| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| BAĞIMLILIK PROBLEMLERİ |
Birinci düzey |
BGP 201 |
Zorunlu |
3 |
2.00 |
2.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. AYŞE EKEN
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. AYŞE EKEN,
DR. ÖĞRETİM ÜYESİ BURCU ÜNLÜ ENDİRLİK
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Yok
|
|
Dersin veriliş şekli
|
yüz yüze konu anlatımı, öğrencilerle karşılıklı konu tartışma, öğrenci sunumu.
|
|
Dersin amacı
|
Bu derste bağımlılık ve yol açtığı problemler ile ilgili bilgiler verilir. Derste; bağımlılık nedir ve bağımlılığın oluşum süreci, madde bağımlılığı, internet, kumar, seks ve alışveriş tipi bağımlılıklarının yol açtığı problemler ve alınması gereken önlemler, bireysel sorumluluklar, problemlerin tedavisi konuları işlenir.
|
|
Dersin tanımı
|
Madde bağımlılığı ve diğer bağımlılıkların yol açtığı problemler ve tedavi yöntemleri.
|
|
1- |
Bağımlılık Yapıcı Maddelerin Tarihçesi, Bağımlılık ile İlgili Temel Kavramlar ve Prensipler
|
|
2- |
Bağımlılığın Oluşma Süreci, Madde Bağımlılığı Ölçütleri
|
|
3- |
Morfin ve Esrar Tipi Bağımlılık
|
|
4- |
Alkol ve Barbitürat Tipi Bağımlılık
|
|
5- |
Tütün, Amfetamin ve Kokain Tipi Bağımlılık
|
|
6- |
Halüsinojen, Khat ve Uçucu Solvent Tipi Bağımlılık
|
|
7- |
Yeni Nesil Psikoaktif Madde Bağımlılığı, Bonzai- Flakka Bağımlılığı
|
|
8- |
Ara Sınav
|
|
9- |
Doping ve Doping Maddeleri
|
|
10- |
Madde Bağımlılığının Tedavisi
|
|
11- |
Teknoloji (İnternet, Cep telefonu, Bilgisayar ve Televizyon) Bağımlılığı
|
|
12- |
Kumar Bağımlılığı
|
|
13- |
Alışveriş Bağımlılığı
|
|
14- |
Yeme-İçme Bağımlılığı
|
|
15- |
Aşk ve İlişki Bağımlılığı, Seks Bağımlılığı
|
|
16- |
Final Sınavı
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Bağımlılık yapan maddelerin tarihçesi hakkında bilgi verir.
|
|
2- |
İlaç ve madde bağımlılığı, ilaç suitimali, çapraz bağımlık, tolerans, çapraz tolerans kavramlarını tanımlar. Bağımlılığın oluşum sürecini açıklar. Madde bağımlılığının tanımını yapar. Kimler madde bağımlısı olarak nitelendirilir açıklar. Dünya Sağlık Örgütüne (DSÖ) göre madde bağımlılığı sınıflandırmasını yapar.
|
|
3- |
Morfin tipi bağımlılığın özelliklerini açıklar. Morfin tipi bağımlılığın tedavisi hakkında fikir sahibidir. Hastalara morfin tipi bağımlılık hakkında bilgi verir ve yönlendirir.
|
|
4- |
Alkol tipi bağımlılığı açıklar. Alkol tipi bağımlılığın özelliklerini sayar. Alkol tipi bağımlılıktaki tedavi yaklaşımlarını sıralar. Toplumu alkol tipi bağımlılık ve tedavisi hakkında bilgilendirir.
|
|
5- |
Barbitürat tipi bağımlılığın özelliklerini sıralar. Barbitürat tipi bağımlılığın tedavi yaklaşımlarının açıklar. Barbitürat içeren ilaçların bağımlılık yapma potansiyeli ve suistimal edilmesi konularında hekimi ve hastaları bilgilendirir.
|
|
6- |
Tütün tipi bağımlılığın özelliklerini sayar. Sigaranın neden olduğu sağlık problemlerini sıralar. Toplumu sigaranın zararları hakkında bilinçlendirir. Türün tipi bağımlılığın tedavisinde kullanılacak yöntemleri açıklar.
|
|
7- |
Amfetamin ve koakain tipi bağımlılığın özelliklerini sayar. Bu bağımlılık tiplerinin tedavisi ve sonuçları hakkında topluma danışmanlık yapar.Esrar ve halüsinojen tipi bağımlılığın özelliklerini sayar. Bu bağımlılık tiplerinin tedavisi ve sonuçları hakkında topluma danışmanlık yapar. Khat ve uçucu solvent tipi bağımlılığın özelliklerini sayar. Bu bağımlılık tiplerinin tedavisi ve sonuçları hakkında topluma danışmanlık yapar.
|
|
8- |
Sentetik kannabinoidler, katinonlar, fenetilaminler ve diğer bağımlılık yapıcı maddeleri (triptaminler, piperazinler, halusinojen mantarlar, kratom, Salvia divinorum gibi herbal karışımlar vb.) ve bu maddeler ile oluşan bağımlılık türlerinin özelliklerini açıklar. Yeni çıkan bağımlılık yapıcı maddeleri ve formülasyonlarını araştırır. Bu maddeler hakkında çıkan haberleri takip eder. Bu maddelerin neden olabileceği sonuçlar hakkında toplumu bilgilendirir. Bu bağımlılık türünün tedavisi için hastaları ilgili merkezlere yönlendirir ve danışmanlık sağlar.
|
|
9- |
İnternet, cep telefonu, bilgisayar ve televizyon bağımlılığını açıklar. Kimlerin teknoloji bağımlısı olduğunu tanımlar. Teknoloji bağımlılığındaki tedavi yaklaşımları hakkında fikir sahibidir. Kumar bağımlılığını tanımlar ve sınıflandırır. Patolojik kumarbaz tanı kriterleri hakkında fikir sahibidir. Kumar bağımlılığındaki tedavi yaklaşımlarını açıklar.
|
|
10- |
Alışveriş ve yeme içme bağımlılığını açıklar. Bağımlılık yapma potansiyeli olan gıdalara örnekler verir. Bu bağımlılıklardaki tedavi yaklaşımları hakkında fikir sahibidir.Aşk ve ilişki bağımlılığını tanımlar. Bu bağımlılık türlerinin belirtilerini sıralar. Seks bağımlılığını tanımlar. Bu bağımlılık türlerindeki tedavi yaklaşımlarını açıklar.
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Eczacılık mesleğini, mevcut yasalar ve mevzuat doğrultusunda, etik ve deontolojik ilkeler çerçevesinde uygulayabilme ve gerektiğinde bu anlamda inisiyatif kullanabilme
|
|
|
2- |
Edinmiş olduğu bilgileri toplumun sağlık düzeyinin ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi için kullanabilme
|
|
|
3- |
Eczacılık meslek uygulamalarındaki süreçleri ve kişiler arası ilişkileri yönetebilme ve iletişim yeteneklerini kullanabilme
|
|
|
4- |
Meslek uygulama alanlarındaki çalışma süreçlerini planlayabilme, ekip üyesi olabilme, ortak çalışmalara katılabilme ve bu çalışmaları yönetebilme
|
|
|
5- |
Evrensel ve ulusal sağlık sorunlarının farkında olarak sağlık hizmet kalitesinin artırılmasına yönelik politikalar üretebilme
|
|
|
6- |
İnsan sağlığının temelini oluşturan biyolojik sistemlerin işleyişi, sürdürülmesi ve patolojisine yönelik kavramlara sahip olabilme
|
|
|
7- |
Temel ve uygulamalı fen bilimlerini eczacılık meslek uygulamaları ile birleştirerek eczacılık alanında kullanabilme
|
|
|
8- |
Eczacılık alanında sahip olduğu bilgileri, farklı disiplinlerden gelen bilgilerle bütünleştirip yorumlayabilme, analiz edebilme ve çözüm önerileri getirebilme
|
|
|
9- |
Doğal, sentetik ve biyolojik kaynaklı ilaç etkin ve yardımcı maddelerinin araştırılması, geliştirilmesi ve üretilmesi konularında yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
10- |
Farmasötik preparatların ve tıbbi ürünlerin araştırılması, geliştirilmesi ve üretilmesi konularında yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
11- |
İlaç etkin ve yardımcı maddelerinin, farmasötik preparatların ve tıbbi ürünlerin fiziksel, kimyasal, biyolojik, mikrobiyolojik ve toksikolojik analizleri konusunda yeterli bilgi ve uygulama becerisine sahip olabilme
|
|
|
12- |
Birinci basamak sağlık hizmetinin gerektirdiği eczacılık hizmetlerini sunabilme
|
|
|
13- |
İlaçların hastaya sunulmasından önce, reçeteyi oluşturan ilaçların en uygun dozu, uygulama yolları ve geçimsizlikleri konusunda gerekli bilgiye sahip olma ve bu bilgileri kullanabilme
|
|
|
14- |
İlaçların ve tıbbi ürünlerin metabolizmaları, etkileri ve kullanımları ile ilgili bilgileri kullanarak hastaların reçetelerini doğru ve uygun olarak karşılayabilme
|
|
|
15- |
İlaçların en uygun şekilde kullanımını sağlamak ve teşvik etmek amacıyla farmasötik bakım ve klinik eczacılık uygulamaları çerçevesinde hasta kayıtlarını yönetebilme; hasta, hekim ve diğer sağlık personeline ilaçlar konusunda danışmanlık hizmeti verebilme
|
|
|
16- |
İlaçların en uygun şekilde kullanımını sağlamak ve teşvik etmek amacıyla, farmasötik bakım ve klinik eczacılık uygulamaları çerçevesinde ilaç tedavisinin hasta boyutunda değerlendirilmesi, değiştirilmesi ve karar verilmesi aşamalarına katılabilme ve bu alanda yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
17- |
Doğru ilaç kullanımını teşvik etmek üzere kullanımındaki eğilimleri izleme, değerlendirme ve çözüm geliştirebilme becerilerine sahip olabilme
|
|
|
18- |
İlaçlar ve sağlık alanında eğitim verebilme, danışmanlık ve denetim yapabilme
|
|
|
19- |
Eczacılık meslek uygulama alanlarının gerektirdiği çeşitli teknolojik araçlar, bilgi kaynakları ve yazılımlar konusunda yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
20- |
En az bir yabancı dili kullanarak eczacılık uygulama alanlarındaki bilgi ve gelişmeleri izleyebilme ve meslektaşları ile iletişim kurabilme
Yaşam boyu öğrenmenin bilincinde olarak, eczacılık meslek uygulamaları, bilim, teknoloji, çağdaş düşünce ve davranış boyutunda güncel bilgilere sahip olabilme, bu bilgileri geliştirebilme ve derinleştirebilme
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
1
|
14
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
6
|
1
|
6
|
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
1
|
1
|
1
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
1
|
2
|
2
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
1
|
1
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
1
|
1
|
1
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
1
|
1
|
|
Araştırma
|
6
|
1
|
6
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
32
|
|
AKTS
|
|
|
1.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
0
|
0
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
1
|
40
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
1. Uzbay T., Mised, Türk Eczacılar Birliği Yayını/Meslek İçi Sürekli Eğitim Dergisi, Sayfa: 5-73, sayı:21-22., Aralık 2009.
2. Vural, N., Toksikoloji Kitabı, Ankara: Ankara Üniv.Yay.No.73., 2005.
3. İmre, Z., Toksikoloji Kitabı, İstanbul: İstanbul Üniv.Yay.No.3525., 1988.
4. Satar S., Acilde Klinik Toksikoloji, Adana: Nobel Kitabevi, 2009.
5. Birinci Basamağa Yönelik, Zehirlenmeler Tanı ve Tedavi Rehberleri 2007, T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzısıhha Merkezi 2007.
6. Casarett and Doull’s Toxicology, The Basic Science of Poisons, the United States of America: The McGraw-Hill Companies, *Klaassen C.D., 7th ed., 2008.
7. Kayaalp, O., Akılcı Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji, Ankara: Pelikan Yayıncılık, 2012.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Web siteleri
|
|