Giriş | English

Lisans > Edebiyat Fakültesi > Türk Halkbilimi > ALAN ARAŞTIRMASI YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
 
Dersin adı Dersin seviyesi Dersin kodu Dersin tipi Dersin dönemi Yerel kredi AKTS kredisi Ders bilgileri
ALAN ARAŞTIRMASI YÖNTEM VE TEKNİKLERİ Birinci düzey THB 203 Seçmeli 3 5.00 5.00 Yazdır
   
Dersin tanımı
Ön koşul dersleri Yok
Eğitimin dili Türkçe
Koordinatör ÖĞRETİM ÜYESİ ZELİHA NİLÜFER NAHYA
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı Doç. Dr. Z. Nilüfer Nahya
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı Yok
Dersin veriliş şekli Yüz yüze
Dersin amacı Bu dersin amacı, sosyal bilimlerdeki kuram ve yöntemler arasındaki ilişkiyi açıklamak, genel olarak sosyal bilimlerde kullanılan alan araştırması tekniklerini tanıtmak, bu tekniklerin kullanım biçimlerini ve araştırma etiği konularını anlatmaktır. Öğrencilerin, araştırma sorunsalı belirleme, literatür taraması yapma, bilgi kaynaklarına ulaşma ve kullanma yöntemleri, araştırma sorunlarının biçimlendirilmesi gibi temel araştırma aşamalarını öğreneceklerdir. Halkbiliminin alan araştırmasında başvurduğu etnografik yöntem, detaylıca incelenecektir.
Dersin tanımı Bilimsel düşüncenin temellerinden başlayarak bilimsel bilgiyi ve bu bilgiyi edinme biçimlerini ele alan bu ders, nicel, nitel ve etnografik alan araştırması yöntemlerini ve tekniklerini içermektedir. Derste Aydınlanma Çağı’nda bilimsel düşüncenin ortaya çıkışı, buna bağlı olarak geliştirilen araştırma yöntemleri ve bunların sosyal bilimlere yansımaları ele alınmaktadır. Pozitivist bakış açısının ilerleyen dönemlerde yaşadığı değişim, sosyal bilimlerde nitel araştırmaların ortaya çıkışı ve yöntemin özellikleri aktarılmaktadır. Son olarak etnografik yöntem ve kullanılan teknikler açıklanmaktadır.

Dersin içeriği
1- Dersin Tanımı ve İçeriği
2- Aydınlanma ve Bilimsel Düşüncenin Gelişimi
3- Nicel Alan Araştırması ve Pozitivizm
4- Nitel Alan Araştırması ve Pozitivist Eleştiri
5- Etnografik Alan Araştırması: Öncesi (Konu-Sorunsal-Alan-Zaman-Kaynak Taraması)
6- Etnografik Araştırma Teknikleri I: Gözlem ve Görüşme
7- Cumhuriyet Bayramı
8- Ara Sınav
9- Etnografik Araştırma Teknikleri II: Katılarak Gözlem-Etik süreçler
10- Etnografik Alan Araştırması:Sırası (Günlük, Not Tutma, Gözlem Deneyimleri, Katılmak, Fotoğraf ve Video)
11- Etnografik Alan Araştırması:Sırası (Katılmak, Özdüşünümsellik, Diyalojik Etnografi)
12- Etnografik Araştırma Sonrası: Etnografi Yazmak ve Sunmak
13- Sunumlar
14- Sunumlar
15-
16-
17-
18-
19-
20-

Dersin öğrenme çıktıları
1- Analitik düşünme becerilerini geliştirebilir.
2- Niteliksel ve niceliksel araştırma yöntemlerini, farklarını ve kullanım alanlarını tanır.
3- Sosyal bilimlerde ve halkbilimi araştırmalarında etik konusunda farkındalık edinir.
4- Alanının bilgi kaynaklarını doğru ve yerinde kullanabilme yeteneği kazanır.
5- Etnografik alan araştırmasında konu, sorunsal, alan, zaman belirlemede bilgi ve deneyim kazanır.
6- Etnografik alan araştırmasında kullanacağı teknikler hakkında bilgi ve deneyim elde eder.
7- Bir alan araştırmasında soru üretebilme, görüşmecilerle iletişim kurma ve görüşmeler yapma deneyimi kazanır.
8- Alan araştırması sonuçlarını analiz edebilme ve raporlaştırma yeteneği edinir.
9- Alan araştırmasını sistematik olarak düzenleme ve sunma deneyimi kazanır.
10-

*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
1- İnsan, toplum ve kültür çeşitliliği hakkında farkındalık sahibi olur; karşılaştırmalı bir yaklaşım yapabilme becerisi kazanırlar.
2- Halk kültürünü anlayabilmek için gerekli olan kuramsal ve kavramsal alt yapıyı edinir.
3- Halkbilimi disiplinin tarihçesi, gelişimi ve temel çalışma alanları hakkında bilgi edinir.
4- Antropoloji, sosyoloji, felsefe, tarih vb. disiplinlerden yararlanarak kendi alanında çalışmalar geliştirme becerisi kazanır.
5- Türk halkbiliminin gelişimi, kuramcıları, önemli araştırmacıları ve çalışmaları konusunda bilgi sahibi olurlar.
6- Türk halk bilimi çalışmalarının, dünya halk bilimi çalışmalarının içindeki yerine dair değerlendirme yapma yeteneği edinir.
7- Türk halkbiliminin temel kaynaklarını öğrenir; bu kaynaklara ulaşma ve bu kaynakları kullanma yeteneği kazanır.
8- Türk kültürünün gelişme çağları hakkında bilgi sahibi olur.
9- Türk sözel edebiyatının eserlerini tanıyabilir ve anlayıp yorumlayabilir.
10- Osmanlı Türkçesi okuma ve yazma becerisi kazanır.
11- Etnografik alan araştırması yürütebilmek için yöntem ve tekniklere hâkim olurlar.
12- Analitik düşünme, araştırma projesi geliştirme, planlama, yürütme, yazma ve sunma konusunda deneyim kazanır.
13- Alan araştırmasında ve uygulamalı halkbilimi konularında etik sorunlara dair birikim sağlar ve etik konusunda duyarlılık kazanır.
14- Halk kültürüne ilişkin sorunlar hakkında farkındalık kazanır ve çözüm önerileri üretme becerisi edinir.
15- Kültürel mirasın korunmasına yönelik ulusal ve uluslararası sözleşmeler (SOKÜM vd.), antlaşmalar ve yayınlar hakkında bilgi edinirler.
16- Türk kültüründe etkili olmuş farklı dinler ve inançlar hakkında bilgi edinir.
17- Aile ve akrabalık yapılanmaları, insanların yaşamlarındaki farklı dönemler ve geçişlerle ilgili kuramsal ve kavramsal bilgi edinir; araştırma ve yorum yapabilme kabiliyeti kazanır.
18-
19-
20-
21-
22-
23-
24-
25-
26-
27-
28-
29-
30-
31-
32-
33-
34-
35-
36-
37-
38-
39-
40-
41-
42-
43-
44-
45-
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 13 2 26
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 13 3 39
Ödevler 1 5 5
Sunum / Seminer hazırlama 1 4 4
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 1 3 3
Ara sınavlar 1 1 1
Proje (Yarıyıl ödevi) 1 6 6
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 1 5 5
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 1 4 4
Yarıyıl sonu sınavı 1 1 1
Araştırma 1 6 6
Toplam iş yükü     100
AKTS     4.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 40
Kısa sınav 1 20
Ödev 1 40
Yarıyıl içi toplam   100
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
Ders kitabı Emerson, Robert M., L. Shaw, R. I. Fretz. 2008. Bütün Yönleriyle Alan Çalışması: Etnografik Alan Notları Yazımı. Ankara: Birleşik. Sarı, Engin. 2010. Mardin’de Kültürlerarasılık: Kültür, Kimlik, Politika. İstanbul: İletişim Yayınları Punch, Keith F.. 2014. Sosyal Araştırmalara Giriş. Ankara: Siyasal Kitabevi. Harmanşah, Rabia ve Z. Nilüfer Nahya (eds.). Etnografik Hikayeler: Türkiye’de Alan Araştırması Deneyimleri. İstanbul:Metis Yayınları. Kümbetoğlu, Belkıs. 2005. Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma. İstanbul: Bağlam Yayıncılık. Narski, İ.S.. 2006. Pozitivizmin Ortaya Çıkışı ve Gelişimi. İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
Yardımcı Kaynaklar Altuntek, N. Serpil. 2009. ‘Yerli’nin Bakışı- Etnografya: Kuram ve Yöntem. Ankara: Ütopya Yayınevi. Akturan, Ulun ve Türker Baş. 2013. Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayıncılık. Creswell, John W. 2011. Nitel Araştırma Yöntemleri. Siyasal Kitabevi. Glesne, Corrine. 2000. Nitel Araştırmaya Giriş. Anı Yayınları. Yakın, Aslı Yazıcı & Meriç Kükrer. 2019. Etnografi: Olağan-İçi Tecrübe. İstanbul: Doğu Batı.

Ders ile ilgili dosyalar