Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
DİLBİLGİSİ I |
Birinci düzey |
ÇER 107 |
Zorunlu |
1 |
4.00 |
4.00 |
Yazdır |
Ön koşul dersleri
|
|
Eğitimin dili
|
Çerkesçe
|
Koordinatör
|
PROF. DR. ZAUAL IONOV
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. ZAUAL IONOV
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Öğrencilerin özel dil disiplinlerinin daha da geliştirilmesi için gerekli olan giriş dili-teorik bilginin temelleri ile tanışması; dilbilim alanında bilgi oluşumu. " Dilbilgisi " dersinin ilk kısmı, bir akademik dönem boyunca öğretim için tasarlanmıştır. Disiplin, "Çerkes Dili ve kültürü" konusunda uzmanlaşmış filoloji Fakültesi''''''''''''''''''''''''''''''''nde çalışmanın ilk yılının öğrencilerine okunur. Kurs büyüklüğü dönem başına 52 saattir. Bir ara sınav (dönem ortasında) ve bir final sınavı (dönem sonunda) kabul edilir.
|
Dersin amacı
|
Dersin amacı, dilin varlığının felsefi, sosyal ve psikolojik temelleri hakkında fikir vermek; öğrencileri Dünya dillerinin kökeni ve akrabalığı ile ilgili çeşitli teorilerle tanıştırmak; dilin sistemik doğası hakkında bilgi oluşturmak; dilbilimin kategorik bir aygıtını sunmak, Çerkes dilbiliminin temellerini vermek.
|
Dersin tanımı
|
Ders, Çerkes dilinin fonetiği ve isim morfolojisinin teorik ve pratik bölümlerini içermektedir. İlk yarıyılda fonetik yapı, sözlük, isimler, sıfatlar, zamirler ve zarflar çalışılır. Ders, testler ve pratik ödevler şeklinde bir sınavla sona erer.
|
1- |
. Giriş. Dünyanın çeşitli dilleri. Tahmini dil sayısı. Çerkes dilinin Kafkas dil ailesindeki yeri.
2. Dilbilimin bölümleri (dalları). Dilbilim dallarının sınıflandırılması yöntemleri. Genel ve özel dilbilim. Tarihsel (diachronic) ve tanımlayıcı (synchronic) dilbilim.
|
2- |
3. Dilin işlevleri. Dilin ana işlevleri olarak iletişimsel ve bilişsel (epistemolojik). Özel fonksiyonlar: temas sabitleme, temyiz, duygusal, gönüllü, estetik, metalanguage, kümülatif, vb.
4. Dil ve düşünme. Dil ve düşünce ilişkisine kutupsal bakış açıları. Düşünme türleri. Destek dil sözel-mantıksal düşünme. Konuşma türleri. Dil özellikleri ve konuşma özellikleri.
|
3- |
5. Bir işaret sistemi olarak dil. Bir işaret kavramı. İmzala ve imzala. İşaretin özellikleri. Dilsel işaretin özellikleri. Bir işaret sistemi olarak dilin özellikleri. Dil ve Sembol.
6. Dilin yapısı. Dil düzeyinde organizasyon. Dil seviyeleri. Dil Birimleri. Sosyal, biyolojik ve zihinsel-psikolojik bir fenomen olarak dil.
|
4- |
7. Genel fonetik ve fonolojinin temelleri. Fonetiğin konusu ve görevleri. Fonetik ve fonolojinin korelasyonu. Basit bir vokalizm sistemi ve karmaşık bir ünsüz sistemi, Abhaz-Adige dillerinin fonetiğinin ana özelliğidir.
8. Ünlülerin sınıflandırılması ilkeleri. Satır, yükselme, kayıp, boylam, nazalizasyon, artikülasyonun bütünlüğü. Diphthongs türleri.
|
5- |
9. Ünsüzlerin sınıflandırılması ilkeleri. Temel ve ek artikülasyon. Çerkes vokalizminin özellikleri.
10. Genel fonolojinin temelleri. Fonem kavramı. Fonem fonksiyonu. Fonemlerin değiştirilmesi. Sistematik fonemler.
|
6- |
11. Hece kavramı. Hece teorileri: ekspiratuar teori, kas gerginliği teorisi, sonorite teorisi, hece türleri.
12. Genel sözlükbilimin temelleri. Dilin kelime bilgisi ve bir bilim olarak sözlükbilim kavramı. Sözlükbilim genel ve özel, tanımlayıcı ve tarihseldir.
|
7- |
13. Bir kelimeyi tanımlama sorunu. Dilin temel birimi olarak kelime. Kelimenin işaretleri (semantik, tam form, fonetik unicom, kısmi atıf, sözdizimsel işlev).
14. Semantik Üçgen. Kelimelerin konu korelasyonu. Kelime ve kavram. Kavram türleri. Kavramın bileşimi. Kelimenin anlamı. Çok anlamlılık ve homonymy.
|
8- |
Ara Sınav
|
9- |
15. Etimoloji ve ilkeleri. Etimolojik rekonstrüksiyon kavramı. Etimolojik çalışmada tarihsel faktörlerin muhasebeleştirilmesi. Kelimenin iç formu.
16. Sözlükbilim ve ilkeleri. Sözlüklerin türleri.
|
10- |
17. Phraseology ve phraseological birimlerin ana türleri (füzyon, kombinasyon, birlik, ifade). Phraseological birimlerin üslup özelliği. Deyimler (Atasözleri ve Atasözleri) ve phraseologisms ile ilişkileri.
18. Dil sistemindeki kelime. Dilin kelime dağarcığının yapısı. Kelimelerin anlamları, dil sistemi içinde kelimeler faydacı gruplar: hyper-hyponymic, eş anlamlı ve antonymic ilişkiler.
|
11- |
19. Genel Dilbilgisinin temelleri. Dilbilgisi bölümleri. Dilbilgisel anlamlar, formlar, kategoriler. Dilbilgisel anlamları ifade etme yolları.
20. Kelime oluşumu. Kelime oluşumu birimleri: üretim ve türev temel ve ek, türev anlam, model ve tür.
|
12- |
21. Genel morfoloji ve sözdiziminin temelleri. Dilbilimin bir bölümü olarak morfoloji, konusu. İsimlerin ve fiillerin zayıf farklılaşması, Abhaz-Adige dillerinin morfolojisinin bir özelliğidir. Abhaz-Adyg dillerinin isimlerinin ve fiillerinin sözcüksel ve dilbilgisel kategorileri.
22. Dilbilimin bir bölümü olarak sözdizimi ve konusu. Sözdiziminin bölümleri. Sözcük kombinasyonundaki kelimelerin dilbilgisel bağlantısının biçimsel araçları (sonların dilbilgisel tutarlılığı, tonlama, kelime sırası).
|
13- |
23. Cümlenin sözdizimi. Cümle, sözdiziminin temel birimidir. Abhaz-Adige dillerinde işlevsel cümle türleri.
24. Metin kavramı. Metin, bölünmesi, bileşenleri. Metin kategorileri. Mektubun kökeni ve alfabelerin evrimi. Dilbilimin bir bölümü olarak yazım.
|
14- |
25. Dilsel tipolojinin temelleri. Dillerin tipolojisi. Dillerin gerçek Sınıflandırması, eksiklikleri. Dillerin tipolojik Sınıflandırması.
26. Dil ve toplum. Dil gelişiminin ana aşamaları. Dilin tarihsel gelişiminin ana süreçleri (yakınsama ve sapma). Dil durumu kavramı.
|
15- |
Final sınavı
|
16- |
|
17- |
|
18- |
|
19- |
|
20- |
|
1- |
* bir işaret sistemi olarak dilin özellikleri;
|
2- |
* farklı düzeylerde dil birimlerinin özellikleri
|
3- |
* Dil ve konuşmada dilsel birimlerin etkileşiminin özellikleri;
|
4- |
• en önemli dilsel şartları: "dil sistemi", "dil yapısı", "dil birimi", "işaret dili", "ses", "şekil", "kelime", "semantik Üçgen", "faydacı ve syntagmatic ilişkiler", "gramatik kategori "," gramer "anlamına gelen" dil varlığın formu "," türü ", vb.
|
5- |
|
6- |
|
7- |
|
8- |
|
9- |
|
10- |
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
1- |
Çerkesçe okuma-yazma, dinleme-konuşma becerilerini ileri düzeyde geliştirir. Ulusal ve uluslararası platformlarda, kendisini etkili bir şekilde yazılı ve sözlü olarak ifade edebilecek Çerkesçe dil yeterliğini kazanır.
|
|
2- |
Çerkes edebiyatına ait farklı türden eserleri; bu eserlerin tarihi, kültürel ve sosyal bağlamını öğrenir.
|
|
3- |
Çerkes dilinin yapısını, özelliklerini ve gelişimini öğrenir. Dilbilgisi, ses bilgisi, söz-dizim, anlambilim, biçembilim, söylembilim ve derlembilim konularında yetkinlik kazanır.
|
|
4- |
Çerkesçeden Türkçeye, Türkçeden Çerkesçeye farklı alanlardan her seviyede metinleri tercüme edebilecek bilgi ve yetkinliğe sahip olur.
|
|
5- |
Alanıyla ilgili en son bilgi ve teknolojileri öğrenir. Türkiye ve dünyanın farklı ülkelerinde Çerkes dili alanında mesleğini icra edecek bilgi, beceri ve yetkinliğe sahip olur.
|
|
6- |
Dilbilim, yabancı dil öğretimi, edebiyat eleştirisi ve metin çevirisi gibi alanlarda yeterli bilgi ve birikime sahip olur. Edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri ilgili alanlarda da kullanabilecek yetkinliğe sahiptir.
|
|
7- |
Mesleği ile ilgili alanlarda karşılaşılan problemleri tanımlar ve bu konuda beklentileri karşılayacak çözümler geliştirir. Karşılaşılan problemlerin çözümü için ilgili kurumlar ile iş birliği yapma ve çözüm geliştirme becerisi kazanır.
|
|
8- |
Mesleki etik ve sorumluluk bilinci gelişir.
|
|
9- |
Disiplinlerarası bilgi birikimi ve bakış açısı kazanır. Programda yer alan disiplinlerarası dersler sayesinde dil ve edebiyat çalışmalarının farklı diğer disiplinler ile ilişkisini öğrenir. Disiplinlerarası bilgisini ve birikimini kullanabilecek yetkinliğe sahip olur.
|
|
10- |
Edebiyat ve Dil Kuramlarını bilir. Eleştirel ve analitik düşünme becerisi geliştirir. Sahip olduğu kuramsal bilgiyi ve eleştirel birikimi etkili olarak kullanır.
|
|
11- |
Bireysel olarak ve grup içinde uyumlu çalışır. Mesleği ile ilgili proje, inovasyon ve ARGE çalışmaları geliştirme ve uygulama becerisi kazanır.
|
|
12- |
Mesleğine özgün birikimi kullanarak kültürel farklılıkları dikkate alan, evrensel standartlara uygun karşılaştırmalı bir araştırma, eğitim ve öğretim anlayışı geliştirir.
|
|
13- |
Mesleki ve bireysel alanlarda yaşam boyu öğrenme becerisine ve yetkinliğine sahip olur.
|
|
14- |
Edebiyat kültürü içinde çevre, ırk, cinsiyet, din ve ekonomik konularda bilgi ve anlayış sahibi olur. Bu konularda topluma bilgi, birikim ve düşünce olarak katkı sağlayabilecek farkındalık geliştirir.
|
|
15- |
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
21- |
|
|
22- |
|
|
23- |
|
|
24- |
|
|
25- |
|
|
26- |
|
|
27- |
|
|
28- |
|
|
29- |
|
|
30- |
|
|
31- |
|
|
32- |
|
|
33- |
|
|
34- |
|
|
35- |
|
|
36- |
|
|
37- |
|
|
38- |
|
|
39- |
|
|
40- |
|
|
41- |
|
|
42- |
|
|
43- |
|
|
44- |
|
|
45- |
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
Yüz yüze eğitim
|
0
|
0
|
0
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
0
|
0
|
0
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
Ara sınavlara hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
Ara sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
0
|
0
|
0
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
Toplam iş yükü
|
|
|
0
|
AKTS
|
|
|
0.00
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
Ara sınav
|
0
|
0
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
Ödev
|
0
|
0
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
0
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
0
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
0
|
Genel toplam
|
|
0
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
Ders kitabı
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
URL:https://www.goethe-verlag.com/book2/ru/ruad/ruad002.htm.
URL:https://www.goethe-verlag.com/book2/_vocab/ru/ruad/ruad.htm.
https://www.anabza.org/
https://www.amaltus.com
|
|