Giriş | English

Lisans > Eczacilik Fakültesi > Eczacilik > ZEHİRLİ BİTKİLER VE DOĞAL TOKSİNLER
 
Dersin adı Dersin seviyesi Dersin kodu Dersin tipi Dersin dönemi Yerel kredi AKTS kredisi Ders bilgileri
ZEHİRLİ BİTKİLER VE DOĞAL TOKSİNLER Birinci düzey SEÇ 332 Seçmeli 6 2.00 2.00 Yazdır
   
Dersin tanımı
Ön koşul dersleri yok
Eğitimin dili Türkçe
Koordinatör DR. ÖĞR. ÜYESİ SELEN İLGÜN
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı DR. ÖĞR. ÜYESİ SELEN İLGÜN
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı yok
Dersin veriliş şekli slayt ile sunum
Dersin amacı Bitkilerde ve mantarlarda bulunan narkotik, halusinojenik ve zehirli bileşiklerin kimyasal yapısı, tanınması (renk reaksiyonları ve İTK), farmakolojik etkileri. Bitki ve mantar zehirlenmelerinin sınıflandırılması, zehirlenme belirtileri, etki mekanizmaları, tedavisi. Türkiye’de yetişen zehirli bitki ve mantar türlerinin öğretilmesi ve süs bitkisi olarak kullanılan zehirli bitkileri tanıtmayı hedefler.
Dersin tanımı Özellikle ülkemizde doğal olarak yetişen zehirli bitki familyaları ve mantar türlerini tanıtmaya,içerdikleri toksik maddelerin yapı ve etkilerinin anlaşılmasına önem verir.

Dersin içeriği
1- Toksik madde tanımı ve toksik bileşikler hakkında genel bilgi
2- Bitkilerle zehirlenme vakaları
3- Zehirli bitki tanımı
4- Zehirli Bitkilerin taşıdığı başlıca toksik maddeler I: Alkaloitler
5- Zehirli Bitkilerin taşıdığı başlıca toksik maddeler II-III: Polipeptit ve Aminler
6- Zehirli Bitkilerin taşıdığı başlıca toksik maddeler IV: Heterozitler
7- Zehirli Bitkilerin taşıdığı başlıca toksik maddeler IV: Heterozitler
8- Ara sınav
9- Zehirli Bitkilerin taşıdığı başlıca toksik maddeler V: Irritan Yağlar
10- Zehirli Bitkilerin taşıdığı başlıca toksik maddeler VI: Okzalatlar
11- Zehirli Bitkilerin taşıdığı başlıca toksik maddeler VII: Rezin ve benzeri bileşikler
12- Zehirli Bitkilerin taşıdığı başlıca toksik maddeler VIII: Fitotoksinler
13- Zehirli Bitkilerin taşıdığı başlıca toksik maddeler IX: Mineral zehirler (bakır, kurşun, molibten, selenyum gibi)
14- Zehirli Bitkilerin taşıdığı başlıca toksik maddeler X:Fotosensibilizan Bileşikler
15- Yarıyıl sonu sınavı
16- Bütünleme sınavı
17-
18-
19-
20-

Dersin öğrenme çıktıları
1- Toksik madde tanımını kavrar ve toksik bileşiklerin tiplerini bilir. Zehirlenmenin başlıca nedenlerini kavrar.
2- Dünyada ve ülkemizde zehir kontol merkezlerinin varlığından haberdar olur.
3- Genel olarak bitkilerle zehirlenme vakalarının nedenlerini bilir. Zehirli Bitkilerin taşıdığı başlıca toksik maddeleri kavrar.
4- Zehirli bitkilerin vücuttaki oluşturabileceği potansiyel etkilerini kavrar. Alkaloit tanımını ve özelliklerini kavrar. Bitkilerin hangi organlarında ve nasıl bulunabileceği hakkında fikir sahibi olur. Temel alkaloit tiplerini bilir ve onları taşıyan bitkilere örnekler verebilir. Polipeptit ve amin tanımlarını bilir. Bu bileşiklerin itkilerin hangi organlarında ve nasıl bulunabileceği hakkında fikir sahibi olur.
5- Mantarlar ve yüksek bitkilerden örnekler verebilir. Siyonogenetik heterozit tanımını bilir, bu maddeyi taşıyan bitkilere örnekler verebilir.
6- Kumarin heteroziti tanımını bilir ve bu maddeyi taşıyan bitkilere örnekler verebilir. Steroidal ve triterpenik heterozit tanımlarını bilir ve bu maddeyi taşıyan bitkilere örnekler verebilir. Kardiyoaktif heterozit tanımını bilir ve bu maddeyi taşıyan bitkilere örnekler verebilir. En sık görüldüğü familyalar hakkında bilgi sahibi olur.
7- İrritan yağların sıklıkla yer alabileceği bitkilere örnekler verebilir. Vücutta oluşturabileceği toksik etkileri bilir.
8- Okzalat tanımını ve bitkide bulunma şekillerini bilir. Okzalatların sıklıkla yer alabileceği bitkilere örnekler verebilir. Vücutta oluşturabileceği toksik etkileri bilir.
9- Toksik rezin taşıyan bitkilere örnekler verebilir. Vücutta oluşturabileceği toksik etkileri bilir. Fitotoksin tanımını kavrar. Fitotoksin taşıyan bazı bitkilere örnekler verir.
10- Bitkilerin taşıdığı mineral zehirleri bilir ve çeşitli familyalardan örnekler verebilir. Vücutta oluşturabileceği toksik etkileri bilir. Fotosensibilan tanımını kavrar. Bitkilerde bulunma sıklığını kavrar. Sıklıkla bulunduğu familyaları bilir ve örnekler verebilir. Vücutta oluşturabileceği toksik etkileri bilir.

*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
1- Eczacılık mesleğini, mevcut yasalar ve mevzuat doğrultusunda, etik ve deontolojik ilkeler çerçevesinde uygulayabilme ve gerektiğinde bu anlamda inisiyatif kullanabilme
2- Edinmiş olduğu bilgileri toplumun sağlık düzeyinin ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi için kullanabilme
3- Eczacılık meslek uygulamalarındaki süreçleri ve kişiler arası ilişkileri yönetebilme ve iletişim yeteneklerini kullanabilme
4- Meslek uygulama alanlarındaki çalışma süreçlerini planlayabilme, ekip üyesi olabilme, ortak çalışmalara katılabilme ve bu çalışmaları yönetebilme
5- Evrensel ve ulusal sağlık sorunlarının farkında olarak sağlık hizmet kalitesinin artırılmasına yönelik politikalar üretebilme
6- İnsan sağlığının temelini oluşturan biyolojik sistemlerin işleyişi, sürdürülmesi ve patolojisine yönelik kavramlara sahip olabilme
7- Temel ve uygulamalı fen bilimlerini eczacılık meslek uygulamaları ile birleştirerek eczacılık alanında kullanabilme
8- Eczacılık alanında sahip olduğu bilgileri, farklı disiplinlerden gelen bilgilerle bütünleştirip yorumlayabilme, analiz edebilme ve çözüm önerileri getirebilme
9- Doğal, sentetik ve biyolojik kaynaklı ilaç etkin ve yardımcı maddelerinin araştırılması, geliştirilmesi ve üretilmesi konularında yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
10- Farmasötik preparatların ve tıbbi ürünlerin araştırılması, geliştirilmesi ve üretilmesi konularında yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
11- İlaç etkin ve yardımcı maddelerinin, farmasötik preparatların ve tıbbi ürünlerin fiziksel, kimyasal, biyolojik, mikrobiyolojik ve toksikolojik analizleri konusunda yeterli bilgi ve uygulama becerisine sahip olabilme
12- Birinci basamak sağlık hizmetinin gerektirdiği eczacılık hizmetlerini sunabilme
13- İlaçların hastaya sunulmasından önce, reçeteyi oluşturan ilaçların en uygun dozu, uygulama yolları ve geçimsizlikleri konusunda gerekli bilgiye sahip olma ve bu bilgileri kullanabilme
14- İlaçların ve tıbbi ürünlerin metabolizmaları, etkileri ve kullanımları ile ilgili bilgileri kullanarak hastaların reçetelerini doğru ve uygun olarak karşılayabilme
15- İlaçların en uygun şekilde kullanımını sağlamak ve teşvik etmek amacıyla farmasötik bakım ve klinik eczacılık uygulamaları çerçevesinde hasta kayıtlarını yönetebilme; hasta, hekim ve diğer sağlık personeline ilaçlar konusunda danışmanlık hizmeti verebilme
16- İlaçların en uygun şekilde kullanımını sağlamak ve teşvik etmek amacıyla, farmasötik bakım ve klinik eczacılık uygulamaları çerçevesinde ilaç tedavisinin hasta boyutunda değerlendirilmesi, değiştirilmesi ve karar verilmesi aşamalarına katılabilme ve bu alanda yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
17- Doğru ilaç kullanımını teşvik etmek üzere kullanımındaki eğilimleri izleme, değerlendirme ve çözüm geliştirebilme becerilerine sahip olabilme
18- İlaçlar ve sağlık alanında eğitim verebilme, danışmanlık ve denetim yapabilme
19- Eczacılık meslek uygulama alanlarının gerektirdiği çeşitli teknolojik araçlar, bilgi kaynakları ve yazılımlar konusunda yeterli bilgi ve uygulama becerilerine sahip olabilme
20- En az bir yabancı dili kullanarak eczacılık uygulama alanlarındaki bilgi ve gelişmeleri izleyebilme ve meslektaşları ile iletişim kurabilme Yaşam boyu öğrenmenin bilincinde olarak, eczacılık meslek uygulamaları, bilim, teknoloji, çağdaş düşünce ve davranış boyutunda güncel bilgilere sahip olabilme, bu bilgileri geliştirebilme ve derinleştirebilme
21-
22-
23-
24-
25-
26-
27-
28-
29-
30-
31-
32-
33-
34-
35-
36-
37-
38-
39-
40-
41-
42-
43-
44-
45-
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 14 2 28
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 3 3 9
Ödevler 1 2 2
Sunum / Seminer hazırlama 1 3 3
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 1 3 3
Ara sınavlar 1 1 1
Proje (Yarıyıl ödevi) 0 0 0
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 1 3 3
Yarıyıl sonu sınavı 1 1 1
Araştırma 1 3 3
Toplam iş yükü     53
AKTS     2.00

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 20
Kısa sınav 0 0
Ödev 20 20
Yarıyıl içi toplam   40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
Ders kitabı Öğretim üyesinin hazırladığı ders notu birincil kaynak olarak öğrenciye verilir.
Yardımcı Kaynaklar Dietrich Frohne, Hans Jürgen Pfander. Poisonous Plants, Second edition,Published in North America, 2005

Ders ile ilgili dosyalar