| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| ESKİ TÜRKÇE II |
Birinci düzey |
TDE208 |
Zorunlu |
4 |
2.00 |
2.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
TÜRKÇE
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. HACER TOKYÜREK
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. HACER TOKYÜREK
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. GALİP GÜNER
|
|
Dersin veriliş şekli
|
TEORİK
|
|
Dersin amacı
|
Eski Uygurcanın 14. yüzyıl dönemine ait olan Erken, Orta ve Geç dönem Uygurca metinleri hakkında bilgi verilmesi, Uygurların girmiş olduğu kültür ve dinler üzerinde ayrıntılı bilgi verilmesidir.
|
|
Dersin tanımı
|
Türkçenin 9.-14. yüzyıl dönemine ait olan Erken, Orta ve Geç dönem Uygurca metinleri ve dilbilgisi kuralları hakkında bilgi verilmesidir.
|
|
1- |
Uygur dönemi hakkında tarihî bilgiler edinme.
|
|
2- |
Türk Dilinin Eski Uygur metinlerini tanıtabilme. Uygur alfabeleri hakkında bilgi edinme
|
|
3- |
Eski Uygurların girmiş oldukları kültür ve dinler hakkında ayrıntılı bilgi verme.
|
|
4- |
Eski Uygurcanın Erken, Orta ve Geç dönemine ait metinler hakkında ayrıntılı bilgiler verme.
|
|
5- |
Eski Uygurcanın ses ve şekil özellikleri hakkında bilgi edinme.
|
|
6- |
Irk Bitig’den seçilmiş orijinal yazılı metinler üzerinde okuma, transkripsiyon, anlamlandırma, ses ve şekil bilgisi bakımından inceleme çalışmaları yapılarak metinlerden hareketle devrin kendine has gramer özellikleri anlayabilme.
|
|
7- |
Irk Bitig’den seçilmiş orijinal yazılı metinler üzerinde okuma, transkripsiyon, anlamlandırma, ses ve şekil bilgisi bakımından inceleme çalışmaları yapılarak metinlerden hareketle devrin kendine has gramer özellikleri anlayabilme.
|
|
8- |
VİZE
|
|
9- |
Aç Pars Hikâyesi’nden seçilmiş metinler okuma, anlamlandırma, ses ve şekil bilgisi bakımından inceleme çalışmaları yapılarak metinlerden hareketle devrin kendine has gramer özellikleri anlayabilme.
|
|
10- |
Aç Pars Hikâyesi’nden seçilmiş metinler okuma, anlamlandırma, ses ve şekil bilgisi bakımından inceleme çalışmaları yapılarak metinlerden hareketle devrin kendine has gramer özellikleri anlayabilme.
|
|
11- |
Aç Pars Hikâyesi’nden seçilmiş metinler okuma, anlamlandırma, ses ve şekil bilgisi bakımından inceleme çalışmaları yapılarak metinlerden hareketle devrin kendine has gramer özellikleri anlayabilme.
|
|
12- |
Aç Pars Hikâyesi’nden seçilmiş metinler okuma, anlamlandırma, ses ve şekil bilgisi bakımından inceleme çalışmaları yapılarak metinlerden hareketle devrin kendine has gramer özellikleri anlayabilme.
|
|
13- |
Altun Yaruk metninin Süü Ülüş bölümünden seçilmiş metinler okuma, anlamlandırma, ses ve şekil bilgisi bakımından inceleme çalışmaları yapılarak metinlerden hareketle devrin kendine has gramer özellikleri anlayabilme.
|
|
14- |
Altun Yaruk metninin Süü Ülüş bölümünden seçilmiş metinler okuma, anlamlandırma, ses ve şekil bilgisi bakımından inceleme çalışmaları yapılarak metinlerden hareketle devrin kendine has gramer özellikleri anlayabilme.
|
|
15- |
Altun Yaruk metninin Süü Ülüş bölümünden seçilmiş metinler okuma, anlamlandırma, ses ve şekil bilgisi bakımından inceleme çalışmaları yapılarak metinlerden hareketle devrin kendine has gramer özellikleri anlayabilme.
|
|
16- |
FİNAL
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Öğrenci Türkçenin Eski Uygurca Dönemi hakkında bilgi verebilir.
|
|
2- |
Öğrenci Uygurların tarihi ve kültürü hakkında bilgi verebilir.
|
|
3- |
Öğrenci Uygurların girmiş oldukları dinler (Budizm, Manihaizm vb.) hakkında bilgi verebilir.
|
|
4- |
Öğrenci Eski Uygurca ses ve şekil bilgisi hakkında açıklama yapabilir.
|
|
5- |
Öğrenci Eski Uygur döneminin Erken, Orta ve Geç dönemindeki metinler hakkında ayrıntılı bilgi verebilir.
|
|
6- |
Öğrenci bu dönemde yazılmış metinler hakkında ayrıntılı bilgi verebilir.
|
|
7- |
Öğrenci metinlerde geçen kelimeleri tahlil edebilir.
|
|
8- |
Öğrenci metinlerde geçen terimleri özellikle dinî terimleri açıklayabilir.
|
|
9- |
Öğrenci bu dönemle ilgili yapılan çalışmalar hakkında bilgi verebilir.
|
|
10- |
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Türk Dili ve Edebiyatı alanında, edindiği bilgi ve becerileri kullanır. Sosyal bilimlerin diğer alanlarında yürütülen çalışmalarda ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
|
|
|
2- |
Türk Dili ve Edebiyatı sahasına giren eserleri okuma, anlama, inceleme ve yorumlama konusunda kuram ve yöntemleri öğrenir ve bunları eserler üzerinde eleştirel bir bakış açısıyla uygular. Kişisel ve kurumsal gelişimini tamamlayarak planlar.
|
|
|
3- |
Türk Dili ve Edebiyatı alanında kazandığı bilgi, beceri ve yetkinliklerle yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir.
|
|
|
4- |
Türk Dili ve Edebiyatı alanında, bilgi ve internet teknolojilerini kullanarak nicel ve nitel verilerle bilgileri düzenler, iletir, saklar; kişi ve kurumlarla paylaşır.
|
|
|
5- |
Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek, meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisi edinir. Bu yabancı dil bilgisiyle kendi alanındaki bilgileri takip eder ve kullanır.
|
|
|
6- |
Beşeri bilimler alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır ve bu etkinliklerin düzenlenmesinde etkin rol alır.
|
|
|
7- |
Beşeri bilimler alanı ile ilgili bilgilerin uygulanması sürecinde etik ve ahlaki değerleri gözeterek kalite yönetim süreçlerine uygun davranır.
|
|
|
8- |
Beşeri bilimler alanında sosyal, kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar.
|
|
|
9- |
Türkçeyi doğru, güzel ve etkin kullanmayı öğrenerek iletişim kurma becerisini geliştirir. Anlama, yorumlama ve çözümleme yetkinliğine sahip olarak bu alandaki bilgisini araştırma ve geliştirme yönünde kullanır.
|
|
|
10- |
Türk dilinin tarihi lehçelerinin yazıldığı alfabeleri öğrenir. Bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çevriyazıya ve Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak metinler üzerinde kültürel, dini, dilbilimsel incelemeler ve değerlendirmeler yapar.
|
|
|
11- |
Türk dilinin çağdaş lehçelerinin yazıldığı alfabeleri öğrenir. Bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çevriyazıya ve Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak üzerinde dilbilimi ve dilbilgisi incelemeleri yapar.
|
|
|
12- |
Yeni Türk Edebiyatı alanının tarihi dönemlerine ve edebiyat tarihçiliğine uygun olarak, bilimsel bir şekilde incelemeler ve değerlendirmeler yapar. Dönemlerin tarihini, evrelerini, gelişimini, özelliklerini öğrenerek dönemlere hâkim olan başlıca akım, ekol, edebî çevre, yazar ve şairleri manzum ve mensur eserleriyle açıklar.
|
|
|
13- |
Eski Türk Edebiyatı tarihini araştırır ve öğrenir. Eski Türk edebiyatı manzum ve mensur metinlerini Osmanlı Türkçesi alfabesiyle okur ve günümüz harflerine aktarır. Bu metinler üzerinde nesre çeviri, şerh, yorum, tahlil ve inceleme çalışmaları yapar ve gerekli yöntemleri öğrenir. Eski Türk edebiyatında kullanılan nazım şekillerini kavrar ve aruz bilgisi edinir.
|
|
|
14- |
Türk halk edebiyatının ortaya çıkışını sağlayan sözlü, yazılı ve elektronik kültür ortamlarını kavrar; sözlü kültürün temel niteliklerini öğrenerek halk edebiyatı metinleri üzerinde inceleme ve değerlendirme yapar. Bu metinlerin hangi temel esaslar üzerine inşa edildiğini kavrayarak anonim, âşık ve tekke edebiyatı çevresinde şekillenen halk edebiyatının tarihi ve sosyo-kültürel gelişimine vakıf olur.
|
|
|
15- |
|
|
|
16- |
|
|
|
17- |
|
|
|
18- |
|
|
|
19- |
|
|
|
20- |
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
2
|
28
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
14
|
4
|
56
|
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
2
|
2
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
2
|
2
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
88
|
|
AKTS
|
|
|
4.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
40
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
Gabain, A. Von (2000). Eski Türkçenin Grameri. (Çeviren: Mehmet Akalın). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Kaya, Ceval (2021). Uygurca Altun Yaruk, Giriş, Metin ve Dizin. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Ölmez, Mehmet (2021). Köktürkçe ve Eski Uygurca Dersleri. İstanbul: Kesit Yay.
Taşağıl, Ahmet (2022). Uygurlar -840’tan Önce-. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
Wilkens, Jens (2021). “Batı Uygur Kağanlığı Ve Ötesinde Budizm”, (Çev. Buket N. Kırmızıgül, Arzu Arıcan, Kerime Çalış), Bitig Türkoloji Araştırmaları Dergisi, Bahar 2021 / 1: 103-152.
Yıldırım, Fikret (2017). Irk Bitig ve Orhon Yazılı Metinlerin Dili, Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Tokyürek, Hacer (2019). Eski Uygur Türkçesinde Budizm ve Manihaizm Terimleri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
|
|