| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| TÜRKİYE FOLKLORU TARİHİ |
Üçüncü düzey |
TDE 703 |
Seçmeli |
1 |
7.00 |
7.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
--
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. İSMAİL GÖRKEM
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
--
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Sözlü anlatım, örnek makale incelemesi
|
|
Dersin amacı
|
Türkiye’de halkbilimi çalışmalarının ortaya çıkışı ve gelişme seyrini kavratmak.
|
|
Dersin tanımı
|
Halkbilimi, bu bilimin karakteristik özellikleri, Türkiye’de halk bilimi araştırmaları tarihinde önemli kişilerin folklor anlayışları ve eserlerinin incelenmesi.
|
|
1- |
Folklorun ayrı bir bilim olarak ortaya çıkması ve tarihsel gelişimi.
|
|
2- |
Türkiye’de folklor çalışmalarının ilk evresi: Örtülü devre ve belli başlı temsilcileri
|
|
3- |
Türkiye’de folklor çalışmalarının ikinci dönemi: Türkçü devre ve belli başlı temsilcileri
|
|
4- |
Türkçü Devre’nin temsilcilerinden Ziya Gökalp’ın folklora dair görüşleri, etkilendiği kaynaklar ve etkilediği alanlar.
|
|
5- |
M. Fuad Köprülü’nün folklora dair görüşleri, etkilendiği kaynaklar ve etkilediği kişiler.
|
|
6- |
Rıza Tevfik Bölükbaşı’nın folklora dair görüşleri, etkilendiği alanlar ve etkilediği kişiler.
|
|
7- |
Türkiye’de folklor çalışmalarının üçüncü dönemi: Sentezci devre ve belli başlı temsilcileri
|
|
8- |
Ara sınav
|
|
9- |
Türkiye’de folklor çalışmalarının dördüncü dönemi: Dergici devre ve temsilcileri; Türk Ocakları ve Halkevlerinin folklor çalışmaları: Ali Rıza Yalgın, Ahmet Kutsi Tecer
|
|
10- |
Türkiye’de folklor çalışmalarının beşinci dönemi: Bilimci devre belli başlı temsilcileri
|
|
11- |
Bilimci devrenin temsilcilerinden Pertev Naili Boratav ve Şükrü Elçin: Folklor anlayışı, eserleri.
|
|
12- |
Tahir Alangu ve Dursun Yıldırım: Folklor anlayışı, eserleri.
|
|
13- |
UNESCO’nun ‘Somut Olmayan Kültürel Miras’ sözleşmesi ve bu sözleşmenin Türk Halkbilimi araştırmalarına etkisi.
|
|
14- |
Genel değerlendirme ve tartışma
|
|
15- |
final sınavı
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
|
|
2- |
|
|
3- |
|
|
4- |
|
|
5- |
|
|
6- |
|
|
7- |
|
|
8- |
|
|
9- |
|
|
10- |
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Türk Dili ve edebiyatı alanında araştırma ve çalışma için temel bilgi ve becerileri kazanır.
|
|
|
2- |
Türk Dili ve edebiyatı alanındaki kavram ve teorileri bilimsel yöntemlerle değerlendirir.
|
|
|
3- |
Türk Dili ve edebiyatının başlangıçtan günümüze kadarki tarihi gelişim ve değişimine vakıf olur.
|
|
|
4- |
Türk Dili ve edebiyatı konularında ileri düzey araştırma ve çalışmaları bağımsız olarak yürütebilir
|
|
|
5- |
Osmanlı Türkçesiyle yazılmış edebi metinleri okuma, yazma ve anlama bilgi ve becerisine sahip olur.
|
|
|
6- |
Türkçeyi doğru, güzel ve etkili bir şekilde kullanır.
|
|
|
7- |
Türk halk kültürü ve edebiyatının sözlü-yazılı ürünlerini ve kaynaklarını tanır
|
|
|
8- |
Dil ve edebiyat alanlarındaki duyarlılık ve zevkini geliştirir.
|
|
|
9- |
Bilimsel düşünmeyi öğrenir.
|
|
|
10- |
Mesleki terminolojiye hâkim olur.
|
|
|
11- |
Türk Dili ve edebiyatı alanıyla ilgili bilgi ve dökümanlara internet ve kütüphaneler aracılığıyla ulaşabilir.
|
|
|
12- |
Disipline ilişkin sorunları görme, eleştirel bakış açısıyla değerlendirme ve çözüm üretme yetisi kazanır.
|
|
|
13- |
Alanla ilgili karşılaşılan problemleri çözmeye dayalı öneriler geliştirebilir.
|
|
|
14- |
Türk Dili ve edebiyatının etkilendiği din, düşünce ve sanat hareketlerini ve bunların izlerini tespit eder.
|
|
|
15- |
Disiplinler arası bakış açısı ve değerlendirmeler yapabilir.
|
|
|
16- |
Akademik çevreyi tanır.
|
|
|
17- |
Yaşam boyu öğrenme gerekliliğinin farkına varır.
|
|
|
18- |
Sistematik düşünme yetenek ve kapasitesine sahip olur
|
|
|
19- |
Bilimsel ve mesleki etik ve sorumluluk sahibi olur.
|
|
|
20- |
Yaşadığı dünya, içinde bulunduğu toplum ve kendisi hakkında eleştirel bir anlayışa sahip olur.
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
3
|
42
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
14
|
6
|
84
|
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
1
|
8
|
8
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
2
|
2
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
1
|
8
|
8
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
2
|
2
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
146
|
|
AKTS
|
|
|
6.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
40
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
YILDIRIM, Dursun (1998). “Türkiye’de Folklor Araştırmalarının Gelişme Devreleri”, Türk Bitiği: Araştırma/ İnceleme Yazıları, Ankara: Akçağ Yayınları, s. 43-60.
YILDIRIM, Dursun (1998). “Türkiye’de Folklor Hareketlerine Kısa Bir Bakış”, Türk Bitiği: Araştırma/İnceleme Yazıları, Ankara: Akçağ Yayınları, s. 61-64.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
ALANGU , Tahir (1974). Türkiye Folkloru El Kitabı, İstanbul: Adam Yayıncılık, s. 130-153.
ALBAYRAK, Nurettin (2012) Halk Edebiyatı: Kapsamı- Biçimi ve Türk Özellikleri- Literatürü, İstanbul: Kapı Yayınları.
AYTAÇ, Pakize (2010) Folklor ve Edebiyat: Halk Edebiyatını Tenkit (Halk Edebiyatına Bakışlar, Yorumlar ve Halk Edebiyatından Faydalanma Cereyanları), Ankara: Berikan Yay.
BİRKALAN, Hande (2000). “Türkiye’de Halkbilimi ve Bazı Türk Halkbilimcileri”, Folklor/Edebiyat: Halkbilimi Özel Sayısı, S. 24, 2000/4, s. 7-26.
BÖLÜKBAŞI, Rıza Tevfik (1982) Rıza Tevfik’in Tekke ve Halk Edebiyatı İle İlgili Makaleleri, (hz. Abdullah Uçman), Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları.
ÇETİK, Mete (1998). Üniversitede Cadı Kazanı: 1948 DTCF Tasfiyesi ve Pertev Naili Boratav’ın Müdafaası, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
DURBİLMEZ, Bayram (2013) “Halkbilimi Araştırmalarının 100. Yılında: ‘Halkbilimi’ ile ‘Edebiyat’ın Ortak Alanları ve ‘Halk Edebiyatı’ Üzerine Bir Değerlendirme”, Millî Folklor, S. 99, s. 101-112.
FİLİZOK, Rıza (1991). Ziya Gökalp’ın Edebî Eserlerinde Halk Edebiyatı Tesirleri Üzerine Bir Araştırma, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
GÖRKEM, İsmail (1993). “Türk Folklor Araştırmaları Tarihinde Millî Talim ve Terbiye Cemiyeti ve Baha Said Bey’in Yeri”, Prof. Dr. Bayram Kodaman’a Armağan, Samsun 1993, s.73-88.
GÖRKEM, İsmail (1994). “Bekir Çobanzade’nin Türk Dili ve Edebiyatı Öğretiminde Halk Edebiyatı’nın Yeri Hakkındaki Görüş ve Düşünceleri”; Prof. Dr. Saim Sakaoğlu’na 55. Yıl Armağanı, (Hz. Ali Berat Alptekin), Kayseri 1994, s.155-168.
GÖRKEM, İsmail (1996). “Ali Rıza Yalgın ve Karacaoğlan Hakkındaki Çalışmaları”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, c.VIII, S. 2, Elâzığ 1996, s. 335-356.
GÖRKEM, İsmail (1998). “Bahâ Said Bey’in Türkiye’deki Alevî-Bektaşî ve Nusayrî Zümreleri Hakkındaki Araştırmaları”, Türkiye Günlüğü, S. 51 (Yaz 1998), s.117-125.
GÖRKEM, İsmail (1999). “Prof. Pertev N. Boratav’ın 1927-1944 Dönemi ve Atsız Mecmua’daki Yazıları”, Millî Folklor/ Uluslararası Halkbilimi Dergisi, S.42 (Yaz 1999), s. 6-30.
GÖRKEM, İsmail (2000). “1927 Yılında Türk Yurdu’nda Neşredilen ‘[Özbek] Halk Edebiyatı Nasıl Toplanmalı’ İsimli Yazı Münasebetiyle”, Millî Folklor/ Üç Aylık Uluslararası Halkbilimi Dergisi, S.47 (Güz 2000), s.31-40.
GÖRKEM, İsmail (2000). “Millî Talim ve Terbiye Cemiyeti’nin Türk Eğitim Tarihindeki Yeri”, Türk Yurdu/ 700. Yılında Osmanlı, c. XIX-XX, S. 148-149 (Aralık 1999- Ocak 2000), s. 229-237.
GÖRKEM, İsmail (2000). İttihat ve Terakkî’nin Yaptırdığı ‘Anadolu’da Gizli Mabetler’ Konulu Araştırmalar: Baha Said Bey- Türkiye’de Alevî-Bektaşî, Ahî ve Nusayrî Zümreleri, Ankara 2000, Kültür Bakanlığı HAGEM Yayınları.(2. baskı: Kitabevi Yay., İstanbul 2006).
GÖRKEM, İsmail (2006). “Ömer Faruk Akün: ‘Anadolu Halk Şiirinde Tabiat Motifleri’, [Basılmamış Doktora Tezi], İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü, İstanbul 1953, XVI+767 s.”, Türklük Bilimi Araştırmaları (Prof. Dr. Ömer Faruk Akün’e Armağan), S. 19, 2006-Bahar, s. 213-221.
GÖRKEM, İsmail (2006). “Tahir Alangu’nun Balkan Folkloru Çalışmaları”, Türkbilig/Türkoloji Araştırmalar [Ankara], S. 11, 2006/11, s. 235-238).
GÖRKEM, İsmail (2006). “Tahir Alangu’nun Folklor Anlayışı”, Fikret Türkmen Armağanı, İzmir 2005, Kanyılmaz Matbaası, s. 293-302.
GÖRKEM, İsmail (2009) “Dünden Bugüne ‘Türk Sözel Edebiyatı’: Değişim ve Dönüşüm”, Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi / (Prof. Dr. Hüseyin Ayan Özel Sayısı), S. 39, Erzurum 2009, s. 411-422.
GÖRKEM, İsmail (2010) “Ziya Gökalp’ın Folklor Olgusuna Bakışı”, Türk Kimliğinin Yeniden İnşası Bağlamında Ziya Gökalp, (Yayıma Hazırlayanlar: Ünver Günay- Celaleddin Çelik), İstanbul: Kesit Yayınları, s. 87-94. [=ayrıca bk. Mehmet Eröz Armağanı, (Hazırlayanlar: Mustafa Aksoy, Osman Yorulmaz), Ötüken Neşriyat, İstanbul 2012, s.105-111.].
KARAKAŞ, Mehmet (2000). Türk Ulusçuluğunun İnşası, Ankara: Vadi Yayınları.
KARPAT, Kemal (1964?) Türk Demokrasi Tarihi, Ankara?: Kendi Yayını.
KARTARI, Asker (2000). “Çağdaş Halk Bilimi Eğitimi ve Üniversitelerde Halk Bilimi Bölümleri İçin Bir Program Önerisi”, Folklor/Edebiyat: Halkbilimi Özel Sayısı, S. 24, 2000/4, s. 201-217.
OĞUZ, M. Öcal (2004). “Araştırmaların Tarihi”, Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, (ed. M. Öcal Oğuz- Metin Ekici vd.), Ankara: Grafiker Yayınları, s. 31-68.
OĞUZ, M. Öcal (2004). “Ekler”, Türk Halk Edebiyatı El Kitabı, (ed. M. Öcal Oğuz- Metin Ekici vd.), Ankara: Grafiker Yayınları, s. 361-376.
ORAL, Mustafa (2009) “M. Ziya Gökalp’in Medeniyet ve Kültür Anlayışı”, Folklor/ Edebiyat, c. XV, S. 60, s. 13-24.
ÖZTÜRKMEN, Arzu (1998). Türkiye’de Folklor ve Milliyetçilik, İstanbul: İletişim Yayınları.
TAN, Nail (1997). Folklor (Halkbilimi) Genel Bilgiler, 4. baskı, İstanbul: ABO Basım.
GÜLÇAYIR- TEKE, Selcen (2016) Türk Halk Biliminde Derleme: Çalışmalar, Tartışmalar, Ankara: Grafiker Yay.
ÜÇÜNCÜ, Kemal (2013) “M. Fuad Köprülü’nün Türk Halkbilimi İncelemeleri Tarihindeki Yeri ve Önemi”, Türk Kültürü, 2013/2, s. 9- 28.
ÜLKEN, Hilmi Ziya (1976) “Türkçülüğün Tekamülü: Sebepler, Doğuşu, Büyüyüş”, Tarih ve Millet Şuuru, (2. baskı), İstanbul: Dergah Yayınları, s. 158-165.
ÜLKEN, Hilmi Ziya (1976) “Tanzimat Devrinde Türkçülük”, Tarih ve Millet Şuuru, (2. baskı), İstanbul: Dergah Yayınları, s. 166-172.
ÜLKEN, Hilmi Ziya (1976) “Türkiye Dışında Türkçülük: Realist ve İlmi Türkçülük”, Tarih ve Millet Şuuru, (2. baskı), İstanbul: Dergâh Yayınları, s. 173-178.
ÜLKEN, Hilmi Ziya (1976) “Hayali, Siyasi ve Hakiki Türkçülük”, Tarih ve Millet Şuuru, (2. baskı), İstanbul: Dergah Yayınları, s. 179-185.
ÜLKEN, Hilmi Ziya (1976) “Millet Nedir, Ne Değildir?”, Tarih ve Millet Şuuru, (2. baskı), İstanbul: Dergah Yayınları, s. 194-208.
ÜLKEN, Hilmi Ziya (1976) “Tarih Şuuru ve Vatan”, Tarih ve Millet Şuuru, (2. baskı), İstanbul: Dergah Yayınları, s. 225-241.
ÜLKEN, Hilmi Ziya (1976) “Kültürümüzün Kaynakları”, Tarih ve Millet Şuuru, (2. baskı), İstanbul: Dergah Yayınları, s. 293-346.
ÜSTEL, Füsun (1997). İmparatorluktan Ulus-Devlete Türk Milliyetçiliği: Türk Ocakları (1912-1931), İstanbul: İletişim Yayınları.
VATANDAŞ, Celalettin (2004). Ulusal Kimlik: Türk Ulusçuluğunun Doğuşu, İstanbul: Açılım Kitap.
YILDIRIM, Dursun (1998). “Kültürel Açıdan Türk Dünyasının Durumu ve Geleceği”, Türk Bitiği: Araştırma/İnceleme Yazıları, Ankara: Akçağ Yayınları, s. 27-34.
YILDIRIM, Dursun (1998). “Türk Dünyasına Toplu Bakış”, Türk Bitiği: Araştırma/İnceleme Yazıları, Ankara: Akçağ Yayınları, s. 20-26.
YILDIZ, Ahmet (2001). “Ne Mutlu Türküm Diyebilene: Türk Ulusal Kimliğinin Etno-Seküler Sınırları (1919-1938), İstanbul: İletişim Yayınları.
|
|