Erciyes University - Info Package

Dersin Adı	Dersin Seviyesi	Dersin Kodu	Dersin Tipi	Dersin Dönemi	Yerel Kredi	AKTS Kredisi	Ders Bilgileri
GENEL PATOLOJİ	Birinci Düzey	3.2.04	Zorunlu	6	4.00	4.00	Yazdır

Dersin Tanımı

Ön Koşul Dersleri	Yanlızca veteriner fakültesi öğrencileri derse kabul edilecektir.
Eğitimin Dili	TÜRKÇE
Koordinatör	PROF. DR. LATİFE ÇAKIR BAYRAM
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı	Prof. Dr. Latife ÇAKIR BAYRAM, Araş. Gör. Dr. Görkem EKEBAŞ
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı	Araş. Gör. Kübra YAĞLI
Dersin Veriliş Şekli	Teorik ve pratik uygulama şeklinde işlenecektir.
Dersin Amacı	Hastalıkların temelinde yatan etiyolojik faktörler ve mekanizmalar ile zedelenme, yangı ve neoplazi kavramlarını öğrenerek, tanıma ve ayırt etme ve bunları sözlü ve yazılı olarak ifade etme becerisini kazandırmak
Dersin Tanımı	Hastalıkların temelinde yatan etiyolojik faktörler ve mekanizmalar ile zedelenme, yangı ve neoplazi kavramlarını öğrenerek, tanıma ve ayırt etmeyi amaçlayan derstir.

Dersin İçeriği

1	* Öğrencilere bu dersle ilgili olarak anlatılacak konular ile doğrudan ilgili ödevlendirme yapılacak ve bu ödevlendirme seminer şeklinde hazırlanacak ve sunumların yapılması değerlendirilerek yılsonu başarılarına not olarak eklenecektir. ** Uygulama derslerinde arşivden gösterilen spesifik hastalıklara ait slayt ve preparatlar ile ilgili öğrencilerin defter çizimleri ve yapılacak uygulama sınavları birlikte değerlendirilerek yıl sonu başarılarına not olarak eklenecektir. YANGI (Yangının tanımı ve gelişimi, Yangının nedenleri, Vasküler değişiklikler, Sıvı eksudasyonu, Hücre eksudasyonu) /Pratik:Akut ve kronik yangı, Apseleşmiş parotis. HxE. Liquordiapedesis, Akciğer, HxE.
2	YANGI [Yangı hücreleri, Dev hücreleri, Yangının seyri, Yangının seyri üzerine etkili faktörler, Yangı bölgesindeki eksudatın karakteri, Yangının sınıflandırılması, Eksudatif yangılar ( Seröz yangı, Kataral yangı, Purulent yangı, Fibrinöz yangı, Hemorajik yangı)] /Pratik:Echinoccosis hepatis, Yabancı cisim dev hücresi, Sığır, HxE. Lymphadenitis tuberculosa, Langhans tipi dev hücresi, İnek. Lenf yumrusu, HxE Epulis gronulomatozu. Epulis tipi dev hücresi, insan diş eti, HxE Leiomyosarkom (Tümör tipi dev hücresi) Tavuk. Yumurtalık yolu, HxE ve Van Gieson boyası. Stomatitis pseudomembranacea, cyncitial dev hücresi ve intrasitoplazınik inkluzyon cisimcikleri, Sığır vebası, HxE
3	YANGI [Alteratif yangılar, Proliferatif yangılar, Yangının yayılma sekli, Yangının isimlendirilmesi, Yıkımlanan dokuların iyileşmesi (Rejenerasyon, Reperasyon, Organizasyon)] /Pratik:Enteritis catarrhalis acuta ve vilöz atrofı, Köpek, Parvoviral enteritis, HxE Enteritis parasitaria (Cocccidiosis), Kuzu, Jejunum, HxE. Meningitis purulenta. Buzağı, E. Coli olayı, HxE. Lymphadenitis haemorrhagica Anthrax olayı, Koyun, HxE. Siroz, Koyun, Karaciğer, HxE.
4	TRANSPLANTASYON VE NEKROZ [(Transplantasyon genel bilgi, Çeşitleri, Başarıya ulaşma koşulları, Transplantasyon reddi)] ; Nekrotik hücrelerdeki morfolojik değişiklikler, Nekrozun sebepleri, Nekroz çeşitleri ( Koagülasyon nekrozu, Likefaksiyon nekrozu, Yağ nekrozu, Zenker nekrozu, Fibrinoid nekroz, Nekrozun sonu, Gangren)] /Pratik:Bronchitis crupposa, Corysa gangrenosa bovum olayı. Bizon. HxE
5	DEJENERASYONLAR VE METABOLİZMA BOZUKLUKLARI (Akut hücre şişkinliği, Hiyalin, Lizozomal birikim hastalıkları, Amiloidoz, Mukoid dejenerasyon, Fibrinoid dejenerasyon, Hiperkeratoz, Glikojen birikimi, Yağ metabolizması bozuklukları, Lipidlerin ekstaselüler birikimi, Pigmentler, Endojen pigmentler, Eksojen pigmentler, Kristaller, Patolojik kalsifikasyon) /Pratik:Diffuz yağlanma, Sığır karaciğer, HxE. Beyaz kas hastalığı, Musculer dystrophie kuzu. HxE. Amyloid dejenerasyon, karaciğer, HxE. Anthracosis Köpek, Akciğer ve Mediastinal lenf yumrusu, HxE
6	DOLAŞIM BOZUKLUKLARI (Hiperemi-Konjesyon tanımı ve nedenleri, Çeşitleri ve Sonuçları; Anemi tanımı ve nedenleri, Çeşitleri ve sonuçları; Kanama tanımı nedenleri, Çeşitleri ve Sonuçları; Şok tanımı ve nedenleri, Çeşitleri ve Sonuçları, Tromboz tanımı ve nedenleri, Çeşitleri ve Sonuçları) /Pratik:Pasif hiperemi. Karaciğer, HxE. Hemoraji, İdrar kesesi, Köpek, HxE.
7	DOLAŞIM BOZUKLUKLARI (Emboli-Embolizm tanımı ve nedenleri, Çeşitleri ve Sonuçları, İnfarktus tanımı ve nedenleri, Çeşitleri ve Sonuçları, Ödem tanımı ve nedenleri, Çeşitleri ve Sonuçları, Dehidrasyon tanımı ve nedenleri, çeşitleri ve sonuçları) /Pratik:Böbrekte infaktüs Böbrek, Köpek, HxE.
8	İMMUNOPATOLOJİ (Doğal bağışıklık, Edinsel bağışıklık, Aşırı duyarlılık reaksiyonları ve hastalıkları; Tip I hipersensitivite, Tip II hipersensitivite, Tip III hipersensitivite, Tip IV hipersensitivite, İmmun yetmezlik hastalıkları, Otoimmun hastalıklar) /Pratik:Arşiv slaytlarından hazırlanan görüntüler, konu ile ilgili güncel internet verilerinin gösterilmesi.
9	HÜCRE BÜYÜMESİ VE FARKLILAŞMASI BOZUKLUKLARI (Aplazi, Hipoplazi, Atrofi, Hipertrofi, Hiperplazi, Metaplazi, Displazi) /Pratik:Endometrium’da hiperplazi, kadın 40 yaş, HxE. Hypovitaminosis A-da özefagus bez epitelierinde metaplasie, Tavuk özefagusu. HxE.
10	ANOMALİLER (Tanım, Anomalilerin etiyolojisi; Eksojen ve endojen faktörler, Anomalilerin sıklığı, Anomalilerin normal genezi, Anomalilerin çeşitleri, Tek organizma anomalileri, Vücudun tümünü kapsayan anomaliler, Baş ve boyun, Gövde, Ekstremite, Büyük organ ve doku anomalileri, İkizlik anomalileri, Üçüzlük anomalileri) /Pratik:Arşiv slaytlarından hazırlanan görüntüler, konu ile ilgili güncel internet verilerinin gösterilmesi.
11	İNKLUZYON CİSİMCİKLERİ (İnkluzyon cisimciklerinin kaynağı, Oluşumu, Karıştığı olaylar, Saptanması ve Boyanması, Tanıda önem taşıdığı bazı viral hastalıklar, RNA viruslar ( Kuduz, Köpek gençlik hastalığı) DNA viruslar ( Panlökopeni, Hepatitis kontagiyoza canis, Kısrakların viral abortusu, Köpeklerin parvovirus enfeksiyonu, Stomatitis papulloza, Köpeklerin adenovirus pnömonisi, Sığırların adenovirus enfeksiyonu, Çiçek, Sığır vebası, Küçük ruminant vebası) /Pratik:Stomatitis pseudomembranacea, cyncitial dev hücresi ve intra sitoplazınik inkluzyon cisimcikleri, Sığır vebası, HxE.
12	GENEL ONKOLOJİ (Tanım, Tümörlerin genel özellikleri, Tümörlerin sınıflandırılması ve İsimlendirilmesi, Preneoplastik lezyonlar, Tümör benzeri anomaliler, Benign ve Malign tümörlerin genel özellikleri, Malign tümörlerin yayılması, Metastaz, Tümörlerde prognoz, Kanserin evrelendirilmesi, Tümör oluşumuna yatkınlık) /Pratik:Arşiv slaytlarından hazırlanan görüntüler, konu ile ilgili güncel internet verilerinin gösterilmesi.
13	GENEL ONKOLOJİ (Tümör yapıcı sebepler; Fiziksel sebepler, Kimyasal sebepler, Onkojenik viruslar, Parazitler, Hormonlar, Tümörlerin klinik-patolojik etkileri) /Pratik:Arşiv slaytlarından hazırlanan görüntüler, konu ile ilgili güncel internet verilerinin gösterilmesi.
14	GENEL ONKOLOJİ (Tümörlerin sitolojik tanısı; Sıvı aspirasyonu ve eksfolyatif sitoloji, ince İğne aspirasyonu, Kemik iliği biyopsisi, İmpresyon smear''''''''lar, Tümörlerde tedavi prensipleri) /Pratik:Arşiv slaytlarından hazırlanan görüntüler, konu ile ilgili güncel internet verilerinin gösterilmesi.
15	ÖZEL ONKOLOJİ [Epitelyal tümörler (Benign epitelyal tümörler; Papillom, Fibropapillom, Tek tırnaklıların sarkoid''''''''i, Adenom, Malign epitelyal tümörler; Yassı hücreli karsinom, Bazal hücreli karsinom, Adenokarsinom), (Mezenkimal tümörler; Bağ doku tümörleri, Yağ dokusu tümörleri, Kas dokusu tümörleri, Malign fibröz histiyositom, Kedilerin aşı bölgesi sarkomu, Kan ve lenf damarlarının tümörleri, Serozalardan köken alan tümörler, Histiyositom, Mastositom, Kıkırdak dokusu tümörleri, Kemik dokusu tümörleri) /Pratik:Fibrom, Sidik kesesi. Sığır, HxE Hemangioma kapillare, Kulak kepçesi. Kuzu, HxE. Hemangioma kavernosum. Sidik kesesi. Buzağı, HxE. Melanom. İnek. R. Carpae, HxE. Leiomyom köpek 10 yaşlı, jejunum, HxE
16	ÖZEL ONKOLOJİ (Melanositik tümörler, Sinir sistemi tümörleri, Nöroglial tümörler, Nöronal tümörler, Koroid pleksus tümörleri, Mezodermal tümörler, Lenfoid ve hemopoietik doku tümörleri, Miks tümör, Teratom, Köpeklerde bulaşıcı Venerel tümör, Perianal bez tümörü, Pulmoner adenomatozis, Marek hastalığı, Kanatlılarda Lenfoid löykozis) /Pratik:Papillom. Deri, HxE. Yassı hücreli kanser. Deri ,HxE. Bazal hücreli kanser. Köpek kulak kepçesi, HxE. Venereal tümör. Köpek, Preputium, HxE, Meme Adenokarsinom metastazı. Köpek, Akciğer, HxE
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları

1	Yangının tanım,sebepleri,patogenezi ve sınıflandırılması hakkında bilgi sahibi olunur
2	Nekrozun sebepleri, çeşitleri, sonu ve gangren hakkında bilgi sahibi olunur
3	Dejenerasyon ve metabolizma bozukları ile pigmentler hakkında bilgi sahibi olunur
4	Dolaşım bozuklukları (hiperemi,anemi,kanama,şok,tromboz,emboli,infarktus,ödem,dehidrasyon) hakkında bilgi sahibi olunur
5	Hücre büyümesi ve farklılaşması konusunda bilgi sahibi olunur
6	Anomaliler konusunda bilgi sahibi olunur
7	Tümörlerin isimlendirilmesi ve tanısı hakkında bilgi sahibi olunur
8
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi

1	Mesleki, hayvan refahı, müşteri, halk sağlığı, toplum ve çevre ile ilgili hususlar da dâhil olmak üzere veteriner hekimlerin içinde çalışması gereken etik ve yasal çerçeveyi anladığını gösterecek şekilde hareket etmek.
2	Bilimsel araştırma yöntemlerini, temel ve uygulamalı araştırmaların bilime katkısını ve 3R ilkesinin (Replacement, Reduction, Refinement) uygulanmasını anlamak.
3	Veteriner hekimliği uygulamaları ile ilgili organizasyon, yönetim ve mevzuat hakkında temel bilgi sahibi olduğunu göstermek.
4	Veteriner hekimin faaliyet gösterdiği ekonomik ve duygusal bağlamı anlamak.
5	Veteriner hekimin çalıştığı yerde kendisinin, hastaların, müşterilerin, meslektaşlarının ve çevrenin sağlık ve biyogüvenliğini korumak, izlemek ve geliştirilmesine katkıda bulunmak
6	Kalite güvence ilkeleri hakkında bilgi sahibi olduğunu göstermek; mesleki uygulamalarında risk yönetimi ilkelerini uygulamak.
7	İlgili kitleye uygun bir dil kullanarak, gizlilik ve mahremiyete tam saygı göstererek müşteriler, halk, profesyonel meslektaşlar ve sorumlu makamlarla etkili bir şekilde iletişim kurabilmek.
8	İletişim, liderlik, yönetim, ekip çalışması, karşılıklı saygı ve diğer sosyal beceriler dahil olmak üzere kişiler arası etkili etkileşim ilkelerini uygulamak.
9	Doğru klinik ve müşteri kayıtlarını, gerektiğinde vaka raporlarını ilgilileri için tatmin edici bir biçimde hazırlamak.
10	Hizmetlerin sunumunda multidisipliner bir ekibin üyesi olarak etkin bir şekilde çalışmak ve tüm ekip üyelerinin katkısını kabul etmek.
11	Literatürü ve sunumları eleştirel bir gözle inceleyebilmek ve değerlendirebilmek.
12	Veteriner iyi klinik uygulamaları ile araştırma temelli ve kanıta dayalı veteriner hekimliği sağlamak için “Tek Sağlık” ilkelerini anlamak ve uygulamak.
13	Kanıtları eleştirel ve akılcı bir şekilde analiz etme, yetersiz olunan konularla başa çıkma, beklenmedik durumlarla başa çıkma, bilgi ve becerileri çeşitli senaryolara ve bağlamlara uyarlama becerisini göstermek.
14	Hayvanların, insanların ve çevrenin sağlık, güvenlik ve refahının yanı sıra Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini teşvik etmek amacıyla veteriner hekimliği mesleğinin ve Tek Sağlık kavramının ilerlemesine katkıda bulunmak.
15	Kişisel ve mesleki sınırlarını tanımak ve gerektiğinde profesyonel tavsiye, yardım ve destek alacağını bilme becerisini göstermek.
16	Yaşam boyu öğrenmeye ve mesleki gelişime bağlılık göstermek. Bu, mesleki deneyimin kaydedilmesini, paylaşılmasını, performans ve yetkinliği geliştirmek için önlemler alınmasını içerir.
17	Mesleki performansı iyileştirmek için düzenli olarak öz denetim ve akran grubu incelemesi gibi süreçlere katılmak.
18	Hayvan ya da hayvan gruplarında bulunan hayvanların geçmişi ile ilgili ilgili doğru elde edebilmek.
19	Hasta hayvanları güvenli bir şekilde ve hayvana saygı göstererek tutmak ve zapt etmek, bu tekniklerin uygulanması için yardımcı personellere talimat vermek.
20	Eksiksiz bir klinik muayene gerçekleştirmek ve klinik karar verme becerisini göstermek.
21	Uygun tedavi planları geliştirmek, mevcut kaynaklar ile uygun halk sağlığı ve çevresel hususları göz önünde bulundurarak bakımları altındaki hayvanın yararına olacak şekilde tedavi uygulamak.
22	Acil bir durumda müdahale etmek ve yaygın hayvan türlerinde ilk yardım uygulamak. Durumsal aciliyete öncelik vermek ve kaynakları buna göre tahsis etmek.
23	Bir hayvanın ya da hayvan grubunun fiziksel, refah ve beslenme durumunu değerlendirmek ve müşteriye hayvancılık, besleme, üreme, üretim, refah, bireysel sağlık, sürü sağlığı ve halk sağlığı ilkeleri hakkında tavsiyelerde bulunmak.
24	Örnekleri toplamak, muhafaza etmek ve nakletmek, uygun teşhis testlerini seçmek, test sonuçlarını yorumlamak ve sınırlamalarını anlamak.
25	Meslektaşlarla açık bir şekilde iletişim kurmak, sevk ve teşhis hizmetlerinde iş birliği yapmak.
26	Temel tanı ekipmanlarını kullanmak, hastalara iyi sağlık ve güvenlik uygulamaları kapsamında ve de mevcut yönetmeliklere uygun şekilde etkili bir muayene gerçekleştirmek.
27	Dijital araçların ve yapay zekânın veteriner hekimliğe katkısını bilmek ve kullanmak.
28	İhbarı mecburi, rapor edilebilir ve zoonotik hastalıkların yanı sıra hayvanlara yönelik kötü muamele durumlarla ilgili belirtileri tanımak ve ilgili makamlara bildirmek de dahil olmak üzere uygun önlemleri almak.
29	Hayvan bakımı ve refahı, hayvan hareketleri, bildirilmesi zorunlu ve rapor edilebilir hastalıklar, antimikrobiyallerin bilinçli kullanımı da dahil olmak üzere ilaçların kullanımı ile ilgili bilgi ve mevzuata ilişkin uygun kaynaklara erişmek.
30	İlaçları mevzuata ve en son kılavuzlara uygun olarak doğru ve sorumlu bir şekilde reçete etmek ve dağıtmak.
31	Şüpheli advers ilaç reaksiyonlarını uygun kanallar aracılığıyla ilgili resmi kurumlara bildirmek.
32	Biyogüvenlik için protokoller hazırlamak, çalıştığı yerin biyogüvenliğini değerlendirmek ve protokolleri doğru şekilde uygulamak.
33	Aseptik prosedürleri uygun şekilde gerçekleştirmek
34	Sedasyon, genel ve bölgesel anesteziyi güvenli bir şekilde uygulamak; kimyasal hareketsizleştirme yöntemlerini uygulamak.
35	Ağrıyı önlemek, değerlendirmek ve yönetmek.
36	Ötenazinin ne zaman uygun olduğunu bilmek, bunu hayvana ve sahiplerine saygı göstererek, uygun bir yöntem kullanarak, orada bulunanların güvenliğini de göz önünde bulundurarak gerçekleştirmek; karkasın etik ve yasal olarak imha edilmesi konusunda tavsiyelerde bulunmak.
37	Örnek alma, sevk etme ve raporlama dahil olmak üzere tüm yaygın hayvan türlerinde nekropsi yapmak.
38	Refah unsurlarına dikkat etmek, sistematik kaba post-mortem muayene ve gözlemleri kaydetmek, dokuları örnekleme, saklama ve taşıma dahil olmak üzere gıda üreten hayvanların anti-mortem muayenesini yapmak.
39	İlgili gıda teknolojisi de dahil olmak üzere, hayvansal kaynaklı ürünlerin kalite ve güvenliğini etkileyen koşulları doğru bir şekilde belirlemek için gıda ve yem denetimi yapmak.
40	İnsan sağlığının korunması, muhafazası ve iyileştirilmesine katkıda bulunma kapsamında hayvanlar, hayvansal ürünler ve yan ürünlerle doğrudan ya da dolaylı ilgisi olan koşulları belirleyerek halk sağlığını korumak.
41	Kabul edilmiş hayvan sağlığı, hayvan refahı, halk sağlığı ve çevre sağlığı standartları doğrultusunda, hastalığa ve türe uygun önleyici ve eradikasyon programları hakkında tavsiyelerde bulunmak ve bunları uygulamak.
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü

	Sayısı	Süresi (saat)	Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim	15	3	45
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)	5	1	5
Ödevler	0	0	0
Sunum / Seminer hazırlama	5	1	5
Kısa sınavlar	0	0	0
Ara sınavlara hazırlık	0	0	0
Ara sınavlar	0	0	0
Proje (Yarıyıl ödevi)	0	0	0
Laboratuvar	15	3	45
Arazi çalışması	0	0	0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık	0	0	0
Yarıyıl sonu sınavı	0	0	0
Araştırma	0	0	0
Toplam iş yükü			100
AKTS			4.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler

Yarıyıl içi değerlendirme	Sayısı	Katkı Yüzdesi
Ara sınav	1	40
Kısa sınav	0	0
Ödev	0	0
Yarıyıl içi toplam		40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı		40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı		60
Genel toplam		100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri

Ders kitabı	Erer H,Kıran MM,Çiftçi K. Veteriner Genel Patoloji,Konya,2000
Yardımcı Kaynaklar	1. Mechanisms of Disease, Slauson DO, Cooper BJ; Mosby, 2002 2. Tumours in Domestic Animals, Meuten, J.D.; Iowa State Pres, 2001 3. Pathologic Basis of Disease, Cotran, R.S., Kumar, V., Collins, T.; W.B. Saunders, 1999 4. Veteriner Genel Patoloji, Erer, H, Kıran, M.M., Çiftçi, M.K., Konya, 2000 5. Temel Patoloji, Aydın Y, Ankara, 2008.

Ders İle İlgili Dosyalar

DBP Hakkında

Ders Hakkında

Bölüm Hakkında