|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
DR. ÖĞR. ÜYESİ GENCAY EKİNCİ
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
Prof. Dr. KUTLAY GÜRBULAK, Dr. Öğr. Üyesi GENCAY EKİNCİ, Dr. Öğr. Üyesi ALİ ERDEM ÖZTÜRK, Dr.Öğr.Üyesi GONCA KAMACI ÖZOCAK, Araş. Gör. Dr. UMUT ALPMAN
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Araş. Gör. Gökçen PERK, Arş. Gör. HAZAL AYSIN ASLAN, CELİL BENDEŞ (Doktora Öğrencisi)
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Uygulama,
Hafta içi mesai saatleri içerisinde (Pazartesi - Cuma 9:00 - 17:00) Klinik Beceri Laboratuvarı denetimsiz olarak kullanabilir.
|
|
Dersin amacı
|
Bu derste, öğrencilerin klinik uygulamalara başlamadan önce, temel klinik prosedürlere ve klinikte kullanılan alet ve ekipmanlara aşina olmalarını sağlamak amaçlanmaktadır. Öğrencilerin bu uygulamaları kendi başlarına öğrenmeleri ve pratik yaparak pekiştirmeleri hedeflenmeketdir.
|
|
Dersin tanımı
|
2.2.05 Klinik Beceri Laboratuvarı (KBL) Dersi; İç Hastalıkları A.D., Cerrahi A.D., Doğum ve Jinekoloji A.D., Dölerme ve Suni Tohumlama A.D ve Laboratuvar Hayvanları Bilimi Anabilim Dalı tarafından multidisipliner olarak verilen pratik bir derstir.
|
|
1- |
Doğum ve Jinekoloji A.D (İstasyon 1. Laboratuvar Alanı Kuralları, İstasyon 2. Klinik Beceri Laboratuvarı (KBL) Rektal muayene simulasyonu, İstasyon 3. Güç doğum simulasyonu. Supervised selflearning
|
|
2- |
Doğum ve Jinekoloji İstasyon 4., Meme muayene simülasyonu İstasyon 5. Vajinal sitoloji Labaratuvarı. İstasyon 6. Jinekoloji dikişleri, Supervised selflearning
|
|
3- |
Dölerme ve Suni Tohumlama A.D.(İstasyon 1. Suni tohumlama yapmak üzere gerekli ekipmanların hazırlanması. İstasyon 2. Sıvı azot tankının bileşenleri, tanıtımı, bakımı ve kullanımı. İstasyon 3. Payet çeşitleri, payet üstü bilgilerin yorumlanması ve çözdürülmesi), Supervised selflearning
|
|
4- |
Dölerme ve Suni Tohumlama A.D.(İstasyon 4. Suni tohumlama katater çeşitlerinin tanıtılması. İstasyon 5. Katater hazırlanması ve kullanımı. İstasyon 6. Fantom üzerinde rektal muayene uygulamaları ve katater yerleştirilmesi), Supervised selflearning
|
|
5- |
İç Hastalıkları A.D. (İstasyon 1. İntravenöz Kateter Yerleştirme, İstasyon 2. İdrar Dip-stick Analizi, İstasyon 3. İlaç Dozlarının Hesaplanması ve Hazırlanması, İstasyon 4. İntramusküler (IM) Enjeksiyon [Sığır]), Supervised selflearning
|
|
6- |
İç Hastalıkları A.D. (İstasyon 5. Kan Frotisi Hazırlama (Blood Smear), İstasyon 6. Tape Strip (Yapışkan bant), İstasyon 7. Yular Takma (Placing a Headcollar), İstasyon 8. Deri Kazıntısı (Skin Scrape), İstasyon 9. Packed Cell Volume [PCV]), Supervised selflearning
|
|
7- |
İç Hastalıkları A.D. (İstasyon 10. İdrar Sediment Hazırlama, İstasyon 11. İdrar tahlili: Özgül Ağırlık (Specific Gravity [SG]), İstasyon 12. Mikroskop Kullanımı, İstasyon 13.Eğitim Tasma Kayışı Kullanılması), Supervised selflearning
|
|
8- |
İç Hastalıkları A.D.(İstasyon 14. Toplam Katı Maddenin (Total Protein) Refraktometre İle Ölçülmesi, İstasyon 15. Kan Örneği Almak İçin Bir Kedinin Tutulması, İstasyon 16. Deri altı Enjeksiyon Uygulaması, İstasyon 17. Cam Şişe Nasıl Açılır?), İç Hastalıkları A.D.(İstasyon 18. Bir Sığırın Yatırılması İstasyon, 19. İğnelerin Güvenli Kullanımı, İstasyon 20. Bir Sığıra Yular takmak, İstasyon 21. Kedilere Oral Yolla İlaç Verme), İstasyon 22. Diff-Quik Boyama, İstasyon 23. Endotracheal entübasyon, İstasyon 24. Sığır ve Koyun Enjeksiyon Yerleri, İstasyon 25. At Enjeksiyon Yerleri, İstasyon 26. IV Sıvı Tedavisi Hesaplamaları ve Serum Seti Hazırlama, İstasyon 27. Bir Köpeği Kaldırılması ve Tutulması, İstasyon 28. Kan Basıncının Ölçülmesi, İstasyon 29. Bir Köpeğin Kafesten Çıkarılması ve Tekrar Kafese Yerleştirilmesi, İstasyon 30. Üç Yollu Katater Kullanımı, İstasyon 31. Sığır Kuyruktan Kan Örneği Alma, Supervised selflearning
|
|
9- |
ARA SINAV
|
|
10- |
Cerrahi A.D (Anestezi Makinesi Anatomisi, Bir Anestezi Makinesinin Kontrol Edilmesi, Oksijen Tüpünün Yerleştirilmesi, Endotrakeal Entübasyon, Anestezik İlaçların Hesaplanması ve Hazırlanması, Anestezi İndüksiyonu), Supervised selflearning
|
|
11- |
Cerrahi A.D (Steril Pansuman Uygulaması, Ayak Bandajı, Baş Bandajı, Kateter Bandajı, Köpek Diş Yapısı, Sütür Malzemesi Seçimi, Neşter Bıçağının Takılması ve Çıkarılması, Sütür Malzemelerini Kasetlerden ve Paketlerden Çıkarın, Basit ayrı dikiş, basit sürekli dikiş, Knots and Throws, Finger Trap), Supervised selflearning
|
|
12- |
Cerrahi A.D (Placing a Headcollar, Rugging up a Horse, Equine Stable and Exercise Bandage, Picking out a Horse’s Hoof, Kuyruk Kesme-Kuzu, Kuzu Kastrasyon), Supervised selflearning
|
|
13- |
Cerrahi A.D (Otoskopik (kulak) Muayene, Oftalmik Muayene, Nazal Oksijen Tüpü, Özofagus Besleme Tüpü, Deri Altı Kitle Eksizyonu, Kedi Kısırlaştırma (modelli), Diş Taşı Temizleme, Üriner Kateterizasyon, Sistosentez), Supervised selflearning
|
|
14- |
Laboratuvar Hayvanları Bilimi Anabilim Dalı (Handling a Rat, Handling a Gerbil, Handling a Mouse, Handling a Hamster, Rabbit Handling), Supervised selflearning
|
|
15- |
Laboratuvar Hayvanları Bilimi Anabilim Dalı (Guinea Pig Handling, Ferret Handling, Reptile Handling, Rabbit Basket Handling)
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Temel laboratuvar tekniklerini öğrenir.
|
|
2- |
Hayvanlara yaklaşmayı, tutma ve bağlamayı öğrenir.
|
|
3- |
Kliniklerde yapması beklenilen becerilerle daha erken dönemde tanışır.
|
|
4- |
Klinik hizmetlere yönelik daha fazla uygulama yapar.
|
|
5- |
Daha az canlı hayvan denek kullanılarak (3R kuralı gereği) klinik tecrübe artar
|
|
6- |
Uygulama bilgisi ve tecrübesi artarak öz güven oluşur
|
|
7- |
Öğrenci hasta sahibinin karşısında daha tecrübeli görünür ve dolayısıyla güvenirliği ve kurumun prestiji artar.
|
|
8- |
Her öğrencinin her klinik uygulamayı eşit sayıda yapması sağlanarak uygulama eğitiminde standardizasyon yakalanır.
|
|
9- |
Muayene, teşhis, tedavi hizmetlerini birebir simule ederek eğitim ve tecrübe seviyesini artırarak gerçek veteriner kliniklerinde daha az komplikasyon oluşmasını sağlanır.
|
|
10- |
Klinik ve laboratuvar ortamında uyulması gereken çalışma prensipleri ve biyogüvenlik kuralları ile olası biyolojik ve kimyasal tehlikeleri ve alınması gereken önlemleri bilir ve uygular.
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Mesleki, hayvan refahı, müşteri, halk sağlığı, toplum ve çevre ile ilgili hususlar da dâhil olmak üzere veteriner hekimlerin içinde çalışması gereken etik ve yasal çerçeveyi anladığını gösterecek şekilde hareket etmek.
|
|
|
2- |
Bilimsel araştırma yöntemlerini, temel ve uygulamalı araştırmaların bilime katkısını ve 3R ilkesinin (Replacement, Reduction, Refinement) uygulanmasını anlamak.
|
|
|
3- |
Veteriner hekimliği uygulamaları ile ilgili organizasyon, yönetim ve mevzuat hakkında temel bilgi sahibi olduğunu göstermek.
|
|
|
4- |
Veteriner hekimin faaliyet gösterdiği ekonomik ve duygusal bağlamı anlamak.
|
|
|
5- |
Veteriner hekimin çalıştığı yerde kendisinin, hastaların, müşterilerin, meslektaşlarının ve çevrenin sağlık ve biyogüvenliğini korumak, izlemek ve geliştirilmesine katkıda bulunmak
|
|
|
6- |
Kalite güvence ilkeleri hakkında bilgi sahibi olduğunu göstermek; mesleki uygulamalarında risk yönetimi ilkelerini uygulamak.
|
|
|
7- |
İlgili kitleye uygun bir dil kullanarak, gizlilik ve mahremiyete tam saygı göstererek müşteriler, halk, profesyonel meslektaşlar ve sorumlu makamlarla etkili bir şekilde iletişim kurabilmek.
|
|
|
8- |
İletişim, liderlik, yönetim, ekip çalışması, karşılıklı saygı ve diğer sosyal beceriler dahil olmak üzere kişiler arası etkili etkileşim ilkelerini uygulamak.
|
|
|
9- |
Doğru klinik ve müşteri kayıtlarını, gerektiğinde vaka raporlarını ilgilileri için tatmin edici bir biçimde hazırlamak.
|
|
|
10- |
Hizmetlerin sunumunda multidisipliner bir ekibin üyesi olarak etkin bir şekilde çalışmak ve tüm ekip üyelerinin katkısını kabul etmek.
|
|
|
11- |
Literatürü ve sunumları eleştirel bir gözle inceleyebilmek ve değerlendirebilmek.
|
|
|
12- |
Veteriner iyi klinik uygulamaları ile araştırma temelli ve kanıta dayalı veteriner hekimliği sağlamak için “Tek Sağlık” ilkelerini anlamak ve uygulamak.
|
|
|
13- |
Kanıtları eleştirel ve akılcı bir şekilde analiz etme, yetersiz olunan konularla başa çıkma, beklenmedik durumlarla başa çıkma, bilgi ve becerileri çeşitli senaryolara ve bağlamlara uyarlama becerisini göstermek.
|
|
|
14- |
Hayvanların, insanların ve çevrenin sağlık, güvenlik ve refahının yanı sıra Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini teşvik etmek amacıyla veteriner hekimliği mesleğinin ve Tek Sağlık kavramının ilerlemesine katkıda bulunmak.
|
|
|
15- |
Kişisel ve mesleki sınırlarını tanımak ve gerektiğinde profesyonel tavsiye, yardım ve destek alacağını bilme becerisini göstermek.
|
|
|
16- |
Yaşam boyu öğrenmeye ve mesleki gelişime bağlılık göstermek. Bu, mesleki deneyimin kaydedilmesini, paylaşılmasını, performans ve yetkinliği geliştirmek için önlemler alınmasını içerir.
|
|
|
17- |
Mesleki performansı iyileştirmek için düzenli olarak öz denetim ve akran grubu incelemesi gibi süreçlere katılmak.
|
|
|
18- |
Hayvan ya da hayvan gruplarında bulunan hayvanların geçmişi ile ilgili ilgili doğru elde edebilmek.
|
|
|
19- |
Hasta hayvanları güvenli bir şekilde ve hayvana saygı göstererek tutmak ve zapt etmek, bu tekniklerin uygulanması için yardımcı personellere talimat vermek.
|
|
|
20- |
Eksiksiz bir klinik muayene gerçekleştirmek ve klinik karar verme becerisini göstermek.
|
|
|
21- |
Uygun tedavi planları geliştirmek, mevcut kaynaklar ile uygun halk sağlığı ve çevresel hususları göz önünde bulundurarak bakımları altındaki hayvanın yararına olacak şekilde tedavi uygulamak.
|
|
|
22- |
Acil bir durumda müdahale etmek ve yaygın hayvan türlerinde ilk yardım uygulamak. Durumsal aciliyete öncelik vermek ve kaynakları buna göre tahsis etmek.
|
|
|
23- |
Bir hayvanın ya da hayvan grubunun fiziksel, refah ve beslenme durumunu değerlendirmek ve müşteriye hayvancılık, besleme, üreme, üretim, refah, bireysel sağlık, sürü sağlığı ve halk sağlığı ilkeleri hakkında tavsiyelerde bulunmak.
|
|
|
24- |
Örnekleri toplamak, muhafaza etmek ve nakletmek, uygun teşhis testlerini seçmek, test sonuçlarını yorumlamak ve sınırlamalarını anlamak.
|
|
|
25- |
Meslektaşlarla açık bir şekilde iletişim kurmak, sevk ve teşhis hizmetlerinde iş birliği yapmak.
|
|
|
26- |
Temel tanı ekipmanlarını kullanmak, hastalara iyi sağlık ve güvenlik uygulamaları kapsamında ve de mevcut yönetmeliklere uygun şekilde etkili bir muayene gerçekleştirmek.
|
|
|
27- |
Dijital araçların ve yapay zekânın veteriner hekimliğe katkısını bilmek ve kullanmak.
|
|
|
28- |
İhbarı mecburi, rapor edilebilir ve zoonotik hastalıkların yanı sıra hayvanlara yönelik kötü muamele durumlarla ilgili belirtileri tanımak ve ilgili makamlara bildirmek de dahil olmak üzere uygun önlemleri almak.
|
|
|
29- |
Hayvan bakımı ve refahı, hayvan hareketleri, bildirilmesi zorunlu ve rapor edilebilir hastalıklar, antimikrobiyallerin bilinçli kullanımı da dahil olmak üzere ilaçların kullanımı ile ilgili bilgi ve mevzuata ilişkin uygun kaynaklara erişmek.
|
|
|
30- |
İlaçları mevzuata ve en son kılavuzlara uygun olarak doğru ve sorumlu bir şekilde reçete etmek ve dağıtmak.
|
|
|
31- |
Şüpheli advers ilaç reaksiyonlarını uygun kanallar aracılığıyla ilgili resmi kurumlara bildirmek.
|
|
|
32- |
Biyogüvenlik için protokoller hazırlamak, çalıştığı yerin biyogüvenliğini değerlendirmek ve protokolleri doğru şekilde uygulamak.
|
|
|
33- |
Aseptik prosedürleri uygun şekilde gerçekleştirmek
|
|
|
34- |
Sedasyon, genel ve bölgesel anesteziyi güvenli bir şekilde uygulamak; kimyasal hareketsizleştirme yöntemlerini uygulamak.
|
|
|
35- |
Ağrıyı önlemek, değerlendirmek ve yönetmek.
|
|
|
36- |
Ötenazinin ne zaman uygun olduğunu bilmek, bunu hayvana ve sahiplerine saygı göstererek, uygun bir yöntem kullanarak, orada bulunanların güvenliğini de göz önünde bulundurarak gerçekleştirmek; karkasın etik ve yasal olarak imha edilmesi konusunda tavsiyelerde bulunmak.
|
|
|
37- |
Örnek alma, sevk etme ve raporlama dahil olmak üzere tüm yaygın hayvan türlerinde nekropsi yapmak.
|
|
|
38- |
Refah unsurlarına dikkat etmek, sistematik kaba post-mortem muayene ve gözlemleri kaydetmek, dokuları örnekleme, saklama ve taşıma dahil olmak üzere gıda üreten hayvanların anti-mortem muayenesini yapmak.
|
|
|
39- |
İlgili gıda teknolojisi de dahil olmak üzere, hayvansal kaynaklı ürünlerin kalite ve güvenliğini etkileyen koşulları doğru bir şekilde belirlemek için gıda ve yem denetimi yapmak.
|
|
|
40- |
İnsan sağlığının korunması, muhafazası ve iyileştirilmesine katkıda bulunma kapsamında hayvanlar, hayvansal ürünler ve yan ürünlerle doğrudan ya da dolaylı ilgisi olan koşulları belirleyerek halk sağlığını korumak.
|
|
|
41- |
Kabul edilmiş hayvan sağlığı, hayvan refahı, halk sağlığı ve çevre sağlığı standartları doğrultusunda, hastalığa ve türe uygun önleyici ve eradikasyon programları hakkında tavsiyelerde bulunmak ve bunları uygulamak.
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
0
|
0
|
0
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
10
|
1
|
10
|
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
5
|
1
|
5
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
15
|
2
|
30
|
|
Arazi çalışması
|
15
|
1
|
15
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
0
|
0
|
0
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
60
|
|
AKTS
|
|
|
2.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
0
|
0
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
1
|
40
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
Veteriner İç Hastalıklarında Klinik Muayene ve Tanı Yöntemleri (Editör: Prof. Dr. Yusuf GÜL)
Veteriner İç Hastalıklarına Giriş (Hüseyin Yılmaz İmren)
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Küçük Hayvanlarda Laboratuvar Testlerinin Yorumlanması ve Ayırıcı Tanı için
Pratik Rehber (Çeviri Editörü: Prof. Dr. İhsan KELEŞ)
Küçük Hayvan Klinik Teknikler (Doç. Dr. Akın KIRBAŞ - Doç. Dr. Şükrü DEĞİRMENÇAY - Doç. Dr. Mümin Gökhan ŞENOCAK)
Küçük Hayvan Klinik Yöntemleri (Çeviri Editörü: Doç. Dr. Mustafa Aktaş)
|
|