Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
MEDİKAL BOTANİK |
Birinci düzey |
1.2.05 |
Zorunlu |
2 |
1.00 |
1.00 |
Yazdır |
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
Eğitimin dili
|
TÜRKÇE
|
Koordinatör
|
DOÇ. DR. MUHAMMET YASİN TEKELİ
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. KANBER KARA, DOÇ. DR. MUHAMMET YASİN TEKELİ
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
ARŞ. GÖR. SENA YILMAZ ÖZTAŞ, ARŞ. GÖR. METİN ÇELİK
|
Dersin veriliş şekli
|
YÜZYÜZE
|
Dersin amacı
|
Bu derste öğrencilere, Veteriner sağaltımında kullanılan bitkiler hakkında bilgi verilmesi amaçlanmıştır.
|
Dersin tanımı
|
Bu ders, tıbbi bitkiler, aktif bileşenleri, hayvanlar üzerindeki fizyolojik etkileri, etki biçimleri ve tarihsel ve güncel tıbbi uygulamalardaki rolleri üzerine entegre bir çalışmadır. Bitkilerin hayvan sağlığı üzerindeki etkisine vurgu yapılır.
|
1- |
TEORİK 1) Dersin tanıtımı, amaçları ve kazanımlarının açıklanması 2) Bitki sayısı, bitki hücresi ve yapısı, bitkisel maddeler
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
2- |
TEORİK 1) Besin maddeleri (Karbonhidrat, Protein, yağ, vitamin ve mineraller)
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
3- |
TEORİK 1) Besin maddeleri (Karbonhidrat, Protein, yağ, vitamin ve mineraller)
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
4- |
TEORİK 1) Yemlerde bulunan önemli anti-nutrisyonel bileşikler
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
5- |
TEORİK 1) Çayır-mera alanlarında bulunan toksik bitkiler
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
6- |
TEORİK 1) Etkin madde grupları-Etkin maddeler (Alkaloidler, Fenolik Maddeler; Antosiyaninler-Terpenoidler)
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
7- |
TEORİK 1) Etki madde grupları-Etkin maddeler (Reçineler-Yağlar-Diğer Maddeler)
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
8- |
TEORİK 1) Drogların hazırlanması, tıbbi bitki ilaç şekilleri ve bazı uygulamalar, dozaj, dayanıklılık/Raf ömrü, dağıtım/Etiketleme, tıbbi bitki üretimi, veteriner hekimlikte tıbbi bitkiler
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
9- |
TEORİK 1) Tıbbi bitkilerin ana etkileri/tedavi değerleri, tıbbi bitkilerin güvenliği, tıbbi bitkilerin üstünlükleri/zayıf yanları, tıbbi bitkilerin kalite güvenliği/Özellikler belgesi
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
10- |
TEORİK 1) Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (A-C)
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
11- |
TEORİK 1) Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (D-I)
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
12- |
TEORİK 1) Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (K)
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
13- |
TEORİK 1) Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (L-N)
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
14- |
TEORİK 1) Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (O-S)
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
15- |
TEORİK 1) Veteriner hekimlikte kullanılan önemli bitkiler, bitkisel maddeler ve kullanılmaları (Ş-Z)
PRATİK 1) Öğrenci semineri sunumu (Ödev sunumu ve kendi kendine öğrenme çalışması)
|
16- |
|
17- |
|
18- |
|
19- |
|
20- |
|
1- |
Veteriner hekimliğinde kullanılan tıbbi bitkileri bilir.
|
2- |
Tıbbi bitkilerdeki etkin maddeleri, ana etkileri, kullanılmaları ve dozlarını öğrenir.
|
3- |
Bitkisel etkin maddelerin istenmeyen etkileri, üstünlükleri ve zayıf yanlarını bilir
|
4- |
Bitkisel dozaj formları ve hazırlanma yöntemlerini bilir.
|
5- |
|
6- |
|
7- |
|
8- |
|
9- |
|
10- |
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
1- |
Mesleki, hayvan refahı, müşteri, halk sağlığı, toplum ve çevre ile ilgili hususlar da dâhil olmak üzere veteriner hekimlerin içinde çalışması gereken etik ve yasal çerçeveyi anladığını gösterecek şekilde hareket etmek.
|
|
2- |
Bilimsel araştırma yöntemlerini, temel ve uygulamalı araştırmaların bilime katkısını ve 3R ilkesinin (Replacement, Reduction, Refinement) uygulanmasını anlamak.
|
|
3- |
Veteriner hekimliği uygulamaları ile ilgili organizasyon, yönetim ve mevzuat hakkında temel bilgi sahibi olduğunu göstermek.
|
|
4- |
Veteriner hekimin faaliyet gösterdiği ekonomik ve duygusal bağlamı anlamak.
|
|
5- |
Veteriner hekimin çalıştığı yerde kendisinin, hastaların, müşterilerin, meslektaşlarının ve çevrenin sağlık ve biyogüvenliğini korumak, izlemek ve geliştirilmesine katkıda bulunmak
|
|
6- |
Kalite güvence ilkeleri hakkında bilgi sahibi olduğunu göstermek; mesleki uygulamalarında risk yönetimi ilkelerini uygulamak.
|
|
7- |
İlgili kitleye uygun bir dil kullanarak, gizlilik ve mahremiyete tam saygı göstererek müşteriler, halk, profesyonel meslektaşlar ve sorumlu makamlarla etkili bir şekilde iletişim kurabilmek.
|
|
8- |
İletişim, liderlik, yönetim, ekip çalışması, karşılıklı saygı ve diğer sosyal beceriler dahil olmak üzere kişiler arası etkili etkileşim ilkelerini uygulamak.
|
|
9- |
Doğru klinik ve müşteri kayıtlarını, gerektiğinde vaka raporlarını ilgilileri için tatmin edici bir biçimde hazırlamak.
|
|
10- |
Hizmetlerin sunumunda multidisipliner bir ekibin üyesi olarak etkin bir şekilde çalışmak ve tüm ekip üyelerinin katkısını kabul etmek.
|
|
11- |
Literatürü ve sunumları eleştirel bir gözle inceleyebilmek ve değerlendirebilmek.
|
|
12- |
Veteriner iyi klinik uygulamaları ile araştırma temelli ve kanıta dayalı veteriner hekimliği sağlamak için “Tek Sağlık” ilkelerini anlamak ve uygulamak.
|
|
13- |
Kanıtları eleştirel ve akılcı bir şekilde analiz etme, yetersiz olunan konularla başa çıkma, beklenmedik durumlarla başa çıkma, bilgi ve becerileri çeşitli senaryolara ve bağlamlara uyarlama becerisini göstermek.
|
|
14- |
Hayvanların, insanların ve çevrenin sağlık, güvenlik ve refahının yanı sıra Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini teşvik etmek amacıyla veteriner hekimliği mesleğinin ve Tek Sağlık kavramının ilerlemesine katkıda bulunmak.
|
|
15- |
Kişisel ve mesleki sınırlarını tanımak ve gerektiğinde profesyonel tavsiye, yardım ve destek alacağını bilme becerisini göstermek.
|
|
16- |
Yaşam boyu öğrenmeye ve mesleki gelişime bağlılık göstermek. Bu, mesleki deneyimin kaydedilmesini, paylaşılmasını, performans ve yetkinliği geliştirmek için önlemler alınmasını içerir.
|
|
17- |
Mesleki performansı iyileştirmek için düzenli olarak öz denetim ve akran grubu incelemesi gibi süreçlere katılmak.
|
|
18- |
Hayvan ya da hayvan gruplarında bulunan hayvanların geçmişi ile ilgili ilgili doğru elde edebilmek.
|
|
19- |
Hasta hayvanları güvenli bir şekilde ve hayvana saygı göstererek tutmak ve zapt etmek, bu tekniklerin uygulanması için yardımcı personellere talimat vermek.
|
|
20- |
Eksiksiz bir klinik muayene gerçekleştirmek ve klinik karar verme becerisini göstermek.
|
|
21- |
Uygun tedavi planları geliştirmek, mevcut kaynaklar ile uygun halk sağlığı ve çevresel hususları göz önünde bulundurarak bakımları altındaki hayvanın yararına olacak şekilde tedavi uygulamak.
|
|
22- |
Acil bir durumda müdahale etmek ve yaygın hayvan türlerinde ilk yardım uygulamak. Durumsal aciliyete öncelik vermek ve kaynakları buna göre tahsis etmek.
|
|
23- |
Bir hayvanın ya da hayvan grubunun fiziksel, refah ve beslenme durumunu değerlendirmek ve müşteriye hayvancılık, besleme, üreme, üretim, refah, bireysel sağlık, sürü sağlığı ve halk sağlığı ilkeleri hakkında tavsiyelerde bulunmak.
|
|
24- |
Örnekleri toplamak, muhafaza etmek ve nakletmek, uygun teşhis testlerini seçmek, test sonuçlarını yorumlamak ve sınırlamalarını anlamak.
|
|
25- |
Meslektaşlarla açık bir şekilde iletişim kurmak, sevk ve teşhis hizmetlerinde iş birliği yapmak.
|
|
26- |
Temel tanı ekipmanlarını kullanmak, hastalara iyi sağlık ve güvenlik uygulamaları kapsamında ve de mevcut yönetmeliklere uygun şekilde etkili bir muayene gerçekleştirmek.
|
|
27- |
Dijital araçların ve yapay zekânın veteriner hekimliğe katkısını bilmek ve kullanmak.
|
|
28- |
İhbarı mecburi, rapor edilebilir ve zoonotik hastalıkların yanı sıra hayvanlara yönelik kötü muamele durumlarla ilgili belirtileri tanımak ve ilgili makamlara bildirmek de dahil olmak üzere uygun önlemleri almak.
|
|
29- |
Hayvan bakımı ve refahı, hayvan hareketleri, bildirilmesi zorunlu ve rapor edilebilir hastalıklar, antimikrobiyallerin bilinçli kullanımı da dahil olmak üzere ilaçların kullanımı ile ilgili bilgi ve mevzuata ilişkin uygun kaynaklara erişmek.
|
|
30- |
İlaçları mevzuata ve en son kılavuzlara uygun olarak doğru ve sorumlu bir şekilde reçete etmek ve dağıtmak.
|
|
31- |
Şüpheli advers ilaç reaksiyonlarını uygun kanallar aracılığıyla ilgili resmi kurumlara bildirmek.
|
|
32- |
Biyogüvenlik için protokoller hazırlamak, çalıştığı yerin biyogüvenliğini değerlendirmek ve protokolleri doğru şekilde uygulamak.
|
|
33- |
Aseptik prosedürleri uygun şekilde gerçekleştirmek
|
|
34- |
Sedasyon, genel ve bölgesel anesteziyi güvenli bir şekilde uygulamak; kimyasal hareketsizleştirme yöntemlerini uygulamak.
|
|
35- |
Ağrıyı önlemek, değerlendirmek ve yönetmek.
|
|
36- |
Ötenazinin ne zaman uygun olduğunu bilmek, bunu hayvana ve sahiplerine saygı göstererek, uygun bir yöntem kullanarak, orada bulunanların güvenliğini de göz önünde bulundurarak gerçekleştirmek; karkasın etik ve yasal olarak imha edilmesi konusunda tavsiyelerde bulunmak.
|
|
37- |
Örnek alma, sevk etme ve raporlama dahil olmak üzere tüm yaygın hayvan türlerinde nekropsi yapmak.
|
|
38- |
Refah unsurlarına dikkat etmek, sistematik kaba post-mortem muayene ve gözlemleri kaydetmek, dokuları örnekleme, saklama ve taşıma dahil olmak üzere gıda üreten hayvanların anti-mortem muayenesini yapmak.
|
|
39- |
İlgili gıda teknolojisi de dahil olmak üzere, hayvansal kaynaklı ürünlerin kalite ve güvenliğini etkileyen koşulları doğru bir şekilde belirlemek için gıda ve yem denetimi yapmak.
|
|
40- |
İnsan sağlığının korunması, muhafazası ve iyileştirilmesine katkıda bulunma kapsamında hayvanlar, hayvansal ürünler ve yan ürünlerle doğrudan ya da dolaylı ilgisi olan koşulları belirleyerek halk sağlığını korumak.
|
|
41- |
Kabul edilmiş hayvan sağlığı, hayvan refahı, halk sağlığı ve çevre sağlığı standartları doğrultusunda, hastalığa ve türe uygun önleyici ve eradikasyon programları hakkında tavsiyelerde bulunmak ve bunları uygulamak.
|
|
42- |
|
|
43- |
|
|
44- |
|
|
45- |
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
Yüz yüze eğitim
|
15
|
1
|
15
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
0
|
0
|
0
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
Ara sınavlara hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
Ara sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
Laboratuvar
|
15
|
1
|
15
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
0
|
0
|
0
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
Toplam iş yükü
|
|
|
30
|
AKTS
|
|
|
1.00
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
Ara sınav
|
1
|
80
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
Ödev
|
1
|
20
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
100
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
Genel toplam
|
|
100
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
Ders kitabı
|
Tıbbi Botanik ve Tıbbi Bitkiler, Kaya S editör (2008), Medisan Yayınevi- Ankara
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Veterinary Herbal Medicine Susan G. Wynn, Barbara Fougere
|
|