| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| ANADOLU ÖNCESİ TÜRK SANATI |
Birinci düzey |
SNT120 |
Zorunlu |
2 |
3.00 |
3.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
YOK
|
|
Eğitimin dili
|
TÜRKÇE
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. CELİL ARSLAN
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. CELİL ARSLAN
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
YOK
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Kaynaklar eşliğinde eserler, fotoğraf ve çizimlerle desteklenerek anlatılacaktır.
|
|
Dersin amacı
|
Türklerin Müslüman olmalarını takip eden dönemde ve Anadolu’ya gelmeden önce kurmuş oldukları Karahanlı, Gazneli ve Büyük Selçuklu Devletleri zamanında ortaya konmuş olan mimari, tezyinat ve resim konularındaki eserleri ele alınacaktır.
|
|
Dersin tanımı
|
Türklerin Anadolu’ya gelmeden kurmuş oldukları devletlerde meydana getirdikleri mimari yapılar ve diğer sanat dallarıyla, İslamiyet’in ortaya çıkışıyla birlikte kurulan Türk ve İslam devletlerindeki sanat dalları incelenecektir. Özellikle mimari, çini seramik, hat minyatür, tezhip, maden sanatı, ahşap sanatı gibi önemli sanat gruplarındaki eserler değerlendirilmektedir.
|
|
1- |
Ders konularıyla ilgili açıklamalar ve ön bilgiler edinilip; Türk Devletlerinin kurulduğu coğrafya hakkında fikir sahibi olunulacaktır.
|
|
2- |
Karahanlılar dönemi Minareleri hakkında bilgi edinilip; Orta Asya''''''''''''''''ya özgü minare formu hakkında fikir sahibi olunulacaktır.
|
|
3- |
Karahanlılar dönemi camileri plan, malzeme ve teknik açısından ele alınarak bilgi edinilecektir.
|
|
4- |
Karahanlılar dönemi sivil mimarlık örnekleri tartışılarak, sivil mimarlık hakkında bilgi sahibi olunulacaktır. Plan, malzeme ve teknik açısından değerlendirilip, tartışılacaktır.
|
|
5- |
Karahanlılar dönemi türbe mimarisi, cami, türbe, minare, saray, gibi yapılar hakkında detaylı bilgiler edinilecektir., plan, malzeme ve teknik hakkında bilgi edinilecektir.
|
|
6- |
Harzemşahlar Devri Sanatı hakkında bilgiler edinilip; Harzemşahlar dönemi mimarisi, cami, türbe, minare, saray, gibi yapılar hakkında detaylı bilgiler edinilecektir. Plan, malzeme ve teknik açısından değerlendirilip, tartışılacaktır.
|
|
7- |
Gazneliler dönemi mimarisi, cami, türbe, minare, saray, gibi yapılar hakkında detaylı bilgiler edinilecektir. Plan, malzeme ve teknik açısından değerlendirilip, tartışılacaktır.
|
|
8- |
ARA SINAV
|
|
9- |
Gazneliler dönemi Sarayları hakkında bilgi edinilip; saray mimarisi, malzeme, teknik ve yapıdaki süsleme özellikleri tartışılacaktır.
|
|
10- |
Büyük Selçuklu Dönemi Camileri, plan, malzeme, teknik, bezeme açısından değerlendirilecektir. Ayrıca Karahanlı, Gazneli ve Harzemşahlar dönemi camileri ile karşılaştırılıp, bunlar hakkında bilgi sahibi olunulacaktır.
|
|
11- |
Büyük Selçuklu Dönemi Minareleri hakkında fikir edinilecektir.
|
|
12- |
Büyük Selçuklu Dönemi Mezar Anıtları hakkında bilgiler edinilip, Orta Asya''da Türk dönemi mezar anıtları ile karşılaştırılarak tartışılacaktır.
|
|
13- |
Büyük Selçuklu Dönemi Medreseleri; Plan, malzeme ve teknik açısından hakkında bilgi edinilecek ve Çağdaşı olan Türk İslam dönemi medreseleri ile karşılaştırılarak tartışılacaktır.
|
|
14- |
Büyük Selçuklu Dönemi Kervansarayları;Plan, malzeme ve teknik açısından hakkında bilgi edinilecek ve Çağdaşı olan Türk İslam dönemi kervansarayları ile karşılaştırılarak tartışılacaktır.
|
|
15- |
YARIYIL SONU SINAVI
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Ders konularıyla ilgili açıklamalar ve ön bilgiler edinilip; Türk Devletlerinin kurulduğu coğrafya hakkında fikir sahibi olunulacaktır.
|
|
2- |
Karahanlılar dönemi Minareleri plan, malzeme ve teknik açısından ele alınarak bilgiler edinilecektir.
|
|
3- |
Karahanlılar dönemi camileri plan, mimari, malzeme ve teknik açısından değerlendirilip; bşlgi sahibi olunulacaktır.
|
|
4- |
Karahanlılar dönemi sivil mimarlık örnekleri hakkında bilgiler edinilecektir.
|
|
5- |
Karahanlılar dönemi türbe mimarisi, plan malzeme ve teknik açısından tartışılıp; türbe mimarisi hakkında fikir sahibi olunacaktır.
|
|
6- |
Harzemşahlar Devri Sanatı, ve mimarisi hakkında bilgiler edinilecektir.
|
|
7- |
Gazneliler dönemi camileri ve Gaznelilire dönemi Sarayları hakkında fikir sahibi olunacaktır.
|
|
8- |
Büyük Selçuklu Dönemi Camileri , Büyük Selçuklu Dönemi Minareleri ve Büyük Selçuklu Dönemi Mezar Anıtları hakkında bilgiler edinecektir.
|
|
9- |
Büyük Selçuklu Dönemi Medreseleri hakkında bilgiler edinip; Türk-İslam dönemi medreseleri hakkında fikir sahibi olunacaktır.
|
|
10- |
Büyük Selçuklu Dönemi Kervansarayları hakkında bilgiler edinip; Türk-İslam dönemi medreseleri hakkında fikir sahibi olunacaktır.
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Alanındaki bilgileri içeren ders kitapları ve diğer kaynaklarla desteklenen bilgilere sahip olma, sahip olduğu bu bilgileri yazılı ve sözlü olarak aktarabilme, edindiği bilgiyi alanında kullanabilme.
|
|
|
2- |
Sanat Tarihi araştırma yöntem ve tekniklerini kullanarak sanat eserini tanımlayabilme, sanat eserlerine dini, mitolojik ve ikonografik açıdan bakabilme, analiz ve yorum yapabilme.
|
|
|
3- |
Bir eserin öz niteliklerinden yola çıkarak dönemin genel özelliklerini ayırt edebilme ve farklı eserler arasında bağlantı kurabilme.
|
|
|
4- |
Farklı dillerde yer alan epigrafik ve paleografik yazıları okuyabilme ve disiplinler arası çalışma yaparak çözümleyebilme.
|
|
|
5- |
Bilimsel düşünme becerisi kazanarak analitik düşünebilme.
|
|
|
6- |
Alanı ile ilgili disiplinler arası etkileşimi kavrayabilme.
|
|
|
7- |
Alanı ile ilgili belgeleme, restitüsyon ve restorasyon yöntemlerini uygulayabilme, plan, kesit, izdüşümü gibi çizim tekniklerini kullanarak çizim yapabilme.
|
|
|
8- |
Yaşam boyu öğrenmeyle ilişkili olarak kendini sürekli olarak yenileyebilme
|
|
|
9- |
Kütüphane, arşiv, internet gibi kaynaklardan yararlanma biçimini öğrenme ve alanı ile ilgili gelişmeleri takip edebilme
|
|
|
10- |
Alan çalışmalarında arazinin yapısına uygun bir çalışma sistemi kurabilme.
|
|
|
11- |
Kültür varlıklarını koruma ve onarma ile ilgili edindiği bilgileri çağdaş gereksinimler doğrultusunda uygulayabilme, 2863 sayılı kanun çerçevesinde çalışma disiplini sağlayabilme.
|
|
|
12- |
Sanat eserlerinin ortaya çıkarılması, müze ve sergi gibi topluma açık ortamlarda sergilenmesine yönelik yöntemleri bilme ve uygulayabilme.
|
|
|
13- |
Çeşitli coğrafyaların uygarlık ve kültürleri arasında bağlantı kurabilme.
|
|
|
14- |
Sosyal, kültürel ve toplumsal sorumlulukları kavrama, benimseme ve uygulayabilme becerisi geliştirebilme.
|
|
|
15- |
İslami dönem Türk sanatının ortaya koyduğu kültürel mirası öğrenme, tanıma ve tanıtma yeteneği kazandırabilme
|
|
|
16- |
Tarih öncesi devirler dahil, Orta ve yeni çağlar boyunca Avrupa’daki mimari, resim ve heykel konularında bilgilendirme ve değişen üslupları tanıyabilme yeteneği kazandırabilme.
|
|
|
17- |
Mimari, seramik, halı-kilim vb. dokumalar, minyatür, hat, çini, maden, resim, heykel, kalem işi, sikke ve vb. başlıca Sanat Tarihi konularında bilgilendirebilme.
|
|
|
18- |
Sanat Tarihi alanında kültürel mirasın evrenselliğine inanarak kültürlere ve değerlere eşit mesafede olabilme.
|
|
|
19- |
Saha çalışmalarında Sanat Tarihi yöntem ve teknikleri ile bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilme.
|
|
|
20- |
Günümüzde karşılaşılan problemlerden yola çıkarak geçmiş ve bugün arasında bağlantı kurup, geleceğe dair çıkarımlarda bulunabilme.
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
13
|
2
|
26
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
5
|
5
|
25
|
|
Ödevler
|
13
|
1
|
13
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
2
|
10
|
20
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
1
|
10
|
10
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
2
|
2
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
1
|
15
|
15
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
2
|
2
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
113
|
|
AKTS
|
|
|
5.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
40
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
Mustafa CEZAR, Anadolu Öncesi Türklerde Şehir ve Mimarlık, T. İş Bankası Y., İstanbul, 1977.
İbrahim KAFESOĞLU, “Asya Türk Devletleri” ve “Kültür ve Teşkilat” Türk Dünyası El Kitabı, T.K.A.Y. 2.Baskı, Ankara.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
ÖGEL, Bahaeddin: Türk Mitolojisi, Atatürk Kültür Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yayınları, TTK Basımevi, 2. Baskı, Ankara 1993.
ÖGEL, Bahaeddin: Türk Kültür Tarihine Giriş, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara 1991.
RADLOF, W.: Sibirya'dan Seçmeler, Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2.Basım, Ankara 1986.
SÜMER, Prof.Dr.Faruk: Oğuzlar, Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı Yayınları, İstanbul 1992
TÜMER, Prof.Dr.Günay, KÜÇÜK, Doç.Dr.Abdurrahman: Dinler Tarihi, Ocak Yayınları, Ankara 1988
YURDAYDIN, Hüseyin G., DAĞ, Doç.Dr.Mehmet: Dinler Tarihi, Gündüz Matbaacılık, Ankara 1978.
ERKİN, Alptekin Uygur Türkleri, Boğaziçi Y.,İstanbul,1978.
Doğan AVCIOĞLU, Türklerin Tarihi-II. ve III. kitap, Bilgi Y., Ankara, 1994-1995.
|
|