| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| YAPAY LİF ÜRETİM TEKNİKLERİ |
İkinci düzey |
TEM 509 |
Seçmeli |
1 |
7.50 |
7.50 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. İSMAİL KARACAN
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
YOK
|
|
Dersin veriliş şekli
|
YÜZ YÜZE
|
|
Dersin amacı
|
Bu dersin amacı yapay liflerin fiziksel-kimyasal-mekanik özelikleri, üretim yöntemleri ve uygulama alanları hakkında bilgi vermektir.
|
|
Dersin tanımı
|
Yapay lifler, eğirme yöntemleri, uygulama alanları
|
|
1- |
Referanslar, Ders içeriği, yapay liflerin tarihi gelişimi, yapay liflerin üretimindeki kullanılan temel terimler ve tanımlar, liflerin sınıflandırılması, dünya ve Türkiye‘deki lif pazarı analizi
|
|
2- |
Lif çekme (eğirme) yöntemleri: Genel giriş, tanımlar, genel bilgiler: Eriyikten lif Çekme yöntemi, Eriyikten lif çekimine etki eden parametreler, Tekstüre yöntemleri (termo-mekanik, mekanik), Çözeltiden lif çekme, Yaş lif çekme yöntemi, Kuru lif çekme yöntemi, Jelden lif çekme yöntemi, Mikro lif üretim yöntemleri, Nano lif üretim yöntemleri
|
|
3- |
Eriyikten çekme sırasında yapılan ek işlemler: Yağlama, Germe-uzatma
(Drawing), Puntalama (Intermingling), Liflerin kıvrılması (Crimping), Tekstüre (Texturing), Yalancı Büküm Tekstüresi, Hava Tekstüresi
|
|
4- |
Tekstüre, tanımı, tekstüre işlemi, yapay liflerin doğal liflere göre avantajları. Yapay liflerin doğal liflere göre dezavantajları, doğal ipliklerin avantajları, yapay liflerin tekstil sektöründe değerlendirilme yöntemleri, Tekstüre edilmiş ipliklerden üretilmiş kumaşların avantajları
|
|
5- |
Termo-mekanik tekstüre yöntemleri, tipik karakteristikleri, özellikleri, uygulama alanları, işlem için gerekli adımlar, yalancı-büküm yöntemi, yalancı-büküm oluşturma araçları, iğcik ile yalacı büküm, sürtünmeli yalancı-büküm verme elemanları ile yalancı-büküm verme
|
|
6- |
Yalancı-büküm verme makinaları, makine tasarım özellikleri, cağlık, iplik sevk sistemleri, ısı transferi, ısıtma sistemleri, ısıtıcılar, soğutma sistemleri, otomasyon, tekstüre salonunun klima özellikleri, tekstüre ve yapay lif teknolojileri: ekoloji
|
|
7- |
Mekanik tekstüre yöntemleri: hava tekstüre, hava jeti ile tekstüre, tekstüre işleminin ekonomik boyutu, hava jeti ile tekstüre işleminin prensipleri, hava jeti ile tekstüre edilmiş yapay iplikler
|
|
8- |
ARA SINAV
|
|
9- |
Eriyikten çekme yöntemi sırasında uygulanan işlem parametrelerinin etkileri ve polimerlerin yapısı, çözeltiden çekme-kuru lif çekme, özellikleri, temel prensipleri, kuru lif çekim sırasında kullanılan bazı polimerler ve çözücüleri
|
|
10- |
Çözeltiden çekme: yaş çekim işlem, özellikleri, temel prensipleri, yaş çekim işleminin
adımları, yaş çekme yönteminde kullanılan polimerler ve çözücüler, uygulama alanları
|
|
11- |
Jelden çekme yöntemi, özellikleri, temel prensipleri, jelden çekme yönteminde kullanılan
polimerler ve kullanılan çözücüler, uygulama alanları
|
|
12- |
Mikro lifler, özellikleri, temel prensipleri, mikro lifin tanımlanması, Çok İnce ve Süper İnce liflerin Üretim Yöntemleri: Geliştirilmiş Yaş Lif Çekim Yöntemi, Süper-Germe Çekme yöntemi (Eriyikten eğirme), Püskürtme Lif Çekim Yöntemi, Bikomponent Lif Çekim Yöntemleri, Elektrostatik Lif Çekim Yöntemi (Electospinning), Soyma Yöntemi, diğer Yöntemler (Karbonizasyon, whisker etc.)
|
|
13- |
Nanolifler: elektro çekim prosesi ile nano lif üretimi, nano lifin tanımlanması, özellikleri, temel prensipleri, nanoteknoloji, nano yapılar, nanolif üretim yöntemleri, elektro çekim yöntemi ile nanolif üretimi, sistem parametreleri, çözelti parametreleri, proses parametreleri, çevresel parametreleri, nanoliflerden oluşturulan dokusuz yüzeylerin avantajları, dezavantajları
|
|
14- |
Nanoliflerin uygulama alanları. Filtrasyon Uygulaması, Biyomedikal Uygulamalar
(Tıbbi protezler, İlaç dağılımı, Yara örtücüler, Doku şablonu, Cilt bakım ürünleri, Teletıp),
Elektriksel ve Optik Uygulama, Savunma Uygulamaları, Diğer Uygulamalar.
|
|
15- |
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Yapay liflerin tarihi gelişimini öğrenmek
|
|
2- |
Yapay liflerin üretim yöntemlerini öğrenmek
|
|
3- |
Yapay liflerin özeliklerini ve uygulama alanlarını öğrenmek
|
|
4- |
|
|
5- |
|
|
6- |
|
|
7- |
|
|
8- |
|
|
9- |
|
|
10- |
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Lisans programında edinilen birikime dayalı olarak, Tekstil Mühendisliği bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirmek ve derinleştirmek.
|
|
|
2- |
Bilimsel araştırma planlama, uygulama ve değerlendirme becerilerine sahip olmak.
|
|
|
3- |
Değişik disiplinlere ait bilgileri Tekstil Mühendisliği alanında edindiği bilgilerle harmanlayabilmek.
|
|
|
4- |
Proses ve süreç tasarımlarında yeni ve uygulama alanı bulabilecek fikir geliştirme ve uygulayabilme becerisine sahip olmak.
|
|
|
5- |
Tekstil mühendisliği uygulamalarında son teknolojiler hakkında kapsamlı bilgiye sahip olmak.
|
|
|
6- |
Lisans seviyesinde ders verebilme yetisine sahip olmak.
|
|
|
7- |
Bilişim teknolojisinden (sunum, yazım, istatistik ve grafik programları) etkin bir şekilde yararlanabilmek.
|
|
|
8- |
Alanı ile ilgili bir problemin çözümünde sorumluluk alabilecek yetkinliğe sahip olmak.
|
|
|
9- |
Bilimsel çalışmalarda eksik noktaları belirleyerek, çözüm noktasında izleyeceği yolun tayinini gerçekleştirebilecek altyapıya sahip olmak.
|
|
|
10- |
Uluslarası literatürü takip edebilecek terminolojiye hakim olmak.
|
|
|
11- |
|
|
|
12- |
|
|
|
13- |
|
|
|
14- |
|
|
|
15- |
|
|
|
16- |
|
|
|
17- |
|
|
|
18- |
|
|
|
19- |
|
|
|
20- |
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
3
|
42
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
3
|
20
|
60
|
|
Ödevler
|
3
|
15
|
45
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
2
|
15
|
30
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
3
|
3
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
3
|
3
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
183
|
|
AKTS
|
|
|
7.50
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
40
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
1. F.W. Billmeyer, ‘Textbook of Polymer Science’, Wiley-Interscience, 1984
2. T. Nakajima, ‘Advanced Fiber Spinning Technology’, Woodhead, 1994
3. Mustafa Harmancıoğlu, ‘Tekstil Maddeleri-II’, Ege Üniversitesi Matbaası, 1981
4. Mehmet Saçak, ‘Lif ve Elyaf Kimyası’
5. Necdet Seventekin, ‘Kimyasal Lifler’
|
|