| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| HİSTOLOJİ I |
Birinci düzey |
1.1.02 |
Zorunlu |
1 |
4.00 |
4.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. FEYZULLAH BEYAZ
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
Prof.Dr. Narin LİMAN, Prof.Dr. Güner Küçük BAYRAM, Prof.Dr. Feyzullah BEYAZ, Prof.Dr. Emel ALAN, Doç.Dr. Aykut GRAM
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Arş. Gör. Ahmet CABİR
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Yüz yüze & Online (Covid-19 pandemisinde YÖK’ün karaına göre karma ya da online olarak verilebilecektir). Hücre ile dokular hakkında teorik ve uygulamaya dayalı bir öğrenme metodu izlenecektir. 2 saat teorik, 2 saat uygulama dersi verilecektir.
|
|
Dersin amacı
|
Bu ders, mikroskobik ve ince yapı düzeyinde hücreler ve dokular hakkında bilgi vermek ve mikroskop kullanımı ile mikroskobik düzeyde hücre ve dokuların tanınması ve ayrımını öğretmek amacıyla düzenlenmiştir. Bu derste, hücrenin tanımı, sitoplazmanın yapısı, membransel organeller, ipliksel organeller, çekirdek ve çekirdekçiğin yapısı, hücre bölünmeleri, epitel doku, bağ doku, kıkırdak ve kemik dokular, kan dokusu, kas dokusu ve sinir dokusu teorik ve uygulamalı olarak anlatılacaktır.
|
|
Dersin tanımı
|
Hücre ve Doku bilimi
|
|
1- |
TEORİK: Dersin amacı, içeriği, işlenişi, ders kaynaklarının ve derse ilişkin uygulama ve değerlendirme yöntemlerinin anlatılması. Ders dönemi sonunda dersin öğrenciye kazandıracağı bilgi, beceri ve kazanımların açıklanması. Histoloji teknikleri ve mikroskoplar, Hücrenin tanımı, sitoplazmanın yapısı
PRATİK: Uygulama dersleri kapsamında laboratuvarda çalışma prensipleri ve biyogüvenlik kurallarının anlatılması. Öğrenci laboratuvarında mikroskop kullanımı hakkında bilgi verme
|
|
2- |
TEORİK: Membransel organeller, İpliksel organeller
PRATİK: Resimler üzerinde organelleri gösterme
|
|
3- |
TEORİK: Çekirdek ve çekirdekçiğin yapısı
PRATİK: Resimler üzerinde çekirdek ve bileşenlerini gösterme
|
|
4- |
TEORİK: Hücre bölünmeleri, Hücre siklusu, Apoptozis
PRATİK: Mitoz bölünme
|
|
5- |
TEORİK: Ekstrasellüller matrix
PRATİK: Kollajen iplikler (deri), retikulum iplikleri (deri), elastik iplikler (deri)
|
|
6- |
TEORİK: Bağ doku
PRATİK: Plazma hücresi (lenfoid organlar), mast hücresi (deri), pigment hücresi (kanatlı derisi), yağ hücresi (deri), müköz bağ dokusu (horoz ibiği)
|
|
7- |
TEORİK: Kemik doku ve Kıkırdak dokusu
PRATİK: Kompakt kemik, Hiyalin kıkırdak (Trakeya), Elastik kıkırdak (kulak kepçesi)
|
|
8- |
TEORİK: Kas doku
PRATİK: Çizgili kas (dil), kalp kası (kalp), düz kas (kolon)
|
|
9- |
TEORİK: Seminer ve ödev sunumları
PRATİK: Seminer ve ödev sunumları, kendi kendine öğrenme (SSL)
|
|
10- |
TEORİK: Epitel doku I
PRATİK: Tek katlı yassı örtü epiteli (kan damarı), Tek katlı kübik örtü epiteli (Böbrek), Tek katlı prizmatik örtü epiteli (Safra kesesi), Yalancı çok katlı prizmatik örtü epiteli (Trakeya), Çok katlı yassı örtü epiteli (deri), Çok katlı değişken örtü epiteli (sidik kesesi)
|
|
11- |
TEORİK:Epitel doku II
PRATİK: Seröz bez epiteli (Gl. Parotis), serö-müköz bez epiteli (Gl. Mandibularis)
|
|
12- |
TEORİK: Kan doku I
PRATİK: Memeli kanı, kanatlı kanı
|
|
13- |
TEORİK: Kan doku II
PRATİK: Memeli kanı, kanatlı kanı
|
|
14- |
TEORİK: Sinir doku I
PRATİK: Sinir hücresi (beyincik)
|
|
15- |
TEORİK: Sinir doku II
PRATİK: Tüm preperatların genel tekrarı
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Işık Mikroskobunu kullanmayı öğrenir.
|
|
2- |
Histolojik preparat hazırlama tekniğini öğrenir
|
|
3- |
Histolojik olarak hazırlanan preparatlarda hücreyi tanıma özelliği kazanır
|
|
4- |
Hücre ve çeşitlerini öğrenir
|
|
5- |
Membransel ve İpliksel organeller hakkında bilgi sahibi olur.
|
|
6- |
Çekirdek ve hücre siklusu hakkında bilgi sahibi olur.
|
|
7- |
Doku çeşitlerini öğrenir.
|
|
8- |
Farklı boyama tekniklerini ayırt edebilir.
|
|
9- |
|
|
10- |
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Mesleki, hayvan refahı, müşteri, halk sağlığı, toplum ve çevre ile ilgili hususlar da dâhil olmak üzere veteriner hekimlerin içinde çalışması gereken etik ve yasal çerçeveyi anladığını gösterecek şekilde hareket etmek.
|
|
|
2- |
Bilimsel araştırma yöntemlerini, temel ve uygulamalı araştırmaların bilime katkısını ve 3R ilkesinin (Replacement, Reduction, Refinement) uygulanmasını anlamak.
|
|
|
3- |
Veteriner hekimliği uygulamaları ile ilgili organizasyon, yönetim ve mevzuat hakkında temel bilgi sahibi olduğunu göstermek.
|
|
|
4- |
Veteriner hekimin faaliyet gösterdiği ekonomik ve duygusal bağlamı anlamak.
|
|
|
5- |
Veteriner hekimin çalıştığı yerde kendisinin, hastaların, müşterilerin, meslektaşlarının ve çevrenin sağlık ve biyogüvenliğini korumak, izlemek ve geliştirilmesine katkıda bulunmak
|
|
|
6- |
Kalite güvence ilkeleri hakkında bilgi sahibi olduğunu göstermek; mesleki uygulamalarında risk yönetimi ilkelerini uygulamak.
|
|
|
7- |
İlgili kitleye uygun bir dil kullanarak, gizlilik ve mahremiyete tam saygı göstererek müşteriler, halk, profesyonel meslektaşlar ve sorumlu makamlarla etkili bir şekilde iletişim kurabilmek.
|
|
|
8- |
İletişim, liderlik, yönetim, ekip çalışması, karşılıklı saygı ve diğer sosyal beceriler dahil olmak üzere kişiler arası etkili etkileşim ilkelerini uygulamak.
|
|
|
9- |
Doğru klinik ve müşteri kayıtlarını, gerektiğinde vaka raporlarını ilgilileri için tatmin edici bir biçimde hazırlamak.
|
|
|
10- |
Hizmetlerin sunumunda multidisipliner bir ekibin üyesi olarak etkin bir şekilde çalışmak ve tüm ekip üyelerinin katkısını kabul etmek.
|
|
|
11- |
Literatürü ve sunumları eleştirel bir gözle inceleyebilmek ve değerlendirebilmek.
|
|
|
12- |
Veteriner iyi klinik uygulamaları ile araştırma temelli ve kanıta dayalı veteriner hekimliği sağlamak için “Tek Sağlık” ilkelerini anlamak ve uygulamak.
|
|
|
13- |
Kanıtları eleştirel ve akılcı bir şekilde analiz etme, yetersiz olunan konularla başa çıkma, beklenmedik durumlarla başa çıkma, bilgi ve becerileri çeşitli senaryolara ve bağlamlara uyarlama becerisini göstermek.
|
|
|
14- |
Hayvanların, insanların ve çevrenin sağlık, güvenlik ve refahının yanı sıra Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini teşvik etmek amacıyla veteriner hekimliği mesleğinin ve Tek Sağlık kavramının ilerlemesine katkıda bulunmak.
|
|
|
15- |
Kişisel ve mesleki sınırlarını tanımak ve gerektiğinde profesyonel tavsiye, yardım ve destek alacağını bilme becerisini göstermek.
|
|
|
16- |
Yaşam boyu öğrenmeye ve mesleki gelişime bağlılık göstermek. Bu, mesleki deneyimin kaydedilmesini, paylaşılmasını, performans ve yetkinliği geliştirmek için önlemler alınmasını içerir.
|
|
|
17- |
Mesleki performansı iyileştirmek için düzenli olarak öz denetim ve akran grubu incelemesi gibi süreçlere katılmak.
|
|
|
18- |
Hayvan ya da hayvan gruplarında bulunan hayvanların geçmişi ile ilgili ilgili doğru elde edebilmek.
|
|
|
19- |
Hasta hayvanları güvenli bir şekilde ve hayvana saygı göstererek tutmak ve zapt etmek, bu tekniklerin uygulanması için yardımcı personellere talimat vermek.
|
|
|
20- |
Eksiksiz bir klinik muayene gerçekleştirmek ve klinik karar verme becerisini göstermek.
|
|
|
21- |
Uygun tedavi planları geliştirmek, mevcut kaynaklar ile uygun halk sağlığı ve çevresel hususları göz önünde bulundurarak bakımları altındaki hayvanın yararına olacak şekilde tedavi uygulamak.
|
|
|
22- |
Acil bir durumda müdahale etmek ve yaygın hayvan türlerinde ilk yardım uygulamak. Durumsal aciliyete öncelik vermek ve kaynakları buna göre tahsis etmek.
|
|
|
23- |
Bir hayvanın ya da hayvan grubunun fiziksel, refah ve beslenme durumunu değerlendirmek ve müşteriye hayvancılık, besleme, üreme, üretim, refah, bireysel sağlık, sürü sağlığı ve halk sağlığı ilkeleri hakkında tavsiyelerde bulunmak.
|
|
|
24- |
Örnekleri toplamak, muhafaza etmek ve nakletmek, uygun teşhis testlerini seçmek, test sonuçlarını yorumlamak ve sınırlamalarını anlamak.
|
|
|
25- |
Meslektaşlarla açık bir şekilde iletişim kurmak, sevk ve teşhis hizmetlerinde iş birliği yapmak.
|
|
|
26- |
Temel tanı ekipmanlarını kullanmak, hastalara iyi sağlık ve güvenlik uygulamaları kapsamında ve de mevcut yönetmeliklere uygun şekilde etkili bir muayene gerçekleştirmek.
|
|
|
27- |
Dijital araçların ve yapay zekânın veteriner hekimliğe katkısını bilmek ve kullanmak.
|
|
|
28- |
İhbarı mecburi, rapor edilebilir ve zoonotik hastalıkların yanı sıra hayvanlara yönelik kötü muamele durumlarla ilgili belirtileri tanımak ve ilgili makamlara bildirmek de dahil olmak üzere uygun önlemleri almak.
|
|
|
29- |
Hayvan bakımı ve refahı, hayvan hareketleri, bildirilmesi zorunlu ve rapor edilebilir hastalıklar, antimikrobiyallerin bilinçli kullanımı da dahil olmak üzere ilaçların kullanımı ile ilgili bilgi ve mevzuata ilişkin uygun kaynaklara erişmek.
|
|
|
30- |
İlaçları mevzuata ve en son kılavuzlara uygun olarak doğru ve sorumlu bir şekilde reçete etmek ve dağıtmak.
|
|
|
31- |
Şüpheli advers ilaç reaksiyonlarını uygun kanallar aracılığıyla ilgili resmi kurumlara bildirmek.
|
|
|
32- |
Biyogüvenlik için protokoller hazırlamak, çalıştığı yerin biyogüvenliğini değerlendirmek ve protokolleri doğru şekilde uygulamak.
|
|
|
33- |
Aseptik prosedürleri uygun şekilde gerçekleştirmek
|
|
|
34- |
Sedasyon, genel ve bölgesel anesteziyi güvenli bir şekilde uygulamak; kimyasal hareketsizleştirme yöntemlerini uygulamak.
|
|
|
35- |
Ağrıyı önlemek, değerlendirmek ve yönetmek.
|
|
|
36- |
Ötenazinin ne zaman uygun olduğunu bilmek, bunu hayvana ve sahiplerine saygı göstererek, uygun bir yöntem kullanarak, orada bulunanların güvenliğini de göz önünde bulundurarak gerçekleştirmek; karkasın etik ve yasal olarak imha edilmesi konusunda tavsiyelerde bulunmak.
|
|
|
37- |
Örnek alma, sevk etme ve raporlama dahil olmak üzere tüm yaygın hayvan türlerinde nekropsi yapmak.
|
|
|
38- |
Refah unsurlarına dikkat etmek, sistematik kaba post-mortem muayene ve gözlemleri kaydetmek, dokuları örnekleme, saklama ve taşıma dahil olmak üzere gıda üreten hayvanların anti-mortem muayenesini yapmak.
|
|
|
39- |
İlgili gıda teknolojisi de dahil olmak üzere, hayvansal kaynaklı ürünlerin kalite ve güvenliğini etkileyen koşulları doğru bir şekilde belirlemek için gıda ve yem denetimi yapmak.
|
|
|
40- |
İnsan sağlığının korunması, muhafazası ve iyileştirilmesine katkıda bulunma kapsamında hayvanlar, hayvansal ürünler ve yan ürünlerle doğrudan ya da dolaylı ilgisi olan koşulları belirleyerek halk sağlığını korumak.
|
|
|
41- |
Kabul edilmiş hayvan sağlığı, hayvan refahı, halk sağlığı ve çevre sağlığı standartları doğrultusunda, hastalığa ve türe uygun önleyici ve eradikasyon programları hakkında tavsiyelerde bulunmak ve bunları uygulamak.
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
15
|
2
|
30
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
11
|
2
|
22
|
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
8
|
1
|
8
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
5
|
1
|
5
|
|
Ara sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
15
|
2
|
30
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
5
|
1
|
5
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
0
|
0
|
0
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
100
|
|
AKTS
|
|
|
4.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
70
|
|
Kısa sınav
|
1
|
20
|
|
Ödev
|
1
|
10
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
100
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
Temel Histoloji (Aytekin Özer, Dora Tıp Kitabevi, Bursa 2016)
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
1. Sağlam M, Aştı RN, Özer A. (2001): Genel Histoloji 6. Baskı Yorum Matbaacılık Sanayi, Ankara
2. Gartner, L.P., Hiatt, J.L. (1997): Color Textbook of Histology, W.B. Saunders Company, Philadelphia
3. Banks, WJ (1993) Applied Veterinary Histology, Third Edition, Mosby Year Book, St. Louis, Baltimore, Boston, Chiacago, London, Philadelphia, Sydney, Toronto
4. Dieter-Dellmann H (1993) Textbook of Veterinary Histology, Lea and Febiger, Philadelphia,USA
5.Aughey E, Frye FL (2001): Comparative Veterinary Histology with Clinical Correlates, Manson Publishing/The Veterinary Pres, London, UK
|
|