| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| İSTATİSTİK |
Üçüncü düzey |
MÖP 305 |
|
5 |
2.00 |
2.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. FATMA BOZKURT YOUSEF
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. Fatma Bozkurt-Yousef, Prof. Dr. Danyal SOYBAŞ
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Yok
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Yüzyüze
|
|
Dersin amacı
|
Bu dersin temel amacı, öğrencilerin istatistik biliminin kavramsal temelini anlamalarını, çeşitli veri analiz yöntemlerini öğrenmelerini ve gerçek dünyadaki problemlere çözüm üretebilmelerini sağlamaktır. Ders kapsamında, öğrencilerin istatistiksel analiz süreçlerini kavramaları ve yorumlama yetkinliği kazanmaları hedeflenmektedir. Dersin sonunda öğrenciler:
İstatistik bilimine ilişkin temel kavramları tanıyabilecek ve bu kavramları analiz süreçlerinde etkin bir şekilde kullanabileceklerdir.
Frekans dağılımları oluşturabilecek, istatistiksel grafikler hazırlayarak veri kümelerini görselleştirebileceklerdir.
Değişkenlere ait merkezi eğilim ölçüleri (aritmetik ortalama, geometrik ortalama, harmonik ortalama, mod, medyan, çeyrekler, desiller, yüzdelikler) ve dağılım ölçülerini (değişim aralığı, çeyrekler arası aralık, varyans, standart sapma) hesaplayabilecek ve yorumlayabileceklerdir.
Verilerin çarpıklık ve basıklık durumlarını momentler, Pearson çarpıklık ölçüsü ve kartil çarpıklık gibi yöntemlerle analiz edebileceklerdir.
Normal ve Binom dağılımları gibi belirli istatistiksel dağılımları tanımlayarak bu dağılımlar üzerinden problemleri çözebileceklerdir.
Parametrelerin aralık tahminlerini formüle edebilecek ve bu tahminlerin anlamını yorumlayabileceklerdir.
Belirli istatistiksel testler yardımıyla hipotez testlerini uygulayarak sonuçlarını analiz edebileceklerdir.
|
|
Dersin tanımı
|
Bu ders, istatistik biliminin temel kavramlarını ve yöntemlerini ele alarak öğrencilerin veri analizi becerilerini geliştirmeyi amaçlamaktadır. Ders kapsamında:
Frekans dağılımları ve istatistiksel grafikler ile veri görselleştirme,
Merkezi eğilim ölçüleri (aritmetik ortalama, geometrik ortalama, harmonik ortalama, medyan, mod, çeyrekler, desiller, yüzdelikler),
Dağılım ölçüleri (değişim aralığı, varyans, standart sapma, çeyrekler arası aralık, yarı çeyrek aralık),
Çarpıklık ve basıklık ölçümleri (momentler, Pearson çarpıklık ölçüsü, kartil çarpıklık),
Normal ve Binom dağılımları gibi istatistiksel dağılımlar,
Parametrelerin aralık tahminleri,
Hipotez testleri ve uygulamaları ele alınmaktadır.
Bu ders, öğrencilere istatistiksel verileri analiz etme, anlamlandırma ve raporlama becerileri kazandırmayı hedefler. Uygulamalı örnekler ve problem çözme odaklı bir yaklaşımla, sürdürülebilir kalkınma amaçları doğrultusunda iklim değişikliği, sağlık hizmetleri ve tüketim gibi gerçek dünya problemleri üzerinden öğrencilerin istatistiksel yöntemleri etkin bir şekilde öğrenmeleri sağlanır.
|
|
1- |
Temel kavramlar ve tanımlar: İstatistik biliminin temel kavramlarının incelenmesi.
|
|
2- |
Ölçme ve ölçekler: Ölçüm türleri, ölçek türleri ve özelliklerinin incelenmesi.
|
|
3- |
Frekans dağılımları ve grafikler - I: Frekans tabloları oluşturma ve temel istatistiksel grafiklerin incelenmesi.
|
|
4- |
Frekans dağılımları ve grafikler - II: Daha karmaşık istatistiksel grafiklerin hazırlanması ve yorumlanması.
|
|
5- |
Merkezi eğilim ölçüleri - I: Aritmetik ortalama, geometrik ortalama ve özelliklerinin incelenmesi.
|
|
6- |
Merkezi eğilim ölçüleri - II: Harmonik ortalama ve kareli ortalamanın incelenmesi.
|
|
7- |
Merkezi eğilim ölçüleri - III: Mod, medyan ve kantiller gibi duyarlı olmayan ölçülerin incelenmesi.
|
|
8- |
Değişkenlik ölçüleri - I: Değişim aralığı ve ortalama sapmanın incelenmesi.
|
|
9- |
Vize Haftası
|
|
10- |
Değişkenlik ölçüleri - II: Varyans, standart sapma ve değişkenlik katsayısının incelenmesi.
|
|
11- |
Normal dağılım: Normal dağılımın özellikleri ve uygulamaları.
|
|
12- |
Binom dağılımı: Binom dağılımının özellikleri ve uygulama örnekleri.
|
|
13- |
Örnekleme dağılımları: Örnekleme dağılımlarının tanımı ve özelliklerinin incelenmesi.
|
|
14- |
Aralık tahmini: Parametrelerin aralık tahminleri ve güven aralığının incelenmesi.
|
|
15- |
Hipotez testleri - I: Hipotez testlerinin temel kavramları ve uygulama alanlarının incelenmesi.
|
|
16- |
Hipotez testleri - II: Daha karmaşık hipotez testleri ve uygulama örneklerinin incelenmesi.
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
İstatistik Biliminin Temel Kavramları:
İstatistik bilimine ilişkin temel kavramları tanımlayabilir.
İstatistiğin tanımını, kapsamını ve diğer bilimlerle olan ilişkisini açıklayabilir.
İstatistikte ölçme ve ölçek türlerini ifade edebilir.
|
|
2- |
Frekans Dağılımları ve Grafikler:
Ham verileri düzenleyerek frekans tabloları oluşturabilir.
İstatistiksel grafikler hazırlayarak bu grafiklerin yorumunu yapabilir.
|
|
3- |
Tanımlayıcı İstatistikler:
Araştırma yapılacak değişkenlere ait verilerden merkezi eğilim ölçülerini (aritmetik ortalama, geometrik ortalama, harmonik ortalama, medyan, mod) hesaplayabilir.
Değişkenlik ölçülerini (değişim aralığı, varyans, standart sapma) hesaplayarak sonuçları yorumlayabilir.
|
|
4- |
Normal ve Binom Dağılımları:
Normal dağılım ve Binom dağılımının temel özelliklerini tanımlayabilir.
Normal ve Binom dağılımları ile ilgili olasılıkları hesaplayabilir.
|
|
5- |
Örnekleme Dağılımları ve Aralık Tahmini:
Örnekleme dağılımlarını tanımlayarak ana kütle parametrelerinin güven aralıklarını formüle edebilir.
Güven aralığı tahmini yoluyla parametrelerin kestirimini gerçekleştirebilir.
|
|
6- |
Hipotez Testleri:
Hipotez testi ile ilgili temel kavramları tanımlayabilir.
Verilere uygun hipotez testlerini seçerek uygulayabilir.
Hipotez testi sonuçlarını düzenleyerek istatistiksel karar verebilir.
|
|
7- |
|
|
8- |
|
|
9- |
|
|
10- |
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
|
|
|
2- |
|
|
|
3- |
|
|
|
4- |
|
|
|
5- |
|
|
|
6- |
|
|
|
7- |
|
|
|
8- |
|
|
|
9- |
|
|
|
10- |
|
|
|
11- |
|
|
|
12- |
|
|
|
13- |
|
|
|
14- |
|
|
|
15- |
|
|
|
16- |
|
|
|
17- |
|
|
|
18- |
|
|
|
19- |
|
|
|
20- |
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
16
|
2
|
32
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
10
|
1
|
10
|
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
8
|
1
|
8
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
2
|
2
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
8
|
1
|
8
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
2
|
2
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
62
|
|
AKTS
|
|
|
2.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
40
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
F. Akdeniz, Olasılık ve İstatistik, 2002, Baki Kitapevi, Adana.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
A. Başar, E. Oktay, 1999, Uygulamalı İstatistik-I; Kısa Teorik Bilgiler ve Çözülmüş Problemler, Aktif Yayınevi, Erzurum.
|
|