| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| ORTA TÜRKÇE I |
Birinci düzey |
TDE301 |
Zorunlu |
5 |
4.00 |
4.00 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yok
|
|
Eğitimin dili
|
TÜRKÇE
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. GALİP GÜNER
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
PROF. DR. NEVZAT ÖZKAN / DOÇ. DR. GALİP GÜNER
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
Yok
|
|
Dersin veriliş şekli
|
TEORİK
|
|
Dersin amacı
|
Karahanlı Türkleri ve Türkçesi hakkında genel bilgiler ve kaynaklar verilecek, Kutadgu Bilig ve Atebetü'l-Hakayık adlı eserlerden metin okuma ve dil incelemesi çalışmaları yapılacaktır.
|
|
Dersin tanımı
|
Türk dilinin X. - XV. yüzyıllarda batıda (Oğuzca), kuzeyde (Kıpçak) ve doğuda (Çağatayca) gelişen yazı kolları.
|
|
1- |
Karahanlı dönemi hakkında tarihi bilgiler.
|
|
2- |
Karahanlı eserleri hakkında tarihi bilgiler.
|
|
3- |
Karahanlı Türkçesinin ses özellikleri.
|
|
4- |
Karahanlı Türkçesinin şekil özellikleri.
|
|
5- |
Kutadgu Bilig metninin okunması.
|
|
6- |
Kutadgu Bilig metninin okunması.
|
|
7- |
Kutadgu Bilig metnini okuma , fonetik ve morfolojik inceleme
|
|
8- |
VİZE
|
|
9- |
Kutadgu Bilig metnini okuma , fonetik ve morfolojik inceleme
|
|
10- |
Kutadgu Bilig metnini okuma , fonetik ve morfolojik inceleme
|
|
11- |
Kutadgu Bilig metnini okuma , fonetik ve morfolojik inceleme
|
|
12- |
Atebetül Hakayık metnini okuma , fonetik ve morfolojik inceleme
|
|
13- |
Atebetül Hakayık metnini okuma , fonetik ve morfolojik inceleme
|
|
14- |
Divanü Lugati''t-Türk metnini okuma , fonetik ve morfolojik inceleme
|
|
15- |
Divanü Lugati''t-Türk metnini okuma , fonetik ve morfolojik inceleme
|
|
16- |
FİNAL
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Karahanlı Türkçesinin Türk dili tarihindeki yerini tanımlar
|
|
2- |
Karahanlı edebiyatının yazılı kaynaklarını tanıma
|
|
3- |
Karahanlı Türkçesi alanındaki başlıca çalışmaları tanıma
|
|
4- |
Dönem metinlerinin imla özelliklerini tanıma
|
|
5- |
Karahanlı Türkçesinin ayırıcı ses özelliklerini tanıma
|
|
6- |
Eski Türkçe ile Karahanlı Türkçesi arasında bağlantı kurma
|
|
7- |
Karahanlı Türkçesinin ayırıcı şekil özelliklerini tanıma
|
|
8- |
Karahanlı Türkçesi metinlerinin yazı çevrimini yapabilme
|
|
9- |
Karahanlı Türkçesi metinlerini çözümleyebilme
|
|
10- |
Eski Türkçe ile Karahanlı Türkçesi arasında bağlantı kurma
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Türk Dili ve Edebiyatı alanında, edindiği bilgi ve becerileri kullanır. Sosyal bilimlerin diğer alanlarında yürütülen çalışmalarda ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
|
|
|
2- |
Türk Dili ve Edebiyatı sahasına giren eserleri okuma, anlama, inceleme ve yorumlama konusunda kuram ve yöntemleri öğrenir ve bunları eserler üzerinde eleştirel bir bakış açısıyla uygular. Kişisel ve kurumsal gelişimini tamamlayarak planlar.
|
|
|
3- |
Türk Dili ve Edebiyatı alanında kazandığı bilgi, beceri ve yetkinliklerle yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir.
|
|
|
4- |
Türk Dili ve Edebiyatı alanında, bilgi ve internet teknolojilerini kullanarak nicel ve nitel verilerle bilgileri düzenler, iletir, saklar; kişi ve kurumlarla paylaşır.
|
|
|
5- |
Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek, meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisi edinir. Bu yabancı dil bilgisiyle kendi alanındaki bilgileri takip eder ve kullanır.
|
|
|
6- |
Beşeri bilimler alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır ve bu etkinliklerin düzenlenmesinde etkin rol alır.
|
|
|
7- |
Beşeri bilimler alanı ile ilgili bilgilerin uygulanması sürecinde etik ve ahlaki değerleri gözeterek kalite yönetim süreçlerine uygun davranır.
|
|
|
8- |
Beşeri bilimler alanında sosyal, kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar.
|
|
|
9- |
Türkçeyi doğru, güzel ve etkin kullanmayı öğrenerek iletişim kurma becerisini geliştirir. Anlama, yorumlama ve çözümleme yetkinliğine sahip olarak bu alandaki bilgisini araştırma ve geliştirme yönünde kullanır.
|
|
|
10- |
Türk dilinin tarihi lehçelerinin yazıldığı alfabeleri öğrenir. Bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çevriyazıya ve Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak metinler üzerinde kültürel, dini, dilbilimsel incelemeler ve değerlendirmeler yapar.
|
|
|
11- |
Türk dilinin çağdaş lehçelerinin yazıldığı alfabeleri öğrenir. Bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çevriyazıya ve Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak üzerinde dilbilimi ve dilbilgisi incelemeleri yapar.
|
|
|
12- |
Yeni Türk Edebiyatı alanının tarihi dönemlerine ve edebiyat tarihçiliğine uygun olarak, bilimsel bir şekilde incelemeler ve değerlendirmeler yapar. Dönemlerin tarihini, evrelerini, gelişimini, özelliklerini öğrenerek dönemlere hâkim olan başlıca akım, ekol, edebî çevre, yazar ve şairleri manzum ve mensur eserleriyle açıklar.
|
|
|
13- |
Eski Türk Edebiyatı tarihini araştırır ve öğrenir. Eski Türk edebiyatı manzum ve mensur metinlerini Osmanlı Türkçesi alfabesiyle okur ve günümüz harflerine aktarır. Bu metinler üzerinde nesre çeviri, şerh, yorum, tahlil ve inceleme çalışmaları yapar ve gerekli yöntemleri öğrenir. Eski Türk edebiyatında kullanılan nazım şekillerini kavrar ve aruz bilgisi edinir.
|
|
|
14- |
Türk halk edebiyatının ortaya çıkışını sağlayan sözlü, yazılı ve elektronik kültür ortamlarını kavrar; sözlü kültürün temel niteliklerini öğrenerek halk edebiyatı metinleri üzerinde inceleme ve değerlendirme yapar. Bu metinlerin hangi temel esaslar üzerine inşa edildiğini kavrayarak anonim, âşık ve tekke edebiyatı çevresinde şekillenen halk edebiyatının tarihi ve sosyo-kültürel gelişimine vakıf olur.
|
|
|
15- |
|
|
|
16- |
|
|
|
17- |
|
|
|
18- |
|
|
|
19- |
|
|
|
20- |
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
2
|
28
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
14
|
4
|
56
|
|
Ödevler
|
0
|
0
|
0
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
0
|
0
|
0
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlar
|
1
|
2
|
2
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
0
|
0
|
0
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
1
|
2
|
2
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
88
|
|
AKTS
|
|
|
4.00
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
40
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
40
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
40
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
60
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
AHMET B. ERCİLASUN, TÜRK DİLİ TARİHİ, AKÇAĞ YAY., ANKARA. / R.R.ARAT, KUTADGU BİLİG I-II-III, TKAE YAY., İSTANBUL. / AHMET B. ERCİLASUN, KUTADGU BİLİG GRAMERİ FİİL, GAZİ ÜNİ. YAY., ANKARA. / BESİM ATALAY, DİVANÜ LÜGATİ''T- TÜRK TERCÜMESİ I-II-III, TDK YAY., ANKARA. /J. ECKMANN, NEHCÜ''L FERADİS (METİN) YAYINA HAZIRLAYAN: SEMİH TEZCAN, HAMZA ZÜLFİKAR, TDK YAY., ANKARA. / AYSU ATA, NEHCÜ''L FERADİS- UŞTMAHLARNING AÇUK YOLI. CENNETLERİN AÇIK YOLU III, TDK YAY., ANKARA.
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
AHMET B. ERCİLASUN, TÜRK DİLİ TARİHİ, AKÇAĞ YAY., ANKARA. / R.R.ARAT, KUTADGU BİLİG I-II-III, TKAE YAY., İSTANBUL. / AHMET B. ERCİLASUN, KUTADGU BİLİG GRAMERİ FİİL, GAZİ ÜNİ. YAY., ANKARA. / BESİM ATALAY, DİVANÜ LÜGATİ''T- TÜRK TERCÜMESİ I-II-III, TDK YAY., ANKARA. /J. ECKMANN, NEHCÜ''L FERADİS (METİN) YAYINA HAZIRLAYAN: SEMİH TEZCAN, HAMZA ZÜLFİKAR, TDK YAY., ANKARA. / AYSU ATA, NEHCÜ''L FERADİS- UŞTMAHLARNING AÇUK YOLI. CENNETLERİN AÇIK YOLU III, TDK YAY., ANKARA.
|
|