| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| ASTROFİZİĞE GİRİŞ |
Birinci düzey |
AST204 |
Zorunlu |
4 |
4.00 |
4.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. MEHMET TANRIVER
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
DOÇ. DR. MEHMET TANRIVER
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Yok
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Yüz Yüze
|
|
Dersin amacı
|
Bu dersin amacı, yıldızlardan aldığımız ışıklardan onların temel özellikleri hakkında hangi temel bilgileri elde edebileceğimizi ayrıntılı bir şekilde irdelemektir. Bu bakımdan, modern fizik yasalarının uygulamasına iyi bir örnektir.
|
|
Dersin tanımı
|
---------------------
|
|
1- |
Giriş, astronomi ve astrofizik, gözlemler(atmosfer dışı gözlemler, diğer enerji oluşumları)
|
|
2- |
yıldızların gerçek hareketleri, yakın yıldızların uzaklıkları
|
|
3- |
Yıldızların parlaklıkları ve renkleri, atmosferdeki ışınımın soğurma etkisinin düzeltilmesi, yıldızların renk-parlaklık diyagramı, yıldızların ışınım güçleri,
|
|
4- |
Yıldızların açısal yarıçapları, Michelson ve Hanbury Brown interferometrisi,
|
|
5- |
Yıldızların tahmini sıcaklıkları, karacisim ışıması, etkin sıcaklık, wien sıcaklıkları, diğer sıcaklıklar,
|
|
6- |
Yıldızların kütle ve yarıçapları, çift yıldızların kütleleri ve radyal hızları, kütle-ışınım gücü diyagramları,
|
|
7- |
Tayfsal sınıflama, yıldızların tayflarının anlaşılması, Güneş tayfı, çizgi tanımları, yıldız tayfları,
|
|
8- |
VİZE SINAVI
|
|
9- |
Öbek II yıldızları, yıldızlarda dönme, yıldızlarda manyetik alan,
|
|
10- |
Yıldız tayfları,
|
|
11- |
Zonklayan yıldızlar,
|
|
12- |
Patlayan yıldızlar,
|
|
13- |
Güneş
|
|
14- |
Yıldızlararsı soğurma, wolf diyagramı, yıldızlararsı sönümlemenin dalgaboyuyla ilişkisi,
|
|
15- |
FİNAL SINAVI
|
|
16- |
---------------------
|
|
17- |
---------------------
|
|
18- |
---------------------
|
|
19- |
---------------------
|
|
20- |
---------------------
|
|
1- |
Temel fiziksel yasaları kullanarak türetilen matematiksel ilişkiler sayesinde yıldızların bir çok temel özelliğinin türetildiğini görebilme
|
|
2- |
Yıldızların ışımasıyla çevremizdeki basit nesnelerin ışıma özellikleri arasında bir çok ortak ortak yan bulunduğunu kavrayabilme
|
|
3- |
Mikro düzeyde enerjinin kesikli olması sonucunda yıldızların tayfında çok sayıda çizgi oluştuğunu tespit edebilme
|
|
4- |
Dönmenin tayf çizgisi üzerinde kendine has etkisi olduğunu ve buradan yıldızların dönme özelliklerinin belirlendiğini algılayabilme
|
|
5- |
Manyetik alanın tayf çizgilerini yarılmaya uğrattığını ve bu yarılmalar sayesinde yıldızları manyetik alanının saptandığını fark edebilme
|
|
6- |
Her cisim gibi yıldızlarında çok sayıda zonklama yaptığı ve bu titreşimlerin yapısal tanı için müthiş bir araç olduğu gerçeğine ulaşabilme
|
|
7- |
Değişen yıldızların evrenin algılanmasında temel tanısal araç olduğunu fark edebilme
|
|
8- |
---------------------
|
|
9- |
---------------------
|
|
10- |
---------------------
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Astronomi ve Uzay Bilimleri alanındaki tarihsel gelişimleri değerlendirip yorumlar.
|
|
|
2- |
Madde ve enerji arasındaki ilişki ve enerjiyi açıklar.
|
|
|
3- |
Evrenin yapısı, oluşumu, evrimini anlar; evrende bulunan gök cisimlerinin çeşitliliğini kuramsal ve gözlemsel olmak üzere bilimsel yöntemlerle çok yönlü değerlendirir.
|
|
|
4- |
Gök cisimlerinin; fiziksel ve kimyasal özellikleri ile konum ve şekillerini çeşitli koordinat ve ölçü sistemleriyle çok yönlü değerlendirir.
|
|
|
5- |
Güneş, Güneş sistemi üyeleri ile bunların yeryüzündeki etkilerini çok yönlü açıklar. Ötegezegen sistemlerinin özelliklerini anlar ve yorumlar.
|
|
|
6- |
Astronomi ve Uzay Bilimleri konularını anlayabilmek için temel fizik ve matematik bilgilerini kullanma becerisi kazanır.
|
|
|
7- |
Gözlem aletleri ve ölçüm teknikleri kullanma konusunda bilgi sahibi olur. Sayısal ve astronomik görüntülerin çeşitliliğini tanımlayarak bu görüntülerin işlenmesini gerçekleştirir. Gözlem aletleriyle kaydedilen fotonlardan kaynağın özelliklerine ve evrimine ilişkin bilgi türetir.
|
|
|
8- |
Astronomik verileri toplar, analiz eder, hata analizi yaparak teorik modeller ile sonuçları yorumlar.
|
|
|
9- |
Astronomi ve Uzay Bilimleri ile ilgili alanlarda projeler yapar, konulara ilişkin problemleri bilgisayar bilgisiyle analiz eder ve çözümü için çeşitli programlama dilleriyle programlar hazırlar.
|
|
|
10- |
Radyo bölgeden Gama’ya elektromanyetik tayfın her bölgesinden yerden ve uydulardan gelen verileri kullanıp, yorumlar. Yakın uzaya ait uzay havası, uydu yörüngeleri, uydu ve uzay teknolojileri hakkında bilgi sahibi olur.
|
|
|
11- |
Karşılaştığı problemleri çözmek için eleştirel ve yaratıcı düşünür ve çözüme ulaşırken farklı yöntem ve güncel teknikleri kullanır
|
|
|
12- |
Orta öğretimde astronomi, fen ve teknoloji, matematik, fizik ve bilişim konularında düşüncelerini ve bilgilerini toplumla paylaşma sorumluluğu kazanır
|
|
|
13- |
Kamu ve özel sektörde, bilgisayarlı hesaplama ve istatistik bilgisini kullanır ve paylaşır.
|
|
|
14- |
Topluma astronomi konularında bilgi ve düşüncelerini aktarır, doğru yönlendirmelerde bulunur.
|
|
|
15- |
Bütün temel bilimlere genel bir bakış açısı kazanır, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve mesleki bilgi ve becerilerini güncel tutma bilincine sahip olur. Disiplinler arası grup çalışmaları yapabilir ve zamanı etkin kullanabilir. Mesleki sorumluluk ve etik bilincini geliştirir.
|
|
|
16- |
Alanındaki en son gelişmeleri ve bilgileri takip edebilecek ve sözlü ve yazılı iletişim kuracak düzeyde en az bir yabancı dil bilgisine sahip olur, bilimsel çalışmalar yazar, sunar ve meslektaşları ile iletişim kurarak tartışır.
|
|
|
17- |
Ana dilinin yapı ve işleyiş özelliklerini, dil-düşünce bağlantısı açısından yazılı ve sözlü ifade vasıtası olarak Türkçeyi doğru ve güzel kullanır.
|
|
|
18- |
Ülkemizi, Atatürk''ün düşünce, görüş ve ilkeleri doğrultusunda gelişmiş seviyeye getirecek bilince sahip olur.
|
|
|
19- |
|
|
|
20- |
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
4
|
56
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
8
|
2
|
16
|
|
Ödevler
|
5
|
2
|
10
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
1
|
6
|
6
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
2
|
2
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
1
|
6
|
6
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
2
|
2
|
|
Araştırma
|
10
|
1
|
10
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
108
|
|
AKTS
|
|
|
4.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
100
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
100
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
Böhm-Vitense, E., Introduction to Stellar Astophysics, Vol.1, Cambridge University Press (1989)
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Böhm-Vitense, E., Introduction to Stellar Astophysics, Vol.2, Cambridge University Press (1989)
Böhm-Vitense, E., Introduction to Stellar Astophysics, Vol.3, Cambridge University Press (1989)
|
|