal Bilim Araştırmalarında Yaklaşımlar, Yöntemler Semineri, (Hz.: Seyfi Karabaş-Yaşar Yeşilçay), Ankara: ODTÜ Yayınları, s. 247- 262. KARABAŞ, Seyfi (1979) “Gümüşhane Masalları”, Ulusal Kültür, yıl 2, S. 6, Ekim 1979, s. 233-240. KARABAŞ, Seyfi (1999) “Masallarda Anlam, Yapı ve İşlev”, Bütüncül Türk Budunbilimine Doğru, İstanbul: YKY, s. 265-308. KUZU, Türkân (2002). “Masalın Değişmez Yasaları- İşlevsel Birimler” [=Propp Metodu], Anadolu Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, c.I, S. 3, s. 219- 230. OĞUZ, M. Öcal (2010) “Türkiye’de Mit ve Masal Çalışmaları veya Bir Olumsuzlama ve Tek- Tipleştirme Öyküsü”, Millî Folklor, S. 85, s. 36-45. MASAL ARAŞTIRMALARI/ Folktale Studies-1 (1988), İstanbul: Ortipa Yayıncılık. ORUÇ, Şerif (2000). “Avrupa Masallarının Üslup Özelliklerini İnceleyen Bir Masal Araştırmacısı: Max Luthi”, Türk Kültürü, S. 444, s. 221- 228. ÖZALGAN, Haluk (1984) “ Keloğlan Olayı”, Zaman-Mekan Eksenlerinde Halkbilimi, Ankara: Ülke Yayın Haber Tic. Ltd. Şti. SAKAOĞLU, Saim (1999) Masal Araştırmaları, Ankara: Akçağ Yay SEBZECİOĞLU, Turgay (??) “Rus Biçimciliği ve Vladimir Propp’un Kuramına Göre Bir Halk Masalı İncelemesi”, Folklor/ Edebiyat, c. X, S. 37, s. 81- 90. THOMPSON, Stith (1955- 1958) Motif Index of Folk Literatüre, (2. baskı), 6 c., USA. YAVUZ, Muhsine Helimoğlu (1999) Masallar ve Eğitimsel İşlevleri, (2. baskı), Ankara: Ürün Yayınları.

Ders İle İlgili Dosyalar