Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
TÜRK DÜNYASI DİL VE EDEBİYATI I Birinci Düzey TDE211 Seçmeli 3 4.00 4.00 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri -
Eğitimin Dili Türkçe
Koordinatör
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı Prof. Dr. Nevzat ÖZKAN
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı YOK
Dersin Veriliş Şekli Teorik
Dersin Amacı Yurt dışında yaşayan Türklerle ilgili genel bilgi sahibi olmak ve dilleriyle ilgili genel ve temel niteliklerini kavratmak
Dersin Tanımı Günümüzde Türkiye dışında yaşayan Türklerin bulundukları yerler, nüfusları, kullandıkları alfabeler ve kültürleri; Kiril alfabesi; çeşitli şivelerden örnek metinler üzerinde gramer çalışmaları

Dersin İçeriği
1 Türkiye ve çevresinde Türk Dili, nüfus, sosyal yapı ve dil kullanımı.
2 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Bulgaristan ve Yunanistan''da nüfus, sosyal yapı ve dil kullanımı.
3 Makedonya, Yugoslavya ve Romanya''da nüfus, sosyal yapı ve dil kullanımı.
4 Irak ve İran''da nüfus, sosyal yapı ve dil kullanımı.
5 Türkmen, Kaşgay ve Afşar Türklerinin nüfus, sosyal yapı ve dil kullanımı.
6 Bayat, Halaç ve Kaçar Türklerinin nüfus, sosyal yapı ve dil kullanımı.
7 Karapapak, Hamse, Sungur ve Suriye Türklerinin nüfus, sosyal yapı ve dil kullanımı.
8 Ara sınav.
9 Bağımsız Devletler Topluluğu''nda Türk dilleri: Azerbaycan, Özbekistan, Karakalpak Özerk Cumhuriyeti ve Türkmenistanda nüfus, sosyal yapı ve dil kullanımı.
10 Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Moldova ve Gürcistanda nüfus, sosyal yapı ve dil kullanımı.
11 Ukrayna, Kırım, Kuzey Kafkasya ve Dağıstan''da nüfus, sosyal yapı ve dil kullanımı.
12 Karaçay Çerkez Cumhuriyeti, Stavropol Krayı ve Çuvaşiştan''da nüfus, sosyal yapı ve dil kullanımı.
13 Başkurdistan, Tataristan ve Sibirya''da nüfus, sosyal yapı ve dil kullanımı.
14 Hakas ve Tuva Cumhuriyetlerinde nüfus sosyal yapı ve dil kullanımı.
15 Final.
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 Bu lehçe gruplarını genel hatlarıyla da öğrenmek suretiyle Türk dilini lehçe ve şiveleri ile ele alıp art zamanlı ve eş zamanlı karşılaştırmalar yaparak değerlendirme yeteneği ve becerisini kazanma
2 Adı geçen lehçelerden –en azından- birer tanesini sesbilim, biçimbilim, sözlükbilim temellerine de dayandırarak tanıyabilme, sınıflandırabilme beceri, bilgi ve yeteneğini kazanma
3 Lehçeler arasındaki bu bilgi ve becerileri diğer disiplinlerle de (tarih, coğrafya, felsefe, sosyoloji, antropoloji, arkeoloji, vs) ilişkilendirerek değerlendirme bilgi ve becerisini kazanma
4 Adı geçen Türk lehçe grupları ve bu lehçelerin oluşturduğu edebiyatlar hakkında teknolojik imkanları kullanarak gerekli kaynaklara ulaşma bilgi, beceri ve donanımını kazanma
5 Bu lehçelerle ilgili olarak elde edilen bilgileri diğer disiplinlerle karşılaştırıp sonuçlara ulaşabilme beceri ve bilgisini kazanma
6 Elde edilen bilgileri ve becerileri aktif olarak verimli şekilde kullanabilme bilgi ve becerisini kazanma,
7 Yaşayan Türk lehçeleri üzerine öğrendiği bilgi ve becerileri mesleğinin bir parçası haline getirme, öğretim yöntemlerini kullanarak anlatabilme birikim ve becerisini kazanma
8 Yaşayan Türk lehçeleri ile ilgili bilgi ve birikimini ilmi çalışmalara dönüştürme yetenek ve becerisini elde edip lisans üstü çalışmalar yapma becerisini kazanma
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1 Türk Dili ve Edebiyatı alanında, edindiği bilgi ve becerileri kullanır. Sosyal bilimlerin diğer alanlarında yürütülen çalışmalarda ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
2 Türk Dili ve Edebiyatı sahasına giren eserleri okuma, anlama, inceleme ve yorumlama konusunda kuram ve yöntemleri öğrenir ve bunları eserler üzerinde eleştirel bir bakış açısıyla uygular. Kişisel ve kurumsal gelişimini tamamlayarak planlar.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında kazandığı bilgi, beceri ve yetkinliklerle yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir.
4 Türk Dili ve Edebiyatı alanında, bilgi ve internet teknolojilerini kullanarak nicel ve nitel verilerle bilgileri düzenler, iletir, saklar; kişi ve kurumlarla paylaşır.
5 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek, meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisi edinir. Bu yabancı dil bilgisiyle kendi alanındaki bilgileri takip eder ve kullanır.
6 Beşeri bilimler alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır ve bu etkinliklerin düzenlenmesinde etkin rol alır.
7 Beşeri bilimler alanı ile ilgili bilgilerin uygulanması sürecinde etik ve ahlaki değerleri gözeterek kalite yönetim süreçlerine uygun davranır.
8 Beşeri bilimler alanında sosyal, kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar.
9 Türkçeyi doğru, güzel ve etkin kullanmayı öğrenerek iletişim kurma becerisini geliştirir. Anlama, yorumlama ve çözümleme yetkinliğine sahip olarak bu alandaki bilgisini araştırma ve geliştirme yönünde kullanır.
10 Türk dilinin tarihi lehçelerinin yazıldığı alfabeleri öğrenir. Bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çevriyazıya ve Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak metinler üzerinde kültürel, dini, dilbilimsel incelemeler ve değerlendirmeler yapar.
11 Türk dilinin çağdaş lehçelerinin yazıldığı alfabeleri öğrenir. Bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çevriyazıya ve Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak üzerinde dilbilimi ve dilbilgisi incelemeleri yapar.
12 Yeni Türk Edebiyatı alanının tarihi dönemlerine ve edebiyat tarihçiliğine uygun olarak, bilimsel bir şekilde incelemeler ve değerlendirmeler yapar. Dönemlerin tarihini, evrelerini, gelişimini, özelliklerini öğrenerek dönemlere hâkim olan başlıca akım, ekol, edebî çevre, yazar ve şairleri manzum ve mensur eserleriyle açıklar.
13 Eski Türk Edebiyatı tarihini araştırır ve öğrenir. Eski Türk edebiyatı manzum ve mensur metinlerini Osmanlı Türkçesi alfabesiyle okur ve günümüz harflerine aktarır. Bu metinler üzerinde nesre çeviri, şerh, yorum, tahlil ve inceleme çalışmaları yapar ve gerekli yöntemleri öğrenir. Eski Türk edebiyatında kullanılan nazım şekillerini kavrar ve aruz bilgisi edinir.
14 Türk halk edebiyatının ortaya çıkışını sağlayan sözlü, yazılı ve elektronik kültür ortamlarını kavrar; sözlü kültürün temel niteliklerini öğrenerek halk edebiyatı metinleri üzerinde inceleme ve değerlendirme yapar. Bu metinlerin hangi temel esaslar üzerine inşa edildiğini kavrayarak anonim, âşık ve tekke edebiyatı çevresinde şekillenen halk edebiyatının tarihi ve sosyo-kültürel gelişimine vakıf olur.
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 14 2 28
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 14 2 28
Ödevler 0 0 0
Sunum / Seminer hazırlama 0 0 0
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 1 10 10
Ara sınavlar 1 2 2
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 1 10 10
Yarıyıl sonu sınavı 1 2 2
Araştırma 0 0 0
Toplam iş yükü     80
AKTS     3.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 40
Kısa sınav 0 0
Ödev 0 0
Yarıyıl içi toplam   40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı ALANLA İLGİLİ KAYNAKLAR
Yardımcı Kaynaklar ALANLA İLGİLİ KAYNAKLAR

Ders İle İlgili Dosyalar