| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| SERBEST RADİKALLER |
Birinci düzey |
SEÇ 321 |
Seçmeli |
5 |
2.00 |
2.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. BEHZAT ÇİMEN
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
DOÇ. DR. BEHZAT ÇİMEN
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Yok
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Konular power point sunum tekniği ile anlatılır. Ders sonunda öğrencilerle soru-cevap şeklinde konu tekrarı yapılır. Öğrencilere ödev olarak literatür taraması verilir ve bir makalenin hazırlanıp sunulması istenir. Makalenin öğrenci tarafından sunulmasından sonra bu makale tüm öğrencilerle birlikte tartışılır.
|
|
Dersin amacı
|
Öğrencileri, serbest radikallerin önemi, yol açtıkları oksidatif hasarlar, çeşitli hastalıklarda ve karsinojenezdeki rolleri ve bu radikallere karşı enzimatik ve enzimatik olmayan koruyucu sistemler hakkında bilgilendirmektir.
|
|
Dersin tanımı
|
Serbest radikaller ve bunların etki mekanizmaları ile bunlara karşı mevcut antioksidan savunma sistemler öğretilecektir.
|
|
1- |
Serbest radikal tanımı ve bunların başlıca oluşum kaynakları
|
|
2- |
Oksijen türevi serbest radikaller, oksidatif stres tanımı
|
|
3- |
Oksijen türevi olmayan serbest radikaller
|
|
4- |
Nitrik oksit, Nitrozatif stres ve tanımı
|
|
5- |
Serbest radikallere karşı enzimatik koruyucu sistemler (antioksidan enzimler)
|
|
6- |
Serbest radikallere karşı enzimatik olmayan koruyucu sistemler (antioksidanlar)
|
|
7- |
Serbest radikallerin çeşitli hastalıklardaki rolü
|
|
8- |
Ara sınav
|
|
9- |
Oksidatif stres ve yaşlanma
|
|
10- |
Oksidatif stres ve kanser
|
|
11- |
Demir aracılıklı oksidatif hasarlar
|
|
12- |
Oksidatif DNA hasarları ve biyomarkörleri
|
|
13- |
Oksidatif stres parametrelerinin analizi
|
|
14- |
Nitrozatif stres parameterlerinin analizi
|
|
15- |
Konu tekrarı
|
|
16- |
Final sınavı
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Serbest radikal ve oksidatif stres konuları hakkında ilgili tanımları öğrenir.
|
|
2- |
Serbest radikallerin oluşum mekanizmalarını bilir.
|
|
3- |
Oksijen türevli serbest radikallerin biyolojik sistemdeki rollerini öğrenir.
|
|
4- |
Oksidatif hasarın hastalıklarla ilişkisini öğrenir.
|
|
5- |
Antioksidanları ve bunların insan sağlığındaki önemini bilir.
|
|
6- |
Konu ile ilgili güncel literatür takibi yapabilir.
|
|
7- |
|
|
8- |
|
|
9- |
|
|
10- |
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Eczacılık mesleğini, mevcut yasalar ve mevzuat doğrultusunda, etik ve deontolojik ilkeler çerçevesinde uygulayabilme ve gerektiğinde bu anlamda inisiyatif kullanabilme
|
|
|
2- |
Edinmiş olduğu bilgileri toplumun sağlık düzeyinin ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi için kullanabilme
|
|
|
3- |
Eczacılık meslek uygulamalarındaki süreçleri ve kişiler arası ilişkileri yönetebilme ve iletişim yeteneklerini kullanabilme
|
|
|
4- |
Meslek uygulama alanlarındaki çalışma süreçlerini planlayabilme, ekip üyesi olabilme, ortak çalışmalara katılabilme ve bu çalışmaları yönetebilme
|
|
|
5- |
Evrensel ve ulusal sağlık sorunlarının farkında olarak sağlık hizmet kalitesinin artırılmasına yönelik politikalar üretebilme
|
|
|
6- |
İnsan sağlığının temelini oluşturan biyolojik sistemlerin işleyişi, sürdürülmesi ve patolojisine yönelik kavramlara sahip olabilme
|
|
|
7- |
Temel ve uygulamalı fen bilimlerini eczacılık meslek uygulamaları ile birleştirerek eczacılık alanında kullanabilme
|
|
|
8- |
Eczacılık alanında sahip olduğu bilgileri, farklı disiplinlerden gelen bilgilerle bütünleştirip yorumlayabilme, analiz edebilme ve çözüm önerileri getirebilme
|
|
|
9- |
Doğal, sentetik ve biyolojik kaynaklı ilaç etkin ve yardımcı maddelerinin araştırılması, geliştirilmesi ve üretilmesi konularında yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
10- |
Farmasötik preparatların ve tıbbi ürünlerin araştırılması, geliştirilmesi ve üretilmesi konularında yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
11- |
İlaç etkin ve yardımcı maddelerinin, farmasötik preparatların ve tıbbi ürünlerin fiziksel, kimyasal, biyolojik, mikrobiyolojik ve toksikolojik analizleri konusunda yeterli bilgi ve uygulama becerisine sahip olabilme
|
|
|
12- |
Birinci basamak sağlık hizmetinin gerektirdiği eczacılık hizmetlerini sunabilme
|
|
|
13- |
İlaçların hastaya sunulmasından önce, reçeteyi oluşturan ilaçların en uygun dozu, uygulama yolları ve geçimsizlikleri konusunda gerekli bilgiye sahip olma ve bu bilgileri kullanabilme
|
|
|
14- |
İlaçların ve tıbbi ürünlerin metabolizmaları, etkileri ve kullanımları ile ilgili bilgileri kullanarak hastaların reçetelerini doğru ve uygun olarak karşılayabilme
|
|
|
15- |
İlaçların en uygun şekilde kullanımını sağlamak ve teşvik etmek amacıyla farmasötik bakım ve klinik eczacılık uygulamaları çerçevesinde hasta kayıtlarını yönetebilme; hasta, hekim ve diğer sağlık personeline ilaçlar konusunda danışmanlık hizmeti verebilme
|
|
|
16- |
İlaçların en uygun şekilde kullanımını sağlamak ve teşvik etmek amacıyla, farmasötik bakım ve klinik eczacılık uygulamaları çerçevesinde ilaç tedavisinin hasta boyutunda değerlendirilmesi, değiştirilmesi ve karar verilmesi aşamalarına katılabilme ve bu alanda yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
17- |
Doğru ilaç kullanımını teşvik etmek üzere kullanımındaki eğilimleri izleme, değerlendirme ve çözüm geliştirebilme becerilerine sahip olabilme
|
|
|
18- |
İlaçlar ve sağlık alanında eğitim verebilme, danışmanlık ve denetim yapabilme
|
|
|
19- |
Eczacılık meslek uygulama alanlarının gerektirdiği çeşitli teknolojik araçlar, bilgi kaynakları ve yazılımlar konusunda yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
20- |
En az bir yabancı dili kullanarak eczacılık uygulama alanlarındaki bilgi ve gelişmeleri izleyebilme ve meslektaşları ile iletişim kurabilme
Yaşam boyu öğrenmenin bilincinde olarak, eczacılık meslek uygulamaları, bilim, teknoloji, çağdaş düşünce ve davranış boyutunda güncel bilgilere sahip olabilme, bu bilgileri geliştirebilme ve derinleştirebilme
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
2
|
28
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
6
|
2
|
12
|
|
Ödevler
|
2
|
2
|
4
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
1
|
1
|
1
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
1
|
1
|
1
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
1
|
1
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
47
|
|
AKTS
|
|
|
2.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
0
|
0
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
1
|
40
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
8. Aydın, A., Sayal, A., Işımer, A., Serbest radikaller ve antioksidan savunma sistemi, GATA Basımevi, Ankara, 2001.
9. Mercan, U., Toksikolojide serbest radikallerin önemi, YYU Vet Fak Derg., 15:1-2, 91-96, 2004.
10. Aydın, A., Nitrik oksid ve oksidatif stres arasındaki ilişkinin incelenmesi, Doktora Tezi, Ankara, 1995.
11. Casarett and Doull’s Toxicology, The Basic Science of Poisons, the United States of America: The McGraw-Hill Companies, *Klaassen C.D., 7th ed. (2008)
12. Halliwell, B., and Gutteridge, J.M.C., Free radicals in biology and medicine, Second edition, Clarendon Press, Oxford, 1989.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
13. Balcıoğlu, A., Nitrik Oksid: Yeni biyolojik ikincil haberci, Hacettepe Üniversitesi Ecz Fak Dergisi, 13, 31-45, 1993.
14. Akılcı Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji, Ankara: Pelikan Yayıncılık, *Kayaalp, O.( 2012).
|
|