| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| SAĞLIK SOSYOLOJİSİ |
Birinci düzey |
SOS 101 |
Zorunlu |
1 |
2.00 |
2.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. DEMET ÜNALAN
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. DEMET ÜNALAN
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Yok
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Yüz Yüze
|
|
Dersin amacı
|
Bu derste, toplumun sosyal yapısı, değerleri ve bunların sağlık üzerindeki etkileri ile sağlık/hastalık konusuna sosyolojik bakabilme becerisi kazandırılması amaçlanmaktadır.
|
|
Dersin tanımı
|
Sağlık Sosyolojisi dersi, sağlık ve hastalık kavramlarını toplumsal, kültürel, davranışsal, tarihsel ve politik temelleri ile birlikte irdelemeyi, sağlıkla ilgili kavramların nasıl toplumsal ve kültürel olarak inşa edildiğini örneklerle göstermeyi hedefleyen bir derstir. Ders kapsamında: Sağlık Sosyolojisinin Bazı Temel Kavramları: Sağlık, Hastalık, Hasta Rolü, Sağlik, Hastalik ve Kültür, Sağlık Sosyolojisinin Konusu ve Araştırma Yöntemleri, Dünyada ve Türkiye’de sağlik sosyolojisinin gelişimi, Sosyolojik kuramlarda sağlık, Sağlıklı ve hasta olmanın toplumsal sebepleri, Karşılaştırmalı Sağlık Sistemleri, Türkiye’de Sağlık Politikaları, Türkiye’de Sağlığın Mevcut Durumuna İlişkin Seçilmiş Göstergeler, Beden sosyolojisi ve sağlik, Yaşlilik ve Sağlık, Küreselleşme ve sağlık, Hasta hakları ve Tıp etiği, Göç ve Sağlık konuları işlenmektedir.
|
|
1- |
Sağlık Sosyolojisinin Bazı Temel Kavramları: Sağlık, Hastalık, Hasta Rolü
|
|
2- |
Hastalıkların toplumun sosyal yapısıyla ilişkisi. Kültür, sağlık-hastalık ilişkisi
|
|
3- |
Sağlık Sosyolojisinin Konusu ve Araştırma Yöntemleri
|
|
4- |
Dünyada ve Türkiye’de sağlık sosyolojisinin gelişimi
|
|
5- |
Sosyolojik kuramlarda sağlık
|
|
6- |
Sağlıklı ve hasta olmanın toplumsal sebepleri
|
|
7- |
Karşılaştırmalı Sağlık Sistemleri, Türkiye’de Sağlık Politikaları
|
|
8- |
Ara sınav
|
|
9- |
Türkiye’de Sağlığın Mevcut Durumuna İlişkin Seçilmiş Göstergeler
|
|
10- |
Sağlık iletişimi (Hasta - Sağlık personeli)
|
|
11- |
Beden sosyolojisi ve sağlık
|
|
12- |
Yaşlılık ve Sağlık
|
|
13- |
Küreselleşme ve sağlık
|
|
14- |
Hasta hakları ve Tıp etiği
|
|
15- |
-
|
|
16- |
-
|
|
17- |
-
|
|
18- |
-
|
|
19- |
-
|
|
20- |
-
|
|
1- |
Sağlık Sosyolojisi, hastalık ve sağlığa ilişkin kavramları bilir.
|
|
2- |
Sağlığın sosyal belirleyicilerini bilir.
|
|
3- |
Sağlık-hastalık kavramlarının çeşitli boyutlarını açıklayabilir.
|
|
4- |
Sosyolojik yaklaşımların sağlığa ve hastalığa bakış açılarını karşılaştırabilir.
|
|
5- |
Sağlık politikalarını ve bunların toplum sağlığına etkisini değerlendirebilir.
|
|
6- |
|
|
7- |
-
|
|
8- |
-
|
|
9- |
-
|
|
10- |
-
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Beslenme ve diyetetik alanına özgü kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilme becerisine sahiptir.
|
|
|
2- |
Beslenme ve diyetetiğin farklı alanlarında karşılaşabileceği problemleri saptamada, eleştirel değerlendirmede, çözmede ve sonuca yönelik karar almada yetkindir.
|
|
|
3- |
Bireysel olarak, ekip içinde ve farklı disiplinlerle etkin bir biçimde çalışır.
|
|
|
4- |
Beslenme ve diyetetik uygulamaları ile ilgili güncel teknolojileri ve ekipmanları kullanır, veri tabanlarını sürekli ve etkin şekilde tarayarak kanıta dayalı doğru bilgiye ulaşır, işlevsel eğitim materyalleri geliştirir.
|
|
|
5- |
Türkçe ve en az bir yabancı dilde sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisine sahiptir.
|
|
|
6- |
Yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir, bilimsel ve kültürel etkinliklere katılarak kendini sürekli yeniler.
|
|
|
7- |
Beslenme ve diyetetik alanında araştırma planlayabilme, uygulama yapabilme, araştırma verilerini değerlendirebilme ve raporlayabilme gibi temel araştırma becerilerine sahiptir.
|
|
|
8- |
Mesleki uygulamalarda ve alınan kararlarda sorumluluk üstlenir ve etik ilkelere bağlı kalır.
|
|
|
9- |
Mesleki uygulamaların toplumsal ve evrensel boyutlardaki etkileri ve hukuksal sonuçları konusunda farkındalığa sahiptir.
|
|
|
10- |
|
|
|
11- |
|
|
|
12- |
|
|
|
13- |
|
|
|
14- |
|
|
|
15- |
|
|
|
16- |
|
|
|
17- |
|
|
|
18- |
|
|
|
19- |
|
|
|
20- |
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
2
|
28
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
0
|
0
|
0
|
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
1
|
10
|
10
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
1
|
1
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
1
|
10
|
10
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
1
|
1
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
50
|
|
AKTS
|
|
|
2.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
40
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
-Marmot M, Wilkinson RG (2009). Sağliğin sosyal belirleyicileri. (çev:ilker Kayı, Yeşim Yasin).İstanbul İnsev yayınları.
-Daşlı Y, Bulut E (2019). Sağlik Sosyolojisi. Ankara Anı yayıncılık
-Alptekin MY(2023). Sağlik Sosyolojisi. Ankara: Nobel Yayın.
-Adak, N. (2016). Sağlık sosyolojisinde güncel tartışmalar. Ankara: Nobel Yayıncılık
-Cirhinlioğlu, Z. (2001). Sağlık sosyolojisi. Ankara: Nobel Yayıncılık
-Goffman, E. (2016). Tımarhaneler (çev. E. Arıcan). Ankara: Heretik.
-Illich, I. (2011). Sağlığın gaspı (çev: S. Sertabiboğlu). İstanbul: Ayrıntı yayıncılık.
-William C.Cockerham (2022). Sağlığın ve hastalığıntoplumsal nedenleri (çev:Ercan Tugay Akı). İstanbul: Ayrıntı yayınları.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
-Labonde R, Schrecker T, Packer C, Runnels V (2009). Küreselleşme ve sağlık (çev:ilker Kayı, Yeşim Yasin).İstanbul İnsev yayınları.
|
|