Erciyes University - Info Package

Dersin Adı	Dersin Seviyesi	Dersin Kodu	Dersin Tipi	Dersin Dönemi	Yerel Kredi	AKTS Kredisi	Ders Bilgileri
TEFSİR TARİHİ	İkinci Düzey	TİB 542	Seçmeli	2	7.00	7.00	Yazdır

Dersin Tanımı

Ön Koşul Dersleri
Eğitimin Dili	Türkçe
Koordinatör
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı	DOÇ. DR. MUSTAFA KARAGÖZ
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı	Arş. Gör. Hüseyin ORAL
Dersin Veriliş Şekli	Ders, anlatım ve soru-cevap tekniğiyle işlenecektir. Her hafta öğrencilerin konuyla ilgili bir eser okuması ve bu eserin derste tartışılması beklenmektedir.
Dersin Amacı	Öğrencinin tefsirin doğuşu, gelişimi, geçirdiği safhalar ve tefsir ekolleri hakkında genel bilgi sahibi olmasını; meşhur müfessirleri ve tefsirlerini tanımasını ve günümüz tefsir çalışmaları hakkında bilgi edinmesini sağlamak.
Dersin Tanımı	Müfessirler, tefsir metotları ve eserleri hakkında bilgi vererek Kur’an tefsirinin tarihi sürecini ve Kuran’ı anlama ve yorumlamada klasik ve modern yaklaşımları ele alır.

Dersin İçeriği

1	Tefsirin Doğuşu ve Tedvini
2	İsnad Verileri Çerçevesinde Erken Dönem Tefsir Faaliyetleri: İbn Ebî Hâtim Örneği
3	Dilbilimsel Tefsir
4	Tefsirde Bir Kaynak İncelemesi: Salebî Tefsirindeki Mukatil Rivayetleri
5	Fıkhî Tefsir
6	Mezhebî Tefsir
7	İşari Tefsir
8	Osmanlı Geleneğinde Tefsir
9	Muhtemel Vize Haftası
10	Bilimsel Tefsir
11	İctimai Tefsir
12	Modernist (Çağdaşçı Tefsir).
13	Cumhuriyet Türkiyesi’nde Meal ve Tefsir Faaliyetleri.
14	Tefsir Tarihi Yazımı ve Problemleri.
15
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları

1	Öğrenciler, ilk dönemlerden günümüze kadar yapılan Kur’an yorumları hakkında ana hatlarıyla bilgi elde eder.
2	Öğrenciler müfessirler, tefsirleri ve metotları, tefsir süreci ve tefsir gelenekleri hakkında tarihsel birikim elde eder.
3	Öğrenciler klasik ve çağdaş tefsir ekolleri hakkında ana hatlarıyla bilgi sahibi olur.
4
5
6
7
8
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi

1	Kuran ayetlerinin manalarını anlayıp kavrar, yorum yapma kabiliyetini geliştirir.
2	Kuran meallerini ve tefsirlerini yakından tanır, aralarında mukayese yapabilir.
3	İlahiyat alanındaki ortaya çıkacak yeni problemleri Kur’an, Sünnet ve bunlara bağlı diğer delillerden yararlanarak bilimsel anlamda ifade etme ve topluma objektif veriler üretmek.
4	Temel İslam ilimleriyle ilgili konuları tasavvufi açıdan yorumlar.
5	Kuran ve yorumuyla ilgilenenelerle uluslararası düzeyde görüş alışverişinde bulunabilme becerisi kazanır.
6	Hadis ve sünnet kavramlarının anlam alanlarını bilir. Kur’an’ın anlaşılmasında sünnetin önemini bilir. Kur’an-sünnet ilişkisini bilir.
7	Tarihi süreçte ve günümüzde hadis ve sünnet konularıyla ilgili tartışılmış ve tartışılmakta olan konuları bilir. Üzerlerinde tartışmalar süren konuları değerlendirir. Problemlerle ilgili çözüm önerileri sunar.
8	Hadis ilminde kavramsal olarak tenkidin nasıl gerçekleştiğini bilir. İslam kültür tarihindeki tenkid zihniyetini örneklerle inceleme ve tartışma imkanı bularak bu konuda perspektif kazanır. Batıda uygulanan tenkid yöntemlerini öğrenir ve yöntemler arasında karşılaştırma yapar.
9	İslâm Mezhepleri Tarihi’ni konuları ve amaçları bakımından, ayrıca diğer din bilimleriyle ilişkisi açısından tanır.
10	Klasik hadis ve tarih kaynaklarını, zihniyet yapılarını objekitif bir bakış açısıyla değerlendirir.
11	İslam düşüncesinin oluşum ve gelişim sürecini anlar, değerlendirir ve yorumlar.
12	İslam Mezhepleri Tarihinin temel kaynakları, metodolojisi ile erken dönemlerden itibaren ortaya çıkmış olan ana dini akımları/mezhepleri tanır.
13	İslam inanç esaslarını tarihsel süreç ışığında kavrar ve analiz eder.
14	Mezhepler arası teolojik farklılıkların siyasal ve sosyal arka planını anlar ve değerlendirir.
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü

	Sayısı	Süresi (saat)	Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim	14	3	42
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)	14	3	42
Ödevler	0	0	0
Sunum / Seminer hazırlama	0	0	0
Kısa sınavlar	0	0	0
Ara sınavlara hazırlık	10	1	10
Ara sınavlar	1	2	2
Proje (Yarıyıl ödevi)	0	0	0
Laboratuvar	0	0	0
Arazi çalışması	0	0	0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık	14	2	28
Yarıyıl sonu sınavı	1	2	2
Araştırma	10	2	20
Toplam iş yükü			146
AKTS			6.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler

Yarıyıl içi değerlendirme	Sayısı	Katkı Yüzdesi
Ara sınav	1	100
Kısa sınav	0	0
Ödev	0	0
Yarıyıl içi toplam		100
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı		40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı		60
Genel toplam		100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri

Ders kitabı	1.Muhsin Demirci, Tefsir Tarihi, İstanbul: MÜİFV Yayınları, 2010. 2.Mehmet Akif Koç, İsnad Verileri Çerçevesinde Erken Dönem Tefsir Faaliyetleri: İbn Ebî Hâtim, Kitâbiyât, Ankara 2003. 3.Mustafa Karagöz, Dilbilimsel Tefsir ve Kur’an’ı Anlamaya Katkısı, Ankara Okulu Yayınları, Ankara 2010. 4.Mehmet Akif Koç, Tefsirde Bir Kaynak İncelemesi, Kitâbiyât, Ankara 2005. 5.Mevlüt Güngör, Kur’an Tefsirinde Fıkhî Tefsir Hareketi ve İlk Fıkhî Tefsir, İstanbul: Kur’an Kitaplığı, 1996. 6.Mustafa Öztürk, Kur’an’ın Mutezilî Yorumu: Ebû Müslim el-İsfahânî Örneği, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2004 7.Yunus Emre Gördük, Tarihsel ve Metodolojik Açıdan İşari Tefsir, İstanbul: İnsan Yayınları, 2013. 8.Mustafa Öztürk, Osmanlı Tefsir Mirası, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2012. 9.Celal Kırca, Kur’an ve Modern Bilimler, İstanbul: Marifet Yayınları, 1981. 10.Orhan Atalay, 20. Yüzyıl Tefsir Akımı -İçtimâî Tefsir-, İstanbul: Beyan Yayınları, 2004. 11.İsmail Albayrak, Klasik Modernizmde Kur’an’a Yaklaşımlar, İstanbul: Ensar Neşriyat, 2004. 12.Mustafa Öztürk, Cumhuriyet Türkiyesi’nde Meal ve Tefsirin Serencamı, Ankara: Ankara Okulu Yayınları, 2012. 13.Mustafa Karagöz, Tefsir Tarihi Yazımı ve Problemleri, Araştırma Yayınları, Ankara 2012.
Yardımcı Kaynaklar	1. İsmail Cerrahoğlu, Kur’an Tefsirinin Doğuşu ve Buna Hız Veren Amiller, Ankara Ün. Basımevi, 1968. 2. İsmail Cerrahoğlu, Tefsir Tarihi.

Ders İle İlgili Dosyalar

DBP Hakkında

Ders Hakkında

Bölüm Hakkında