| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| KLİNİK III |
Birinci düzey |
4.1.01 |
Zorunlu |
7 |
4.00 |
4.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
YOK
|
|
Eğitimin dili
|
TÜRKÇE
|
|
Koordinatör
|
ARAŞTIRMA GÖREVLİSİ YUNUS EMRE ATAY
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. TAYFUR BEKYÜREK- PROF. DR. KUTLAY GÜRBULAK- PROF. DR. YAŞAR AKAR- DOÇ.DR. MURAT ABAY- DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA CANOOĞLU- PROF.DR. VEHBİ GÜNEŞ- PROF. DR. İHSAN KELEŞ- PROF. DR. ÖZNUR ASLAN- PROF.DR. ALİ CESUR ONMAZ- DR. ÖĞR. ÜYESİ İLKNUR KARACA BEKDİK- PROF.DR. GÜLTEKİN ATALAN- DOÇ. DR.HANİFİ EROL
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Araş Gör. Dr. Umut ALPMAN, Araş. Gör. Gökçen PERK, Araş Gör. Hazal Aysın ASLAN
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Yüz yüze & Online (Covid-19 pandemisinde YÖK’ün kararına göre karma ya da online olarak verilebilecektir)
|
|
Dersin amacı
|
Bu derste, öğrencilerin hastalıklar ve klinik bilimleri alanında tecrübe ve beceri kazanmaları üzere eğitilmeleri amaçlanmıştır.
|
|
Dersin tanımı
|
Klinik dersi öğrencilerin hastalıklar ve klinik bilimleri alanında tecrübe ve beceri kazanmalarını öğreten derstir.
|
|
1- |
PRATİK: Ders dönemi sonunda dersin öğrenciye kazandıracağı bilgi beceri ve kazanımların vurgulanması. Ders kaynaklarının ve derse ilişkin uygulama ve değerlendirme yöntemlerinin tanıtılması. Kliniklerde ve klinik laboratuvarında çalışma prensipleri, uyulması gereken biyogüvenlik kurallarının belirtilmesi. Kliniklerde ve klinik laboratuvarında olası biyolojik ve kimyasal tehlikeler ve önlemler konusunda bilgi aktarımı. Laboratuvara gönderilecek örneklerin alımı ve naklinde dikkat edilmesi gereken hususların ve biyogüvenlik kurallarının anlatılması. Derslerde not tutulması ve ders takibinin öneminin vurgulanması. Hastaya yaklaşım uygulaması
PRATİK: Dersin içeriği, kazanımları, işlenişi ve değerlendirme yöntemleri hakkında bilgilendirme yapılacaktır. Ders kaynakları gösterilecektir.
PRATİK: Dersin amacı ve içeriğinin belirtilmesi. Kliniklerde ve operasyon salonundaki çalışma prensipleri, uyulması gereken biyogüvenlik kurallarının belirtilmesi.
PRATİK: İneklerde östrus belirtileri
|
|
2- |
PRATİK: Hayvanlara yaklaşım ve klinik muayene yöntemleri
PRATİK: Muayene öncesi hazırlık, muayene edilecek hayvana yaklaşım ve alınması gereken önlem uygulamaları
PRATİK: Açık enfekte yaralarda sağaltım prosedürleri ve tedavi yöntemleri
PRATİK: Kısraklarda östrus belirtileri
|
|
3- |
PRATİK: Derinin muayenesi, konjuktivaların muayenesi, hastalıklar
PRATİK: Sistematik muayene planlaması ve hazırlığı
PRATİK: Kafatası travmalı hastalarda klinik bulgular, muayene yöntemleri ve tedavi protokolü
PRATİK: Kısraklarda östrus belirtileri
|
|
4- |
PRATİK: Lenf yumrularının muayenesi, Vücut ısısı ve ateş kavramı
PRATİK: Anamnez alma uygulamaları
PRATİK: Travmaya bağlı solunum güçlüğünde dikkat edilmesi gereken hususlar ve sağaltım yöntemleri
PRATİK: Köpeklerde östrus belirtileri
|
|
5- |
PRATİK: Genel muayene uygulamaları
PRATİK: Diafram fıtkı olgularının klinik değerlendirilmesi, röntgen yorumu ve sağaltımı
PRATİK: Kedilerde östrus belirtileri
PRATİK: Klinik Laboratuvar analizleri, hematolojik, biyokimyasal ve idrar analizleri
|
|
6- |
PRATİK: Dolaşım sisteminin muayenesi, periferal nabız, EKO ve EKG uygulamaları
PRATİK: Rutin muayene ekipmanları ve ileri tanı ekipmanları uygulamaları
PRATİK: Preoperatif ve post operatif hasta takibi
PRATİK: Östrus tespitinde vaginal sitoloji
|
|
7- |
PRATİK: Seminerler ve ödev sunumları ve kendi kendine öğrenme, sunma çalışmaları (SSL)
|
|
8- |
PRATİK: Solunum sistemi muayenesi, akciğer auskultasyonu, perkusyonu
PRATİK: Evcil hayfvanlarda dış genital organların inspeksiyon muayenesi
PRATİK: Premedikasyon amacıyla kullanılan ilaçlar, dozları ve kullanım sahaları
PRATİK: Dişi genital organların spekulum ve rektal palpasyon ile muayenesi
|
|
9- |
PRATİK: Solunum sistemi muayenesi, tracheal palpasyon
PRATİK: Evcil hayvanlarda vajinal muayene uygulamaları
PRATİK: Anestezi çeşitleri uygulanış yolları ve anestezi indüksiyonu
PRATİK: Östrus tespitinde ultrasonografik muayenez
|
|
10- |
PRATİK: Sindirim sisteminin muayenesi, ağız boşluğunun muayenesi, farenks, özefagus muayenesi
PRATİK: Evcil hayvanlarda vajinal sitoloji ile teşhis uygulamaları
PRATİK: Topallık dereceleri ve soğuk-sıcak intermittans topallık tespiti
PRATİK: İneklerde suni tohumlama teknikleri
|
|
11- |
PRATİK: Sindirim sistemi muayenesi, ön midelerin muayenesi, ağrı deneyleri, abomasum muayenesi, barsak sesleri
PRATİK: Evcil hayvanlarda rektal muayene uygulamaları
PRATİK: Hayvanlarda yaş tayini ve kullanılan yöntemler
PRATİK: Kısraklarda suni tohumlama teknikleri
|
|
12- |
PRATİK: Üriner sistemin muayenesi, üst ve alt üriner sistem hastalıklarına yaklaşımlar
PRATİK: Evcil hayvanlarda dişi genital organların ultrasonografik ve radyolojik muayenesi.
PRATİK: Apse olgularının sınıflandırılması, tedavi yöntemleri
PRATİK: Koyun ve keçilerde suni tohumlama teknikleri
|
|
13- |
PRATİK: Sinir sisteminin muayenesi, reflekskerin kontrolü
PRATİK: Evcil hayvanlarda dişi genital organlardan mikrobiyolojik örnek alma uygulamaları
PRATİK: Drenaj, sonda çeşitleri ve uygulanış yöntemleri
PRATİK: Kedi ve köpeklerde suni tohumlama teknikleri
|
|
14- |
PRATİK: Alerjik deri testleri; Tuberkulin, mallein testi uygulaması
PRATİK: Evcil hayvanlarda dişi genital organların endokrinolojik muayenesi uygulamaları
PRATİK: Sinir sistemi hasarı, paraliz ve spinal hasarlarda klinik muayene bulguları ve tedavi protokolü
PRATİK: Kanatlılarda suni tohumlama teknikleri
|
|
15- |
PRATİK: Enjeksiyon yöntemleri
PRATİK: Evcil hayvanlarda dişi genital organlardan biyopsi örneği alma uygulamaları
PRATİK: Ortepedi ameliyatlarında kullanılan materyaller ve kullanım amaçları
PRATİK: Mezbaha materyali dişi genital organ üzerinde suni tohumlama katateri uygulamasının yapılması.
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Tek veya sürü halindeki hayvanların ve bulunduğu çevrenin anamnezini doğru alır.
Dersin içeriği, kazanımları, işlenişi ve değerlendirme yöntemleri ve ders kaynaklarını bilir.
Dersin amacı, içeriğini ve kazanımlarını bilir. Kliniklerde ve operasyon salonundaki çalışma prensipleri, uyulması gereken biyogüvenlik kurallarını bilir.
İneklerde kızgınlık belirtilerini tespit edebilir.
|
|
2- |
Hasta hayvanları güvenli bir şekilde zabturapt altına alır ve müdahale eder. Bu işlemleri yaparken kendisine yardım edenleri yönlendirir.
Muayene öncesi hazırlığı, hayvana nasıl yaklaşacağını ve alması gereken tedbirleri uygular.
Açık enfekte yaralarda sağaltım prosedürleri ve tedavi yöntemlerini bilir.
Kısraklarda kızgınlık belirtilerini tespit edebilir.
|
|
3- |
Hayvanların zapturaptı için uygun teknikleri ve aletleri kullanır ve gerekli tedbirleri alır.
Muayene sistematiğinin planlar, anamnez alır, genel muayeneyi yapar.
Kafatası travmalı hastalarda klinik bulgular, muayene yöntemleri ve tedavi protokolünü bilir.
Koyun ve keçilerde kızgınlık belirtilerini tespit edebilir.
|
|
4- |
Muayene için hayvanlara nasıl yaklaşılacağını bilir
Muayene ekipmanlarını kullanabilir.
Travmaya bağlı solunum güçlüğünde dikkat edilmesi gereken hususlar ve sağaltım yöntemlerini bilir
Köpeklerde kızgınlık belirtilerini tespit edebilir.
|
|
5- |
Hayvanlarda özel muayene yöntemlerini bilir.
Evcil hayvanlarda ileri tanı yöntemlerini uygulanabilecektir.
Diafram fıtkı olgularının klinik değerlendirilmesi, röntgen yorumunu bilir ve sağaltımını yapabilir.
Kedilerde kızgınlık belirtilerini tespit edebilir.
|
|
6- |
Vücut sıcaklığı, nabız ve solunum sayısı gibi vital ölçümleri yapar ve değerlendirir.
Preoperatif ve post operatif hasta takibini yapabilir.
Östrustaki vaginal hücresel değişimleri bilir ve siklus dönemlerini tespit eder.
|
|
7- |
Tam bir klinik muayene yapar.
|
|
8- |
Hayvanlardan numune alma ve laboratuara gönderme kurallarını bilir.
Premedikasyon amacıyla kullanılan ilaçları, dozları ve kullanım sahalarını bilir.
Spekulum ve rektal palpasyon yardımı ile dişi genital organ muayenelerini yapabilir.
|
|
9- |
Ekipmanların sterilizasyonu ve giysilerin dezenfeksiyonu dâhil, biyogüvenlik prensiplerini doğru şekilde uygular.
Anestezi çeşitleri uygulanış yolları ve anestezi indüksiyonunu bilir.
İneklerde suni tohumlama yöntemlerini öğrenir.
|
|
10- |
Bulaşıcı ve salgın hastalıkların kontrolü̈ amacıyla, biyogüvenlik dâhil, gerekli önlemleri alır.
Topallık dercelerini bilir ve soğuk-sıcak intermittans topallığı tespit edebilir.
Kısraklarda suni tohumlama yöntemlerini öğrenir.
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Mesleki, hayvan refahı, müşteri, halk sağlığı, toplum ve çevre ile ilgili hususlar da dâhil olmak üzere veteriner hekimlerin içinde çalışması gereken etik ve yasal çerçeveyi anladığını gösterecek şekilde hareket etmek.
|
|
|
2- |
Bilimsel araştırma yöntemlerini, temel ve uygulamalı araştırmaların bilime katkısını ve 3R ilkesinin (Replacement, Reduction, Refinement) uygulanmasını anlamak.
|
|
|
3- |
Veteriner hekimliği uygulamaları ile ilgili organizasyon, yönetim ve mevzuat hakkında temel bilgi sahibi olduğunu göstermek.
|
|
|
4- |
Veteriner hekimin faaliyet gösterdiği ekonomik ve duygusal bağlamı anlamak.
|
|
|
5- |
Veteriner hekimin çalıştığı yerde kendisinin, hastaların, müşterilerin, meslektaşlarının ve çevrenin sağlık ve biyogüvenliğini korumak, izlemek ve geliştirilmesine katkıda bulunmak
|
|
|
6- |
Kalite güvence ilkeleri hakkında bilgi sahibi olduğunu göstermek; mesleki uygulamalarında risk yönetimi ilkelerini uygulamak.
|
|
|
7- |
İlgili kitleye uygun bir dil kullanarak, gizlilik ve mahremiyete tam saygı göstererek müşteriler, halk, profesyonel meslektaşlar ve sorumlu makamlarla etkili bir şekilde iletişim kurabilmek.
|
|
|
8- |
İletişim, liderlik, yönetim, ekip çalışması, karşılıklı saygı ve diğer sosyal beceriler dahil olmak üzere kişiler arası etkili etkileşim ilkelerini uygulamak.
|
|
|
9- |
Doğru klinik ve müşteri kayıtlarını, gerektiğinde vaka raporlarını ilgilileri için tatmin edici bir biçimde hazırlamak.
|
|
|
10- |
Hizmetlerin sunumunda multidisipliner bir ekibin üyesi olarak etkin bir şekilde çalışmak ve tüm ekip üyelerinin katkısını kabul etmek.
|
|
|
11- |
Literatürü ve sunumları eleştirel bir gözle inceleyebilmek ve değerlendirebilmek.
|
|
|
12- |
Veteriner iyi klinik uygulamaları ile araştırma temelli ve kanıta dayalı veteriner hekimliği sağlamak için “Tek Sağlık” ilkelerini anlamak ve uygulamak.
|
|
|
13- |
Kanıtları eleştirel ve akılcı bir şekilde analiz etme, yetersiz olunan konularla başa çıkma, beklenmedik durumlarla başa çıkma, bilgi ve becerileri çeşitli senaryolara ve bağlamlara uyarlama becerisini göstermek.
|
|
|
14- |
Hayvanların, insanların ve çevrenin sağlık, güvenlik ve refahının yanı sıra Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerini teşvik etmek amacıyla veteriner hekimliği mesleğinin ve Tek Sağlık kavramının ilerlemesine katkıda bulunmak.
|
|
|
15- |
Kişisel ve mesleki sınırlarını tanımak ve gerektiğinde profesyonel tavsiye, yardım ve destek alacağını bilme becerisini göstermek.
|
|
|
16- |
Yaşam boyu öğrenmeye ve mesleki gelişime bağlılık göstermek. Bu, mesleki deneyimin kaydedilmesini, paylaşılmasını, performans ve yetkinliği geliştirmek için önlemler alınmasını içerir.
|
|
|
17- |
Mesleki performansı iyileştirmek için düzenli olarak öz denetim ve akran grubu incelemesi gibi süreçlere katılmak.
|
|
|
18- |
Hayvan ya da hayvan gruplarında bulunan hayvanların geçmişi ile ilgili ilgili doğru elde edebilmek.
|
|
|
19- |
Hasta hayvanları güvenli bir şekilde ve hayvana saygı göstererek tutmak ve zapt etmek, bu tekniklerin uygulanması için yardımcı personellere talimat vermek.
|
|
|
20- |
Eksiksiz bir klinik muayene gerçekleştirmek ve klinik karar verme becerisini göstermek.
|
|
|
21- |
Uygun tedavi planları geliştirmek, mevcut kaynaklar ile uygun halk sağlığı ve çevresel hususları göz önünde bulundurarak bakımları altındaki hayvanın yararına olacak şekilde tedavi uygulamak.
|
|
|
22- |
Acil bir durumda müdahale etmek ve yaygın hayvan türlerinde ilk yardım uygulamak. Durumsal aciliyete öncelik vermek ve kaynakları buna göre tahsis etmek.
|
|
|
23- |
Bir hayvanın ya da hayvan grubunun fiziksel, refah ve beslenme durumunu değerlendirmek ve müşteriye hayvancılık, besleme, üreme, üretim, refah, bireysel sağlık, sürü sağlığı ve halk sağlığı ilkeleri hakkında tavsiyelerde bulunmak.
|
|
|
24- |
Örnekleri toplamak, muhafaza etmek ve nakletmek, uygun teşhis testlerini seçmek, test sonuçlarını yorumlamak ve sınırlamalarını anlamak.
|
|
|
25- |
Meslektaşlarla açık bir şekilde iletişim kurmak, sevk ve teşhis hizmetlerinde iş birliği yapmak.
|
|
|
26- |
Temel tanı ekipmanlarını kullanmak, hastalara iyi sağlık ve güvenlik uygulamaları kapsamında ve de mevcut yönetmeliklere uygun şekilde etkili bir muayene gerçekleştirmek.
|
|
|
27- |
Dijital araçların ve yapay zekânın veteriner hekimliğe katkısını bilmek ve kullanmak.
|
|
|
28- |
İhbarı mecburi, rapor edilebilir ve zoonotik hastalıkların yanı sıra hayvanlara yönelik kötü muamele durumlarla ilgili belirtileri tanımak ve ilgili makamlara bildirmek de dahil olmak üzere uygun önlemleri almak.
|
|
|
29- |
Hayvan bakımı ve refahı, hayvan hareketleri, bildirilmesi zorunlu ve rapor edilebilir hastalıklar, antimikrobiyallerin bilinçli kullanımı da dahil olmak üzere ilaçların kullanımı ile ilgili bilgi ve mevzuata ilişkin uygun kaynaklara erişmek.
|
|
|
30- |
İlaçları mevzuata ve en son kılavuzlara uygun olarak doğru ve sorumlu bir şekilde reçete etmek ve dağıtmak.
|
|
|
31- |
Şüpheli advers ilaç reaksiyonlarını uygun kanallar aracılığıyla ilgili resmi kurumlara bildirmek.
|
|
|
32- |
Biyogüvenlik için protokoller hazırlamak, çalıştığı yerin biyogüvenliğini değerlendirmek ve protokolleri doğru şekilde uygulamak.
|
|
|
33- |
Aseptik prosedürleri uygun şekilde gerçekleştirmek
|
|
|
34- |
Sedasyon, genel ve bölgesel anesteziyi güvenli bir şekilde uygulamak; kimyasal hareketsizleştirme yöntemlerini uygulamak.
|
|
|
35- |
Ağrıyı önlemek, değerlendirmek ve yönetmek.
|
|
|
36- |
Ötenazinin ne zaman uygun olduğunu bilmek, bunu hayvana ve sahiplerine saygı göstererek, uygun bir yöntem kullanarak, orada bulunanların güvenliğini de göz önünde bulundurarak gerçekleştirmek; karkasın etik ve yasal olarak imha edilmesi konusunda tavsiyelerde bulunmak.
|
|
|
37- |
Örnek alma, sevk etme ve raporlama dahil olmak üzere tüm yaygın hayvan türlerinde nekropsi yapmak.
|
|
|
38- |
Refah unsurlarına dikkat etmek, sistematik kaba post-mortem muayene ve gözlemleri kaydetmek, dokuları örnekleme, saklama ve taşıma dahil olmak üzere gıda üreten hayvanların anti-mortem muayenesini yapmak.
|
|
|
39- |
İlgili gıda teknolojisi de dahil olmak üzere, hayvansal kaynaklı ürünlerin kalite ve güvenliğini etkileyen koşulları doğru bir şekilde belirlemek için gıda ve yem denetimi yapmak.
|
|
|
40- |
İnsan sağlığının korunması, muhafazası ve iyileştirilmesine katkıda bulunma kapsamında hayvanlar, hayvansal ürünler ve yan ürünlerle doğrudan ya da dolaylı ilgisi olan koşulları belirleyerek halk sağlığını korumak.
|
|
|
41- |
Kabul edilmiş hayvan sağlığı, hayvan refahı, halk sağlığı ve çevre sağlığı standartları doğrultusunda, hastalığa ve türe uygun önleyici ve eradikasyon programları hakkında tavsiyelerde bulunmak ve bunları uygulamak.
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
15
|
4
|
60
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
4
|
2
|
8
|
|
Ödevler
|
1
|
1
|
1
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
1
|
1
|
1
|
|
Kısa sınavlar
|
1
|
1
|
1
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
4
|
1
|
4
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
1
|
1
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
15
|
1
|
15
|
|
Arazi çalışması
|
4
|
4
|
16
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
4
|
1
|
4
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
1
|
1
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
112
|
|
AKTS
|
|
|
4.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
70
|
|
Kısa sınav
|
1
|
20
|
|
Ödev
|
1
|
10
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
100
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
Alaçam, E., Şahal, M. 1997. Sığır hastalıkları, Medisan, Ankara.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Alaçam, E., Şahal, M. 1997. Sığır hastalıkları, Medisan, Ankara.
2. Aytuğ, N., Yavuz, H.M., Soylu, M.K. 1997. Köpek ve Kedi Hastalıkları, Reproduksiyon, Beslenma, Bakım ve Eğitim, F. Özsan Matbaacılık, Bursa.
3. Turgut, K., Ok, M. 1997. Veteriner Gastroenteroloji, Mikro Dizgi, Konya.
4. İmren, H.Y. 1998. Kedi ve Köpek Hastalıkları, Medisan, Ankara
5. Ettinger, S.J., Feldman E.C. 2000. Textbook of Veterinary Internal Medicine Diseases of the Dog and Cat, W. B. Saunders Company, Philadelphia, Newyork.
6. Smith, B.P. 1996. Large Animal Internal Medicine, Mosby Year Book, London, Boston, Philadelphia.
7. Turgut, K. 2000. Veteriner Klinik Laboratuar Teşhis. 2 Baskı, Bahçıvanlar.
8. Gül, Y. 2002. Geviş Getiren Hayvanların İç Hastalıkları, Özkan Matbaacılık Ltd. Şti., Ankara.
|
|