Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
FIKIH VE USULÜ Birinci Düzey DKA211 Zorunlu 3 4.00 4.00 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri ---
Eğitimin Dili TÜRKÇE
Koordinatör
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı PROF. DR. MUSTAFA BAKTIR
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı ---
Dersin Veriliş Şekli YÜZ YÜZE
Dersin Amacı İslam hukuk metodolojisi hakkında genel bir nosyon sağlamak üzere, şerî deliller, şerî hükümler, şerî delillerden hüküm çıkarma yöntemleri, şerî hükümlerin gayeleri, içtihat ve ilgili kavramlar hakkında temel bilgiler edinmek.
Dersin Tanımı İslam hukuk metodolojisi hakkında genel bir nosyon sağlandığı, şerî deliller, şerî hükümler, şerî delillerden hüküm çıkarma yöntemleri, şerî hükümlerin gayeleri, içtihat ve ilgili kavramlar hakkında temel bilgiler edinildiği bir derstir.

Dersin İçeriği
1 Fıkıh usulü biliminin konusu, fıkıh ve fıkıh usulü bilimlerinin çeşitli açılardan karşılaştırılması ve bu ilimlerin İslam kültüründeki önemi hakkında genel bilgiler.
2 Fıkıh usullü biliminin doğuşu, gelişimi ve temel literatürün tanıtılması, Şeri delil ve Şeri hüküm kavramlarıyla ilgili genel bilgiler.
3 Şeri Hükümler I, Teklifi hüküm ve kısımları
4 Şeri Hükümler II, Vazi hüküm ve kısımları
5 Şeri delil oluşu bakımından Kuranı Kerim hakkında bilgiler.
6 Şeri delil olma özellikleri bakımından Sünnet ve hadis çeşitleri
7 Kitap ve Sünnetten hüküm çıkartma yöntemleri I, Hüküm çıkartmada etkileri açısından Arapçadaki lafızlarla ilgili yapılan tasniflerin hakkında genel bilgiler ve Hass lafızların kapsamı, hükmü, emir, nehiy, mutlak, mukayyedin fıkıh usulü açısından önemi.
8 Kitap ve Sünnetten hüküm çıkartma yöntemleri II, Umumi (amm) ve müşterek lafızların mahiyeti, kapsamı, hükmü ve tahsis kavramı hakkında bilgiler.
9 Kitap ve Sünnet’ten hüküm çıkartma yöntemleri III, Lafızların kullanım şekilleri, açıklık ve kapalılık bakımından çeşitleri ve delalet şekilleri hakkında bilgiler; deliller arası tearuz görüntüleri ve bunların giderilme yöntemleri.
10 Sahabi içtihatları ve İcma
11 Kıyas ve İslam hukuk kültüründeki önemi.
12 Diğer feri deliller, İstihsan, ıstıslah,örf,önceki şeraitler vb.
13 Ehliyet ve Şeri hükümler bakımından insan fiilleri.
14 Şeri hükümlerin gayeleri içtihat, taklit ve fetva hakkında genel bilgiler.
15
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 İslam kültür ve medeniyetinin oluşumunda fıkıh usulünün fonksiyonları ve önemi hakkında bilgi sahibi olur.
2 İslam hukuk kültüründe Şeri hükümlere dair temel terimlerin açıklamalarını bilir.
3 İslam hukuk kültüründe Şeri delil kavramı ve çeşitlerine dair bilgi edinmiş olur.
4 İslam hukuk kültüründe Şeri hükümlerin nasıl çıkartıldığı hakkında etraflıca bilgi sahibi olur.
5 Dini konulara dair görüş ve değerlendirmelerin bilimsel bir değeri olup olmadığı hakkında bir nosyon kazanır.
6 Günümüzde karşılaşılan fıkıh problemlerinin çözümünde bilimsel bilgi ve çözüm üretebilecek bir metodoloji donanımına sahip olur.
7 Kuranı Kerim ve Sünnetten hüküm çıkartmada kullanabilecek yeni geliştirilen metotların bilimsel bir değeri haiz olup olmadığı konusunda bilgi sahibi olur.
8 Kuranı Kerim ve Hz. Peygamberin (s) Sünnetinde bildirilen mesajı doğru anlayabilecek bir metodoloji birikimine sahip olur.
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi eğitimine ilişkin kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur.
2 Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi alanında bilimsel araştırma yapabilir.
3 Bu alanın öğretimine yönelik strateji, yöntem ve tekniklerini etkili biçimde kullanır.
4 Öğretim süreci içinde ve dışında etkili iletişim becerilerine sahip olur.
5 Din ve değerlerle ilgili temel kavramları tanır.
6 Kuran ve Hz. Muhammed in söz ve öğretileri ile ilgili temel bilgilere sahip olur.
7 Dinler ve dini akımlar hakkında bilgi sahibi olur.
8 Günümüz inanç problemleri ve güncel dini konular hakkında bilgi sahibi olur.
9 Eğitim ve öğretim vereceği yaş grubuna ait gelişimsel ve ruhsal bilgi donanımına sahip olur.
10 Öğrencilerin öğretim sürecindeki gelişimlerini izlemeye yönelik ölçme ve değerlendirme uygulamaları yapabilir.
11 Bilgi ve iletişim teknolojilerini teknik ve pedagojik olarak kullanabilme becerisine sahip olur.
12 Türk eğitim tarihi ve sisteminin yapısı, tarihsel gelişimi hakkında yeterli bilgiye sahip olur.
13 Türk islam sanatları, edebiyatı ve musikisi hakkında bilgi ve beceri sahibi olur.
14 Topluma hizmet bilinci ile görev misyonunu yerine getirme becerisine sahip olur.
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 14 3 42
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 14 1 14
Ödevler 14 1 14
Sunum / Seminer hazırlama 0 0 0
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 1 10 10
Ara sınavlar 1 2 2
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 1 10 10
Yarıyıl sonu sınavı 1 2 2
Araştırma 0 0 0
Toplam iş yükü     94
AKTS     4.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 40
Kısa sınav 0 0
Ödev 0 0
Yarıyıl içi toplam   40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı Pezdevi, Kenzu'l-Vusul; Serahsi, Usul;
Yardımcı Kaynaklar Muhammed Ebu Zehra, İslam Hukuk mettodolojisi

Ders İle İlgili Dosyalar