|
Ön koşul dersleri
|
Herhangi bir şart bulunmamaktadır.
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. ÇAĞRI ÇAĞLAR SİNMEZ
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF.DR. ÇAĞRI ÇAĞLAR SİNMEZ
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Araş. Gör. Ali İlteriş AYKUN (Pratik derslerin uygulamalarına doktora öğrencileri de katılmaktadır)
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Yüz yüze & Online (Covid-19 pandemisinde YÖK’ün kararına göre karma ya da online olarak verilebilecektir)
|
|
Dersin amacı
|
Bu derste, öğrencilerin tarihi bir bakış açısıyla veteriner hekimliği mesleğinin geçmişten bugüne konumunu belirlemek, etik ve deontolojik değerleri tanıma, anlama ve yorumlamaları, veteriner hekimliği mevzuatını anlama ve yorumlamaları amaçlanmıştır.
|
|
Dersin tanımı
|
Özelde veteriner hekimliği tarihini, genelde bilim tarihini konu alan, meslek etiği, deontoloji ve mevzuata dayalı teorik bilgi ve uygulamaya dayalı bir derstir.
|
|
1- |
TEORİK: Ders dönemi sonunda dersin öğrenciye kazandıracağı bilgi beceri ve kazanımların vurgulanması. Ders kaynaklarının ve pratik uygulama içeriklerinin aktarılması. Öğrenci ölçme, değerlendirme ve sınav yöntemlerinin tanıtılması.
PRATİK: Uygulama dersleri kapsamında; resmi kurum ve özel işletme ziyaretleri esnasında uyulması gereken kuralların belirtilmesi. Uygulama derslerinde not tutulması, logbookların tamamlanması ve ders takibinin öneminin vurgulanması.
|
|
2- |
TEORİK: Veteriner hekimliği tarihinin kaynakları
PRATİK: Müze ziyareti
|
|
3- |
TEORİK: Veteriner hekimliğin doğuşu ve insan-hayvan ilişkileri
PRATİK: Tarihi kaynak incelemeleri
|
|
4- |
TEORİK: İlk Uygarlıklar, Ortaçağ ve Modern Çağda veteriner hekimliğin gelişimi
PRATİK: Tarihi kaynak incelemeleri
|
|
5- |
TEORİK: Türkiye’de bilimsel veteriner hekimliğin tarihçesi
PRATİK: Tarihi kaynak incelemeleri
|
|
6- |
TEORİK: Etik ve Deontoloji kavramları, temel etik ilkeler, kodlar ve prensipler
PRATİK: Teşhis ve tedavi süreçlerine ilişkin hasta sahiplerinden yazılı ve sözlü onam alma uygulamaları
|
|
7- |
TEORİK: Veteriner hekimliği etiği ve etik karar verme süreci
PRATİK: Uygulamalı örnek vaka analizleri
|
|
8- |
TEORİK: Etik kurullar
PRATİK: Hayvan Deneyleri Araştırma Merkezlerine ziyaret
|
|
9- |
TEORİK: Veteriner hekimin tedavi aşamasındaki ve ilaç kullanımındaki etik sorumlulukları
PRATİK: Uygulamalı örnek vaka analizleri
|
|
10- |
TEORİK: Seminer ve ödev sunumları
PRATİK: Seminer ve ödev sunumları, kendi kendine öğrenme (SSL)
|
|
11- |
TEORİK: Pet klinik ve çiftlik veteriner hekimlerinin deontolojik-etik sorunları
PRATİK: Özel veteriner klinik ziyaretleri
|
|
12- |
TEORİK: Bilimsel araştırmalarda etik ilkeler ve sorunlar
PRATİK: Uygulamalı örnek vaka analizleri
|
|
13- |
TEORİK: AB veteriner hekimliği mevzuatı
PRATİK: Hasta kayıt ve raporları, reçeteleri, bilirkişi ve sigorta raporları gibi resmi yazıları yazma uygulamaları
|
|
14- |
TEORİK: Türk Veteriner Hekimliği Mevzuatı (6343, 5996, 5199 sayılı Kanunların ve ilgili yönetmeliklerinin değerlendirilmesi)
PRATİK: Tarım ve Orman Bakanlığı Kayseri İl Müdürlüğü ziyareti
|
|
15- |
TEORİK: Malpraktis ve veteriner hekimin hukuki sorumluluğu
PRATİK: Uygulamalı örnek vaka analizleri
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Tarihi bir bakış açısıyla veteriner hekimliği mesleğinin geçmişten bugüne konumunu bilir.
|
|
2- |
Meslek bilinci ve kimliği kazanır.
|
|
3- |
Mesleki, sosyal, ekonomik, kültürel, felsefi ve politik yaşamında başarıya ulaşabilmesinde gerekli pratik uyum yeteneği kazanır.
|
|
4- |
Etik ve deontolojik değerleri öğrenir ve yorumlayabilir.
|
|
5- |
Hasta, hasta sahibi, toplum ve çevre ile ilgili etik ve yasal sorumlulukları öğrenir.
|
|
6- |
Veteriner hekimlik mesleği ile ilgili organizasyon, yönetim ve mevzuat bilgisi sahibi olmayı öğrenir.
|
|
7- |
Etik sorunları tespit eder ve etik karar verme sürecine katılarak, en doğru etik karar verme becerisini öğrenir.
|
|
8- |
Klinik, hasta ve vaka kayıtlarını meslektaşlar için tatmin edici ve toplum tarafından anlaşılabilir ve doğru bir şekilde tutmayı öğrenir.
|
|
9- |
Mesleki etik kuralları ve hayvanları koruma bilinciyle mesleğini uygular.
|
|
10- |
Mesleki davranış kodları, veteriner hekimliği etiği kuralları ve veteriner hekimlik pratiğini düzenleyen ulusal/uluslararası yasa ve yönetmelikler hakkında geniş bir anlayış ve bilinç kazanır.
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Mesleki, hayvan refahı, müşteri, halk sağlığı, toplum ve çevre ile ilgili hususlar da dâhil olmak üzere veteriner hekimlerin içinde çalışması gereken etik ve yasal çerçeveyi anladığını gösterecek şekilde hareket etmek.
|
|
|
2- |
Bilimsel araştırma yöntemlerini, temel ve uygulamalı araştırmaların bilime katkısını ve 3R ilkesinin (Replacement, Reduction, Refinement) uygulanmasını anlamak.
|
|
|
3- |
Veteriner hekimliği uygulamaları ile ilgili organizasyon, yönetim ve mevzuat hakkında temel bilgi sahibi olduğunu göstermek.
|
|
|
4- |
Veteriner hekimin faaliyet gösterdiği ekonomik ve duygusal bağlamı anlamak.
|
|
|
5- |
Veteriner hekimin çalıştığı yerde kendisinin, hastaların, müşterilerin, meslektaşlarının ve çevrenin sağlık ve biyogüvenliğini korumak, izlemek ve geliştirilmesine katkıda bulunmak
|
|
|
6- |
Kalite güvence ilkeleri hakkında bilgi sahibi olduğunu göstermek; mesleki uygulamalarında risk yönetimi ilkelerini uygulamak.
|
|
|
7- |
İlgili kitleye uygun bir dil kullanarak, gizlilik ve mahremiyete tam saygı göstererek müşteriler, halk, profesyonel meslektaşlar ve sorumlu makamlarla etkili bir şekilde iletişim kurabilmek.
|
|
|
8- |
İletişim, liderlik, yönetim, ekip çalışması, karşılıklı saygı ve diğer sosyal beceriler dahil olmak üzere kişiler arası etkili etkileşim ilkelerini uygulamak.
|
|
|
9- |
Doğru klinik ve müşteri kayıtlarını, gerektiğinde vaka raporlarını ilgilileri için tatmin edici bir biçimde hazırlamak.
|
|
|
10- |
Hizmetlerin sunumunda multidisipliner bir ekibin üyesi olarak etkin bir şekilde çalışmak ve tüm ekip üyelerinin katkısını kabul etmek.
|
|
|
11- |
Literatürü ve sunumları eleştirel bir gözle inceleyebilmek ve değerlendirebilmek.
|
|
|
12- |
Veteriner iyi klinik uygulamaları ile araştırma temelli ve kanıta dayalı veteriner hekimliği sağlamak için “Tek Sağlık” ilkelerini anlamak ve uygulamak.
|
|
|
13- |
Kanıtları eleştirel ve akılcı bir şekilde analiz etme, yetersiz olunan konularla başa çıkma, beklenmedik durumlarla başa çıkma, bilgi ve becerileri çeşitli senaryolara ve bağlamlara uyarlama becerisini göstermek.
|
|
|
14- |
Hayvanların, insanların ve çevrenin sağlık, güvenlik ve refahının yanı sıra Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini teşvik etmek amacıyla veteriner hekimliği mesleğinin ve Tek Sağlık kavramının ilerlemesine katkıda bulunmak.
|
|
|
15- |
Kişisel ve mesleki sınırlarını tanımak ve gerektiğinde profesyonel tavsiye, yardım ve destek alacağını bilme becerisini göstermek.
|
|
|
16- |
Yaşam boyu öğrenmeye ve mesleki gelişime bağlılık göstermek. Bu, mesleki deneyimin kaydedilmesini, paylaşılmasını, performans ve yetkinliği geliştirmek için önlemler alınmasını içerir.
|
|
|
17- |
Mesleki performansı iyileştirmek için düzenli olarak öz denetim ve akran grubu incelemesi gibi süreçlere katılmak.
|
|
|
18- |
Hayvan ya da hayvan gruplarında bulunan hayvanların geçmişi ile ilgili ilgili doğru elde edebilmek.
|
|
|
19- |
Hasta hayvanları güvenli bir şekilde ve hayvana saygı göstererek tutmak ve zapt etmek, bu tekniklerin uygulanması için yardımcı personellere talimat vermek.
|
|
|
20- |
Eksiksiz bir klinik muayene gerçekleştirmek ve klinik karar verme becerisini göstermek.
|
|
|
21- |
Uygun tedavi planları geliştirmek, mevcut kaynaklar ile uygun halk sağlığı ve çevresel hususları göz önünde bulundurarak bakımları altındaki hayvanın yararına olacak şekilde tedavi uygulamak.
|
|
|
22- |
Acil bir durumda müdahale etmek ve yaygın hayvan türlerinde ilk yardım uygulamak. Durumsal aciliyete öncelik vermek ve kaynakları buna göre tahsis etmek.
|
|
|
23- |
Bir hayvanın ya da hayvan grubunun fiziksel, refah ve beslenme durumunu değerlendirmek ve müşteriye hayvancılık, besleme, üreme, üretim, refah, bireysel sağlık, sürü sağlığı ve halk sağlığı ilkeleri hakkında tavsiyelerde bulunmak.
|
|
|
24- |
Örnekleri toplamak, muhafaza etmek ve nakletmek, uygun teşhis testlerini seçmek, test sonuçlarını yorumlamak ve sınırlamalarını anlamak.
|
|
|
25- |
Meslektaşlarla açık bir şekilde iletişim kurmak, sevk ve teşhis hizmetlerinde iş birliği yapmak.
|
|
|
26- |
Temel tanı ekipmanlarını kullanmak, hastalara iyi sağlık ve güvenlik uygulamaları kapsamında ve de mevcut yönetmeliklere uygun şekilde etkili bir muayene gerçekleştirmek.
|
|
|
27- |
Dijital araçların ve yapay zekânın veteriner hekimliğe katkısını bilmek ve kullanmak.
|
|
|
28- |
İhbarı mecburi, rapor edilebilir ve zoonotik hastalıkların yanı sıra hayvanlara yönelik kötü muamele durumlarla ilgili belirtileri tanımak ve ilgili makamlara bildirmek de dahil olmak üzere uygun önlemleri almak.
|
|
|
29- |
Hayvan bakımı ve refahı, hayvan hareketleri, bildirilmesi zorunlu ve rapor edilebilir hastalıklar, antimikrobiyallerin bilinçli kullanımı da dahil olmak üzere ilaçların kullanımı ile ilgili bilgi ve mevzuata ilişkin uygun kaynaklara erişmek.
|
|
|
30- |
İlaçları mevzuata ve en son kılavuzlara uygun olarak doğru ve sorumlu bir şekilde reçete etmek ve dağıtmak.
|
|
|
31- |
Şüpheli advers ilaç reaksiyonlarını uygun kanallar aracılığıyla ilgili resmi kurumlara bildirmek.
|
|
|
32- |
Biyogüvenlik için protokoller hazırlamak, çalıştığı yerin biyogüvenliğini değerlendirmek ve protokolleri doğru şekilde uygulamak.
|
|
|
33- |
Aseptik prosedürleri uygun şekilde gerçekleştirmek
|
|
|
34- |
Sedasyon, genel ve bölgesel anesteziyi güvenli bir şekilde uygulamak; kimyasal hareketsizleştirme yöntemlerini uygulamak.
|
|
|
35- |
Ağrıyı önlemek, değerlendirmek ve yönetmek.
|
|
|
36- |
Ötenazinin ne zaman uygun olduğunu bilmek, bunu hayvana ve sahiplerine saygı göstererek, uygun bir yöntem kullanarak, orada bulunanların güvenliğini de göz önünde bulundurarak gerçekleştirmek; karkasın etik ve yasal olarak imha edilmesi konusunda tavsiyelerde bulunmak.
|
|
|
37- |
Örnek alma, sevk etme ve raporlama dahil olmak üzere tüm yaygın hayvan türlerinde nekropsi yapmak.
|
|
|
38- |
Refah unsurlarına dikkat etmek, sistematik kaba post-mortem muayene ve gözlemleri kaydetmek, dokuları örnekleme, saklama ve taşıma dahil olmak üzere gıda üreten hayvanların anti-mortem muayenesini yapmak.
|
|
|
39- |
İlgili gıda teknolojisi de dahil olmak üzere, hayvansal kaynaklı ürünlerin kalite ve güvenliğini etkileyen koşulları doğru bir şekilde belirlemek için gıda ve yem denetimi yapmak.
|
|
|
40- |
İnsan sağlığının korunması, muhafazası ve iyileştirilmesine katkıda bulunma kapsamında hayvanlar, hayvansal ürünler ve yan ürünlerle doğrudan ya da dolaylı ilgisi olan koşulları belirleyerek halk sağlığını korumak.
|
|
|
41- |
Kabul edilmiş hayvan sağlığı, hayvan refahı, halk sağlığı ve çevre sağlığı standartları doğrultusunda, hastalığa ve türe uygun önleyici ve eradikasyon programları hakkında tavsiyelerde bulunmak ve bunları uygulamak.
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
15
|
2
|
30
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
5
|
5
|
25
|
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
10
|
2
|
20
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
5
|
1
|
5
|
|
Ara sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
15
|
1
|
15
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
5
|
1
|
5
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
0
|
0
|
0
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
100
|
|
AKTS
|
|
|
4.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
70
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
2
|
30
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
100
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
Yaşar, A. (2005). Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Ders Notları.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
1.Bekman, M. (1940). Veteriner Tarihi
2.Erk, N. (1978) Veteriner Tarihi
3.Erk, N., Dinçer, F. (1970). Türkiye’de Veteriner Hekimlik Öğretimi ve Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Tarihi
4.Dunlop, R., Williams, D.J. (1996). Veterinary Medicine - An Illustrated History
|
|