| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| BİZANS RESİM SANATI I |
Birinci düzey |
SNT231 |
Zorunlu |
3 |
4.00 |
4.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. NİLAY ÇORAĞAN
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. NİLAY ÇORAĞAN
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Yok
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Kaynaklar eşliğinde eserler, fotoğraf ve çizimlerle desteklenerek anlatılacaktır.
|
|
Dersin amacı
|
Bizans Resim Sanatı dersinin amacı 4-10. yüzyıllar arasında Bizans duvar resimleri, mozaikler ve minyatür resim sanatını resim programı, ikonografi ve üslup açısından incelemektir.
|
|
Dersin tanımı
|
Bizans Resim Sanatı dersi; 4-10. yüzyıllar arasında Bizans duvar resimleri, mozaikler, minyatür sanatı ve ikonalardan oluşmaktadır.
|
|
1- |
Bizans Resim Sanatına giriş. Dönemin siyasi ve sosyal hayatı hakkında bilgi verilmesi. Ortaya çıkmaya başlayan resim Hıristiyan resim sanatı ürünlerinin konu ve üsluplarının genel hatları ile anlatılması. Katakomplar ve ev kiliseleri hakkında genel bilgi verilmesi. Katakomplarda görülen konuların içerikleri hakkında bilgi verilmesi.
|
|
2- |
Erken dönem Bizans resim sanatına giriş yapılması Dura Europos Ev Kilisesi, İznik Elbeyli Hipojesi, Efes Yamaç Evleri ve Roma Katakompları anlatılması. Duvar resimlerimi tanıtılması. Konunun verilişi, duruş, hareket, renk vb. konularda resimler tahlil edilmesi. İşlenen kompozisyonun ikonografik tahlilinin yapılması.
|
|
3- |
Mozaik sanatına giriş. Mozaiği oluşturan katmanların ve malzemelerin anlatılması. Konstantinopolis Büyük Saray Mozaikleri, Antakya Mozaikleri, Zeugma Mozaiklerinin tanıtılması. Erken döneme ait olan bu mozaik buluntularının resimsel özelliklerinin tahlilinin yapılması.
|
|
4- |
Erken Dönem yurtdışı Mozaikleri hakkında bilgi verilmesi. Roma S.MariaMaggiore, S.Pietro, S.Pudenziana kiliselerinintanıtılması. Resim programları hakkında bilgi verilmesi.
|
|
5- |
Selanik H.Georgios Rotondu, Ravenna St. Vitale,Roma S.Constanza, Ravenna GallaPlacidia,Roma Cosmos ve Damianos kiliselerinin tanıtılması. Resim programlarının tanıtılarak değerlendirmesinin yapılması.
|
|
6- |
Ravenna St. Apollinare in Nouvo, Ravenna Apollinare İn Classe, Ravenna Ortodokslar Vaftizhanesi, Ravenna Arienler Vaftizhanesi, Ravenna St. Vitale Kilisesi vb. Ravenna yapılarının tanıtılması. Yapılardaki resim programının tanıtılması. Resimlerin üslupsal özellikleri ve ikonografik detaylarının anlatılması.
|
|
7- |
İkona sanatına giriş. İkona yapım tekniklerinin anlatılması. İkona çeşitlerinin tanıtılması. Lutirjik Ortodoks Bayramlarının tanıtılması. İkonastasisin genel hatları ile tanıtılması.
|
|
8- |
Ara Sınav (Vize)
|
|
9- |
Bizans dönemi el yazmaları hakkında genel bilgi verilmesi. El yazmalarının türlerinin ilmi ve dini el yazmaları olarak ikiye başlık altında incelenmesi. El yazmalarının tarihsel gelişiminin anlatılması. El yazmasının bilimsel yayınlarda nasıl tanıtılması gerektiğinin öğretilmesi.
|
|
10- |
MateriaMedica, Rabula İncili, Rossanaİncili, Viyana İncili ve Sinop İncili üzerinden el yazması ile alakalı genel bilgi tekrarı üzerinden eserlerin tanıtılması. Eserlerde bulunan tasvirlerin üslup ve ikonografik açıdan incelenmesi.
|
|
11- |
Kapadokya bölgesi hakkında genel bilgi verilmesi. Bölgede araştırma yapan Restle, Texier, Jerphanion gibi araştırmacıların tanıtılması. Kapadokya bölgesinde bulunan İkonaklazm dönem öncesine ait Ihlara Ağaçaltı Kilisesi ve Kızılçukur Üzümlü Kiliselerin resim programlarının ve üslupsal özelliklerinin incelenmesi.
|
|
12- |
Kapadokya bölgesinden İkonaklazm dönem öncesi resim sanatı verilerine Güzelöz Haç Kilise ile devam edilmesi. Güzelöz Haç Kilise hakkından bilimsel çeşitli yayınlar ile birlikte kilisenin resim programının tanıtılması. Kilisenin İsa siklusu içerisindeki öneminin anlatılması. Bafa Gölü Latmos Pantakrator Mağarası’nın tanıtılması.
|
|
13- |
İkonaklazm dönem sonrası Bizans resim sanatının genel özelliklerinin anlatılması. İznik Koimesis Kilisesi ve Selanik Ayasofya’sının tanıtılması. Resim programlarının ve resim özelliklerinin anlatılması.
|
|
14- |
Kapadokya bölgesinden Tokalı kilisenin işlenmesi. Yapı içerisinde bulunan evrelerin tanıtılması. Yapı hakkında araştırma yapan Rott, Jerphanion, Restle, Thierry, Rodley, Cutler, Cormack, JolivetLevy vb. araştırmacıların yapı ile alakalı çalışmalarının tanıtılması. Yapıda yeni çıkan üslupların ve renklerin tanıtılması.
|
|
15- |
Yarı Yıl Sonu Sınavı (Final)
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Bizans Resim Sanatı hakkında genel bilgiye sahip olur. Dönemin siyasi ve sosyal hayatını bilir. Ortaya çıkan Hıristiyan resim sanatının özelliklerini anlatır. Katakompları ve ev kiliselerini tanır, resim programları hakkında genel bilgi verir.
|
|
2- |
EErken dönem Bizans resim sanatı ürünlerini bilir. Resimlerin ikonografik, üslup ve benzeri konularda tahlilini yapar. Resim sanatı ürünlerini nasıl inceleyeceğini bilir. Dura Europos Ev Kilisesi, İznik Elbeyli Hipojesi,Efes Yamaç Evleri ve Roma Katakompları hakkında bili sahibidir. Buralarda bulunan resim sanatı ürünlerini anlatabilir.
|
|
3- |
Mozaiği oluşturan katmanları bilir. Mozaikte kullanılan malzemeleri bilir. Konstantinopolis Büyük Saray Mozaikleri, Antakya Mozaikleri, Zeugma Mozaiklerini tanır. Erken dönem mozaik buluntularını tanır, üslup vb. özelliklerini anlatabilir.
|
|
4- |
Erken Dönem yurtdışı Mozaikleri hakkında bilgi sahibi olur. Roma S.MariaMaggiore, S.Pietro, S.Pudenziana kiliselerini tanır. Resim programları hakkında bilgi sahibi olur.
|
|
5- |
Selanik H.Georgios Rotondu, Ravenna St. Vitale,Roma S.Constanza, Ravenna GallaPlacidia, kiliselerini tanır. Resim programlarını tanır. Yapılarda bulunan eserlerin değerlendirmesini yapar.
|
|
6- |
Ravenna St. Apollinare in Nouvo, Ravenna Apollinare İn Classe, Ravenna Ortodokslar Vaftizhanesi, Ravenna Arienler Vaftizhanesi, Ravenna St. Vitale Kilisesi vb. Ravenna yapılarını tanır. Yapıların resim programı hakkında bilgi sahibi olur. Ravenna yapılarında bulunan mozaikler hakkında bilgi verebilir. Üslupsal ve ikonografik özelliklerini bilir.
|
|
7- |
İkona sanatı hakkında bilgiye sahiptir. İkona yapım tekniklerini ve aşamalarını bilir. İkonaların çeşitlerini tanır. Lutirjik Ortodoks Bayramlarını bilir. İkonastasisin ortaya çıkışından itibaren bölümleri ile tanır.
|
|
8- |
Bizans dönemi el yazmaları hakkında genel bilgi sahibi olur. El yazmalarının türlerinin bilir ve ayırt eder. El yazmalarının tarihsel gelişimini bilir ve anlatır. El yazmasının bilimsel yayınlarda nasıl tanıtılması gerektiğini bilir ve bir el yazmasını tanıtır.
|
|
9- |
MateriaMedica, Rabula İncili, Rossana İncili, Viyana İncili ve Sinop İncilini tanır. Eserler hakkında bilgi verebilir. Bizans el yazmaları hakkında bilgi sahibi olur. El yazmalarında bulunan tasvirleri tanır ve üslupsal, ikonografik özelliklerini bilir.
|
|
10- |
Kapadokya bölgesi hakkında bilgi sahibi olur. Bölgede araştırma yapan Restle, Texier, Jerphanion gibi araştırmacıları tanır. Kapadokya bölgesinde bulunan İkonaklazm dönem öncesine ait Ihlara Ağaçaltı Kilisesi ve Kızılçukur Üzümlü Kiliseler resim programlarını bilir. İki kiliseyi de üslupsal özelliklerine göre değerlendirir.
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Alanındaki bilgileri içeren ders kitapları ve diğer kaynaklarla desteklenen bilgilere sahip olma, sahip olduğu bu bilgileri yazılı ve sözlü olarak aktarabilme, edindiği bilgiyi alanında kullanabilme.
|
|
|
2- |
Sanat Tarihi araştırma yöntem ve tekniklerini kullanarak sanat eserini tanımlayabilme, sanat eserlerine dini, mitolojik ve ikonografik açıdan bakabilme, analiz ve yorum yapabilme.
|
|
|
3- |
Bir eserin öz niteliklerinden yola çıkarak dönemin genel özelliklerini ayırt edebilme ve farklı eserler arasında bağlantı kurabilme.
|
|
|
4- |
Farklı dillerde yer alan epigrafik ve paleografik yazıları okuyabilme ve disiplinler arası çalışma yaparak çözümleyebilme.
|
|
|
5- |
Bilimsel düşünme becerisi kazanarak analitik düşünebilme.
|
|
|
6- |
Alanı ile ilgili disiplinler arası etkileşimi kavrayabilme.
|
|
|
7- |
Alanı ile ilgili belgeleme, restitüsyon ve restorasyon yöntemlerini uygulayabilme, plan, kesit, izdüşümü gibi çizim tekniklerini kullanarak çizim yapabilme.
|
|
|
8- |
Yaşam boyu öğrenmeyle ilişkili olarak kendini sürekli olarak yenileyebilme
|
|
|
9- |
Kütüphane, arşiv, internet gibi kaynaklardan yararlanma biçimini öğrenme ve alanı ile ilgili gelişmeleri takip edebilme
|
|
|
10- |
Alan çalışmalarında arazinin yapısına uygun bir çalışma sistemi kurabilme.
|
|
|
11- |
Kültür varlıklarını koruma ve onarma ile ilgili edindiği bilgileri çağdaş gereksinimler doğrultusunda uygulayabilme, 2863 sayılı kanun çerçevesinde çalışma disiplini sağlayabilme.
|
|
|
12- |
Sanat eserlerinin ortaya çıkarılması, müze ve sergi gibi topluma açık ortamlarda sergilenmesine yönelik yöntemleri bilme ve uygulayabilme.
|
|
|
13- |
Çeşitli coğrafyaların uygarlık ve kültürleri arasında bağlantı kurabilme.
|
|
|
14- |
Sosyal, kültürel ve toplumsal sorumlulukları kavrama, benimseme ve uygulayabilme becerisi geliştirebilme.
|
|
|
15- |
İslami dönem Türk sanatının ortaya koyduğu kültürel mirası öğrenme, tanıma ve tanıtma yeteneği kazandırabilme
|
|
|
16- |
Tarih öncesi devirler dahil, Orta ve yeni çağlar boyunca Avrupa’daki mimari, resim ve heykel konularında bilgilendirme ve değişen üslupları tanıyabilme yeteneği kazandırabilme.
|
|
|
17- |
Mimari, seramik, halı-kilim vb. dokumalar, minyatür, hat, çini, maden, resim, heykel, kalem işi, sikke ve vb. başlıca Sanat Tarihi konularında bilgilendirebilme.
|
|
|
18- |
Sanat Tarihi alanında kültürel mirasın evrenselliğine inanarak kültürlere ve değerlere eşit mesafede olabilme.
|
|
|
19- |
Saha çalışmalarında Sanat Tarihi yöntem ve teknikleri ile bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilme.
|
|
|
20- |
Günümüzde karşılaşılan problemlerden yola çıkarak geçmiş ve bugün arasında bağlantı kurup, geleceğe dair çıkarımlarda bulunabilme.
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
13
|
2
|
26
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
13
|
1
|
13
|
|
Ödevler
|
2
|
5
|
10
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
2
|
5
|
10
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
1
|
8
|
8
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
2
|
2
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
1
|
10
|
10
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
2
|
2
|
|
Araştırma
|
1
|
7
|
7
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
88
|
|
AKTS
|
|
|
4.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
40
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
-
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Ateş, M. (1996). Kapadokya’nın Başkenti Nevşehir. İstanbul.
Barut, F. (2012). Bizans Dönemi Kapadokya Kiliseleri Duvar Resimlerinde Koimesis
(Meryem’in Uykusu). Yayınlanmış Doktora Tezi . Ankara.
Coşkun, N. (1999). Kapadokya Bölgesi Resim Sanatının Gelişim Evreleri. Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi . Edirne.
Jerphanion, G. d. (1925). Une Nauvelle Province de I''art Byzantin. Les Eglises Rupestres de Cappadoce. Paris.
Jolivet-Lévy, C. (1991). Les Églıses Byzantınes de Cappadoce. Paris.
Kostof, S. (1989). Caves of God. Cappadocia and Its Churches. Oxford .
Lafontaıne–Dosogne. (1963). Nouvelles Notes Cappadociennes Byzantion.
Ötüken, Y. (1994). Ihlara. Ankara.
Restle, M. (1967 ). Byzantıne Wall Painting in Asia Minor I-III. New York.
Rodley, L. (1985). Cave monasteries of Byzantine Cappadocia. London.
Schiemenz. (1969). Die Kapelle des Styliten Niketas in den Weinbergen von Ortahisar.
Jahrbuch der Österreichischen Byzantinistik , 239-258.
Sözen, M. (1998). Kapadokya.
Thierry. (1972). Art Byzantine du Haut Moyen Age en Cappadoce.
Thierry. (1965). Ayvali Kilise ou pigeonnier de Güllu Dere. Cahiers Archéologiques , 97-154.
LAZAREV. V, StoriaDellaPitturaBizantina, Torino, 1967
BRODY Lisa-Gaıl HOFEMAN, Dura Europos Crossroads Of Antiquity, Boston Callege, 2011
JOBST Werner, Behçet ERDAL, İstanbul Büyük Saray Mozaiği, İstanbul, 1997
UYSAL Tenziler- Fatma BULGUN, The Gaziantep Zeugma MosaicMuseum, İstanbul, 2016
O. Demus, ByzantineMosaicDecoration, London, 1961
Ötüken, Y. (1984). Kapadokya Bölgesindeki Kapalı Yunan Haçı Kiliselerde Resim Programı. Sanat Tarihi Dergisi, .
Pekak, S. (1995). Güzelöz (Mavrucan) Haç Kilise. Tarih Çevresi , 13-23.
|
|