| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| KLİNİK BİYOKİMYA |
Birinci düzey |
KBY 302 |
Zorunlu |
6 |
3.00 |
3.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. BEHZAT ÇİMEN
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
DOÇ. DR. BEHZAT ÇİMEN
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Yok
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Teorik
|
|
Dersin amacı
|
Bu dersin amacı, klinik biyokimya parametrelerini ve insan biyokimyasını öğrencilere öğretmektir.
|
|
Dersin tanımı
|
İnsan biyokimyası ve hastalıklar
|
|
1- |
Karbohidrat metabolizması ve diabetes mellutus
|
|
2- |
Serum lipidleri ve lipoproteinler, ilişkili hastalıklar
|
|
3- |
Sodyum, potasyum, kalsiyum, fosfat ve magnezyum
metabolizması
|
|
4- |
TANI ARAÇLARI OLARAK ENZİMLER:
a) Kalp, karaciğer, iskelet kası vs. enzimleri ve düzeylerinin tayini. Plazmadaki bu enzimlerin düzeyleri doku hasarının derecesi ile ilgilidir.
b) Tanıda kullanılan enzimlerin dağılımı: Karaciğer: LD5, ALT, AST. Kalp: LD1, AST,CK. Pankreas: LPS, AMS. Tükürük bezleri: AMS. Kemik: ALP. Kas: CK. Safra yolları: ALP, GGT. Prostat: ACP
|
|
5- |
HASTALIKLARIN TEŞHİSİNDE ENZİMLER:
a) Kalp hastalıkları: ALT, LD1, CK
b) Hepatic hastalıklar: a) Hepatosellular hastalıklar: ALT, AST, LD5, b) Safra yolları hastalıkları: ALP, GGT
c) İskelet kası hastalıkları: Kas distrofisi, kas travması, kas hipoksisi, sıkça yapılan IM enjeksiyonlar: CK, AST
d)Kemik hastalıkları: Paget kemik hastalığı, rikets, osteomalazi: ALP
e) Pankreatik hastalıklar: Akut pankreatit: Lipaz, AMS
f) Tükürük bezi hastalığı (kabakulak): Tükürük bezi enflamasyonu, kabakulak: a-Amilaz (AMS)
|
|
6- |
g) Malignensiler:
-Prostatik karsinoma, kemik metastatic karsinoma: Plazma (Asit fosfataz) ACP düzeyleri
-Pankreatik karsinoma, Safra kanalı karsinoması, Karaciğer metastazı: Alkalin fosfataz (ALP) düzeyleri
-Lösemi, Lenfomalar, Karaciğer metastazı: Total laktat dehidrogenaz (LDH) düzeyleri.
h) İzoenzimler ve Kalp hastalıkları: Kardiak markırlar - CK ve LDH izoenzimleri,, Myoglobin, Kardiak troponin I ve akut MI tanısında, minor myocardial hasar, trombolitik tedavi ve reperfüzyon takibinde kardiak markırların klinik kullanımı
|
|
7- |
Tiroid bezi, hipfiz ve hipotalamus
|
|
8- |
Ara Sınav
|
|
9- |
Demir ve porfirin metabolizması
|
|
10- |
Pürin ve ürik asit metabolizması
|
|
11- |
Kalıtsal metabolik hastalıklar
|
|
12- |
Böbrek fonksiyonları
|
|
13- |
Karaciğer ve safra kanalı
|
|
14- |
Beslenme ve beslenme bozuklukları
|
|
15- |
Klinik uygulamada biyokimyasal incelemeler
|
|
16- |
Final Sınavı
|
|
17- |
Bütünleme Sınavı
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
klinik biyokimya parametrelerini ve insan biyokimyasını öğrencilere öğretmektir.
|
|
2- |
.
|
|
3- |
.
|
|
4- |
.
|
|
5- |
.
|
|
6- |
.
|
|
7- |
|
|
8- |
|
|
9- |
|
|
10- |
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Eczacılık mesleğini, mevcut yasalar ve mevzuat doğrultusunda, etik ve deontolojik ilkeler çerçevesinde uygulayabilme ve gerektiğinde bu anlamda inisiyatif kullanabilme
|
|
|
2- |
Edinmiş olduğu bilgileri toplumun sağlık düzeyinin ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi için kullanabilme
|
|
|
3- |
Eczacılık meslek uygulamalarındaki süreçleri ve kişiler arası ilişkileri yönetebilme ve iletişim yeteneklerini kullanabilme
|
|
|
4- |
Meslek uygulama alanlarındaki çalışma süreçlerini planlayabilme, ekip üyesi olabilme, ortak çalışmalara katılabilme ve bu çalışmaları yönetebilme
|
|
|
5- |
Evrensel ve ulusal sağlık sorunlarının farkında olarak sağlık hizmet kalitesinin artırılmasına yönelik politikalar üretebilme
|
|
|
6- |
İnsan sağlığının temelini oluşturan biyolojik sistemlerin işleyişi, sürdürülmesi ve patolojisine yönelik kavramlara sahip olabilme
|
|
|
7- |
Temel ve uygulamalı fen bilimlerini eczacılık meslek uygulamaları ile birleştirerek eczacılık alanında kullanabilme
|
|
|
8- |
Eczacılık alanında sahip olduğu bilgileri, farklı disiplinlerden gelen bilgilerle bütünleştirip yorumlayabilme, analiz edebilme ve çözüm önerileri getirebilme
|
|
|
9- |
Doğal, sentetik ve biyolojik kaynaklı ilaç etkin ve yardımcı maddelerinin araştırılması, geliştirilmesi ve üretilmesi konularında yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
10- |
Farmasötik preparatların ve tıbbi ürünlerin araştırılması, geliştirilmesi ve üretilmesi konularında yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
11- |
İlaç etkin ve yardımcı maddelerinin, farmasötik preparatların ve tıbbi ürünlerin fiziksel, kimyasal, biyolojik, mikrobiyolojik ve toksikolojik analizleri konusunda yeterli bilgi ve uygulama becerisine sahip olabilme
|
|
|
12- |
Birinci basamak sağlık hizmetinin gerektirdiği eczacılık hizmetlerini sunabilme
|
|
|
13- |
İlaçların hastaya sunulmasından önce, reçeteyi oluşturan ilaçların en uygun dozu, uygulama yolları ve geçimsizlikleri konusunda gerekli bilgiye sahip olma ve bu bilgileri kullanabilme
|
|
|
14- |
İlaçların ve tıbbi ürünlerin metabolizmaları, etkileri ve kullanımları ile ilgili bilgileri kullanarak hastaların reçetelerini doğru ve uygun olarak karşılayabilme
|
|
|
15- |
İlaçların en uygun şekilde kullanımını sağlamak ve teşvik etmek amacıyla farmasötik bakım ve klinik eczacılık uygulamaları çerçevesinde hasta kayıtlarını yönetebilme; hasta, hekim ve diğer sağlık personeline ilaçlar konusunda danışmanlık hizmeti verebilme
|
|
|
16- |
İlaçların en uygun şekilde kullanımını sağlamak ve teşvik etmek amacıyla, farmasötik bakım ve klinik eczacılık uygulamaları çerçevesinde ilaç tedavisinin hasta boyutunda değerlendirilmesi, değiştirilmesi ve karar verilmesi aşamalarına katılabilme ve bu alanda yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
17- |
Doğru ilaç kullanımını teşvik etmek üzere kullanımındaki eğilimleri izleme, değerlendirme ve çözüm geliştirebilme becerilerine sahip olabilme
|
|
|
18- |
İlaçlar ve sağlık alanında eğitim verebilme, danışmanlık ve denetim yapabilme
|
|
|
19- |
Eczacılık meslek uygulama alanlarının gerektirdiği çeşitli teknolojik araçlar, bilgi kaynakları ve yazılımlar konusunda yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
|
|
|
20- |
En az bir yabancı dili kullanarak eczacılık uygulama alanlarındaki bilgi ve gelişmeleri izleyebilme ve meslektaşları ile iletişim kurabilme
Yaşam boyu öğrenmenin bilincinde olarak, eczacılık meslek uygulamaları, bilim, teknoloji, çağdaş düşünce ve davranış boyutunda güncel bilgilere sahip olabilme, bu bilgileri geliştirebilme ve derinleştirebilme
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
2
|
28
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
6
|
2
|
12
|
|
Ödevler
|
2
|
2
|
4
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
2
|
2
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
2
|
2
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
48
|
|
AKTS
|
|
|
2.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
40
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
Prof.Dr.K.Muzaffer Üstdal, Prof.Dr.Orkide Donma, Prof.Dr.Sezai Kuş, Yrd.Doç.Dr.Behzat Çimen. Genel ve Klinik Biyokimya I. İstanbul Medikal Yayıncılık. İstanbul. 2011.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Thomas M.Devlin. Textbook of biochemistry with clinical coorelations. 5th ed. New York : Wiley. 2002
Samir P.Desai, Sana Isa-Pratt, Clinician’s Guide to Laboratory Medicine, Editor: Engin Ulukaya, Klinisyenler için laboratuvar tıbbı rehberi, Nobel-Güneş medicine publishing co., Bursa, 2004.
Prof.Dr.Bahattin Adam, Klinik Biyokimya, Nobel publishing co., Ankara 2000.
Carl A Burtis, Edward R. Ashwood, Tietz Fundamentals of Clinical Chemistry, Editor: Diler Aslan, Palme publishing co., Ankara 2005.
Laker MF. Clinical Biochemistry for Medical Students. Editor: Engin Ulukaya, Tıp öğrencileri için klinik biyokimya, Nobel-Güneş medicine publishing co., Bursa 1998.
|
|