Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
ONKOLOJİ HEMŞİRELİĞİ |
Üçüncü düzey |
İHH 608 |
|
2 |
5.00 |
5.00 |
Yazdır |
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
Koordinatör
|
DOÇ. DR. PINAR TEKİNSOY KARTIN
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
DOÇ. DR. PINAR TEKİNSOY KARTIN
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Yok
|
Dersin veriliş şekli
|
Sunuş Yolu ile Öğretim,
Tartışma,
Soru-Cevap,
Küçük Grup Çalışması
|
Dersin amacı
|
Kanser tanısı konmuş hastaların bakımını optimize etmek, tedavi süreçlerini desteklemek ve hastaların yaşam kalitesini artırmak amacıyla kanser hastalarının özel ihtiyaçlarına yönelik ileri düzeyde bilgi ve beceri kazandırmak. Tedavi protokollerini anlamak, hasta bakımında fiziksel, psikolojik ve sosyal yönleriyle kanser hastalarının bakımında liderlik yapabilme becerisini kazandırmak, ağrı yönetimi ve yaşam sonu bakım gibi kritik konularda bilgi sahibi olmak, onkolojik acilleri tanımak ve bilgi sahibi olmak, hasta ve bakım verenin desteklenmesi için temel hususlar hakkında bilgi sahibi olmak amaçlanmaktadır.
|
Dersin tanımı
|
Onkoloji dersi, kanserin nedenleri (etiyolojisi), önlenmesi, tanısı, tedavi yöntemleri ve hasta bakımıyla ilgili teorik ve uygulamalı bilgiler sunar. Kanser hastalarının fiziksel, duygusal ve sosyal gereksinimlerine bütüncül bir yaklaşımla odaklanır ve hem bireysel hem de toplumsal düzeyde onkolojik bakım standartlarını öğretir.
|
1- |
Kanserin Önemi, Epidemiyolojisi:
• Dünyada ve Türkiye''de kanserin görülme sıklığı
• Kanserin halk sağlığı üzerindeki etkileri ve önemi
|
2- |
Etiyolojik Risk Faktörleri:
• Genetik faktörler
• Çevresel ve yaşam tarzına bağlı faktörler (beslenme, sigara, alkol, radyasyon)
• Enfeksiyonlarla ilişkili kanser türleri
|
3- |
Kanserin Oluşumu – Karsinogenezis:
• Kanserin biyolojik temelleri
• Genetik mutasyonlar ve hücresel mekanizmalar
• Metastaz süreci
|
4- |
Kanserin Sınıflandırılması ve Tanı Yöntemleri:
• Kanser türleri ve evrelendirme
• KETEM (Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri) hizmetleri
• Erken teşhis yöntemleri (biyopsi, görüntüleme, kan testleri)
|
5- |
Kanserde Tedavi Yöntemleri:
• Kemoterapi: Uygulama yöntemleri ve yan etkilerin yönetimi
• Hedefe Yönelik Tedaviler ve Akıllı İlaçlar: Modern tedavi yaklaşımları
• Radyoterapi Tedavisi: Temel prensipler ve hasta hazırlığı
• Cerrahi Tedavi ve Hormon Tedavileri: Ameliyat türleri ve hormon tedavisinin rolü
|
6- |
Semptom Kontrolü ve Hemşirelik Bakımı:
• Ağrı, bulantı-kusma, beslenme sorunları gibi semptomların yönetimi
• Kanser hastalarına yönelik bütüncül hemşirelik yaklaşımı
|
7- |
vize Haftası
|
8- |
Onkolojik Aciller ve Hemşirenin Sorumlulukları:
Onkolojik acillerin tanımı ve sınıflandırılması
Hiperkalsemi
Tümör lizis sendromu
Spinal kord basısı
Febril nötropeni
Acil durum yönetiminde hemşirelik müdahaleleri ve iletişim
|
9- |
Lösemi, Lenfoma ve Multiple Myelom:
Lösemi: Türleri, belirtileri, tedavi ve hemşirelik bakımı
Lenfoma: Hodgkin ve Hodgkin dışı lenfomaların farkları, tedavi süreçleri
Multiple Myelom: Belirtiler, komplikasyonlar ve bakım yaklaşımları
|
10- |
Kök Hücre Tedavisi ve Hemşirelik Bakımı:
Kök hücre nakli türleri (otolog, allojenik)
Nakil öncesi, sırası ve sonrasında hemşirelik sorumlulukları
Komplikasyonlar (greft versus host hastalığı) ve yönetimi
|
11- |
Meme Kanseri /Akciğer Kanseri Olgu Sunumu
Kanserinin evrelendirilmesi, risk faktörleri
Tanı ve tedavi yöntemleri (cerrahi, kemoterapi, radyoterapi)
Gerçek bir olgu üzerinde hasta bakım planı oluşturma
|
12- |
Palyatif Bakım
Semptom Yönetimi: Ağrı, nefes darlığı, bulantı, kusma, yorgunluk gibi semptomların kontrol edilmesi.
Psikososyal Destek: Hasta ve ailesinin duygusal ihtiyaçlarına yönelik destek sağlama. Depresyon, anksiyete gibi psikolojik sorunların yönetimi.
Manevi Destek: Hastanın ve ailesinin inanç ve değerlerine saygı duyarak manevi ihtiyaçlarına yanıt verme. Aile Destek Mekanizması
|
13- |
Terminal Dönem Hasta Bakımı ve Palyatif Bakım
Terminal dönemde hastaya ve ailesine yönelik destek
Palyatif bakımın temel prensipleri
Ağrı yönetimi, semptom kontrolü ve psikososyal destek
|
14- |
Kanserli Hastalara Bakım Verenlerin Yaşadığı Güçlükler
Fiziksel ve duygusal zorluklar
Bakım verenlerin stres ve tükenmişlik riskleri
Aile içi dinamikler ve destek mekanizmalarının rolü
|
15- |
Onkoloji Hemşirelerinde Tükenmişlik ve Baş Etme Yöntemleri
Tükenmişlik sendromu ve belirtileri
Stres yönetimi teknikleri
Psikososyal destek sistemleri ve öz bakım uygulamaları
|
16- |
|
17- |
|
18- |
|
19- |
|
20- |
|
1- |
Sık görülen kanser tanı, tedavi ve hemşirelik yönetimini yapabilme
|
2- |
Sık görülen Kanserlerin risk faktörlerinin, korunmanın ve erken tanının önemini kavrama
|
3- |
Sık görülen kanserlerin tanısında kullanılan yaklaşımların önemini kavrama
|
4- |
Sık görülen kanserlerde kemoterapötik ajanların uygulanması ile ilgili yan etkilerin yönetimini sağlama
|
5- |
Sık görülen kanserlerin tanısı ile tedavi alan hastaların bakım/eğitim gereksinimlerinin belirlenmesinin önemini kavrar.
|
6- |
Ölüm süreci, kanserli birey ve ailesi ile iletişim, kanserli birey ve ailesinin yaşadığı psikososyal sorunları öğrenme
|
7- |
Onkolojik hastada palyatif bakım ilklerini öğrenme
|
8- |
|
9- |
|
10- |
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
1- |
|
|
2- |
|
|
3- |
|
|
4- |
|
|
5- |
|
|
6- |
|
|
7- |
|
|
8- |
|
|
9- |
|
|
10- |
|
|
11- |
|
|
12- |
|
|
13- |
|
|
14- |
|
|
15- |
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
21- |
|
|
22- |
|
|
23- |
|
|
24- |
|
|
25- |
|
|
26- |
|
|
27- |
|
|
28- |
|
|
29- |
|
|
30- |
|
|
31- |
|
|
32- |
|
|
33- |
|
|
34- |
|
|
35- |
|
|
36- |
|
|
37- |
|
|
38- |
|
|
39- |
|
|
40- |
|
|
41- |
|
|
42- |
|
|
43- |
|
|
44- |
|
|
45- |
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
2
|
28
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
3
|
10
|
30
|
Ödevler
|
3
|
10
|
30
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
Ara sınavlara hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
Ara sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
3
|
6
|
18
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
2
|
2
|
Araştırma
|
7
|
2
|
14
|
Toplam iş yükü
|
|
|
122
|
AKTS
|
|
|
5.00
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
Ara sınav
|
1
|
50
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
Ödev
|
1
|
50
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
100
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
Genel toplam
|
|
100
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
Ders kitabı
|
Can G. İç Hastalıkları Hemşireliği Klinikj Uygulama Rehberi 4. Baskı Güncelllenmiş video anlatımlı. Nobel Tıp Kitabevleri, 2023
Usta Yeşilbalkan Ö, Özkaraman A (edit). "Olgu, Soru ve Yanıtlarla Onkoloji Hemşireliği" Hipokrat Kitabevi, Ankara, 2023
Kapucu S, Kutlutürkan S (edit). Onkoloji Hemşireliği: Hemşirelik Öğrencilerine Yönelik. Hipokrat Yayınevi, 2020
Akdemir N. Kapucu S, Kutlutürkan S, Akyar İ (Edit yrd). İç Hastalıkları ve Hemşirelik Bakımı. 7. Baskı Akademisyen Kitabevi, Ankara,2020
Can G (edit). Onkoloji Hemşireliği: Hemşirelik Öğrencilerine Yönelik – Genişletilmiş ve Güncellenmiş 2. Baskı. Nobel Tıp Kitabevleri.2020
Ovayolu N, Ovayolu Ö. (Ed.) Patofizyoloji. Çukurova Nobel Tıp Kitabevi, Adana, 2016.
Joyce M. Black, Linda J. Hawks (edit). Cancer Nursing: Principles and Practice.7th ed. 2005
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Kronik hastalıklarda hemşirelik bakımı ile ilgili güncel makaleler.
|
|