Giriş | English

Lisans > Edebiyat Fakültesi > Türk Dili ve Edebiyati > YENİ TÜRK EDEBİYATI I
 
Dersin adı Dersin seviyesi Dersin kodu Dersin tipi Dersin dönemi Yerel kredi AKTS kredisi Ders bilgileri
YENİ TÜRK EDEBİYATI I Birinci düzey TDE241 Zorunlu 3 2.00 2.00 Yazdır
   
Dersin tanımı
Ön koşul dersleri Yok
Eğitimin dili Türkçe
Koordinatör PROF. DR. HÜLYA ERAYDIN ARGUNŞAH
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı PROF. DR. HÜLYA ERAYDIN ARGUNŞAH
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı Yok
Dersin veriliş şekli Teorik
Dersin amacı 1860-1880 arasında gelişen modern Türk edebiyatının tarihi ve bu edebiyatı hazırlayan sürecin aydınlatılması.
Dersin tanımı 1860-1880 arasında gelişen ve Tanzimat devri edebiyatının 1. dönemi olarak bilinen siyasal ve sosyal içerikli edebiyat dönemi.

Dersin içeriği
1- Edebiyat nedir? Edebiyat tarihi nedir? Yeni Türk Edebiyatında tasnif ve isimlendirme konusu,Yeni Türk Edebiyatının başlangıcıyla ilgili değerlendirmeler...
2- Aydınlanma Süreci ve 18.yüzyılda yenileşmeyi hazırlayan tarihî, sosyal, siyasî, edebî şartlar: Tercüme Heyeti, Sefirler ve sefaretnameler, Matbaa ve İbrahim Müteferrika ve Nizamü''l ümem, Mühendishaneler, Nizam-ı Cedit, Vaka-i Hayriye,Tercüme Odası...
3- Tanzimat ve Islahat Fermanı: İlan ediliş süreçleri, metinlerle ilgili değerlendirmeler, devirde algılanışları, rejim değişikliği ile ilgili değerlendirmeler. Meşrutiyet hazırlıkları, Meclis-i Mebusan, Kanun-ı Esasi, İstibdat, İkinci Meşrutiyet.
4- 19. yüzyılın kamuları: Sosyal kamu,siyasal kamu, düşünsel kamu, edebî kamu. 19. yüzyılın düşünce hareketleri: Batıcılık, Osmanlıcılık, İslamcılık ve bir başlangıç olarak Türkçülük (Ortaya çıkışları, sebep, süreç ve sonuçları, önemli temsilcileri)
5- Eski ile Yeni Arasında: Muhayyelat ve Aziz Efendi, Mihnet-i Keşan ve İzzet Molla, Müsameretname ve Emin Nihat Bey, Âkif Paşa ve torunu için yazdığı mersiye... Bu eserlerin öncülükleri...
6- Yeni Türk edebiyatında ilk tercümeler ve bütün edebi türlerde ilkler ve bu eserlerin özellikleri... Tanzimat devri edebiyatının bir gazete edebiyatı olması konusu,resmi ve özel gazeteler ile ilgili bilgilendirme ve devir içerisindeki yeri.
7- Yeniliğin ilk yazarı olarak İbrahim Şinasi Efendi: Gazeteciliği, Durub-ı Emsal-i Osmaniye ve önsözleri temelinde devre yönelik değerlendirmeler.
8- ARASINAV
9- Bir şair olarak Şinasi: Münacaat ve Reşit Paşa Kasideleri Şinasi''nin Türk şiirine getirdiği yenilikler ve şiirlerdeki düşünsel yapının değerlendirilmesi. Şair Evlenmesi adlı oyun üzerine değerlendirmeler.
10- Eskiyle Yeni Arasında Mütereddit bir isim: Ziya Paşa: "Şiir ve İnşa Makalesi" ve "Harabat Mukaddimesi"
11- Namık Kemal: Bin edebiyat teorisyeni ve edebî eleştirileriyle Namık Kemal: "Lisan-ı Osmani''nin Edebiyatı Hakkında..." ve "Celal Mukaddimesi" üzerine değerlendirmeler.
12- Bir sanatçı olarak Namık Kemal: Şiir, roman ve tiyatro. "Hürriyet Kasidesi", İntibah ve Vatan Yahut Silistre üzerine değerlendirmeler.
13- Bir sanatçı olarak Namık Kemal: Şiir, roman ve tiyatro. "Hürriyet Kasidesi", İntibah ve Vatan Yahut Silistre üzerine değerlendirmeler.
14- Bir dilbilimci olarak Şemsettin Sami ve "Lisan-ı Türkî-Osmanî" makalesinin söyledikleri. İlk Türk romanı olarak Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat üzerine değerlendirmeler.
15- YARIYIL SONU SINAVI
16-
17-
18-
19-
20-

Dersin öğrenme çıktıları
1- Türk Edebiyatının yenileşmesini hazırlayan siyasî, sosyal ve edebî şartları kavrar.
2- Tanzimat ve Islahat Fermanlarının yarattığı etkileri öğrenir.
3- Yeni edebiyatın dünya görüşünü, sosyal ve siyasal içerikli bir edebiyat oluşunu kavrar.
4- Dönemin önemli özellikleri, isimleri ve eserleri üzerinde düşünce üretmeyi öğrenir.
5- Edebî eser yaratma tarzlarındaki yenileşmeyi kavrar.
6- Yeni şiirin özelliklerini, eski şiirden farklılıklarını, şiirin dönem içerisindeki yerini ve değerlerini öğrenir.
7- Hikaye ve roman türlerinin doğuş süreçlerini öğrenir ve ilk örnekler üzerinde düşünür.
8- Avrupâî tiyatro türünü ve geleneksel tiyatro ile farklılıklarını öğrenir.
9- Makale türünü, Türk edebiyatına gelişini ve devirdeki yerini öğrenir
10- Edebî eleştiri türünü ve devirdeki yapıcı özelliklerini kavrar.

*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
1- Türk Dili ve Edebiyatı alanında, edindiği bilgi ve becerileri kullanır. Sosyal bilimlerin diğer alanlarında yürütülen çalışmalarda ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
2- Türk Dili ve Edebiyatı sahasına giren eserleri okuma, anlama, inceleme ve yorumlama konusunda kuram ve yöntemleri öğrenir ve bunları eserler üzerinde eleştirel bir bakış açısıyla uygular. Kişisel ve kurumsal gelişimini tamamlayarak planlar.
3- Türk Dili ve Edebiyatı alanında kazandığı bilgi, beceri ve yetkinliklerle yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir.
4- Türk Dili ve Edebiyatı alanında, bilgi ve internet teknolojilerini kullanarak nicel ve nitel verilerle bilgileri düzenler, iletir, saklar; kişi ve kurumlarla paylaşır.
5- Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek, meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisi edinir. Bu yabancı dil bilgisiyle kendi alanındaki bilgileri takip eder ve kullanır.
6- Beşeri bilimler alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır ve bu etkinliklerin düzenlenmesinde etkin rol alır.
7- Beşeri bilimler alanı ile ilgili bilgilerin uygulanması sürecinde etik ve ahlaki değerleri gözeterek kalite yönetim süreçlerine uygun davranır.
8- Beşeri bilimler alanında sosyal, kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar.
9- Türkçeyi doğru, güzel ve etkin kullanmayı öğrenerek iletişim kurma becerisini geliştirir. Anlama, yorumlama ve çözümleme yetkinliğine sahip olarak bu alandaki bilgisini araştırma ve geliştirme yönünde kullanır.
10- Türk dilinin tarihi lehçelerinin yazıldığı alfabeleri öğrenir. Bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çevriyazıya ve Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak metinler üzerinde kültürel, dini, dilbilimsel incelemeler ve değerlendirmeler yapar.
11- Türk dilinin çağdaş lehçelerinin yazıldığı alfabeleri öğrenir. Bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çevriyazıya ve Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak üzerinde dilbilimi ve dilbilgisi incelemeleri yapar.
12- Yeni Türk Edebiyatı alanının tarihi dönemlerine ve edebiyat tarihçiliğine uygun olarak, bilimsel bir şekilde incelemeler ve değerlendirmeler yapar. Dönemlerin tarihini, evrelerini, gelişimini, özelliklerini öğrenerek dönemlere hâkim olan başlıca akım, ekol, edebî çevre, yazar ve şairleri manzum ve mensur eserleriyle açıklar.
13- Eski Türk Edebiyatı tarihini araştırır ve öğrenir. Eski Türk edebiyatı manzum ve mensur metinlerini Osmanlı Türkçesi alfabesiyle okur ve günümüz harflerine aktarır. Bu metinler üzerinde nesre çeviri, şerh, yorum, tahlil ve inceleme çalışmaları yapar ve gerekli yöntemleri öğrenir. Eski Türk edebiyatında kullanılan nazım şekillerini kavrar ve aruz bilgisi edinir.
14- Türk halk edebiyatının ortaya çıkışını sağlayan sözlü, yazılı ve elektronik kültür ortamlarını kavrar; sözlü kültürün temel niteliklerini öğrenerek halk edebiyatı metinleri üzerinde inceleme ve değerlendirme yapar. Bu metinlerin hangi temel esaslar üzerine inşa edildiğini kavrayarak anonim, âşık ve tekke edebiyatı çevresinde şekillenen halk edebiyatının tarihi ve sosyo-kültürel gelişimine vakıf olur.
15-
16-
17-
18-
19-
20-
21-
22-
23-
24-
25-
26-
27-
28-
29-
30-
31-
32-
33-
34-
35-
36-
37-
38-
39-
40-
41-
42-
43-
44-
45-
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 13 2 26
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 12 4 48
Ödevler 0 0 0
Sunum / Seminer hazırlama 0 0 0
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 1 6 6
Ara sınavlar 1 1 1
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 1 8 8
Yarıyıl sonu sınavı 1 1 1
Araştırma 0 0 0
Toplam iş yükü     90
AKTS     4.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 40
Kısa sınav 0 0
Ödev 0 0
Yarıyıl içi toplam   40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
Ders kitabı Ahmet Hamdi Tanpınar, XIX. Asır Türk Edebiyatı Tarihi,İstanbul: Dergâh Yay. Tanzimat Devri Edebiyatı, Ankara: Akçağ Yay. Ali Budak,Batılılaşma ve Türk Edebiyatı, İstanbul: Bilge Kültür Sanat İnci Enginün, Tanzimattan Cumhuriyete Yeni Türk Edebiyatı,İstanbul: Dergâh Yay. Yeni Türk Edebiyatı El Kitabı: Ankara Grafiker Yay. Kenan Akyüz, Modern Türk Edebiyatının Ana Çizgileri
Yardımcı Kaynaklar Mehmet Kaplan, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar I-II- III, İstanbul: Dergâh Yay. Mehmet Kaplan, Şiir Tahlilleri I, İstanbul: Dergâh Yay. İnci Enginün, Yeni Türk Edebiyatı Araştırmaları, İstanbul: Dergâh Yay. Devir yazarlarının metinleri: İntibah, Taaşşuk-ı Talat ve Fıtnat

Ders ile ilgili dosyalar