| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| TÜRK DİLİ - I |
Birinci düzey |
METD 101 |
Zorunlu |
1 |
2.00 |
2.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
TÜRKÇE
|
|
Koordinatör
|
ÖĞRETİM GÖREVLİSİ ÖMER ERDOĞAN
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
-
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Yok
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Sınıf dersleri/Yüz yüze eğitim/ Dersler/ alıştırmalar,/Sunum/Gösterme vs.
|
|
Dersin amacı
|
Türkçe dilbilgisi, dil ve kültür ilişkisi, sesler ve ses uyumu, isimler, sıfatlar, vb gramer kuralları, yazım hataları ve noktalama işaretleri, kısaltmalar, kelime yapısı ve çalışması, sözlük, yazım çalışması, kitap yorumları, edebi yazı türleri, yaratıcı yazma ve gezi yazısı gibi konulara dayalı çalışmalar yapmak. Öğrencilere Türkçenin tarihi ve bugünkü durumu hakkında bilgi verip Türkçeyle yazılmış metinler üzerinde çalışmalar yapmaktır.
|
|
Dersin tanımı
|
Dilin tanımı, dilin özelliği, dil ve biliş, dil ve toplum, dil ve kültür, dil aileleri, dil yapısı ve kaynakları, Türk dilinin diğer diller arasındaki yeri, Türkçenin fonetik özellikleri, fonetik kuralları, Türkçede kırılma, büküm, Türkçede kelime kategorileri, imla kuralları, kompozisyon, cümlenin unsurları ve analiz örnekler
|
|
1- |
Dil Nedir? Dillerin Doğuşu Dil ile ilgili Tanımlar. Kültür nedir? İletişim nedir? :Dil ve İletişim: anlama, anlatma, okuma, yazma konuşma (Dil becerileri) Sözlü, Yazılı ve sözsüz (beden dili) Noam Chomsky, Ferdinand de Saussure, Edward Sapir, Berke Vardar, Muharrem Ergin…. Yunus Emre’nin “Söz Ola Kese Savaşı” ve “Sözlerin Aslı” şiiri Osman Akalın’ın “Yükseklerde” romanı ve “En İyi Korunan Oda” adlı hikayesi; Bayram Durbilmez, “Birname, Yarname, Turnalar” şiir kitaplarından incelemeler.
|
|
2- |
Dil-beyin, dil-düşünce bağlantısı, dil-kültür-bağlantısı, dil-toplum bağlantısı Dil ve İletişim: Düşünme, anlatım, dinleme, kariyer belirleme, bir kültüre ait olma; derinlik bakımından dil (tarihsel, çağdaş…), Kullanım boyutu bakımından dil (kişisel, toplumsal…), oluş biçim bakımından dil (fiziksel, ruhsal….) İletişimin temel ögeleri, sağlıklı iletişim, sen, ben dili… Kod, simge (Yaygın istiareler) Faruk Nafiz Çamlıbel “At” şiiri
|
|
3- |
Dilin Özellikleri, Dil-Kültür ilgisi:Mehmet Kaplan “Dil ve Kültür”
|
|
4- |
Dünya dilleri ve Türkçe, Yeryüzündeki diller, Türkçenin dünya dilleri arasındaki yeri ve yayılma alanları: Prof Dr. Ahmet Temir. Prof. Dr. Tuncer Gülensoy, Prof Dr. Ahmet Bican Ercilasun, Prof Dr. Zeynep Korkmez, Prof Dr. Ahmet Buran. Türk Dünyası El Kitabı makale okuma, araştırma ve inceleme
|
|
5- |
Ural-Altay Dilleri Teorisi, Altayistik-Mongolistik ve ilgili alanlarda yapılan çalışmalar, Türkçenin tarihsel dönemleri, Türk Alfabeleri:Orhun Kitabeleri metinleri, Aprın Çor Tigin Şiirleri, Çatikler, Sudurlar, Edgü Öglü Tigin birle Ayıg Ögli Tigin
|
|
6- |
Dil Bilgisi: Dilbilgisinin bölümleri, Türkiye Türkçesi Gramerinin Tarihi Gelişimi:Dil bilgisi ve farkındalık, fark etme yeteneğimizi ve dil bilgisi, İçsel farkındalık, dışsal farkındalık, duyusal farkındalık. Dil bilgisi açısından farkındalık konuları ÖDEV: Kendinizle baş başa kalabileceğiniz bir tabiat manzarasında bir doğa yürüyüşü yapınız, koklayın, tadın, dokunun, görün, sesini duyun, bir yaprağı alın parmağınızda dokunu, ezin, dokusunu hissedin, sonra farkındalığınızı içinde bulunduğunuz tamamını, kendinizle güneş ışığını, gölgeleri, yeryüzündeki güneşi, yürürken ayağınızın altındakileri duygusunu içerecek şekilde genişletin ve hissettiklerinizi yazınız.
|
|
7- |
Ses Bilgisi Türkçenin ses yapısı, Türkçenin heceleri, ses uyumları, vurgu, kavşak, ton, ezgi ses olayları… ÖDEV: Şiirlerde Yaygın olarak yer alan zihniyeti, •Ahenk unsurlarının nasıl kullanıldığını, • Kullanılan dilin özelliklerini, • Yapının nasıl oluştuğunu, • Genel olarak kullanılan temaları, • Şiir gerçekliğinin nasıl verildiğini, • Şairin hangi geleneğe bağlı kaldığını, • Şairin yaşamından, yetiştiği ortamdan izler bulunup bulunmadığını araştırmanız, araştırma sonucunu raporlaştırmanız ve sınıfınızda bir sunum yapmanız beklenmektedir.
|
|
8- |
Dil ve Organlar Diksiyon (Güzel Konuşma) Ses ve ses organları arasındaki ilişki, tekerlemeler Fuzuli’nin “Su Kasidesi” Nihad Sami Banarlı “Raks Eden Dil” Nazım Hikmet “Salkım Söğüt” Orhan Seyfi Orhon “Veda” Yunus Emre “Çağırayım Mevla’m Seni” Yahya Kemal Beyatlı “Ses” ÖDEV: Dil ve Anlatım Açısından: Hitabet Empati-İletişi Üslup Beden Dili Kullanımı Dil Düşünce Diksiyon Bir merdivenini önemli basamakları olarak yukarıdaki konuları araştırarak, önemli saydığınız özelliklerini kendinize ait ifadelerle yazınız.
|
|
9- |
Yapı Bilgisi, Yapım Ekleri, Çekim Ekleri: Refik Halit Karay “Eskici” Kül Tigin Abidesi “Güney Yüzü”, Yunus Emre İlahi “Işkun aldı benden beni”, Haldun Taner “Keşanlı Ali Destanı”
|
|
10- |
Kelime: A. Anlam Derecelerine Göre Kelimeler B. Anlam İlişkilerine Göre Kelimeler C. Yapı Bakımından Kelime Çeşitleri Roger CAILLOIS ”Sözün Gücü” Senin bir yumurtan var, benim bir yumurtam var; yumurtalarımız değişirsek ikimizin de birer yumurtası olur. Senin bir fikrin var, benim bir fikrim var, fikirlerimizi değişirsek ikimizin de ikişer fikri olur. Çin atasözü Hacivat-Karagöz: Hacivat — Sen davul çalmasını bilir misin? Karagöz — Haydi doğru hapise. Hacivat — Ne hapsine Karagözüm? Karagöz — Bekçinin davulunu çalayım, polisler yakalasınlar. Hacivat — Yani Karagöz’üm, mânicilerin çaldığı gibi. Abdulvahap KOCAMAN “Döndü Dönmedi”
|
|
11- |
Kelime Türleri, Kelime Grupları:Mahmut Şevket Esendal “Hayat Ne Tatlı” adlı hikâye Ahmet Efe “Binlerce Güvercin” Peyami Safa “Fatih Harbiye Tarık Buğra “Oğlumuz” Faruk Nafiz Çamlıbel “Çoban Çeşmesi”
|
|
12- |
Cümle: Cümlenin Ögeleri: Mehmet Akif Er4soy “İstiklal Marşı” Cümle tahlili Kemal Tahir “Kitapların Oluşumu Nurullah ATAÇ “Saygı” Cevat Şakir Kabaağaçlı “Deniz Kızı Adası”
|
|
13- |
Yazım Kuralları: Seslerle ve Eklerle ilgili Kurallar: Gazetelerdeki yazılardan üç tane güncel bir makaledeki noktalama işaretleri kullanım görevleri açısından inceleyiniz ve ilgili yerlere görevlerini yazınız.
|
|
14- |
Noktalama İşaretleri:İstiklal Marşı ve Gençliğe Hitabenin noktalama işaretleri bakımından incelemesi
|
|
15- |
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Türkçe etkin sözlü ve yazılı iletişim kurabilme becerisi,
|
|
2- |
Yazılı ve sözlü anlatım becerileri, temel yazım ve noktalama kurallarının doğru kullanımı, yazılı ve sözlü anlatımda özgüven ve yaratıcılık.
|
|
3- |
Yasam boyu öğrenme gereğini algılamak ve kendi kendine öğrenme becerisini kazanmak,
|
|
4- |
Değişken koşullara uyum sağlayabilme becerisi,
|
|
5- |
Mesleki ve etik sorumluluklara sahip olma, yetki alabilme ve gereğini yerine getirebilme becerisi,
|
|
6- |
Analitik düşünce ile mevcut sistemleri inceleme, iyileştirme ve geliştirmeye yönelik algoritmik çözümler üretebilme becerisi,
|
|
7- |
Takım çalışması yapabilme becerisi.
|
|
8- |
|
|
9- |
|
|
10- |
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
1a)Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi
birikimine sahip olma becerisi.
|
|
|
2- |
1b)Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanabilme becerisi.
|
|
|
3- |
2)Karmaşık mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu
amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi.
|
|
|
4- |
3)Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi.
|
|
|
5- |
4)Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi.
|
|
|
6- |
5)Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi.
|
|
|
7- |
6a)Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda bağımsız olarak etkin biçimde çalışabilme becerisi;
|
|
|
8- |
6b)Bağımsız olarak bireysel çalışma becerisi.
|
|
|
9- |
7a)Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi.
|
|
|
10- |
7b)En az bir yabancı dil bilgisine sahip olma becerisi.
|
|
|
11- |
7c)Etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme, etkin sunum yapabilme, açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi.
|
|
|
12- |
8a)Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda farkındalık.
|
|
|
13- |
8b)Bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi.
|
|
|
14- |
9)Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk ve mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi.
|
|
|
15- |
10)Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık; sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi.
|
|
|
16- |
11)Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık.
|
|
|
17- |
12)Sensör teknolojileri, kontrol sistemleri, elektronik, mekanik ve bilgisayar mühendisliği disiplinlerine dair temel bilgiye sahip olma ve bu disiplinleri entegre ederek mühendislik çözümleri geliştirme becerisi.
|
|
|
18- |
13)Dinamik sistemler, elektromekanik cihazlar ve donanım-yazılım entegre sistemlerinin analizi, tasarımı ve optimizasyonunu yapabilme becerisi.
|
|
|
19- |
|
|
|
20- |
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
2
|
28
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
10
|
1
|
10
|
|
Ödevler
|
1
|
1
|
1
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
1
|
1
|
1
|
|
Kısa sınavlar
|
1
|
1
|
1
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
1
|
1
|
1
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
1
|
1
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
1
|
1
|
1
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
1
|
1
|
|
Araştırma
|
1
|
1
|
1
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
46
|
|
AKTS
|
|
|
2.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
70
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
1
|
30
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
100
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
Ders Notlarım, Muharrem Ergin, Türk Dili, Bayrak Yayınları, İstanbul, Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, Ankara. İmla Kılavuzu, Türk Dil Kurumu, Ankara.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Muharrem Ergin, Üniversiteler için Türk Dili, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 1986. Doğan Aksan, Her yönüyle Dil (1, 2, 3), TDK Yayınları, Ankara 1982. Bedia Akarsu, Wilhelm von Humbolt’ta Dil Kültür Bağıntısı, İstanbul 1985. Tahsin Banguoğlu, Türkçenin Grameri, Baha Matbaası, İstanbul 197. Bacon, Denemeler, MEB Yayınları. Alain, Minerva veya Bilgelik, (Çev. Ayda Yörükan), Tur Yayınları, Ankara 1971. Montaigne, Denemeler, (Çev. Sabahattin Eyüboğlu), Cem Yayınları, Ankara 1972. Ömer Asım Aksoy, Dil Yanlışları, TDK Yayınları, Ankara 1980. Şiar Yalçın, Doğru Türkçe, Metis Yayınları, İstanbul 1997. Walter Porzig, Dil Denen Mucize, (Çev. Vural Ülkü), Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 1990. Yabancılar İçin Türkçe Dersleri, Kaya Can, ODTÜ-ANKARA-1987 Sermet Sami Uysal, Yabancılara Türk Dilbilgisi, Sermet Matbaası, Vize 1980. Gökhan Evliyaoğlu, Konuşma Sanatı, Ankara Gazeteciler Cemiyeti Yayını, Ankara 1973., Ahmet Beserek, Türkçe Cümle Yapısı, MEB Yayınları, İstanbul 1991, Mustafa Argunşah, Sözüm Türkçe Üstüne, Kesit Yayınları, İstanbul, 2008, Mustafa Argunşah, Dil Yarası, Kayseri, 2008., Bekir Oğuz Başaran, Necip Fazıl Gerçeği, NKM Yayınları, İstanbul, 2011, Unmerto Eco, Anlatı Ormanlarında Gezinti, Can Yayınları, İstanbul 1995., İsmail Parlatır, Güzel Yazılar Denemeler, TDK Yayınları, 1999., Akşit Göktürk, Okuma Uğraşısı, İnkılap Kitabevi, İstanbul, 1988.
|
|