| Dersin adı |
Dersin seviyesi |
Dersin kodu |
Dersin tipi |
Dersin dönemi |
Yerel kredi |
AKTS kredisi |
Ders bilgileri |
| MİKROEKSTRAKSİYON |
İkinci düzey |
KİM 598 |
Seçmeli |
2 |
7.50 |
7.50 |
Yazdır |
|
Ön koşul dersleri
|
Yoktur.
|
|
Eğitimin dili
|
Türkçe
|
|
Koordinatör
|
PROF. DR. MUSTAFA SOYLAK
|
|
Dersi veren öğretim eleman(lar)ı
|
|
|
Yardımcı öğretim eleman(lar)ı
|
|
|
Dersin veriliş şekli
|
Yüzyüze
|
|
Dersin amacı
|
Bu dersin amacı, çevresel, gıda ve biyolojik örneklerdeki analitlerin eser seviyede tayini için kullanılan mikroekstraksiyon tekniklerinin temel prensiplerini öğretmek, klasik ekstraksiyon yöntemlerine göre avantajlarını kavratmak ve öğrencilere bu tekniklerin uygulama alanları hakkında teorik ve pratik bilgi kazandırmaktır.
|
|
Dersin tanımı
|
Bu ders, analitik kimyada örnek hazırlama süreçlerinde önemli yer tutan mikroekstraksiyon tekniklerini kapsamaktadır. Katı faz mikroekstraksiyonu (SPME), dispersif mikro katı faz ekstraksiyonu (d-µSPE), sıvı faz mikroekstraksiyonu (LPME), manyetik sorbent destekli ekstraksiyon ve türevleri detaylı olarak ele alınacaktır. Ders kapsamında bu yöntemlerin teorik temelleri, kullanılan sorbent malzemeler, çevresel ve biyolojik örneklerde uygulama stratejileri ile yeşil kimya ilkeleriyle entegrasyonu tartışılacaktır.
|
|
1- |
Mikroekstraksiyonun genel tanımı ve tarihçesi
|
|
2- |
Örnek hazırlama tekniklerinin analitik kimyadaki rolü
|
|
3- |
Katı Faz Mikroekstraksiyon (SPME): prensipler, aygıtlar ve uygulamalar
|
|
4- |
Dispersif Mikro Katı Faz Ekstraksiyonu (d-µSPE): mekanizma ve sorbent çeşitleri
|
|
5- |
Manyetik sorbentlerle ekstraksiyon teknikleri
|
|
6- |
Sıvı Faz Mikroekstraksiyon (LPME) ve türevleri
|
|
7- |
Sorbent sentez yöntemleri ve karakterizasyon teknikleri
|
|
8- |
Ekstraksiyon verimliliğini etkileyen faktörler (pH, süre, sıcaklık, iyon etkileri)
|
|
9- |
Mikroekstraksiyon tekniklerinin çevresel analizlerde kullanımı
|
|
10- |
Gıda ve biyolojik numunelerde mikroekstraksiyon uygulamaları
|
|
11- |
Mikroekstraksiyon yöntemlerinin validasyonu ve kalite kontrol
|
|
12- |
Mikroekstraksiyon tekniklerinin yeşil kimya ile ilişkilendirilmesi
|
|
13- |
Güncel literatürden seçilmiş uygulama örneklerinin analizi
|
|
14- |
Öğrenci proje sunumları
|
|
15- |
|
|
16- |
|
|
17- |
|
|
18- |
|
|
19- |
|
|
20- |
|
|
1- |
Mikroekstraksiyon tekniklerinin temel prensiplerini açıklar.
|
|
2- |
Farklı mikroekstraksiyon yöntemlerini (SPME, d-µSPE, LPME vb.) birbirinden ayırt eder ve uygun durumlarda doğru tekniği seçer.
|
|
3- |
Sorbent materyallerin sentez ve karakterizasyon süreçlerini değerlendirir.
|
|
4- |
Mikroekstraksiyon yöntemlerinin optimizasyonu ve validasyonu için temel analizleri yapar.
|
|
5- |
Çevresel, biyolojik ve gıda örnekleri gibi karmaşık matrislerde mikroekstraksiyon tekniklerini uygular.
|
|
6- |
Mikroekstraksiyon yöntemlerini yeşil kimya ilkeleri bağlamında analiz eder.
|
|
7- |
Bilimsel literatürü yorumlayarak yeni uygulamalar geliştirme becerisi kazanır.
|
|
8- |
Laboratuvar verilerini analiz eder, yorumlar ve rapor haline getirir.
|
|
9- |
|
|
10- |
|
|
*Dersin program yeterliliklerine katkı seviyesi
|
|
1- |
Kimyasal problemlere temel kimya bilgi ve becerilerini kullanarak tek başına çözümler üretebilme yeteneği
|
|
|
2- |
İleri araştırmalarda bilgi ve beceri düzeyi planlama ve yürütebilme yeteneği
|
|
|
3- |
Ulusal ve uluslararası düzeyde kimya ile ilgili konuları izleyebilir, değerlendirip ve yorumlayabilme yeteneği
|
|
|
4- |
Alanı ile ilgili yeni düşünce ve yöntemler geliştirerek bilgi toplumu oluşum sürecine katkı yapabilme yeteneği
|
|
|
5- |
Kimya alanında lisans düzeyinde kazanılan bilgileri genişletmek ve geliştirebilme yeteneği
|
|
|
6- |
Bilimsel ve analitik düşünme ve sentez yapabilme formasyonu kazandırmak
|
|
|
7- |
Kimya alanında çeşitli cihazları kullanır ve sonuçlarını yorumlayabilme
|
|
|
8- |
Uzmanlık alanı ile ilgili deneyleri tasarlar ve uygulayabilme yeteneği
|
|
|
9- |
Deneysel verilerin değerlendirilmesinde çeşitli istatistik metotları ve paket programları kullanabilme yeteneği
|
|
|
10- |
|
|
|
11- |
|
|
|
12- |
|
|
|
13- |
|
|
|
14- |
|
|
|
15- |
|
|
|
16- |
|
|
|
17- |
|
|
|
18- |
|
|
|
19- |
|
|
|
20- |
|
|
|
21- |
|
|
|
22- |
|
|
|
23- |
|
|
|
24- |
|
|
|
25- |
|
|
|
26- |
|
|
|
27- |
|
|
|
28- |
|
|
|
29- |
|
|
|
30- |
|
|
|
31- |
|
|
|
32- |
|
|
|
33- |
|
|
|
34- |
|
|
|
35- |
|
|
|
36- |
|
|
|
37- |
|
|
|
38- |
|
|
|
39- |
|
|
|
40- |
|
|
|
41- |
|
|
|
42- |
|
|
|
43- |
|
|
|
44- |
|
|
|
45- |
|
|
|
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder |
|
Planlanan öğretim faaliyetleri, öğretme metodları ve AKTS iş yükü
|
|
|
Sayısı
|
Süresi (saat)
|
Sayı*Süre (saat)
|
|
Yüz yüze eğitim
|
14
|
2
|
28
|
|
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme)
|
14
|
2
|
28
|
|
Ödevler
|
14
|
2
|
28
|
|
Sunum / Seminer hazırlama
|
14
|
1
|
14
|
|
Kısa sınavlar
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlara hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Ara sınavlar
|
14
|
2
|
28
|
|
Proje (Yarıyıl ödevi)
|
0
|
0
|
0
|
|
Laboratuvar
|
14
|
2
|
28
|
|
Arazi çalışması
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık
|
0
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl sonu sınavı
|
14
|
2
|
28
|
|
Araştırma
|
0
|
0
|
0
|
|
Toplam iş yükü
|
|
|
182
|
|
AKTS
|
|
|
7.50
|
|
Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
|
|
Yarıyıl içi değerlendirme
|
Sayısı
|
Katkı Yüzdesi
|
|
Ara sınav
|
1
|
50
|
|
Kısa sınav
|
0
|
0
|
|
Ödev
|
0
|
0
|
|
Yarıyıl içi toplam
|
|
50
|
|
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı
|
|
50
|
|
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı
|
|
50
|
|
Genel toplam
|
|
100
|
|
Önerilen veya zorunlu okuma materyalleri
|
|
Ders kitabı
|
Pawliszyn, J. Solid Phase Microextraction: Theory and Practice. Wiley-VCH, 1997
|
|
Yardımcı Kaynaklar
|
Mustafa, M.G., & Hage, D.S. (2017). Sample Preparation: Fundamentals and New Methods. Springer.
|
|