| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| DİLBİLGİSİ II |
Birinci düzey |
ÇER 108 |
Zorunlu |
2 |
4.00 |
4.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
|
|
Eğitimin dili
|
Çerkesçe
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. ZAUAL IONOV
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. ZAUAL IONOV
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Ders, iletişimin ayrılmaz bir işaret mekanizması olarak dil hakkında bir fikir verir. Dillerin tipolojisine, dilsel evrensellerin yanı sıra çeşitli yönler açısından özel dikkat gösterilmektedir. Disiplinin görevleri, öğrencilere dilsel edebiyatla bağımsız çalışma becerilerini, dil fenomenleriyle ilgili farklı bakış açılarını karşılaştırma ve dil uzmanlığında çalışılanlar da dahil olmak üzere Dünya dillerinin ortak ve spesifik özelliklerini belirleme becerisini öğretmeyi içerir.
|
|
Dersin amacı
|
Dilbilgisi alanındaki bilginin ustalığı, terminolojisinin ustalığı, bilimsel kavramların kesin tanımı, dilsel analiz becerileri, dilsel sınıflandırmaların doğrulanması ve dil fenomenini incelemek için en uygun yöntemleri kullanma becerisinden kaynaklanmaktadır. "Dilbilgisi" dersinin ikinci kısmı, bir akademik dönem boyunca öğretim için tasarlanmıştır. Disiplin, "Çerkes Dili ve kültürü"konusunda uzmanlaşmış filoloji Fakültesi''''nde çalışmanın ilk yılının öğrencilerine okunur. Kurs büyüklüğü dönem başına 52 saattir. Bir ara sınav (dönem ortasında) ve bir final sınavı (dönem sonunda) kabul edilir.
|
|
Dersin tanımı
|
Ders, Çerkes dilinin grameri üzerine teorik ve pratik bir bölüm içermektedir. Bu yarıyılda fiil morfolojisi - fiil, ortaç, de-partikül - çalışılmaktadır. Aynı zamanda, Çerkesçede basit bir cümlenin sözdizimi hakkında ilk bilgiler verilir. Ders, test ve yazılı ödevler şeklinde bir sınavla sona erer.
|
|
1- |
1. Bir işaret sistemi olarak dil. Dilsel işaretin özellikleri. Dilin işaret dili.
2. Dilin yapısı. Dil birimleri ve aralarındaki ilişkiler.
|
|
2- |
3. Dilin kökeni.
4. Dil gelişimi. Dil değişir.
|
|
3- |
5. Dil ve kültür, karşılıklı etkileri. İnsan konuşma davranışının ulusal ve kültürel özgüllüğü. Çerkeslerin konuşma kültürünün özellikleri.
6. Dünyanın dil resmi, insanların dünya hakkındaki bilgisini ifade etmenin bir yolu olarak. Dünya görüşünün dilinde yansıma, bir insanın ve bir insan kolektifinin inançları ve dünya görüşü.
|
|
4- |
7. Dil ve din. Dilin doğası hakkında dini görüşler. Etnolinguistik ve dilsel determinizm. Ulusal dilin merceğinden halkın maddi ve manevi kültürü.
8. Ulusal dillerde ve çeşitli etnik topluluklarda evrensel ve spesifik.
|
|
5- |
9. Dil ve ahlak. Dil ve ahlak. Dilin sosyal fenomenler olarak varlığının sanatsal ve estetik biçimleri.
10. Somut bir tarihsel kategori olarak dil. Dil gelişimi ve dilbilimin yönleri; eşzamanlılık ve diachrony sorunları.
|
|
6- |
11. Dinamik bir denge olarak dilin durumu; dil gelişim süreci olarak varyasyon.
12. Halkın tarihine göre dil tarihinin durumu. Dillerin ve dil temaslarının etkileşimi.
|
|
7- |
13. Dillerin tipolojisi. Dillerin fonetik-fonolojik tipolojisi. Dillerin sözcüksel tipolojisi.
14. Dillerin morfolojik tipolojisi. Dillerin sentetik tipolojisi. Dillerin sosyal tipolojisi.
|
|
8- |
Ara Sınav.
|
|
9- |
15. Dil öğretilerinin tarihi. Antik dünyada dil bilgisi. Orta Çağ''''da dilbilim ve yeni zaman. Aydınlanma çağında dilbilim. 1. katta Almanya''''da karşılaştırmalı-tarihsel dilbilim. XIX. yy.
16. V. von Humboldt dilinin felsefesi. 2. katta Almanya''''da dilbilim. XIX. yy.
|
|
10- |
17. F. de Saussure''''un dilsel kavramı. Cenevre ve Fransız sosyoloji okulları (Sh. Bally, A. Meie).
18. Amerikan dilbilimi (F. Boas, E. Sapir, L. Bloomfield). Yapısalcılığın ortaya çıkışı ve gelişimi. Üretken dilbilim.
|
|
11- |
19. XIX-XX yüzyıllarda Rus dilbilimi. Kharkov, Kazan, Moskova Dil Okulu.
20. XIX - XX yüzyıllarda Kafkas dilbilimi.
|
|
12- |
21. Modern dilsel araştırmanın yönleri. Karşılaştırmalı tarihsel araştırmanın mevcut durumu. Adige (Çerkes) dillerinin karşılaştırmalı-tarihsel çalışması.
22. Dilbilimde sosyolojik eğilimlerin gelişimi. Sosyolinguistik, etnolinguistik, lingvostranovedenie, lingvokulturologii (Vyacheslav V. Ivanov). Bunların korelasyonu, nesnelerin özellikleri ve analiz yönleri ve dilin temsili.
|
|
13- |
23. Bilişsel dilbilim. Dilsel ve kültürel çalışmalar.
24. İletişimsel dilbilim. Psikodilbilim. Sosyolinguistik.
|
|
14- |
25. Dil kişiliği teorileri ve dünyanın dil resmi. Hutt dilinin Çerkes dili ile ilişkisi üzerine.
26. Metnin dilbilimi. Söylemsel dilbilim. Korpus dilbilim. Bilgisayar dilbilimi.
|
|
15- |
Final sınavı
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
- bir dizi başka disiplinde dilbilimin yeri;
|
|
2- |
- evrensel bir işaret sistemi olarak dilin özellikleri;
|
|
3- |
- dilin kökeninin temel teorisi;
|
|
4- |
- Dil ve düşünce, Dil ve konuşma oranı;
|
|
5- |
- en önemli dil evrenselleri.
|
|
6- |
|
|
7- |
|
|
8- |
|
|
9- |
|
|
10- |
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Çerkesçe okuma-yazma, dinleme-konuşma becerilerini ileri düzeyde geliştirir. Ulusal ve uluslararası platformlarda, kendisini etkili bir şekilde yazılı ve sözlü olarak ifade edebilecek Çerkesçe dil yeterliğini kazanır.
|
|
|
2- |
Çerkes edebiyatına ait farklı türden eserleri; bu eserlerin tarihi, kültürel ve sosyal bağlamını öğrenir.
|
|
|
3- |
Çerkes dilinin yapısını, özelliklerini ve gelişimini öğrenir. Dilbilgisi, ses bilgisi, söz-dizim, anlambilim, biçembilim, söylembilim ve derlembilim konularında yetkinlik kazanır.
|
|
|
4- |
Çerkesçeden Türkçeye, Türkçeden Çerkesçeye farklı alanlardan her seviyede metinleri tercüme edebilecek bilgi ve yetkinliğe sahip olur.
|
|
|
5- |
Alanıyla ilgili en son bilgi ve teknolojileri öğrenir. Türkiye ve dünyanın farklı ülkelerinde Çerkes dili alanında mesleğini icra edecek bilgi, beceri ve yetkinliğe sahip olur.
|
|
|
6- |
Dilbilim, yabancı dil öğretimi, edebiyat eleştirisi ve metin çevirisi gibi alanlarda yeterli bilgi ve birikime sahip olur. Edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri ilgili alanlarda da kullanabilecek yetkinliğe sahiptir.
|
|
|
7- |
Mesleği ile ilgili alanlarda karşılaşılan problemleri tanımlar ve bu konuda beklentileri karşılayacak çözümler geliştirir. Karşılaşılan problemlerin çözümü için ilgili kurumlar ile iş birliği yapma ve çözüm geliştirme becerisi kazanır.
|
|
|
8- |
Mesleki etik ve sorumluluk bilinci gelişir.
|
|
|
9- |
Disiplinlerarası bilgi birikimi ve bakış açısı kazanır. Programda yer alan disiplinlerarası dersler sayesinde dil ve edebiyat çalışmalarının farklı diğer disiplinler ile ilişkisini öğrenir. Disiplinlerarası bilgisini ve birikimini kullanabilecek yetkinliğe sahip olur.
|
|
|
10- |
Edebiyat ve Dil Kuramlarını bilir. Eleştirel ve analitik düşünme becerisi geliştirir. Sahip olduğu kuramsal bilgiyi ve eleştirel birikimi etkili olarak kullanır.
|
|
|
11- |
Bireysel olarak ve grup içinde uyumlu çalışır. Mesleği ile ilgili proje, inovasyon ve ARGE çalışmaları geliştirme ve uygulama becerisi kazanır.
|
|
|
12- |
Mesleğine özgün birikimi kullanarak kültürel farklılıkları dikkate alan, evrensel standartlara uygun karşılaştırmalı bir araştırma, eğitim ve öğretim anlayışı geliştirir.
|
|
|
13- |
Mesleki ve bireysel alanlarda yaşam boyu öğrenme becerisine ve yetkinliğine sahip olur.
|
|
|
14- |
Edebiyat kültürü içinde çevre, ırk, cinsiyet, din ve ekonomik konularda bilgi ve anlayış sahibi olur. Bu konularda topluma bilgi, birikim ve düşünce olarak katkı sağlayabilecek farkındalık geliştirir.
|
|
|
15- |
|
|
|
16- |
|
|
|
17- |
|
|
|
18- |
|
|
|
19- |
|
|
|
20- |
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
0
|
0
|
0
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
0
|
0
|
0
|
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
0
|
0
|
0
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
0
|
|
AKTS
|
|
|
0.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
0
|
0
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
0
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
0
|
|
Genel toplam
|
|
0
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
https://www.anabza.org/
https://www.amaltus.com
URL:https://www.goethe-verlag.com/book2/ru/ruad/ruad002.htm.
URL:https://www.goethe-verlag.com/book2/_vocab/ru/ruad/ruad.htm.
|
|