Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
MESLEKİ METİNLER II-MEZHEPLER TARİHİ İkinci Düzey TİB 0564 Seçmeli 2 7.00 7.00 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri Yok
Eğitimin Dili Türkçe
Koordinatör
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı PROF. DR. YUSUF BENLİ-PROF. DR. MUHARREM AKOĞLU
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı ARŞ. GÖR. ABDULLAH ÖMER YAVUZ
Dersin Veriliş Şekli Yüz yüze
Dersin Amacı İslam mezhepleri ile ilgili geleneksel kaynaklara hâkim olan söylem ve yöntemleri bilimsel bir açıdan ele almak
Dersin Tanımı Klasik Mezhepler tarihi kaynaklarının yöntemlerini, Mezhepler Tarihi ile ilgili temel kaynaklar ve genel özelliklerini bunları ve bunları değerlendirmeyi bilir

Dersin İçeriği
1 Mezhepler tarihi klasik kaynaklarına hâkim olan yöntemlere genel bir bakış
2 73 fırka hadisinin yöntem açısından değerlerndirilmesi
3 İmam Eşarinin Makâlâtı ve eleştirisi
4 Bağdâdînin el-Fark-Beynel-Fırakı ve eleştirisi
5 İbn Hazmın el-Fasl fîl-Milel vel-Ehvâ ven-Nihali ve eleştirisi
6 el-Malatînin et-Tenbîh ver-Red alâ Ehlil-Ehvâ vel-Bida adlı eseri ve eleştirisi
7 Nevbahtî ve Kummînin eserlerinin incelenmesi
8 Cahızın Eserlerinin incelenmesi
9 Hayyâtın el-İntisâr adlı eserinin incelenmesi
10 Mutezili kaynaklara bir bakış
11 el-Hakîm es-Semerkandînin Kitâbus-Sevâdil-Azam adlı risalesi
12 ed-Dârimînin Kitâbur-Red alel-Cehmiyye vez Zanâdıka adlı eserinin incelenmesi
13 Mezhep araştırmalarında problematik alanlar
14 Mezhep incelemelerinde yöntem
15
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 Klasik Mezhepler tarihi kaynaklarının yöntemini genel hatlarıyla bilir.
2 Mezhepleri kendi kaynaklarına dayanarak ortaya koymayı bilir.
3 Farklı Mezhep kaynaklarının yöntemlerini karşılaştırmayı bilir.
4 Klasik kaynaklara hakim olan problematik alanları bilir.
5 Mezhep araştırmalarında problematik alanları bilir.
6 Mezhep incelemelerinde kullanılan yöntemleri biilir.
7
8
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1 Kuran ayetlerinin manalarını anlayıp kavrar, yorum yapma kabiliyetini geliştirir.
2 Kuran meallerini ve tefsirlerini yakından tanır, aralarında mukayese yapabilir.
3 İlahiyat alanındaki ortaya çıkacak yeni problemleri Kur’an, Sünnet ve bunlara bağlı diğer delillerden yararlanarak bilimsel anlamda ifade etme ve topluma objektif veriler üretmek.
4 Temel İslam ilimleriyle ilgili konuları tasavvufi açıdan yorumlar.
5 Kuran ve yorumuyla ilgilenenelerle uluslararası düzeyde görüş alışverişinde bulunabilme becerisi kazanır.
6 Hadis ve sünnet kavramlarının anlam alanlarını bilir. Kur’an’ın anlaşılmasında sünnetin önemini bilir. Kur’an-sünnet ilişkisini bilir.
7 Tarihi süreçte ve günümüzde hadis ve sünnet konularıyla ilgili tartışılmış ve tartışılmakta olan konuları bilir. Üzerlerinde tartışmalar süren konuları değerlendirir. Problemlerle ilgili çözüm önerileri sunar.
8 Hadis ilminde kavramsal olarak tenkidin nasıl gerçekleştiğini bilir. İslam kültür tarihindeki tenkid zihniyetini örneklerle inceleme ve tartışma imkanı bularak bu konuda perspektif kazanır. Batıda uygulanan tenkid yöntemlerini öğrenir ve yöntemler arasında karşılaştırma yapar.
9 İslâm Mezhepleri Tarihi’ni konuları ve amaçları bakımından, ayrıca diğer din bilimleriyle ilişkisi açısından tanır.
10 Klasik hadis ve tarih kaynaklarını, zihniyet yapılarını objekitif bir bakış açısıyla değerlendirir.
11 İslam düşüncesinin oluşum ve gelişim sürecini anlar, değerlendirir ve yorumlar.
12 İslam Mezhepleri Tarihinin temel kaynakları, metodolojisi ile erken dönemlerden itibaren ortaya çıkmış olan ana dini akımları/mezhepleri tanır.
13 İslam inanç esaslarını tarihsel süreç ışığında kavrar ve analiz eder.
14 Mezhepler arası teolojik farklılıkların siyasal ve sosyal arka planını anlar ve değerlendirir.
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 14 3 42
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 10 3 30
Ödevler 5 5 25
Sunum / Seminer hazırlama 4 5 20
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 1 10 10
Ara sınavlar 1 1 1
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 1 20 20
Yarıyıl sonu sınavı 1 2 2
Araştırma 0 0 0
Toplam iş yükü     150
AKTS     6.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 70
Kısa sınav 0 0
Ödev 5 30
Yarıyıl içi toplam   100
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı Yusuf Ziya Yörükan, Ebul-Feth Şehristani Milel ve Nihal Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme ve Mezheplerin Tetkikinde Usul; Osman Aydınlı, Osmanlıdan Cumhuriyete İslam Mezhepleri Tarihi Yazıcılığı
Yardımcı Kaynaklar A.Bülent Ünal, “Mezhepler Tarihi Araştırmalarında Semantik Yöntem”

Ders İle İlgili Dosyalar