| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| FARMASÖTİK TOKSİKOLOJİ II |
Birinci düzey |
FTO 402 |
Zorunlu |
8 |
2.00 |
2.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. AYŞE EKEN
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. AYŞE EKEN, Doç.Dr. BURCU ÜNLÜ ENDİRLİK, Dr.Öğr.Üyesi İFFET İPEK BOŞGELMEZ, Dr.Öğr.Üyesi Elçin BAKIR
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Yok
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Konular power point sunum tekniği ile anlatılır. Ders sonunda öğrencilerle soru-cevap şeklinde konu tekrarı yapılır. Araştırma makaleleleri incelenir ve tartışılır.
|
|
Dersin amacı
|
Toksikoloji biliminin işlevini, uğraş alanlarını tanıtmak ve günümüzde insan sağlığı açısından önemini vurgulamaktır.
|
|
Dersin tanımı
|
Toksikoloji biliminin uğraş alanları, kavram ve ilkeler, toksik etkilerin oluşum mekanizmaları, toksik maddelerin canlı sistemler üzerindeki olumsuz etkileri, zehirlenmeler ve acil tedavi ilkeleri vb. konularını içerir.
|
|
1- |
Selektof Toksisite
|
|
2- |
Pestisitler
|
|
3- |
Metalik zehirler
|
|
4- |
Radyoaktif İzotoplar ve Radyasyonun Zararları
|
|
5- |
Organik Çözücüler
|
|
6- |
Airborn zehirler
|
|
7- |
Bitkisel kaynaklı zehirler, Mantar zehirlenmeleri
|
|
8- |
Mikotoksinler
Hayvansal Kaynaklı Zehirler
|
|
9- |
Ara sınav
|
|
10- |
Hedef Organ Toksisitesi (Hepatotoksisite, Nefrotoksisite)
|
|
11- |
Hedef Organ Toksisitesi (Nörotoksisite, Dermal Toksisite)
|
|
12- |
Hedef Organ Toksisitesi (Kardiyotoksisite, İmmunotoksisite, Oküler Toksisite )
|
|
13- |
Hedef Organ Toksisitesi (Pulmoner Sistem Toksisitesi, Hematopoetik Sistem Toksisitesi)
|
|
14- |
Hedef Organ Toksisitesi (Üreme ve Gelişimsel Toksisite)
|
|
15- |
Endokrin Sistem Toksisitesi
|
|
16- |
Final sınavı
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Toksikoloji bilimi ve genel kavramlar hakkında bilgi edinir, tarihçesi hakkında bilgi verir.
Toksik maddelerin hangi mekanizmalar ile toksik etki gösterdiğini açıklar.
Akut zehirlenmelerde ilk yardım, tedavi ve antidot uygulamasını yapar.
|
|
2- |
Ksenobiyotiklerin absorpsiyonnuu, dağılımını, biyotransformasyonnuu, eliminasyonu gibi vücuttaki değişimlerini açıklar.
|
|
3- |
Organik çözücülerin ve airborn zehirlerin toksisiteleri hakkında bilgi verir, tedavi yöntemlerini anlatır.
|
|
4- |
Selektif Toksisiteyi, pestisitlerle olan zehirlenmeleri açıklar.
|
|
5- |
Metalik zehirlerin nasıl toksik etki gösterdiğini açıklar. Radyoaktif İzotopları ve Radyasyonun Zararlarını anlatır.
|
|
6- |
Bitkisel kaynaklı zehirleri, mantar zehirlenmelerini, mikotoksinlerin toksisiteleri ile hayvansal kaynaklı zehirlerin nasıl toksisite gösterdiklerini açıklar.
|
|
7- |
Hedef Organ Toksisitesini (Kardiyotoksisite, İmmunotoksisite, Deri, Reprodüktif, Endokrin Sistem,Kan, Karaciğer, Böbrek, Sinir Sistemi, Solunum Sistemi) örnekler vererek açıklar.
|
|
8- |
Toksisite testlerini ve risk analizini yapar.
|
|
9- |
Zıt ilaç reaksiyonlarını doz bağımlı ve doz bağımsız olduğunu ayırt eder. uzun sürede ortaya çıkan zıt etkilerin nasıl olduğunu açıklar. ilaç etkileşmelerini detaylı olarak anlatır.
|
|
10- |
Mutajenite, karsinojenite ve teratojenite gibi özel toksik etkileri açıklar.
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Eczacılık mesleğini, mevcut yasalar ve mevzuat doğrultusunda, etik ve deontolojik ilkeler çerçevesinde uygulayabilme ve gerektiğinde bu anlamda inisiyatif kullanabilme
|
|
|
2- |
Edinmiş olduğu bilgileri toplumun sağlık düzeyinin ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi için kullanabilme
|
|
|
3- |
Eczacılık meslek uygulamalarındaki süreçleri ve kişiler arası ilişkileri yönetebilme ve iletişim yeteneklerini kullanabilme
|
|
|
4- |
Meslek uygulama alanlarındaki çalışma süreçlerini planlayabilme, ekip üyesi olabilme, ortak çalışmalara katılabilme ve bu çalışmaları yönetebilme
|
|
|
5- |
Evrensel ve ulusal sağlık sorunlarının farkında olarak sağlık hizmet kalitesinin artırılmasına yönelik politikalar üretebilme
|
|
|
6- |
İnsan sağlığının temelini oluşturan biyolojik sistemlerin işleyişi, sürdürülmesi ve patolojisine yönelik kavramlara sahip olabilme
|
|
|
7- |
Temel ve uygulamalı fen bilimlerini eczacılık meslek uygulamaları ile birleştirerek eczacılık alanında kullanabilme
|
|
|
8- |
Eczacılık alanında sahip olduğu bilgileri, farklı disiplinlerden gelen bilgilerle bütünleştirip yorumlayabilme, analiz edebilme ve çözüm önerileri getirebilme
|
|
|
9- |
Doğal, sentetik ve biyolojik kaynaklı ilaç etkin ve yardımcı maddelerinin araştırılması, geliştirilmesi ve üretilmesi konularında yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
10- |
Farmasötik preparatların ve tıbbi ürünlerin araştırılması, geliştirilmesi ve üretilmesi konularında yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
11- |
İlaç etkin ve yardımcı maddelerinin, farmasötik preparatların ve tıbbi ürünlerin fiziksel, kimyasal, biyolojik, mikrobiyolojik ve toksikolojik analizleri konusunda yeterli bilgi ve uygulama becerisine sahip olabilme
|
|
|
12- |
Birinci basamak sağlık hizmetinin gerektirdiği eczacılık hizmetlerini sunabilme
|
|
|
13- |
İlaçların hastaya sunulmasından önce, reçeteyi oluşturan ilaçların en uygun dozu, uygulama yolları ve geçimsizlikleri konusunda gerekli bilgiye sahip olma ve bu bilgileri kullanabilme
|
|
|
14- |
İlaçların ve tıbbi ürünlerin metabolizmaları, etkileri ve kullanımları ile ilgili bilgileri kullanarak hastaların reçetelerini doğru ve uygun olarak karşılayabilme
|
|
|
15- |
İlaçların en uygun şekilde kullanımını sağlamak ve teşvik etmek amacıyla farmasötik bakım ve klinik eczacılık uygulamaları çerçevesinde hasta kayıtlarını yönetebilme; hasta, hekim ve diğer sağlık personeline ilaçlar konusunda danışmanlık hizmeti verebilme
|
|
|
16- |
İlaçların en uygun şekilde kullanımını sağlamak ve teşvik etmek amacıyla, farmasötik bakım ve klinik eczacılık uygulamaları çerçevesinde ilaç tedavisinin hasta boyutunda değerlendirilmesi, değiştirilmesi ve karar verilmesi aşamalarına katılabilme ve bu alanda yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
17- |
Doğru ilaç kullanımını teşvik etmek üzere kullanımındaki eğilimleri izleme, değerlendirme ve çözüm geliştirebilme becerilerine sahip olabilme
|
|
|
18- |
İlaçlar ve sağlık alanında eğitim verebilme, danışmanlık ve denetim yapabilme
|
|
|
19- |
Eczacılık meslek uygulama alanlarının gerektirdiği çeşitli teknolojik araçlar, bilgi kaynakları ve yazılımlar konusunda yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
20- |
En az bir yabancı dili kullanarak eczacılık uygulama alanlarındaki bilgi ve gelişmeleri izleyebilme ve meslektaşları ile iletişim kurabilme
Yaşam boyu öğrenmenin bilincinde olarak, eczacılık meslek uygulamaları, bilim, teknoloji, çağdaş düşünce ve davranış boyutunda güncel bilgilere sahip olabilme, bu bilgileri geliştirebilme ve derinleştirebilme
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
3
|
42
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
6
|
2
|
12
|
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
2
|
4
|
8
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
1
|
1
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
2
|
4
|
8
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
1
|
1
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
72
|
|
AKTS
|
|
|
3.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
40
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
1.Vural, N., Toksikoloji Kitabı, Ankara: Ankara Üniv.Yay.No.73., 2005.
2.İmre, Z., Toksikoloji Kitabı, İstanbul: İstanbul Üniv.Yay.No.3525., 1988.
3.Satar S., Acilde Klinik Toksikoloji, Adana: Nobel Kitabevi, 2009.
4.Birinci Basamağa Yönelik, Zehirlenmeler Tanı ve Tedavi Rehberleri 2007, T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzısıhha Merkezi 2007.
5.Casarett and Doull’s Toxicology, The Basic Science of Poisons, the United States of America: The McGraw-Hill Companies, *Klaassen C.D., 7th ed., 2008.
6.Kayaalp, O., Akılcı Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji, Ankara: Pelikan Yayıncılık, 2012.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Vural, N., Toksikoloji Kitabı, Ankara: Ankara Üniv.Yay.No.73., 2005.
|
|