| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| LABORATUVAR GÜVENLİĞİ-I |
İkinci düzey |
VGB 529 |
Seçmeli |
1 |
6.00 |
6.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
|
|
Eğitimin dili
|
|
|
Koordinatör
|
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESMA GAMZE AKSEL
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Teorik açıklama uygulama, soru-cevap, danışma, sunum, laboratuvar uygulamaları
|
|
Dersin amacı
|
Multidisipliner yaklaşımla laboratuvarlarda çalışacak araştırmacıların laboratuvar ortamından kaynaklanabilecek biyolojik, kimyasal ve fiziksel kaynaklı olası risk ve tehlikeleri tanımlamaları ve ortaya çıkabilecek olası kazaları önlemek veya ortadan kaldıracak bilgi ve beceriyi kazandırmaktır.
|
|
Dersin tanımı
|
|
|
1- |
Biyogüvenlik tanımı, Biyolojik ajanların risk ölçütleri, biyogüvenlik düzeyleri
|
|
2- |
Yasa ve yönetmelikler, İyi laboratuvar ve iyi üretim uygulamaları
|
|
3- |
Kan kaynaklı ajanlarla güvenli çalışma kuralları (evrensel korunma ilkeleri ve korunma), Kişisel korunma araçları
|
|
4- |
Genetik materyaller ve Rekombinant DNA molekülü içeren örneklerle güvenli çalışma prensipleri, İkincil mekanik koruyucu sistemler; Biyolojik güvenlik kabinleri
|
|
5- |
Deney Hayvanları laboratuvarları
|
|
6- |
Dekontaminasyon ve dezenfeksiyon, Atıkların sınıflandırılması, atık yönetimi, Biyolojik materyallerin taşınması
|
|
7- |
Ara Sınav
|
|
8- |
Radyasyon ve radyonüklitlerle güvenli çalışma uygulamaları
|
|
9- |
Kimyasallarla güvenli çalışma uygulamaları
|
|
10- |
Biyofiziksel ve Fiziksel etmenlerin insan üzerine olumsuz etkileri
|
|
11- |
Risk algısı ve değerlendirmesi
|
|
12- |
Laboratuvar güvenliğinin değerlendirilmesi ve denetim uygulaması
|
|
13- |
Kaza, ramak kaza kavramları, değerlendirme ve önleme yaklaşımları, Acil durum uygulamaları
|
|
14- |
Kaza, ramak kaza kavramları, değerlendirme ve önleme yaklaşımları, Acil durum uygulamaları
|
|
15- |
Genel Değerlendirme
|
|
16- |
Final Sınavı
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Biyogüvenliğin tanımını ve önemini kavrayabilme.
Farklı biyolojik ajanların risk derecelerini ve sınıflandırılma kriterlerini açıklayabilme.
Biyogüvenlik düzeylerini tanımlayarak her seviyede alınması gereken önlemleri öğrenebilme.
|
|
2- |
Biyogüvenlikle ilgili temel yasa ve yönetmelikleri tanıyabilme.
İyi laboratuvar uygulamaları (GLP) ve iyi üretim uygulamalarının (GMP) biyogüvenlik üzerindeki etkilerini açıklayabilme.
Biyogüvenlik standartlarına uygun bir çalışma ortamının gerekliliklerini öğrenebilme.
|
|
3- |
Kan kaynaklı patojenlerle çalışırken uyulması gereken evrensel korunma ilkelerini açıklayabilme.
Kişisel korunma ekipmanlarının kullanımını ve bu ekipmanların seçimini öğrenebilme.
Kan kaynaklı enfeksiyonların önlenmesi için alınması gereken güvenlik önlemlerini kavrayabilme.
|
|
4- |
Genetik materyallerle çalışırken güvenlik önlemlerini ve risk değerlendirme yöntemlerini açıklayabilme.
Rekombinant DNA içeren örneklerle çalışmada uyulması gereken kuralları kavrayabilme.
Biyolojik güvenlik kabinlerinin kullanımını ve mekanik koruma sistemlerini öğrenebilme
|
|
5- |
Deney hayvanları laboratuvarlarında uyulması gereken güvenlik protokollerini tanımlayabilme.
Hayvan deneylerinde biyogüvenliğin önemini ve etik kurallarını açıklayabilme.
Deney hayvanlarıyla çalışırken enfeksiyon ve yaralanma risklerini önlemek için alınması gereken önlemleri kavrayabilme.
|
|
6- |
Dekontaminasyon ve dezenfeksiyon işlemlerini ve biyogüvenlikteki rollerini açıklayabilme.
Biyolojik atıkların sınıflandırılması ve güvenli bir şekilde bertaraf edilmesi için uygulanan atık yönetimi prosedürlerini öğrenebilme.
Biyolojik materyallerin taşınması sırasında alınması gereken güvenlik önlemlerini kavrayabilme.
|
|
7- |
Radyasyon ve radyonüklitlerle çalışırken uygulanması gereken güvenlik kurallarını öğrenebilme.
Radyasyon kaynaklarının sınıflandırılmasını ve bunların insan sağlığı üzerindeki etkilerini kavrayabilme.
Radyasyonla çalışmada kullanılan koruma yöntemlerini ve ölçüm cihazlarını tanıyabilme.
|
|
8- |
Laboratuvarlarda kullanılan kimyasalların sınıflandırılmasını ve bu kimyasallarla çalışırken alınması gereken güvenlik önlemlerini açıklayabilme.
Kimyasal maddelerin sağlık üzerindeki etkilerini ve bu etkileri azaltma yollarını öğrenebilme.
Kimyasal güvenlik yönetiminde kullanılan yöntem ve ekipmanları tanıyabilme.
|
|
9- |
Biyofiziksel ve fiziksel etmenlerin insan sağlığı üzerindeki potansiyel risklerini açıklayabilme.
Gürültü, ısı, titreşim gibi fiziksel etmenlerin biyogüvenlik kapsamında değerlendirilmesini öğrenebilme.
Laboratuvarda bu tür etmenlerden korunma yöntemlerini kavrayabilme.
|
|
10- |
Biyogüvenlikte risk algısının önemini ve güvenlik kültürü üzerindeki etkisini kavrayabilme.
Risk değerlendirme sürecinin aşamalarını ve risklerin minimize edilmesi için yapılması gerekenleri öğrenebilme.
Risk analiz yöntemleri ve uygulamalarını tanıyabilme.
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
|
|
|
2- |
|
|
|
3- |
|
|
|
4- |
|
|
|
5- |
|
|
|
6- |
|
|
|
7- |
|
|
|
8- |
|
|
|
9- |
|
|
|
10- |
|
|
|
11- |
|
|
|
12- |
|
|
|
13- |
|
|
|
14- |
|
|
|
15- |
|
|
|
16- |
|
|
|
17- |
|
|
|
18- |
|
|
|
19- |
|
|
|
20- |
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
2
|
28
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
14
|
7
|
98
|
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
1
|
8
|
8
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
1
|
1
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
1
|
8
|
8
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
1
|
1
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
144
|
|
AKTS
|
|
|
6.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
20
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
1
|
20
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
Laboratory Safety: A Self Assessment Workbook 2nd Edition, 2016 by Diane L. davis and PhD
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
|
|