| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| BESİN İLAÇ ETKİLEŞİMİ |
Birinci düzey |
BES 303 |
Seçmeli |
5 |
2.00 |
2.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
DR. ÖĞR. ÜYESİ İFFET İPEK BOŞGELMEZ
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
DR. ÖĞR. ÜYESİ İFFET İPEK BOŞGELMEZ
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Yok
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Yüz yüze eğitime ek olarak online ders materyalleri paylaşılmaktadır. Teorik bilgilendirme, olgu çalışmaları, ilaç etkin maddeleri ile ilgili araştırmalar için veri tabanları ele alınmaktadır.
|
|
Dersin amacı
|
Bu dersi alan öğrenciler; besin öğesi ve besin olmayan
maddelerle ile ilaç etkileşimini kapsayan temel konuları
öğrenip, ilaç tedavisi alan kişilerde beslenme programlarının
ne şekilde uygulanması gerektiğini değerlendirerek uygulama
becerilerini artırmaktadır.
|
|
Dersin tanımı
|
İlaçlarla besin ve besin ögeleri arasındaki ilişkiyi inceler.
|
|
1- |
Genel Bilgiler, İlaç Etkileşimleri ile İlgili Temel Kavram ve Tanımlar, Araştırma için Yararlanılacak Kaynakların Tanıtımı
|
|
2- |
Farmasötik, Farmakodinamik ve Farmakokinetik İlaç Etkileşimlerine Genel Bakış
|
|
3- |
Farmakodinamik İlaç Etkileşimlerinin Örneklerle Değerlendirilmesi
|
|
4- |
Farmakokinetik İlaç Etkileşimleri: Absorpsiyon Düzeyindeki Etkileşimlerin Örneklerle Değerlendirilmesi
|
|
5- |
Farmakokinetik İlaç Etkileşimleri: Dağılım Düzeyindeki Etkileşimlerin Örneklerle Değerlendirilmesi
|
|
6- |
Farmakokinetik İlaç Etkileşimleri: Biyotransformasyon Düzeyindeki Etkileşimlerin Örneklerle Değerlendirilmesi
|
|
7- |
Farmakokinetik İlaç Etkileşimleri: Atılım Düzeyindeki Etkileşimlerin Örneklerle Değerlendirilmesi
|
|
8- |
İlaçlar ile Protein, Lipit, Karbonhidrat, Meyve/Meyve Suyu, Sebzeler Arasındaki Etkileşimlere Örnekler
|
|
9- |
Arasınav
|
|
10- |
İlaçlar ile Kafein, Alkol, Vitamin/Mineral Takviyeleri, Bitkisel Ürünler Arasındaki Etkileşimlere Örnekler, Müstahzarlardaki Laktoz, Sodyum gibi Dikkat Gerektiren Yardımcı Maddeler Konusunun İncelenmesi
|
|
11- |
İlaçlarla Tedavi Sırasında Enteral ve Parenteral Beslenme, 65 Yaş Üstü Hastalar, Gebelik, Emzirme gibi Konularda Dikkat Edilmesi Gereken Konulara Genel Bakış
|
|
12- |
Grup Çalışması-1: Sık Karşılaşılan Besin-İlaç Etkileşimi Örnekleri için Veri Tabanlarından Erişilen Sonuçların Hasta Bilgilendirme Formatında Sunulması
|
|
13- |
Grup Çalışması-2: Sık Karşılaşılan Besin-İlaç Etkileşimi Örnekleri için Veri Tabanlarından Erişilen Sonuçların Hasta Bilgilendirme Formatında Sunulması
|
|
14- |
Grup Çalışması-3: Sık Karşılaşılan Besin-İlaç Etkileşimi Örnekleri için Veri Tabanlarından Erişilen Sonuçların Hasta Bilgilendirme Formatında Sunulması
|
|
15- |
Yarıyıl Sonu Sınavı
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Besinler ve/veya beslenme ile ilaç etkileşimlerini kapsayan temel konuları ve mekanizmaları kavrar.
|
|
2- |
Tüm ilaç etkileşim gruplarını sık karşılaşılabilecek örnekleri ile inceler.
|
|
3- |
İlaçların özellikle de ağız yoluyla alınan ilaçların besin ve besin gruplarının varlığından nasıl etkilenebileceğini araştırır, bu bilgiyi diyet uygulamalarında kullanır.
|
|
4- |
Besin gruplarından özellikle biyotransformasyon düzeyinde inhibisyon veya indüksiyon oluşturanlar hakkında detaylı bilgi edinir ve bu bilgileri kullanarak diyet hazırlığı yapar.
|
|
5- |
Çeşitli besinler ve besin öğeleri, vitamin-mineral takviyeleri ile ilaçlar arasındaki etkileşim hakkında bilgi edinir, etkin ve güvenilir tedavinin sağlanması için gereken diyet hazırlanmasında bu bilgilerden yararlanır.
|
|
6- |
Bitkisel ürün-ilaç etkileşimlerine örnekleri, mekanizmalarıyla kavrar ve bu konuda gerekli uyarıları yapar, ilgili sağlık personeline danışılması yönünde temel bilgilendirmeyi sağlar.
|
|
7- |
Besin-ilaç etkileşimlerini örneklerle ve uygulamalı olarak inceler, güncel bilgi edinmek için çeşitli veri tabanlarını kullanmayı ve bu bilgileri yorumlayarak diyet hazırlığında değerlendirmeyi tek başına yapabilecek yetkinliği kazanır.
|
|
8- |
|
|
9- |
|
|
10- |
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Beslenme ve diyetetik alanına özgü kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilme becerisine sahiptir.
|
|
|
2- |
Beslenme ve diyetetiğin farklı alanlarında karşılaşabileceği problemleri saptamada, eleştirel değerlendirmede, çözmede ve sonuca yönelik karar almada yetkindir.
|
|
|
3- |
Bireysel olarak, ekip içinde ve farklı disiplinlerle etkin bir biçimde çalışır.
|
|
|
4- |
Beslenme ve diyetetik uygulamaları ile ilgili güncel teknolojileri ve ekipmanları kullanır, veri tabanlarını sürekli ve etkin şekilde tarayarak kanıta dayalı doğru bilgiye ulaşır, işlevsel eğitim materyalleri geliştirir.
|
|
|
5- |
Türkçe ve en az bir yabancı dilde sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisine sahiptir.
|
|
|
6- |
Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir, bilimsel ve kültürel etkinliklere katılarak kendini sürekli yeniler.
|
|
|
7- |
Beslenme ve diyetetik alanında araştırma planlayabilme, uygulama yapabilme, araştırma verilerini değerlendirebilme ve raporlayabilme gibi temel araştırma becerilerine sahiptir.
|
|
|
8- |
Mesleki uygulamalarda ve alınan kararlarda sorumluluk üstlenir ve etik ilkelere bağlı kalır.
|
|
|
9- |
Mesleki uygulamaların toplumsal ve evrensel boyutlardaki etkileri ve hukuksal sonuçları konusunda farkındalığa sahiptir.
|
|
|
10- |
|
|
|
11- |
|
|
|
12- |
|
|
|
13- |
|
|
|
14- |
|
|
|
15- |
|
|
|
16- |
|
|
|
17- |
|
|
|
18- |
|
|
|
19- |
|
|
|
20- |
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
13
|
2
|
26
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
0
|
0
|
0
|
|
Ödevler
|
1
|
5
|
5
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
1
|
4
|
4
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
1
|
1
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
1
|
5
|
5
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
1
|
1
|
|
Araştırma
|
3
|
1
|
3
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
45
|
|
AKTS
|
|
|
2.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
20
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
1
|
20
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
-
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
1- Choe, JY (2011) Drug Actions and Interactions. McGraw Hill Medical.
2- Dasgupta, A, and Hammett-Stabler, CA (2011) Herbal Supplements: Efficacy, Toxicity, Interactions with Western Drugs, and Effects on Clinical Laboratory Tests. Wiley.
3- Demirezer LÖ (Ed.) (2011) FFD Monografları “Tedavide Kullanılan Bitkiler” Nobel Tıp Kitabevleri, Ankara.
4- Kayaalp, S.O. (Ed.) (2012) Akılcıl Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji, Pelikan Yayıncılık, Ankara.
5- Lexicomp (2013) Drug Information Handbook: A Comprehensive Resource for all Clinicians and Healthcare Professionals. Wolter Kluwer Health.
6- Rodrigues, AD (2008) Drug-Drug Interactions. Informa Healthcare.
7- Vural, N (2005) Toksikoloji. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları No:73.
8- http://reference.medscape.com/drug-interactionchecker
|
|