Giriş | English

Lisans > Mühendislik Fakültesi > Çevre Mühendisliği > TÜRK DİLİ-I
 
Dersin adı Dersin seviyesi Dersin kodu Dersin tipi Dersin dönemi Yerel kredi AKTS kredisi Ders bilgileri
TÜRK DİLİ-I Birinci düzey TD 101 Zorunlu 1 2.00 2.00 Yazdır
   
Dersin tanımı
Ön koşul dersleri Yok
Eğitimin dili Türkçe
Koordinatör ÖĞRETİM GÖREVLİSİ ÖMER ERDOĞAN
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı YRD.DOÇ. MUSTAFA ASLAN
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı Yok
Dersin veriliş şekli Sınıf dersleri/Yüz yüze eğitim/ Dersler/ alıştırmalar,/Sunum/Gösterme vs.
Dersin amacı Türkçe dilbilgisi, dil ve kültür ilişkisi, sesler ve ses uyumu, isimler, sıfatlar, vb gramer kuralları, yazım hataları ve noktalama işaretleri, kısaltmalar, kelime yapısı ve çalışması, sözlük, yazım çalışması, kitap yorumları, edebi yazı türleri, yaratıcı yazma ve gezi yazısı gibi konulara dayalı çalışmalar yapmak. Öğrencilere Türkçenin tarihi ve bugünkü durumu hakkında bilgi verip Türkçeyle yazılmış metinler üzerinde çalışmalar yapmaktır.
Dersin tanımı Dilin tanımı, dilin özelliği, dil ve biliş, dil ve toplum, dil ve kültür, dil aileleri, dil yapısı ve kaynakları, Türk dilinin diğer diller arasındaki yeri, Türkçenin fonetik özellikleri, fonetik kuralları, Türkçede kırılma, büküm, Türkçede kelime kategorileri, imla kuralları, kompozisyon, cümlenin unsurları ve analiz örnekler

Dersin içeriği
1- Dil Nedir? Dillerin Doğuşu Dil ile ilgili Tanımlar. Kültür nedir? İletişim nedir? :Dil ve İletişim: anlama, anlatma, okuma, yazma konuşma (Dil becerileri) Sözlü, Yazılı ve sözsüz (beden dili) Noam Chomsky, Ferdinand de Saussure, Edward Sapir, Berke Vardar, Muharrem Ergin…. Yunus Emre’nin “Söz Ola Kese Savaşı” ve “Sözlerin Aslı” şiiri Osman Akalın’ın “Yükseklerde” romanı ve “En İyi Korunan Oda” adlı hikayesi; Bayram Durbilmez, “Birname, Yarname, Turnalar” şiir kitaplarından incelemeler.
2- Dil-beyin, dil-düşünce bağlantısı, dil-kültür-bağlantısı, dil-toplum bağlantısı Dil ve İletişim: Düşünme, anlatım, dinleme, kariyer belirleme, bir kültüre ait olma; derinlik bakımından dil (tarihsel, çağdaş…), Kullanım boyutu bakımından dil (kişisel, toplumsal…), oluş biçim bakımından dil (fiziksel, ruhsal….) İletişimin temel ögeleri, sağlıklı iletişim, sen, ben dili… Kod, simge (Yaygın istiareler) Faruk Nafiz Çamlıbel “At” şiiri
3- Dilin Özellikleri, Dil-Kültür ilgisi:Mehmet Kaplan “Dil ve Kültür”
4- Dünya dilleri ve Türkçe, Yeryüzündeki diller, Türkçenin dünya dilleri arasındaki yeri ve yayılma alanları: Prof Dr. Ahmet Temir. Prof. Dr. Tuncer Gülensoy, Prof Dr. Ahmet Bican Ercilasun, Prof Dr. Zeynep Korkmez, Prof Dr. Ahmet Buran. Türk Dünyası El Kitabı makale okuma, araştırma ve inceleme
5- Ural-Altay Dilleri Teorisi, Altayistik-Mongolistik ve ilgili alanlarda yapılan çalışmalar, Türkçenin tarihsel dönemleri, Türk Alfabeleri:Orhun Kitabeleri metinleri, Aprın Çor Tigin Şiirleri, Çatikler, Sudurlar, Edgü Öglü Tigin birle Ayıg Ögli Tigin
6- Dil Bilgisi: Dilbilgisinin bölümleri, Türkiye Türkçesi Gramerinin Tarihi Gelişimi:Dil bilgisi ve farkındalık, fark etme yeteneğimizi ve dil bilgisi, İçsel farkındalık, dışsal farkındalık, duyusal farkındalık. Dil bilgisi açısından farkındalık konuları ÖDEV: Kendinizle baş başa kalabileceğiniz bir tabiat manzarasında bir doğa yürüyüşü yapınız, koklayın, tadın, dokunun, görün, sesini duyun, bir yaprağı alın parmağınızda dokunu, ezin, dokusunu hissedin, sonra farkındalığınızı içinde bulunduğunuz tamamını, kendinizle güneş ışığını, gölgeleri, yeryüzündeki güneşi, yürürken ayağınızın altındakileri duygusunu içerecek şekilde genişletin ve hissettiklerinizi yazınız.
7- Ses Bilgisi Türkçenin ses yapısı, Türkçenin heceleri, ses uyumları, vurgu, kavşak, ton, ezgi ses olayları… ÖDEV: Şiirlerde Yaygın olarak yer alan zihniyeti, •Ahenk unsurlarının nasıl kullanıldığını, • Kullanılan dilin özelliklerini, • Yapının nasıl oluştuğunu, • Genel olarak kullanılan temaları, • Şiir gerçekliğinin nasıl verildiğini, • Şairin hangi geleneğe bağlı kaldığını, • Şairin yaşamından, yetiştiği ortamdan izler bulunup bulunmadığını araştırmanız, araştırma sonucunu raporlaştırmanız ve sınıfınızda bir sunum yapmanız beklenmektedir.
8- Dil ve Organlar Diksiyon (Güzel Konuşma) Ses ve ses organları arasındaki ilişki, tekerlemeler Fuzuli’nin “Su Kasidesi” Nihad Sami Banarlı “Raks Eden Dil” Nazım Hikmet “Salkım Söğüt” Orhan Seyfi Orhon “Veda” Yunus Emre “Çağırayım Mevla’m Seni” Yahya Kemal Beyatlı “Ses” ÖDEV: Dil ve Anlatım Açısından: Hitabet Empati-İletişi Üslup Beden Dili Kullanımı Dil Düşünce Diksiyon Bir merdivenini önemli basamakları olarak yukarıdaki konuları araştırarak, önemli saydığınız özelliklerini kendinize ait ifadelerle yazınız.
9- Yapı Bilgisi, Yapım Ekleri, Çekim Ekleri: Refik Halit Karay “Eskici” Kül Tigin Abidesi “Güney Yüzü”, Yunus Emre İlahi “Işkun aldı benden beni”, Haldun Taner “Keşanlı Ali Destanı”
10- Kelime: A. Anlam Derecelerine Göre Kelimeler B. Anlam İlişkilerine Göre Kelimeler C. Yapı Bakımından Kelime Çeşitleri Roger CAILLOIS ”Sözün Gücü” Senin bir yumurtan var, benim bir yumurtam var; yumurtalarımız değişirsek ikimizin de birer yumurtası olur. Senin bir fikrin var, benim bir fikrim var, fikirlerimizi değişirsek ikimizin de ikişer fikri olur. Çin atasözü Hacivat-Karagöz: Hacivat — Sen davul çalmasını bilir misin? Karagöz — Haydi doğru hapise. Hacivat — Ne hapsine Karagözüm? Karagöz — Bekçinin davulunu çalayım, polisler yakalasınlar. Hacivat — Yani Karagöz’üm, mânicilerin çaldığı gibi. Abdulvahap KOCAMAN “Döndü Dönmedi”
11- Kelime Türleri, Kelime Grupları:Mahmut Şevket Esendal “Hayat Ne Tatlı” adlı hikâye Ahmet Efe “Binlerce Güvercin” Peyami Safa “Fatih Harbiye Tarık Buğra “Oğlumuz” Faruk Nafiz Çamlıbel “Çoban Çeşmesi”
12- Cümle: Cümlenin Ögeleri: Mehmet Akif Er4soy “İstiklal Marşı” Cümle tahlili Kemal Tahir “Kitapların Oluşumu Nurullah ATAÇ “Saygı” Cevat Şakir Kabaağaçlı “Deniz Kızı Adası”
13- Yazım Kuralları: Seslerle ve Eklerle ilgili Kurallar: Gazetelerdeki yazılardan üç tane güncel bir makaledeki noktalama işaretleri kullanım görevleri açısından inceleyiniz ve ilgili yerlere görevlerini yazınız.
14- Noktalama İşaretleri:İstiklal Marşı ve Gençliğe Hitabenin noktalama işaretleri bakımından incelemesi
15-
16-
17-
18-
19-
20-

Dersin öğrenme çıktıları
1- Türkçe etkin sözlü ve yazılı iletişim kurabilme becerisi,
2- Yazılı ve sözlü anlatım becerileri, temel yazım ve noktalama kurallarının doğru kullanımı, yazılı ve sözlü anlatımda özgüven ve yaratıcılık.
3- Yasam boyu öğrenme gereğini algılamak ve kendi kendine öğrenme becerisini kazanmak,
4- Değişken koşullara uyum sağlayabilme becerisi,
5- Mesleki ve etik sorumluluklara sahip olma, yetki alabilme ve gereğini yerine getirebilme becerisi,
6- Analitik düşünce ile mevcut sistemleri inceleme, iyileştirme ve geliştirmeye yönelik algoritmik çözümler üretebilme becerisi,
7- Takım çalışması yapabilme becerisi.
8-
9-
10-

*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
1- Matematik, Fen Bilimleri ve Çevre Mühendisliği konularında yeterli altyapıya sahip olma; bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri karmaşık mühendislik çözümlerinde kullanabilme becerisi,
2- Karmaşık mühendislik problemlerini belirleme, tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; bu amaçla uygun analitik yöntemler ve modelleme tekniklerini seçme ve uygulama becerisi,
3- Karmaşık bir sistemi, sistem bileşenini ya da süreci analiz etme ve istenen gereksinimleri karşılamak üzere gerçekçi kısıtlar altında tasarlama becerisi; bu doğrultuda modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi,
4- Mühendislik uygulamalarında karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin kullanma becerisi,
5- Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama, deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi, etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme,
6- Bilgiye erişebilme ve bu amaçla kaynak araştırması yapabilme, veri tabanları ve diğer bilgi kaynaklarını kullanabilme becerisi, alanının gerektirdiği düzeyde bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisi,
7- Bireysel olarak ve çok disiplinli takımlarda etkin çalışabilme becerisi, sorumluluk alma özgüveni, başladığı bir işi tamamlama ve karşılaşabileceği olası karmaşık durumlarda sorumluluk alarak çözüm üretme becerisi,
8- Alanındaki bilgileri takip edip kullanabilecek ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisi,
9- Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda farkındalık, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi, yenilikçi fikirlere açık olma bilinci,
10- Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk ve mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi,
11- İş güvenliği, işçi sağlığı, sosyal güvenlik hakları, kalite kontrol ve yönetimi ile çevre koruma konularında yeterli bilgi ve bilinci,
12- Mühendislik çözümlerinin ve uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlardaki etkilerini kavrayabilme becerisi, mühendislik çözümlerinin hukuksal konusunda farkındalık,
13- Uzman ya da uzman olmayan dinleyici gruplarını mühendislik problemleri ve çözüm önerileri ile ilgili konularda yazılı ve sözlü olarak bilgilendirme becerisi,
14- Alanında her türlü proje geliştirebilme ve uygulama bilgi ve becerisi, sorumluluğu altında çalışanları projeye dâhil etme bilinci, meslek etkinliklerini planlama ve yönetme becerisi, girişimcilik hakkında farkındalık
15-
16-
17-
18-
19-
20-
21-
22-
23-
24-
25-
26-
27-
28-
29-
30-
31-
32-
33-
34-
35-
36-
37-
38-
39-
40-
41-
42-
43-
44-
45-
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 14 2 28
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 10 1 10
Ödevler 1 1 1
Sunum / Seminer hazırlama 1 1 1
Kısa sınavlar 1 1 1
Ara sınavlara hazırlık 1 1 1
Ara sınavlar 1 1 1
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 1 1 1
Yarıyıl sonu sınavı 1 1 1
Araştırma 1 1 1
Toplam iş yükü     46
AKTS     2.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 70
Kısa sınav 0 0
Ödev 1 30
Yarıyıl içi toplam   100
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
Ders kitabı Ders Notlarım, Muharrem Ergin, Türk Dili, Bayrak Yayınları, İstanbul, Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu, Ankara. İmla Kılavuzu, Türk Dil Kurumu, Ankara.
Yardımcı Kaynaklar 1 Muharrem Ergin, Üniversiteler için Türk Dili, Boğaziçi Yayınları, İstanbul 1986. Doğan Aksan, Her yönüyle Dil (1, 2, 3), TDK Yayınları, Ankara 1982. Bedia Akarsu, Wilhelm von Humbolt’ta Dil Kültür Bağıntısı, İstanbul 1985. Tahsin Banguoğlu, Türkçenin Grameri, Baha Matbaası, İstanbul 197. Bacon, Denemeler, MEB Yayınları. Alain, Minerva veya Bilgelik, (Çev. Ayda Yörükan), Tur Yayınları, Ankara 1971. Montaigne, Denemeler, (Çev. Sabahattin Eyüboğlu), Cem Yayınları, Ankara 1972. Ömer Asım Aksoy, Dil Yanlışları, TDK Yayınları, Ankara 1980. Şiar Yalçın, Doğru Türkçe, Metis Yayınları, İstanbul 1997. Walter Porzig, Dil Denen Mucize, (Çev. Vural Ülkü), Kültür Bakanlığı Yay., Ankara 1990. Yabancılar İçin Türkçe Dersleri, Kaya Can, ODTÜ-ANKARA-1987 Sermet Sami Uysal, Yabancılara Türk Dilbilgisi, Sermet Matbaası, Vize 1980. Gökhan Evliyaoğlu, Konuşma Sanatı, Ankara Gazeteciler Cemiyeti Yayını, Ankara 1973., Ahmet Beserek, Türkçe Cümle Yapısı, MEB Yayınları, İstanbul 1991, Mustafa Argunşah, Sözüm Türkçe Üstüne, Kesit Yayınları, İstanbul, 2008, Mustafa Argunşah, Dil Yarası, Kayseri, 2008., Bekir Oğuz Başaran, Necip Fazıl Gerçeği, NKM Yayınları, İstanbul, 2011, Unmerto Eco, Anlatı Ormanlarında Gezinti, Can Yayınları, İstanbul 1995., İsmail Parlatır, Güzel Yazılar Denemeler, TDK Yayınları, 1999., Akşit Göktürk, Okuma Uğraşısı, İnkılap Kitabevi, İstanbul, 1988.

Ders ile ilgili dosyalar