Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
TÜRKÇENİN SES BİLGİSİ |
İkinci düzey |
TDE 511 |
|
1 |
7.00 |
7.00 |
Yazdır |
Ön koşul dersleri
|
|
Eğitimin dili
|
TÜRKÇE
|
Koordinatör
|
PROF. DR. NEVZAT ÖZKAN
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. MUSTAFA ARGUNŞAH
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. MUSTAFA ARGUNŞAH
|
Dersin veriliş şekli
|
TEORİK
|
Dersin amacı
|
Bu ders öğrencilere Türkçe gramerinin ses bilgilerini öğretmenin yanı sıra Türk dilinin farklı dönemlerini gramer açısından karşılaştırmayı hedefler.
|
Dersin tanımı
|
Türkçenin dünya dilleri arasındaki yeri ve Türk yazı dilinin tarihî gelişimi konularıyla giriş yapıldıktan sonra gramere geçilecektir. Burada dilin en küçük birimi olan sesten başlanarak, Türkçenin ses olayları örneklerle anlatılacak; hece, kelime, kök, gövde ve eklerde sesler bütün özellikleriyle verilecektir.
|
1- |
Müfredat Tanıtımı
|
2- |
Dil, dil ilişkileri ve çeşitleri
|
3- |
Genel dil, lehçe, lehçe grupları, yakın ve uzak lehçe, şive, ağız
|
4- |
Konuşma ve yazı dili, dil kültür ilişkisi
|
5- |
Türk dilinin gelişme devreleri
|
6- |
Türk dilinin yapısı
|
7- |
Ses yolu, selerin çıkarılışı ve yazılışı
|
8- |
Ara Sınav
|
9- |
Türkçenin fonetik karakterleri
|
10- |
Ünlüler, uzun ünlüler, ikiz ünlüler, çift ünlüler, ünlü uyumu
|
11- |
Ünsüzler, ünsüz uyumu, ikiz ünsüzler, sonantlar
|
12- |
Tarihi ses olayları
|
13- |
Türkiye Türkçesindeki ses olayları: türeme, düşme, değişme, birleşme
|
14- |
Yer değiştirme, benzeşme, aykırılaşma, yuvarlaklaşma
|
15- |
Final Sınavı
|
16- |
|
17- |
|
18- |
|
19- |
|
20- |
|
1- |
Öğrenciler Türkçe gramer yapısının temellerini öğrenir.
|
2- |
Türk dil ve lehçeleriyle ilgili temel kaynaklara erişebilir.
|
3- |
Türkiye Türkçesinin temel ses bilgisini kavrar.
|
4- |
Tespit edilen problemlerin çözümüne yönelik gerekli verileri toplar.
|
5- |
Türk dilinin ilk yazılı belgelerinden günümüze kadar gelen devreleri kronolojik olarak, eserleriyle birlikte bilir.
|
6- |
Yeni Türk dili ile ilgili dönemlere ait metinlerde; kelime tahlili, cümle tahlili ve kelime etimolojisi yapar.
|
7- |
|
8- |
|
9- |
|
10- |
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
1- |
Alanındaki bilgileri uzmanlık düzeyinde kullanır.
|
|
2- |
Alanında elde ettiği bilgileri farklı disiplinlerle bütünleştirerek yorumlar.
|
|
3- |
Verilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması ve duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerleri dikkate alarak bilimsel çalışma yapar.
|
|
4- |
Yaptığı bilimsel araştırmaların sonuçlarını sözlü ve yazılı olarak aktarır.
|
|
5- |
Analitik düşünme yeteneğini geliştirerek gerçek hayat problemlerini çözer.
|
|
6- |
Etkin bir yönetim için kullanılabilecek çeşitli karar-destek tekniklerini uygular.
|
|
7- |
İşletme paydaşlarının davranışlarının nedenlerini, oluşum süreçlerini ve sonuçlarını açıklar.
|
|
8- |
Günümüz işletmelerinde uygulanabilecek çağdaş yönetim tekniklerini ve bunların uygulanma gerekçelerini teorik alt yapılarını ve bağlamsal koşulları dikkate alarak listeler ve açıklar.
|
|
9- |
İşletmelerin iç ve dış unsurlarıyla uyumlu, esnekliğini ve rekabet gücünü artıracak stratejik yönetim süreçlerini tasarlar ve uygular.
|
|
10- |
Pazarlama alanında farklı konuları algılar ve disiplinlerarası çalışmalarda kullanır.
|
|
11- |
Muhasebe ve finansman alanında işletmenin karşılaşabileceği tüm sorunları tespit eder ve çözer.
|
|
12- |
Finansal verileri analiz edecek programları kullanır.
|
|
13- |
Alanındaki ulusal ve uluslararası gelişmeleri takip eder ve tartışır.
|
|
14- |
Üretim ve hizmet işletmelerinin lojistik ve stoklama faaliyetlerini etkin yönetir.
|
|
15- |
İşletmelerin kaynaklarını verimli kullanması için gereken düzenlemeleri listeler.
|
|
16- |
İşletmenin herhangi bir alanında karşılaştığı problemi matematiksel bir model ile ifade eder ve farklı yöntemlerle çözer.
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
21- |
|
|
22- |
|
|
23- |
|
|
24- |
|
|
25- |
|
|
26- |
|
|
27- |
|
|
28- |
|
|
29- |
|
|
30- |
|
|
31- |
|
|
32- |
|
|
33- |
|
|
34- |
|
|
35- |
|
|
36- |
|
|
37- |
|
|
38- |
|
|
39- |
|
|
40- |
|
|
41- |
|
|
42- |
|
|
43- |
|
|
44- |
|
|
45- |
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
5
|
70
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
14
|
5
|
70
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
Ara sınavlara hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
Ara sınavlar
|
1
|
2
|
2
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
2
|
2
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
Toplam iş yükü
|
|
|
144
|
AKTS
|
|
|
6.00
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
Ara sınav
|
1
|
4
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
Ödev
|
0
|
0
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
4
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
Genel toplam
|
|
100
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
Ders kitabı
|
1 Ergim, Muharrem (1997), Türk Dil Bilgisi, İstanbul: Bayrak Yayınları, 406 s.
2 Demircan, Ömer (1996), Türkçenin Ses Dizimi, İstanbul: Der Yayınevi, 196 s.
3 Banguoğlu, Tahsin (2004), Türkçenin Grameri, Ankara: Türk Dil Kurumu yayınları, 628 s.
4 Karaağaç, Günay (2010), Türkçenin Ses Bilgisi, İstanbul: Kesit Yayınları, 232 s.
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Coşkun, Volkan (2010), Türkçenin Ses Bilgisi, (2. baskı), İstanbul: IQ Kültür SanatYayıncılık, 285 s.
|
|