| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| FARMASÖTİK TOKSİKOLOJİ I |
Birinci düzey |
FTO 401 |
|
7 |
2.00 |
2.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. AYŞE EKEN
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
Prof.Dr. Ayşe Eken, Doç. Dr. Burcu Ünlü Endirlik, Dr.Öğr.Üyesi İ.İpek Boşgelmez, Dr.Öğr.Üyesi Elçin Bakır
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Ders yüz yüze verilmekte olup, konu anlatımı öğrencilerle soru-cevap, tartışma şeklinde yapılmaktadır.
|
|
Dersin amacı
|
Toksikoloji biliminin işlevini, uğraş alanlarını tanıtmak ve günümüzde insan sağlığı açısından önemini vurgulamaktır.
|
|
Dersin tanımı
|
Toksikoloji biliminin amacı, faaliyetleri, kavram ve ilkeler, tarihçesi, insan sağlığını olumsuz yönde etkileyebilen kimyasal, biyolojik ve fiziksel etkenleri ve bunların toksik etki mekanizmaları, olası akut zehirlenmeler ve tedavi ilkeleri, antidotlar ve etki mekanizmaları, toksisite testleri ve risk değerlendirmesi, ilaç etkileşmeleri, zıt ilaç reaksiyonları, özel toksik etkiler gibi konuları içerir.
|
|
1- |
Toksikolojiye Giriş (Tarihçe, Genel Kavramlar)
|
|
2- |
Doz Yanıt İlişkileri, Toksisiteyi Etkileyen Faktörler
|
|
3- |
Moleküler ve Hücresel Düzeyde Toksik Etki Mekanizmaları
|
|
4- |
Ksenobiyotiklerin Absorpsiyonu, Dağılımı, Eliminasyonu
|
|
5- |
Ksenobiyotiklerin Biyotransformasyonu
|
|
6- |
Akut Zehirlenmeler ve Tedavi Yaklaşımları
|
|
7- |
Antidotlar ve Etki Mekanizmaları
|
|
8- |
Toksisite Testleri
|
|
9- |
Risk Değerlendirmesi
|
|
10- |
Zıt İlaç Reaksiyonları
|
|
11- |
İlaç Etkileşimleri
|
|
12- |
Farmakovijilans
|
|
13- |
Özel Toksik Etkiler 1 (Mutajenezis, Karsinojenezis)
|
|
14- |
Özel Toksik Etkiler 2 (Teratojenezis)
|
|
15- |
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Toksikoloji bilimini tanımlar.
|
|
2- |
Toksik maddelerin doz-yanıt ilişkilerini açıklar.
|
|
3- |
Toksik maddelerin vücuttaki yazgısını açıklar.
|
|
4- |
Toksik maddelerin toksisite mekanizmalarını bilir.
|
|
5- |
Akut zehirlenmelerde uygulanan tedavi ilkelerini bilir.
|
|
6- |
Akut zehirlenmelerde kullanılan spesifik antidotları ve bunların etki mekanizmalarını açıklar.
|
|
7- |
Toksisite testlerini yapar. Risk değerlendirme basamaklarını yürütür.
|
|
8- |
Zıt ilaç reaksiyonları ve ilaç etkileşmelerini bilir.
|
|
9- |
Mutajenite, karsinojenite, teratojeniteyi tanımlar.
|
|
10- |
Farmakovijilans hizmetlerini yürütür.
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Matematik, Fen Bilimleri ve Çevre Mühendisliği konularında yeterli altyapıya sahip olma; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri karmaşık mühendislik çözümlerinde kullanabilme becerisi,
|
|
|
2- |
Karmaşık mühendislik problemlerini belirleme, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analitik yöntemler ve modelleme tekniklerini seçme ve uygulama becerisi,
|
|
|
3- |
Karmaşık bir sistemi, sistem bileşenini ya da süreci analiz etme ve istenen gereksinimleri karşılamak üzere gerçekçi kısıtlar altında tasarlama becerisi; bu doğrultuda modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi,
|
|
|
4- |
Mühendislik uygulamalarında karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin kullanma becerisi,
|
|
|
5- |
Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi, etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme,
|
|
|
6- |
Bilgiye erişebilme ve bu amaçla kaynak araştırması yapabilme, veri tabanları ve diğer bilgi kaynaklarını kullanabilme becerisi, alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisi,
|
|
|
7- |
Bireysel olarak ve çok disiplinli takımlarda etkin çalışabilme becerisi, sorumluluk alma özgüveni, başladığı bir işi tamamlama ve karşılaşabileceği olası karmaşık durumlarda sorumluluk alarak çözüm üretme becerisi,
|
|
|
8- |
Alanındaki bilgileri takip edip kullanabilecek ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisi,
|
|
|
9- |
Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda farkındalık, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi, yenilikçi fikirlere açık olma bilinci,
|
|
|
10- |
Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk ve mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi,
|
|
|
11- |
İş güvenliği, işçi sağlığı, sosyal güvenlik hakları, kalite kontrol ve yönetimi ile çevre koruma konularında yeterli bilgi ve bilinci,
|
|
|
12- |
Mühendislik çözümlerinin ve uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkilerini kavrayabilme becerisi, mühendislik çözümlerinin hukuksal konusunda farkındalık,
|
|
|
13- |
Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarını mühendislik problemleri ve çözüm önerileri ile ilgili konularda yazılı ve sözlü olarak bilgilendirme becerisi,
|
|
|
14- |
Alanında her türlü proje geliştirebilme ve uygulama bilgi ve becerisi, sorumluluğu altında çalışanları projeye dâhil etme bilinci, meslek etkinliklerini planlama ve yönetme becerisi, girişimcilik hakkında farkındalık
|
|
|
15- |
|
|
|
16- |
|
|
|
17- |
|
|
|
18- |
|
|
|
19- |
|
|
|
20- |
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
1
|
14
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
7
|
1
|
7
|
|
Ödevler
|
2
|
1
|
2
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
7
|
1
|
7
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
1
|
1
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
7
|
1
|
7
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
1
|
1
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
39
|
|
AKTS
|
|
|
2.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
40
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
Casarett and Doull’s Toxicology, The Basic Science of Poisons, the United States of America: The McGraw-Hill Companies, *Klaassen C.D., 7th ed., 2008.
A. Wallace HAYES, Principles and Methods of Toxicology, Taylor and Francis, Ann Arbor, 2001
Vural, N., Toksikoloji Kitabı, Ankara: Ankara Üniv.Yay.No.73., 2005.
S. Süzen, P. Erkekoğlu, G. Çakmak Demircigil, O. Erdem, AO. Ada, B. Demirel (Eds), Casarett and Doull’s Toksikolojinin Temelleri, Nobel Kitabevi, Ankara, 2017
N. Başaran, T. Baydar, Ü. Ündeğer Bucurgat et al. Toksikoloji, Hacettepe Üniversitesi Yayınları, 2020.
O. Erdem, M. Bacanlı. Temel Toksikoloji, Nobel Tıp Kitapevleri, 2021.
Satar S., Acilde Klinik Toksikoloji, Adana: Nobel Kitabevi, 2009.
Birinci Basamağa Yönelik, Zehirlenmeler Tanı ve Tedavi Rehberleri 2007, T.C. Sağlık Bakanlığı Refik Saydam Hıfzısıhha Merkezi 2007.
Kayaalp, O., Akılcı Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji, Ankara: Pelikan Yayıncılık, 2012.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
|
|