Dersin Adı Dersin Seviyesi Dersin Kodu Dersin Tipi Dersin Dönemi Yerel Kredi AKTS Kredisi Ders Bilgileri
DENEYSEL TASARIM VE ANALİZİ Birinci Düzey TEM 609 1 7.50 7.50 Yazdır
   
Dersin Tanımı
Ön Koşul Dersleri İstatistik
Eğitimin Dili Türkçe
Koordinatör
Dersi Veren Öğretim Eleman(lar)ı Prof.Dr. NAZIM PAŞAYEV
Yardımcı Öğretim Eleman(lar)ı yok
Dersin Veriliş Şekli Teorik
Dersin Amacı Pasiv ve aktiv, tekfaktörlü ve çok faktörlü deneylerin tasarlanması, matematiksel modellerin kurulması, yorumlanmasının, teknolojik proseslerin yönetilmesinin öğrenilmesi amaçlanmaktadır.
Dersin Tanımı Deneyler teorisinin temel kavramları, Ön deneyler. Pasif ve aktif deneyler, Aktif deneylerin tasarımı. Faktöriyel analiz, Tek faktörlü deneylerin planlaması, Çok faktörlü statik deneylerin planlaması, Tam faktörlü deneyler ve kesir replikler, İkinci dereceden polinomiyal matematik modellerin kurulması için planlar, Deney sonuçlarının işlenmesi. Deney sonuçlarının yorumlanması.

Dersin İçeriği
1 Deney tasarımına giriş. Temel tanımlar. Pasiv ve aktiv deneyler
2 Optimizasyon parametreleri ve türleri. Optimizasyon parametrelerine sunulan talepler
3 Faktörler ve türleri. Deney tasarımında faktörlere sunulan talepler. Faktöryel analiz
4 Matematiksel modeller. Matematiksel modelin seçilmesi. Varyasyon analizi
5 Deneylerin organizasyonu ve gerçekleştirilmesi
6 Tek faktörlü deneyler. 1. Ve 2. Dereceden tek faktörlü deneyler
7 Tam faktörlü deneyler. 2k ve 3k deney planları
8 Tam faktörlü deneylerin kesir replikleri. Yarım ve çeyrek replikler
9 2. Dereceden çok faktörlü deneyler. Deney planlarının optimalliği. Ortogonal ve rototabelli deney planları
10 2. Dereceden çok faktörlü deneyler. Deney planlarının optimalliği. Ortogonal ve rototabelli deney planları
11 Deney tasarımı sonucu elde edilmiş olan matematiksel modelin yorumlanması
12 Diğer deney planları
13 Optimizasyon meseleleri
14 Deney tasarımında uygulanan bilgisayar programları
15
16
17
18
19
20

Dersin Öğrenme Çıktıları
1 Deneyler teorisinin temel kavramları, Ön deneyler hakkında bilgiler edinilmesi
2 Pasif ve aktif deneyler, Aktif deneylerin tasarlanmasının öğrenilmesi
3 Faktöriyel analiz hakkında bilgiler edinilmesi
4 Tek faktörlü deneylerin planlaması ve yürütülmesinin öğrenilmesi
5 Çok faktörlü statik deneylerin planlamasının öğrenilmesi
6 Tam faktörlü deneyler ve kesir replikler hakkında bilgiler edinilmesi
7 İkinci dereceden polinomiyal matematik modellerin kurulması için planlar ve deneyler hakkında bilgilerin edinilmesi
8 Deney sonuçlarının işlenmesi ve Deney sonuçlarının yorumlanması ile ilgili çalışmaların yürütülmesi
9
10

*Dersin Program Yeterliliklerine Katkı Seviyesi
1 Tarih Bölümü öğrencileri, alanlarında karşılaştıkları ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel olarak bağımsız çalışır veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır.
2 Tarih Bölümü öğrencileri, edindikleri kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanabilirler.
3 Tarih Bölümü öğrencileri, alanları ile ilgili bilgileri toplama, çözümleme, yorumlama ve ilgili kişi, kurum ve kuruluşlarla paylaşma yetisine sahiptir.
4 Tarih Bölümü öğrencileri, alanlarında kazandıkları yeterliliklere dayalı olarak, güncel bilgileri içeren ders materyallerine, uygulamalı araç ve gereçlere, araştırma yöntem ve tekniklerine ve diğer kaynaklarda desteklenen kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahiptir.
5 Tarih Bölümü öğrencileri, bir yabancı dili kullanarak Tarih Bilimi alanında kuramsal ve uygulamalı bilgileri izler ve ilgili alandaki uzman ve uzman olmayan kişi ve kuruluşlarla bu bilgileri paylaşır.
6 Tarih Bölümü öğrencileri, alanlarının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve bilgi teknolojilerini kullanır.
7 Tarih Bölümü öğrencileri, alanı ile ilgili bilgilerin uygulanması sürecinde etik değerleri gözetir.
8 Tarih Bölümü öğrencileri, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar.
9 Tarih Bölümü öğrencileri, alanlarında disiplinler arası araştırma ve inceleme yapabilir.
10 Tarih Bölümü öğrencileri, alanlarındaki ilgili kişi ve kurumları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini aktarır, sorunlarla ilgili çözüm önerilerini kuramsal ve uygulamalı olarak ortaya koyar.
11 Tarih Bölümü öğrencileri, çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır.
12 Tarih Bölümü öğrencileri, alanlarında edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme yetisine sahiptir
13 Tarih Bölümü öğrencileri, alanı ile ilgili sorunlara yönelik olarak çözüm önerilerini nicel ve nitel verilerle destekler ve bu verileri ilgili alanda bulunan uzman olan kişi ve kurumlarla çeşitli iletişim araçlarıyla paylaşır
14 Tarih Bölümü öğrencileri,yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir.
15 Kalite yönetim ve süreçlerine uygun davranır ve katılır.
16 Tarih Bölümü öğrencileri, alanları ile ilgili bilgileri toplar, çözümler, yorumlar.
17 Tarih Bölümü öğrencileri, alanında edindikleri kuramsal ve uygulamalı bilgileri; eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanır.
18 Tarih Bölümü öğrencileri almış oldukları eğitim sayesinde milli bilinç ve şuura sahip bilinçli bir vatandaş olarak kültürel mirasına sahip çıkar.
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
Yıldızların sayısı 1’den (en az) 5’e (en fazla) kadar katkı seviyesini ifade eder

Planlanan Öğretim Faaliyetleri, Öğretme Metodları ve AKTS İş Yükü
  Sayısı Süresi (saat) Sayı*Süre (saat)
Yüz yüze eğitim 14 3 42
Sınıf dışı ders çalışma süresi (ön çalışma, pekiştirme) 8 6 48
Ödevler 2 10 20
Sunum / Seminer hazırlama 2 10 20
Kısa sınavlar 0 0 0
Ara sınavlara hazırlık 1 8 8
Ara sınavlar 1 2 2
Proje (Yarıyıl ödevi) 1 20 20
Laboratuvar 0 0 0
Arazi çalışması 0 0 0
Yarıyıl sonu sınavına hazırlık 1 10 10
Yarıyıl sonu sınavı 1 2 2
Araştırma 1 20 20
Toplam iş yükü     192
AKTS     7.50

Değerlendirme yöntemleri ve kriterler
Yarıyıl içi değerlendirme Sayısı Katkı Yüzdesi
Ara sınav 1 40
Kısa sınav 0 0
Ödev 2 0
Yarıyıl içi toplam   40
Yarıyıl içi değerlendirmelerin başarıya katkı oranı   40
Yarıyıl sonu sınavının başarıya katkı oranı   60
Genel toplam   100

Önerilen Veya Zorunlu Okuma Materyalleri
Ders kitabı 1. Douglas C. Montgomery. Design and analusis of experiments. New York, 2001.
Yardımcı Kaynaklar 1. Adler Y.P. vb. Planirovaniye Experimenta. Moskova, 1971. 2. Aknazarova S.L., Kafarov V.V. Metodı optimizasii eksperimenta v kımıçeskoy teknologii. Moskova, 1985 3. Klaus Hınkelmann, Oscar Kempthorne. Design and Analysis of Experiments. New Jersey, 2005. 4. Nalimov V.V., Çernova N.A. Statistiçeskiye metodı planirovaniya eksperimenta. Moskova, 1965. 5. Sevostyanov F.G. Metodı i sredstva issledovaniya mekaniko-teknologiçeskih proçessov tekstilnou promışlennosti. Moskova, 1980.

Ders İle İlgili Dosyalar