|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF DR ISMAIL KARACAN
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Yok
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Yüz yüze
|
|
Dersin amacı
|
Yüksek performanslı liflerin tarihi gelişimi, üretim yöntemleri, fiziksel, kimyasal ve mekanik özellikleri ve uygulama alanları hakkında bilgi edinmek
|
|
Dersin tanımı
|
Geleneksel lifler, yüksek performanslı lifler, organik esaslı yüksek performanslı lifler, inorganik esaslı yüksek performanslı lifler
|
|
1- |
Referanslar, ders içeriği, geleneksel organik polimer esaslı lifler, özellikleri, organik polimer esaslı liflerin neden olduğu problemler ve çözüm önerileri. Yüksek performanslı polimerler ve tarihi gelişimi, yüksek performanslı ve diğer liflerin özellikleri, bazı yüksek performanslı lif üreticileri ve ürünleri, uluslararası pazar araştırması ve verilerin analizi.
|
|
2- |
Kimyasal yöntemler, sıvı kristal özelliği gösteren polimer sistemlerinin tarihi gelişimi,
ana iskelet tipi zincir oluşturan sıvı kristal polimer sistemlerinin özellikleri, sıvı kristal oluşumunu kolaylaştıran kimyasal yapıların analizi, liyotropic polimer sistemlerin gelişimi.
|
|
3- |
Kimyasal yöntemler ile yüksek performanslı lif üretimi. Tarihi gelişimi, Nomex ile Kevların sentezi, lif üretimi ve dünya piyasalarına girişi. Piyasa araştırması.
|
|
4- |
Sıvı kristal tanımı. Tarihi gelişimi. Düzenli sıvılar ve çeşitleri, karakteristik özellikleri.
Nematik mezofaz ve özellikleri. Smektik mezofaz ve özellikleri. Kolesterik mezofaz ve özellikleri.
|
|
5- |
Ticari olarak piyasaya sürülen liyotropik esaslı yüksek performanslı lifler: KEVLAR.
Polimer sentezi, lif üretimi, mekanik özellikleri, sıkıştırma davranışı, optik davranışı,
kristal yapı, supra-moleküler organizasyon, kabuk-iç kısım farklılığı, mikro boşluklar, gözenekler, Kevlar’a alternatifler, aramidlerin, özellikle KEVLAR liflerinin uygulama alanları
|
|
6- |
İskelet zincir tipi termotropik sıvı kristal polimer sistemlerinin tarihsel gelişimi ve termotropik poliester sistemleri, polimer sentezlerinde kullanılan monomerler ve erime sıcaklığını düşürme yöntemleri, POPI ko-polimerlerin fiziksel, mekanik ve yapısal özellikleri.
|
|
7- |
Diğer organik esaslı yüksek performanslı lifler. Technora, Poly(P-phenylene benzo-bis-thiazole) (PBT), Poly(p-phenylene benzo-bis-oxazole (PBO). PBO polimer sentezi, lif üretimi, PBO liflerinin fiziksel ve kimyasal özellikleri, PBO liflerinin moleküler yapısı, PBO liflerinin uygulama alanları.
|
|
8- |
ARA SINAV
|
|
9- |
Anorganik lifler, temel özellikleri, kullanım alanları, son teknolojik gelişmeler. Yapay anorganik lifler kendi aralarında kimyasal yapılarına göre: cam lifleri, karbon lifleri, metal lifleri, bor lifleri, seramik (silikat) lifleri, silica lifleri, silikon Karbür (SiC) lifleri olarak alt gruplara ayrılır. Cam lifleri, tarihi gelişimi, üretimi, özellikleri ve kullanım alanları.
|
|
10- |
Bazalt lifleri, özellikleri, üretimi, bazalt lifinin bileşenleri ve cam lifi ile karşılaştırılması, üretim parametrelerinin fiziksel-mekanik özelliklerine etkileri, kullanım alanları
|
|
11- |
Bor lifleri, tarihi gelişimi, bor elementi ve özellikleri, dünyasa ve Türkiye’de bor madeni ve rezerv durumları. Bor liflerin üretimi, termal borunma ile bor filament üretimi, kimyasal buhar yoğunlaştırma yöntemi (CVD) ile bor filamentinin üretimi, fiziksel-kimyasal özellikleri, mekanik özellikleri, uygulama alanları
|
|
12- |
Metal lifleri, temel özellikleri, üretim yöntemleri, tekli metal lif çeşitleri, tekli metal lifleri, üretimi ve özellikleri, çoklu metal lif çeşitleri, çoklu metal lifleri üretimi ve özellikleri, kullanım alanları
|
|
13- |
PAN (Poli-AKrilo-Nitril) esaslı karbon lifleri. Karbonun kristal formları-grafit-elmas.
Grafitin özellikleri, elmasın özellikleri. Karbon elementinin özellikleri. Karbon lifinin tarihi gelişimi. Karbon lif çeşitleri ve hammaddeleri. Ticari karbon lif üretiminin tarihi gelişimi.
Karbon lif üretim aşamaları. Stabilizasyon, karbonizasyon ve grafitleşme. Karbon lif özellikleri ve kullanım alanları.
|
|
14- |
Seramik lifleri, üretim yöntemleri, özellikleri ve uygulama alanları. Sınıflandırma,
genel özellikler, lif üretim yöntemleri, eriyikten çekme yöntemi, kimyasal dönüşüm yöntemi,
ısısal dönüşüm yöntemi, kimyasal buharlaşma yöntemi, kullanım alanları
|
|
15- |
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Yüksek performanslı liflerin tarihi gelişimini anlamak
|
|
2- |
Yüksek perfornamslı liflerin üretim yöntemleri hakkında bilgi edinmek
|
|
3- |
Organik esaslı yüksek perfornanslı liflerin gelişimi, üretim yöntemleri, özellikleri ve uygulama alanları hakkında bilgi edinmek
|
|
4- |
İnorganik esaslı yüksek perfornanslı liflerin gelişimi, üretim yöntemleri, özellikleri ve uygulama alanları hakkında bilgi edinmek
|
|
5- |
Aramid (KEVLAR, TWARON) liflerinin üretimi, polimerizasyonu ve uygulama alanları hakkında bilgi edinmek
|
|
6- |
Thermotropik esaslı sıvı kristal lifleri (VECTRAN) Aramid liflerinin üretimi, polimerizasyonu ve uygulama alanları hakkında bilgi edinmek
|
|
7- |
POLY(P-PHENYLENE BENZO-BIS-OXAZOLE) (PBO) (zylon) liflerinin üretimi, polimerizasyonu ve uygulama alanları hakkında bilgi edinmek
|
|
8- |
Cam liflerinin üretimi, özellikleri ve uygulama alanları hakkında bilgi edinmek
|
|
9- |
Bazalt liflerinin üretimi, özellikleri ve uygulama alanları hakkında bilgi edinmek
|
|
10- |
Seramik liflerinin üretimi, özellikleri ve uygulama alanları hakkında bilgi edinmek
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Lisans programında edinilen birikime dayalı olarak, Tekstil Mühendisliği bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirmek ve derinleştirmek.
|
|
|
2- |
Bilimsel araştırma planlama, uygulama ve değerlendirme becerilerine sahip olmak.
|
|
|
3- |
Değişik disiplinlere ait bilgileri Tekstil Mühendisliği alanında edindiği bilgilerle harmanlayabilmek.
|
|
|
4- |
Proses ve süreç tasarımlarında yeni ve uygulama alanı bulabilecek fikir geliştirme ve uygulayabilme becerisine sahip olmak.
|
|
|
5- |
Tekstil mühendisliği uygulamalarında son teknolojiler hakkında kapsamlı bilgiye sahip olmak.
|
|
|
6- |
Lisans seviyesinde ders verebilme yetisine sahip olmak.
|
|
|
7- |
Bilişim teknolojisinden (sunum, yazım, istatistik ve grafik programları) etkin bir şekilde yararlanabilmek.
|
|
|
8- |
Alanı ile ilgili bir problemin çözümünde sorumluluk alabilecek yetkinliğe sahip olmak.
|
|
|
9- |
Bilimsel çalışmalarda eksik noktaları belirleyerek, çözüm noktasında izleyeceği yolun tayinini gerçekleştirebilecek altyapıya sahip olmak.
|
|
|
10- |
Uluslarası literatürü takip edebilecek terminolojiye hakim olmak.
|
|
|
11- |
|
|
|
12- |
|
|
|
13- |
|
|
|
14- |
|
|
|
15- |
|
|
|
16- |
|
|
|
17- |
|
|
|
18- |
|
|
|
19- |
|
|
|
20- |
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
3
|
42
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
3
|
10
|
30
|
|
Ödevler
|
3
|
10
|
30
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
2
|
10
|
20
|
|
Kısa sınavlar
|
3
|
10
|
30
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
1
|
10
|
10
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
3
|
3
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
3
|
3
|
|
Araştırma
|
1
|
25
|
25
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
193
|
|
AKTS
|
|
|
7.50
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
40
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
John Hearle, ‘High Performance Fibres’
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Tatsuya Hongu and Glyn O. Phillips, ''New Fibres'', Ellis Horwood, New York, T. Nakajima, ‘Advanced Fiber Spinning technology’, Woodhead, 1994 J-B Donnet et al ''Carbon Fibres'', Marcel Dekker, 1998
|
|