Ön koşul dersleri
|
YOK
|
Eğitimin dili
|
TÜRKÇE
|
Koordinatör
|
DR. ÖĞR. ÜYESİ EYÜP POLAT
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
DOÇ. DR. CELİL ARSLAN
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
YOK
|
Dersin veriliş şekli
|
Kaynaklar eşliğinde eserler, fotoğraf ve çizimlerle desteklenerek anlatılacaktır.
|
Dersin amacı
|
Türklerin tarih sahnesine ilk çıktığı bölge kültürleri ve ilk Türk Devri eserleri kültür ve medeniyetini içermektedir. İslamiyet Öncesi Türk Sanatı dersinde; Türklerin İslamiyet’i kabul etmeden önceki dönemlerdeki yaptıkları sanat eserleri ve mimari yapıları incelenecektir.
Türklerin tarihte ilk görüldükleri Orta Asya ve çevresinin tarihi ve coğrafi boyutu, bölgedeki arkeolojik araştırmalar ve bulgular, hazırlık kültürleri, İslâm öncesi Türk sanatında kurganların yeri; Hun tarihinin ana hatları; Hun mimarisi; Orta Asya hayvan üslubu; Hun sanatının batıya yayılışı, İskit dönemleri, arkeolojisi ve buluntuları Sanat Tarihi bakış açısıyla incelenmektedir. Hun, Göktürk ve Uygur dönemi yapıları ve sanat eserleri ele alınacaktır.
|
Dersin tanımı
|
Türklerin tarih sahnesine ilk çıktığı bölge kültürleri ve ilk Türk Devri eserleri kültür ve medeniyetini içermektedir. İslamiyet Öncesi Türk Sanatı dersinde; Türklerin İslamiyet’i kabul etmeden önceki dönemlerdeki yaptıkları sanat eserleri ve mimari yapıları incelenecektir.
Türklerin tarihte ilk görüldükleri Orta Asya ve çevresinin tarihi ve coğrafi boyutu, bölgedeki arkeolojik araştırmalar ve bulgular, hazırlık kültürleri, İslâm öncesi Türk sanatında kurganların yeri; Hun tarihinin ana hatları; Hun mimarisi; Orta Asya hayvan üslubu; Hun sanatının batıya yayılışı, İskit dönemleri, arkeolojisi ve buluntuları Sanat Tarihi bakış açısıyla incelenmektedir. Hun, Göktürk ve Uygur dönemi yapıları ve sanat eserleri ele alınacaktır.
|
1- |
Tanışma, ders konularıyla ilgili açıklamalar ve ön bilgiler. Orta Asya’nın Coğrafi Durumu hakkında bilgi edinilecektir.
|
2- |
Orta Asya Kültürleri; 1-Anav Kültürü, 2-Afanasyevo Kültürü 3-Andronovo Kültürü, 4-Karasuk Kültürü hakkında bilgi sahibi olunacaktır.
|
3- |
Türklerin Ana Yurdu ve Göçler hakkında bilgi sahibi olunacaktır.
|
4- |
Orta Asya’da Kurulan İlk Türk Devletleri hakkında fikir edinilecektir.
|
5- |
İskit Sanatı hakkında bilgi edinilecektir.
|
6- |
Hun Sanatı, Hunlarda Din, Ölü Gömme Adetleri hakkında fikir sahibi olunup, konuya yönelik çeşitli sorular sorabilecektir.
|
7- |
Hun Mimarisi, Mezar Mimarisi (Kurganlar) ve İslam Öncesi Türk Sanatında Kurganların Yeri, 1-Pazırık Kurganları, 2-Başadar Kurganı 3-Şibe Kurganı 4-Bere ve Tüekta Kurganı 5-Noin Ula Kurganı 6-Katanda Kurganları hakkında fikir sahibi olunacaktır.
|
8- |
ARA SINAV
|
9- |
Çadır, Topak Ev, Alaçık, Karaçadır, Çadırın Türk Evi ile İlişkisi hakkında detaylı bilgi edinilecektir.
|
10- |
Hun Halı, Dokuma ve Maden Eserleri, Hun Resim Sanatı hakkında fikir edinilecektir.
|
11- |
Göktürkler Dönemi Eserleri hakkında bilgi edinilecektir.
|
12- |
Uygur Sanatı, -Uygur Şehirleri hakkında fikir sahibi olunup konuya yönelik sorulara yanıt verebilecektir.
|
13- |
İslam Öncesi Türk Sanatının İslami Dönemi Etkisi hakkında bilgi sahibi olunup, konuya yönelik sorulara yanıt verebilecektir.
|
14- |
Mimari Bir Külliyeler Kompleksi Olarak Orhun Anıtlarının Örettikleri ve Asya’ya Batı Tarihçiliği Gözüyle Bakmanın Sakıncaları Çinli Seyyahlar ve Seyahatnameleinde Orta Asya I, Arap Seyahatnamelerinde Türkler Avrupalı Seyyahlar ve İpek yolu, gibi konular hakkında bilgi sahibi olunacaktır.
|
15- |
YARIYIL SONU SINAVI
|
16- |
|
17- |
|
18- |
|
19- |
|
20- |
|
1- |
Tanışma, ders konularıyla ilgili açıklamalar ve ön bilgiler.
Orta Asya’nın Coğrafi Durumu hakkında bilgi edinilecek.
|
2- |
Orta Asya Kültürleri; 1-Anav Kültürü, 2-Afanasyevo Kültürü 3-Andronovo Kültürü, 4-Karasuk Kültürü hakkında bilgi edinilecek.
|
3- |
Türklerin Ana Yurdu ve Göçler öğrenilecek.
|
4- |
Orta Asya’da Kurulan İlk Türk Devletleri hakkında bilgi edinilecek.
|
5- |
İskit Sanatı öğrenilecek.
|
6- |
Hun Sanatı, Hunlarda Din, Ölü Gömme Adetleri hakkında bilgi edinilecek.
|
7- |
Hun Mimarisi, Mezar Mimarisi (Kurganlar) ve İslam Öncesi Türk Sanatında Kurganların Yeri, 1-Pazırık Kurganları, 2-Başadar Kurganı 3-Şibe Kurganı 4-Bere ve Tüekta Kurganı 5-Noin Ula Kurganı 6-Katanda Kurganları hakkında bilgi edinilecek.
|
8- |
Çadır, Topak Ev, Alaçık, Karaçadır, Çadırın Türk Evi ile İlişkisi
Hun Halı, Dokuma ve Maden Eserleri, Hun Resim Sanatı hakkında bilgi edinilecek.
|
9- |
Göktürkler Dönemi Eserleri
Uygur Sanatı, -Uygur Şehirleri
İslam Öncesi Türk Sanatının İslami Dönemi Etkisi hakkında bilgi edinilecek.
|
10- |
Mimari Bir Külliyeler Kompleksi Olarak Orhun Anıtlarının Örettikleri ve Asya’ya Batı Tarihçiliği Gözüyle Bakmanın Sakıncaları Çinli Seyyahlar ve Seyahatnameleinde Orta Asya I, Arap Seyahatnamelerinde Türkler Avrupalı Seyyahlar ve İpek yolu, Genel tekrar ve değerlendirme hakkında bilgi edinilecek.
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
1- |
Sanat Tarihi alanında uygulanan araştırma yöntem ve tekniklerini kullanır, kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur.
|
|
2- |
Sanat Tarihi alanında yerli/yabancı yazılı ve görsel kaynakları etkin bir şekilde kullanır.
|
|
3- |
Sanat Tarihi alanının ilişkili olduğu disiplinler arası etkileşimi kavrar ve farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür.
|
|
4- |
Sanat Tarihi alanında edindiği uzmanlık düzeyindeki kuramsal ve uygulamalı bilgilerle; alanında karşılaşılan sorunları, ileri düzeyde yöntem/teknikler ve bilişim/iletişim teknolojilerini kullanarak çözümler.
|
|
5- |
Alanında edindiği bilgileri farklı disiplin alanlarından gelen bilgilerle bütünleştirerek yorumlar, çözümler ve yeni bilgiler üretir. Alanında edindiği uzmanlık bilgisini, sorun çözme ve uygulama becerilerini kullanarak farklı disiplinlerle ortak çalışmalar yürütür.
|
|
6- |
Alanıyla ilgili uzmanlık gerektiren bir çalışmada bağımsız olarak çalışır. Sorunların çözümlenmesini gerektiren ortamlarda liderlik yapar; kişisel, kurumsal ve ekip çalışmalarını uzmanlık düzeyinde organize eder.
|
|
7- |
Sanat Tarihi alanında edindiği uzmanlığı kullanarak sorumluluğu altındaki kişi ve grupların öğrenmesini yönlendirir. Toplumun kültür-sanat duyarlılığını geliştirir.
|
|
8- |
Sanat Tarihi alanıyla ilgili verileri toplar, yorumlar, uygular. Tarihi-kültürel çevrenin korunmasıyla ilgili çalışmaları, bilimsel, kültürel, sanatsal, toplumsal ve etik değerleri gözeterek denetler ve bu değerleri yayar.
|
|
9- |
Alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı uzmanlık düzeyindeki bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla inceler, geliştirir, değerlendirir ve gerektiğinde değiştirmek üzere harekete geçer.
|
|
10- |
Alanında yeni fikirlerin analizini, sentezini ve eleştirel değerlendirmesini yapar. Özgün bir çalışmayı, programı veya projeyi bağımsız olarak zamanında ve istenilen nitelikte gerçekleştirerek ilgili alanda bilimsel çalışmalara katkıda bulunur.
|
|
11- |
Sanat Tarihi alanındaki güncel gelişmeleri ve yürütülen projeleri, nicel ve nitel verilerle destekleyerek alanındaki ve alan dışındaki gruplara iletişim araçlarıyla aktarır. Alanında strateji belirler, politika geliştirir, uygulama aşamalarını planlar ve elde edilen sonuçları paylaşır.
|
|
12- |
|
|
13- |
|
|
14- |
|
|
15- |
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
21- |
|
|
22- |
|
|
23- |
|
|
24- |
|
|
25- |
|
|
26- |
|
|
27- |
|
|
28- |
|
|
29- |
|
|
30- |
|
|
31- |
|
|
32- |
|
|
33- |
|
|
34- |
|
|
35- |
|
|
36- |
|
|
37- |
|
|
38- |
|
|
39- |
|
|
40- |
|
|
41- |
|
|
42- |
|
|
43- |
|
|
44- |
|
|
45- |
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
Yüz yüze eğitim
|
13
|
3
|
39
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
5
|
15
|
75
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
Ara sınavlara hazırlık
|
1
|
15
|
15
|
Ara sınavlar
|
1
|
2
|
2
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
1
|
16
|
16
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
2
|
2
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
Toplam iş yükü
|
|
|
149
|
AKTS
|
|
|
6.00
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
Ara sınav
|
1
|
40
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
Ödev
|
0
|
0
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
Genel toplam
|
|
100
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
Ders kitabı
|
ÖGEL, Bahaeddin: Türk Mitolojisi, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları, TTK Basımevi, 2. Baskı, Ankara 1993.
ÖGEL, Bahaeddin: Türk Kültür Tarihine Giriş, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1991.
RADLOF, W.: Sibirya'dan Seçmeler, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2.Basım, Ankara 1986.
SÜMER, Prof.Dr.Faruk: Oğuzlar, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları, İstanbul 1992
TÜMER, Prof.Dr.Günay, KÜÇÜK, Doç.Dr.Abdurrahman: Dinler Tarihi, Ocak Yayınları, Ankara 1988
YURDAYDIN, Hüseyin G., DAĞ, Doç.Dr.Mehmet: Dinler Tarihi, Gündüz Matbaacılık, Ankara 1978.
ERKİN, Alptekin Uygur Türkleri, Boğaziçi Y.,İstanbul,1978.
Doğan AVCIOĞLU, Türklerin Tarihi-II. ve III. kitap, Bilgi Y., Ankara, 1994-1995.
Mustafa CEZAR, Anadolu Öncesi Türklerde Şehir ve Mimarlık, T. İş Bankası Y., İstanbul, 1977.
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Mircea ELIADE, İmgeler ve Sımgeler, 1992, Gece, Ankara.
Emel ESİN, Türkistan Seyahatnamesi, TTK Y, Ankara, 1959.
-------------, Türk Kültür Tarihi - Orta Asya’daki Erken Safhalar, A.KM Y., Ankara, 1985.
İbrahim KAFESOĞLU, “Asya Türk Devletleri” ve “Kültür ve Teşkilat” Türk Dünyası El Kitabı, T.K.A.Y. 2.Baskı, Ankara.
L.LIGETİ, Bilinmeyen İç Asya ,TDKY., 2.Baskı, Ankara, 1986.
Bahattin ÖGEL, İslamiyetten Önce Türk Kültür Tarihi, TTKY., 2 Baskı, Ankara,1984.
Bahattin ÖGEL, “Uygur Devletinin Teşekkülü ve Yükselişi”, Belleten, C.19, s.331-376
|
|